Το φιλμ "Η Αλήθεια - La Verite" προβάλλει η Κινηματογραφική Λέσχη Πάτρας

Την ταινία «Η Αλήθεια – La Verite» που είναι η πρώτη γαλλόφωνη κι εκτός Ιαπωνίας σκηνοθετική απόπειρα του δημιουργού Χιροκάζου Κορεέντα της βραβευμένης ταινίας «Κλέφτες Καταστημάτων», θα προβάλλει η Κινηματογραφική Λέσχη Πάτρας την Δευτέρα 1η Νοεμβρίου 2021 στα Odeon Veso Mare στις 19.00 και στις 21.30.

Διάρκεια: 106 λεπτά.

Ο Χιροκάζου Κορεέντα υπογράφει ένα φιλμ με διακριτικό λυρισμό, αθόρυβη γοητεία κι ένα καστ σπουδαίων ηθοποιών που περιλαμβάνει την σπουδαία Γαλλίδα ηθοποιό Κατρίν Ντενέβ, την τιμημένη με Όσκαρ β’ ρόλου για τον «Άγγλο ασθενή», Ζιλιέτ Μπινός  και τον Αμερικανό ηθοποιό και συγγραφέα Ίθαν Χοκ.

Σκηνοθεσία, Σενάριο και Μοντάζ:  Χιροκάζου Κόρε-εντα

Φωτογραφία: Ερίκ Γκοτιέ

Μουσική:  Αλεξέι Εγκί.

Πρόκειται για ΓαλλοΙαπωνική παραγωγή του 2019.

Διακρίσεις:  

Online Film Critics Society Awards 2020,  Βραβείο Καλύτερης μη αμερικανικής ταινίας

San Sebastián International Film Festival 2019, Υποψηφιότητα για Βραβείο Κοινού

Venice Film Festival 2019,  Υποψηφιότητα για Χρυσό Λέοντα, καλύτερης ταινίας.

Μια διάσημη ηθοποιός στη δύση της καριέρας της επανενώνεται με την οικογένειά της με αφορμή την κυκλοφορία των απομνημονευμάτων της, τα οποία φέρνουν στην επιφάνεια πληγές του παρελθόντος.

Tην ταινία διατρέχουν μια οικεία θαλπωρή, ο διακριτικός λυρισμός και μια αβίαστη τρυφερότητα, στοιχεία που αποτελούν σήμα κατατεθέν της μειλίχιας σκηνοθεσίας του Χιροκάζου Κορεέντα.

«Η ποίηση είναι απαραίτητη σε μια ταινία», ακούγεται ορθά σε μια χαρακτηριστική στιγμή της πρώτης γαλλόφωνης κι εκτός Ιαπωνίας απόπειρας του Χιροκάζου Κορεέντα («Κλέφτες Καταστημάτων»), ο οποίος δημιουργεί ένα φιλμ με διακριτικό λυρισμό, αθόρυβη γοητεία κι ένα καστ σπουδαίων ηθοποιών. Η Κατρίν Ντενέβ, σε έναν ρόλο πολύ κοντά στην πραγματικότητα, υποδύεται μια εμβληματική ηθοποιό που λανσάρει τα απομνημονεύματά της, η Ζιλιέτ Μπινός τη σεναριογράφο κόρη της και ο Ίθαν Χοκ τον ηθοποιό γαμπρό της. Η κυκλοφορία του βιβλίου προσφέρεται ως αφορμή για οικογενειακή επανένωση, ενώ παράλληλα ο χαρακτήρας της Ντενέβ βρίσκεται σε γυρίσματα νέας ταινίας.

Ο Κορεέντα μεταφέρει στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα τους προβληματισμούς του γύρω από την έννοια της οικογένειας, των ανείπωτων ενοχών και των αναμνήσεων που τη βαραίνουν, μένοντας πιστός στο γνωστό μειλίχιο ύφος του. Ντενέβ και Μπινός αλληλοσυμπληρώνονται υποκριτικά σε ένα σπάνιο σμίξιμο δύο σπουδαίων ερμηνευτριών που σημάδεψαν τη γενιά τους η καθεμία, ενώ οι ηρωίδες που ενσαρκώνουν προσπαθούν να αναθερμάνουν τη σχέση τους. Ανάμεσά τους στέκονται εμπόδια το τίμημα της απόλυτης αφοσίωσης στην καριέρα και η μητρική απουσία, που έχουν δημιουργήσει πληγές δυσεπούλωτες, τις οποίες ο Κορεέντα χειρίζεται με τρυφερότητα.

Μαεστρικός είναι ο τρόπος που ο Ιάπωνας φέρνει τον χαρακτήρα της Ντενέβ αντιμέτωπο με την τριπλή διάσταση του εαυτού της, καθώς είναι ταυτόχρονα μητέρα, καλλιτέχνις και είδωλο, ενώ την ίδια στιγμή καλείται να συμβιβαστεί με το πέρασμα του χρόνου και τη δύση της καριέρας της. Σε αυτό συμβάλλει το σοκ που βιώνει κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, σημείο καμπής για την όλη μεταστροφή της. Παρά τις πρόδηλες αρετές της, η «Αλήθεια» δεν βρίσκει κάποιο μομέντουμ που θα την απογειώσει αφηγηματικά, ώστε να ξεφύγει από την καθαρά εγκεφαλική προσέγγιση του Κορεέντα, και θα καταφέρει να περάσει τους προβληματισμούς της κι έξω την οθόνη. Αποτελεί όμως ένα συγκροτημένο και συναισθηματικό δοκίμιο πάνω στις αρετές της αποδοχής και της συγχώρεσης. - Γιάννης  Καντέας-Παπαδόπουλος

Η πρώτη εκτός Ιαπωνίας ταινία του μεγάλου auteur δεν είναι μόνο μια απόδειξη για την και εκτός συνόρων αντοχή του οράματός του, αλλά και ένας φόρος τιμής στο μεγάλο κεφάλαιο του γαλλικού και παγκόσμιου σινεμά, την Κατρίν Ντενέβ.

Αν υπάρχει ένας σκηνοθέτης που συνεχίζει επάξια την παράδοση και την παρακαταθήκη του Γιασουτζίρου Οζου, αυτός είναι σίγουρα ο Χιροκάζου Κορεέντα, όχι τόσο λόγω της κοινής ιαπωνικής καταγωγής, όσο κυρίως γιατί μέσα από τα χαμηλόφωνα και λιτά οικογενειακά δράματά του ανατέμνει κι αυτός τις ανθρώπινες σχέσεις και αποκαλύπτει την αλήθεια και την ομορφιά, όπως αυτές ξεδιπλώνονται χωρίς μεγαλοστομίες ή δραματικές εξάρσεις μέσα από μικρές, καθημερινές, ή ακόμα και ασήμαντες στιγμές.

Στην «Αλήθεια», την πρώτη του ταινία μετά το θρίαμβο των Καννών με τους «Κλέφτες Καταστημάτων», ο Κορεέντα αποφάσισε να πραγματοποιήσει μια υπόσχεση χρόνων για συνεργασία με τη θαυμάστρια του έργου του, Ζιλιέτ Μπινός (η οποία έχει άλλωστε αποδείξει έμπρακτα την αγάπη της για το ασιατικό σινεμά, έχοντας δουλέψει ήδη με τον Χου Χσιάο Χσεν και τη Ναόμι Καουάσε), το μεγάλο στοίχημα, όμως, παρέμενε αν θα κατάφερνε να μεταφέρει την προβληματική των έργων του σε ένα ολότελα διαφορετικό γλωσσικό και πολιτισμικό περιβάλλον, όπως το γαλλικό, ή αν θα χανόταν στη μετάφραση. Τελικά, όμως, ο Ιάπωνας σκηνοθέτης απέδειξε ότι το όραμά του δε γνωρίζει γεωγραφικούς περιορισμούς.

Γιατί ήδη από τα πρώτα πλάνα ενός υπέροχα φωτισμένου δάσους στις παρυφές του Παρισιού κατά τις πρώτες ημέρες του φθινοπώρου, με τα φύλλα των δέντρων να θροϊζουν και να αποκτούν σταδιακά ένα ζεστό, χρυσό χρώμα, ο Κορεέντα πλάθει ένα σύμπαν, το οποίο έχει τη δική του σοφή νομοτέλεια. Εκεί, η Λουμίρ, σεναριογράφος στην Νέα Υόρκη και παντρεμένη με έναν αλκοολικό και αποτυχημένο ηθοποιό, επισκέπτεται με το σύζυγο και την κόρη της, τη μητέρα της, Φαμπιέν, διάσημη ηθοποιό του γαλλικού σινεμά, η οποία έχει μόλις δημοσιεύσει τα απομνημονεύματά της.

Η Φαμπιέν είναι μια ντίβα, ένας ζωντανός-θρύλος, και με κάθε νεύμα, λέξη και χειρονομία της φροντίζει να το υπενθυμίζει. Με συντροφιά τον ατζέντη της, αλλά και τον σύντροφό της, που εκτελεί ταυτόχρονα χρέη οικονόμου στο σπίτι της, η Φαμπιέν βρίσκεται στη δύση της ζωής και της καριέρας της, αντιμετωπίζει όμως τα πάντα ψυχρά, με μία αποστασιοποιημένη και δίχως συναισθηματισμούς στωικότητα. Η άφιξη της κόρης της θα οδηγήσει αναπόφευκτα στη σύγκρουση, ειδικά λόγω του περιερχομένου των απομνημονευμάτων που παρουσιάζουν μια εξωραϊσμένη εκδοχή της πραγματικότητας, τελικά, όμως, ποιά είναι η αλήθεια για τις ζωές των δύο γυναικών, πού βρίσκεται το ψέμα, και τι αξία έχει η τελική αποτίμηση, όταν τα πάντα διαστρεβλώνονται από τις αναμνήσεις;

«Μάνα και κόρη, τι τρομερός συνδυασμός», είχε πει η Λιβ Ούλμαν στη «Φθινοπωρινή Σονάτα» κι η ταινία του Κορεέντα μοιάζει να είναι η δική του ανάγνωση σ’ αυτή την τρικυμιώδη σχέση (ακόμα και η εποχή συμπίπτει), όπου, όμως, τίποτα δε θυμίζει τη δραματικότητα και το έρεβος του Μπέργκμαν, αλλά όλα είναι πιο υπαινικτικά, υποδόρια και ανάλαφρα. Δεν υπάρχει κανένα μεγάλο ψυχικό τραύμα που έχει στιγματίσει τις ζωές των δύο γυναικών, ούτε αυτές οδηγούνται στη μεγάλη σύγκρουση, αντιθέτως δύο ώριμες και δυναμικές γυναίκες προσπαθούν να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους μέσα από τα λάθη και τις παραλείψεις τους.

Κι αν αυτό στερεί από την ταινία τη βαρύτητα ενός στιβαρού δράματος, της χαρίζει περισσότερη …αλήθεια, γιατί τα πάντα κινηματογραφούνται από τον Κόρε-έντα με μια νατουραλιστική αμεσότητα και οι διάλογοι μοιάζουν να είναι περισσότερο προϊόν αυτοσχεδιασμού κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, παρά ένα εξαρχής διαμορφωμένο και χωρίς αποκλίσεις σενάριο. Μέσα σε αυτή τη φυσική και απρόσκοπτη ροή, όμως, τα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη διαφορετική από κάθε ηρωίδα εκδοχή τους γι’ αυτή, θολώνουν τεχνηέντως και διαρκώς οδηγώντας σε μια γοητευτική αμφισημία.

Και το παιχνίδι του Κορεέντα ανάμεσα στη μυθοπλασία και τη ζωή συνεχίζεται, αφού στο ρόλο της Φαμπιέν τοποθετεί έναν μύθο του γαλλικού σινεμά, την Κατρίν Ντενέβ, και μάλιστα σε μια ιστορία που οδηγεί αναπόφευκτα σε παραλληλισμούς με τη ζωή της Γαλλίδας ηθοποιού και τη δημόσια εικόνα της ως εκείνης της ice queen, που στη ζωή και την τέχνη της αντιμετώπισε τα πάντα με ένα ελεγχόμενο συναίσθημα κάτω από το οποίο τα πάθη ελλόχευαν και μόνο ακροθιγώς αναδύονταν ή υπονοούνταν στο πανέμορφο πρόσωπό της. Στον καλύτερο και πιο ουσιαστικό ρόλο της εδώ και πολλά (πολλά) χρόνια, η Ντενέβ ακολουθεί πιστά το σκηνοθέτη της με μια απατηλή ερμηνεία που θα μπορούσε να είναι ο εαυτός της, είναι όμως και κάτι ξεκάθαρα τόσο διαφορετική από αυτή.

Γιατί αν η σχέση μάνας και κόρης θα μπορούσε να θυμίζει τη σχέση της ίδιας με την Κιάρα Μαστρογιάννι, η (μυθοπλαστική) αναφορά μέσα στην ταινία στη Σάρα Μονταβέν, μια διάσημη ηθοποιό και φίλη της Φαμπιέν, με την οποία είχαν μια ανταγωνιστική σχέση αγάπης και μίσους μέχρι τον τραγικό θάνατό της πρώτης σε τροχαίο ατύχημα, δεν μπορεί παρά να ερμηνευθεί ως αναφορά στην Φρανσουάζ Ντορλεάκ, την αδικοχαμένη αδερφή της Ντενέβ, η οποία ξεκίνησε μια πολλά υποσχόμενη καριέρα ταυτόχρονα με την αδερφή της μέχρι να βρει σε ηλικία 26 χρονών το ίδιο τραγικό τέλος.

Αλλά ίσως είναι κι αυτό μια ακόμη ερμηνεία σε ένα έργο ανοιχτό και γεμάτο από διανοητικές προκλήσεις και απολαυστικές κινηματογραφικές αναφορές (από τον κότσο της Κιμ Νόβακ στον «Δεσμώτη του Ιλίγγου» του Αλφρεντ Χίτσκοκ μέχρι την απαξιωτική γκριμάτσα της Φαμπιέν/Ντενέβ στο άκουσμα του ονόματος της Μπριζίτ Μπαρντό), το οποίο αγκαλιάζει και ταυτόχρονα ξεπερνά τα στερεότυπα μιας γαλλικής δραμεντί χαρακτήρων, διαποτίζεται από το ζεν και την σοφία της ιαπωνικής παράδοσης και καταλήγει σε κάτι απτό, αλλά και φευγαλέο μαζί. Όπως η Αλήθεια. - Τάσος Χατζηευφραιμίδης

Hirokazu Koreeda

Σκηνοθέτης, Σεναριογράφος και Μοντέρ, γεννήθηκε στο Τόκιο, Ιαπωνία το 1962.  Για τις ταινίες του έχει κερδίσει 65 Βραβεία και 106 Υποψηφιότητες (52 Βραβεία και 97 Υποψηφιότητες για την ταινία «Κλέφτες Καταστημάτων»).  

Φιλμογραφία:  2020 Arimura Kasumi no Satsukyu (TV Series), 2019 Η Αλήθεια, 2018 Κλέφτες Καταστημάτων, 2017 Το τρίτο έγκλημα, 2016 Umi yori mo mada fukaku, 2015 Ishibumi (TV Movie doc.), 2015 Η μικρή μας αδελφή, 2013 Πατέρας και γιος, 2012 Going My Home (TV Series, 5 episodes),  2012 Fukushima kara no messêji (Doc.short), 2011 Kiseki, 2010 Ayashiki bungô kaidan (TV Series), 2009 Φουσκωτή κούκλα, 2008 Daijôbu de aruyô ni: Cocco owaranai tabi (Doc.), 2008 Μια μέρα του καλοκαιριού, 2006 Hana yori mo naho, 2004 Κανείς δεν ξέρει, 2001 Απόσταση, 1998 Μετά θάνατον ζωή, 1996 Without Memory (TV Movie doc.), 1995 Μαμπορόσι, 1994 Kare no inai hachigatsu ga (Doc.), 1991 Mou hitotsu no kyouiku - Ina shogakkou haru gumi no kiroku (Doc.), 1991 Shikashi - Fukushi kirisute no jidai ni (Doc.), 1989 Nonfix (TV Series doc.)

Τις προβολές της Κινηματογραφικής Λέσχης Πάτρας στα Odeon Veso Mare μπορούν να παρακολουθήσουν τόσο εμβολιασμένοι και θεατές με βεβαίωση νόσησης όσο και ανεμβολίαστοι με rapid test των τελευταίων 48 ωρών.

Η ταινία "Η Αλήθεια - The Truth" είχε διανεμηθεί από την Seven Films.