Οι μεγάλες μορφές του διεθνούς ποδοσφαίρου που πέρασαν από το γήπεδο της Παναχαϊκής

Μπορεί εδώ και αρκετά χρόνια η Παναχαϊκή να απουσιάζει από την πρώτη κατηγορία, όμως κάποτε ήταν – σχεδόν - συνεχώς παρούσα σ’ αυτήν. Με αρχή από το 1969, όταν για πρώτη φορά ΄΄ανέβηκε΄΄ στην πρώτη κατηγορία.

Από τότε, πολλές και μάλιστα πολύ μεγάλες (ακόμα και παγκόσμιας φήμης) προσωπικότητες του ποδοσφαίρου (προπονητές, και ποδοσφαιριστές) πάτησαν το χορτάρι και κάθισαν τους πάγκους του γηπέδο της Παναχαϊκής (παλαιότερα σταδίου) στην Αγυιά (σε παιχνίδια πρωταθλήματος, κυπέλλου, ευρωπαϊκών κυπέλλων, φιλικά).

Για τους νεότερους, ίσως, τα πολύ μεγάλα αυτά ΄΄ονόματα΄΄ δεν λένε και πολλά πράγματα, όμως για τους παλαιότερους, για αυτούς που γνωρίζουν ποδοσφαιρική ιστορία αλλά και για αυτούς που ενδιαφέρονται για την ιστορία του γηπέδου της Αγυιάς – νομίζω ότι - είναι πολύ σημαντικές μνήμες. Πιστεύω, ότι αξίζει τον κόπο να αφιερώσει κανείς λίγο χρόνο να δει τα παρακάτω στοιχεία.

Ας θυμηθούμε, λοιπόν, ορισμένες από αυτές τις προσωπικότητες :

α) Έλληνες προπονητές που κάθισαν στον πάγκο της Παναχαϊκής :
Οι Κώστας Καραπατής, Αντώνης Γεωργιάδης, Πάνος Μάρκοβιτς, Βασίλης Δανιήλ, Χρήστος Αρχοντίδης : Ο καθένας από αυτούς εργάσθηκε σε πολλές Ελληνικές ομάδες, αλλά και όλοι αυτοί (άλλος για μικρό, άλλος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα) πέρασαν και από τον πάγκο της Εθνικής Ελλάδας. Επίσης, ο Νταν Γεωργιάδης, ο οποίος διετέλεσε προπονητής πολλών ξένων και Ελληνικών ομάδων, αλλά και προπονητής στις Εθνικές ομάδες της Ελλάδας, του Περού, της Βολιβίας, της Αϊτής και της Βενεζουέλας. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί και ο Τάκης Παπαρσενίου, που ανέβασε την Παναχαϊκή στην πρώτη κατηγορία το 1969.

β) Ξένοι προπονητές που κάθισαν στο πάγκο της Παναχαϊκής :
Ο Λιούμπισα Σπάϊτς (Γιουγκοσλάβος, προπονητής του Ολυμπιακού, του Ηρακλή, της Μπεσίκτας με τίτλους στην Τουρκία, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής του Ερυθρού Αστέρα Βελιγραδίου), ο Τομ Έγγλεστον (Άγγλος, μετά την Παναχαϊκή εργάσθηκε στην Έβερτον, ως ποδοσφαιριστής έπαιξε στην Ντέρμπυ, στην Λέστερ και στην Γουώτφορντ), ο Γουΐλφ Μακ Γκίνες (Άγγλος, με προπονητική θητεία στον Άρη Θεσσαλονίκης, έπαιξε ποδόσφαιρο στην Μάντσεστερ Γιουνάϊτεντ - ευτυχώς, λόγω τραυματισμού δεν ήταν στην αποστολή της αεροπορικής τραγωδίας του Μονάχου το 1958, όταν ξεκληρίσθηκε όλη σχεδόν η ομάδα της Μάντσεστερ Γιουνάϊτεντ, στην οποία διετέλεσε για αρκετά χρόνια προπονητής στις υποδομές της αλλά και πρώτος προπονητής της για μικρό χρονικό διάστημα, την περίοδο 1969 - 1970), ο Μπέλα Πάλφυ (Γιουγκοσλάβος, προπονητής σε αρκετές Ελληνικές και Γιουγκοσλάβικες ομάδες, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής), ο Λες Σάννον (Άγγλος με προπονητική θητεία στην Μπλάκπουλ, στον Ολυμπιακό, στον ΠΑΟΚ, στον ΟΦΗ κ.λπ., πρώην ποδοσφαιριστής της Λίβερπουλ και της Μπέρνλεϊ), ο Φράντισεκ Φάντροκ (Τσεχοολλανδός, πρωταθλητής Ολλανδίας ως προπονητής της Βίλεμ, πρώτος προπονητής της Εθνικής Ολλανδίας την περίοδο 1970 -1974, παρέμεινε ως βοηθός του Ρίνους Μίχελς στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974 στην τότε Δυτική Γερμανία, στο οποίο η Ολλανδία έφθασε στον τελικό, προπονητής της ΑΕΚ με Ευρωπαϊκές επιτυχίες), ο Ντέζο Μπούτζακ (Ούγγρος, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής, με προπονητική θητεία σε αρκετές Ελληνικές ομάδες αλλά και στην Εθνική Αιγύπτου), ο Ρόμπ Γιάκομπς (Ολλανδός, με προπονητική θητεία στην Φέγενορντ, την Ρόντα, την Εξέλσιορ, την F.C. Αϊντχόβεν, τον ΠΑΟΚ κ.λπ.), ο Άγγελος Ποστέκογλου (Ελληνοαυστραλός, προπονητής στην Εθνική Αυστραλίας με την οποία κατέκτησε το Ασιατικό κύπελλο του 2015, στην Σέλτικ με την οποία κατέκτησε το πρωτάθλημα της Σκωτίας, αλλά και σε άλλες ομάδες, τελευταία δε στην Τότεναμ, με την οποία κατέκτησε φέτος το Europa Leaque), ο Ευγένιος Γκέραρντ (Ολλανδός, δημιουργός της μεγάλης ομάδας του Ο.Φ.Η.), ο βοηθός του Βιτσέντζο Γκουερίνι την περίοδο 2002 - 2003, Μάρκο Ρόσσι, Ιταλός, αργότερα προπονητής στην Χόνβεντ, τελευταία στην Εθνική Ουγγαρίας κ.λπ., αλλά και ο γνωστός μας Σέρβος Ιβάν Γιοβάνοβιτς, με προπονητική θητεία, στον Παναθηναϊκό, στον ΑΠΟΕΛ, στον Ηρακλή, κ.λπ., σήμερα δε στην Εθνική Ελλάδας.

Ξένοι ποδοσφαιριστές της Παναχαϊκής :
Δεν χρειάζεται αναφορά στους Έλληνες και ιδίως στους Πατρινούς, διότι είναι γνωστοί σε όλους. Πέρασαν, όμως και αρκετοί πολύ καλοί ξένοι.

Αρκετοί από αυτούς διεθνείς, όπως οι Αρμένιοι αδελφοί Καραμιάν (δίδυμοι, 47 φορές διεθνής ο Αρμάν και 50 φορές διεθνής ο Αρταβάζ), ο Αλβανός Αλτίν Χατζί (68 φορές διεθνής, έπαιξε, επίσης, στον Ηρακλή, τον ΑΠΟΕΛ, την ΤΣΣΚΑ Σόφιας κ.λπ.), ο Πολωνός Κριστόφ Νόβακ, 10 φορές διεθνής, ΄΄έφυγε΄΄ πολύ νωρίς από την ζωή, σε ηλικία 29 ετών, από ανίατη ασθένεια του νευρικού συστήματος (στην Παναχαϊκή ήλθε στα 20 χρόνια του, αργότερα έπαιξε στην Λέγκια Βαρσοβίας, στην Ατλέτικο Παραναένσε και στην Βόλσφμπουργκ, στη συνέχεια είχε προτάσεις από Μπορούσια Ντόρτμουντ και Μπαρτσελόνα, αλλά δεν ευοδώθηκαν, αφού η σπάνια ασθένεια του τον κατέβαλε πολύ γρήγορα), ο Λιβεριανός Κέλβιν Σέμπουε (73 φορές διεθνής, με θητεία σε Τολούζ, Μονακό, Αλ – Αχλί, ΑΕΚ κ.λπ.), Επίσης, οι ΄΄γκολτζήδες΄΄ Αμαέκι Όττιτζι – Νιγηριανός με 45 γκολ σε 104 παιχνίδια στην Παναχαϊκή - και Ιγκόρ Κλάϊχ, Σλοβάκος, με 25 γκολ σε 94 παιχνίδια στην Παναχαϊκή – Ράϊκο Βουγιαντίνοβιτς – Γιουγκοσλάβος – ο σπουδαίος Αργεντινός αμυντικός (με άριστη τεχνική κατάρτιση) Έλβιο Μάνα, ο Ρουμάνος αμυντικός Κονσταντίν Πάνα, ο δικός μας Δημήτρης Κύζας (Κύπριος διεθνής, έπαιξε και σε Παναθηναϊκό και ΟΦΗ) και κάποιοι άλλοι, πολύ καλοί ποδοσφαιριστές, που, λόγω του περιορισμένου χώρου, δεν είναι δυνατόν να αναφερθούν όλοι. Ιδιαίτερα, όμως, να σταθούμε σε τρεις από τους ξένους που έπαιξαν στην Παναχαϊκή και πιο συγκεκριμένα, στον Καμερουνέζο Ραϊμόν Καλά (83 φορές διεθνής με την ομάδα του Καμερούν, με συμμετοχές σε τελικά Παγκοσμίου Κυπέλλου των ετών 1994,1998 και 2002 αλλά και του Κόπα Άφρικα, με καριέρα σε ευρωπαϊκές ομάδες, στην Ισπανία - Εξτρεμαδούρα, στην Γερμανία - Μπόχουμ και την Τουρκία – Σίβασπορ – θεωρείται πολύ μεγάλη ποδοσφαιρική μορφή για την χώρα του), στον Ζοέλ Επαλέ (Καμερουνέζος, 32 φορές διεθνής, με χρυσό μετάλλιο με το Καμερούν στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϋ, ήταν και στην αποστολή του Καμερούν στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002 στην Ιαπωνία – Ν. Κορέα, έπαιξε επίσης, σε Παναθηναϊκό, Εθνικό, Ηρακλή, Άρη, Μπόχουμ. F.C., Μπακού κ.λπ.), αλλά και στον Ρουμάνο Μιχαήλ Μαζάρου (πριν έλθει στην Παναχαϊκή ήταν μέλος – βασικός - της Στεάουα Βουκουρεστίου, που το 1986 κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης στην Σεβίλλη, κερδίζοντας την Μπαρτσελόνα στα πέναλντι, 198 συμμετοχές με την Στεάουα Βουκουρεστίου και 32 γκολ, 1 φορά διεθνής).

Έλληνες προπονητές (φιλοξενούμενων) ομάδων που πέρασαν από την Αγυιά :
Ο Αλκέτας Παναγούλιας (προπονητής του Ολυμπιακού, του Άρη, Αμερικανικών ομάδων, της Εθνικής ομάδας των Η.Π.Α. αλλά και της Εθνικής Ελλάδας, την οποία οδήγησε στα τελικά του EURO 1980 και του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1994), ο Λάκης Πετρόπουλος (προπονητής πολλών Ελληνικών ομάδων, της Βελγικής Σερκλ Μπρυζ και της Εθνικής Ελλάδας, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής), ο Μίλτος Παπαποστόλου (προπονητής στην ΑΕΚ αλλά και σε άλλες Ελληνικές ομάδες, όπως και στην Εθνική Ελλάδας), ο Κώστας Πολυχρονίου (προπονητής στον Ολυμπιακό και σε άλλες Ελληνικές ομάδες, αλλά και στην Εθνική Ελλάδας, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής), ο Άγγελος Αναστασιάδης (προπονητής σε πολλές Ελληνικές ομάδες, αλλά και στην Εθνική Ελλάδας και στην Εθνική Κύπρου, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής), τέλος δε αξίζει να αναφερθεί και ο Γιώργος Παράσχος, που ως παίκτης και - στη συνέχεια - προπονητής μετρά 51 χρόνια παρουσίας στο Ελληνικό ποδόσφαιρο, με 900 περίπου παιχνίδια συνολικά (ως παίκτης και προπονητής).

Ξένοι προπονητές (φιλοξενούμενων) ομάδων που πέρασαν από την Αγυιά :
Ορισμένοι από αυτούς ήταν : ο Κάζιμιρ Γκόρσκι (Πολωνός, προπονητής, μεταξύ άλλων ομάδων, στον Παναθηναϊκό, στον Ολυμπιακό, της Καστοριάς κ.λπ., αλλά και πολλά χρόνια προπονητής των Εθνικών ομάδων της Πολωνίας, με την οποία κατέκτησε την 3η θέση στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 στην Γερμανία), ο Τόζα Βεσσελίνοβιτς (Γιουγκοσλάβος, προπονητής πολλών ομάδων, μεταξύ των οποίων του Ολυμπιακού, της ΑΕΚ, της Φενέρ Μπαχτσέ αλλά και των Εθνικών ομάδων της Γιουγκοσλαβίας και της Κολομβίας, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής), ο Τάϊς Λίμπρεχτς (Ολλανδός, με προπονητική θητεία, μεταξύ άλλων ομάδων, στην Φέγενορντ, στην Αϊντχόφεν, στον Ολυμπιακό, στον ΠΑΟΚ, στον Άρη, στην Εθνική Ολλανδίας, στην Εθνική Νιγηρίας, αλλά και στην ΄΄δική μας΄΄ Αυστριακή Γκράτσερ ΑΚ 1902, που απέκλεισε η Παναχαϊκή στην μοναδική της έξοδο στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ το 1973), ο Γιάτσεκ Γκμοχ (Πολωνός, προπονητής αρκετών Ελληνικών ομάδων, βοηθός του Κάζιμιρ Γκόρσκι στον πάγκο της Εθνικής Πολωνίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 στην Γερμανία, αργότερα πρώτος προπονητής της Εθνικής Πολωνίας), ο Όλεγκ Μπλαχίν (Ουκρανός, ο γνωστός πολύ μεγάλος ποδοσφαιριστής της Ντιναμό Κιέβου και προπονητής – μεταξύ άλλων ομάδων – στον Ολυμπιακό, στην ΑΕΚ, στον ΠΑΟΚ, στην Ντιναμό Κιέβου, στην Εθνική Ουκρανίας κ.λπ., θρύλος για το Ουκρανικό ποδόσφαιρο, με 112 συμμετοχές και 42 γκολ στην πρώην Σοβιετική Ένωση και γενικά – σε συλλογικό επίπεδο - με 211 γκολ σε 432 παιχνίδια - το έτος 1975 ανακηρύχθηκε καλύτερος Ευρωπαίος ποδοσφαιριστής), ο Ντούσαν Μπάγεβιτς (Γιουγκοσλάβος, ο πολύ γνωστός μας πρώην μεγάλος ποδοσφαιριστής, διεθνής, με 29 γκολ σε 37 εμφανίσεις με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας, με σπουδαία προπονητική καριέρα στην Α.Ε.Κ., τον Ολυμπιακό, τον Π.Α.Ο.Κ., τον Ερυθρό Αστέρα κ.λπ.), ο Φέρεντς Πούσκας (Ούγγρος, από τους κορυφαίους Ευρωπαίους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών – στην Ρεάλ σε 180 παιχνίδια είχε 156 γκολ, ενώ στην Εθνική Ουγγαρίας σε 85 παιχνίδια είχε 84 γκολ – συνολικά στην καριέρα του είχε 548 γκολ σε 544 παιχνίδια - ο ΄΄καλπάζων συνταγματάρχης΄΄ - ως προπονητής οδήγησε τον Παναθηναϊκό στο Γουέμπλεϋ, στον τελικό του Κυπέλλου πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης το 1971, επίσης προπονητής – μεταξύ άλλων ομάδων – στην Α.Ε.Κ., στην Εθνική ομάδας της Σαουδικής Αραβίας και στην Εθνική ομάδα της Ουγγαρίας κ.λπ.), ο Βικ Μπάκιγχαμ (Άγγλος, προπονητής στον Ολυμπιακό, στον Εθνικό και σε άλλες Ελληνικές ομάδες, επίσης προπονητής μεγάλων Ευρωπαϊκών ομάδων, μεταξύ των οποίων ο Άγιαξ, η Φούλαμ, η Μπαρτσελόνα, η Σεβίλλη, η Γουέστ Μπρομγουϊτς Άλμπιον κ.λπ., πρώην ποδοσφαιριστής της Τότεναμ), ο Ζλάτκο Τσαϊκόφσκι (Γιουγκοσλάβος, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής, προπονητής σε πολλές ομάδες της Γερμανίας και της Ελβετίας, μεταξύ των οποίων στην Μπάγερν Μονάχου και την Κολωνία, επίσης στην ΑΕΚ, αλλά και στην Αυστριακή Γκράτσερ ΑΚ 1902, που απέκλεισε η Παναχαϊκή στην μοναδική της έξοδο στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ), ο Αϊμόρε Μορέϊρα (Βραζιλιάνος, προπονητής – θρύλος για την Βραζιλία, αφού κατέκτησε με την Εθνική ομάδα της Βραζιλίας το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962, στην Χιλή, με μεγάλη προπονητική θητεία στις πολύ μεγάλες ομάδες της Νότιας Αμερικής, στην Ελλάδα ήταν προπονητής στον Παναθηναϊκό, έμεινε λίγο, τον θυμάμαι, όταν ο Παναθηναϊκός έπαιξε στην Πάτρα με την Ανατολικογερμανική Ζβικάου στα μέσα της δεκαετία του ’70 για το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης), ο Φερνάντο Σάντος (ο γνωστός σε όλους μας πολύ μεγάλος Πορτογάλος προπονητής, με προπονητική θητεία στην ΑΕΚ, στον Παναθηναϊκό, στον ΠΑΟΚ, στην Μπενφίκα, στην Πόρτο, στην Σπόρτιγκ, στις εθνικές ομάδες Ελλάδας, Πορτογαλίας, Πολωνίας, κ.λπ.), ο Σέρχιο Μαρκαριάν (Ουρουγουανός, προπονητής πολλών ομάδων στην Νότια Αμερική, μεταξύ των οποίων και των Εθνικών ομάδων του Περού και της Παραγουάης, τέλος δε και της Εθνικής ομάδας της Ελλάδας, αλλά και του Παναθηναϊκού κ.λπ.), ο Ίβιτσα Όσιμ (Γιουγκοσλάβος, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής – 36 φορές διεθνής, με προπονητική θητεία στον Παναθηναϊκό, στην Εθνική Γιουγκοσλαβίας, στην Εθνική Ιαπωνίας, στην Στρασμπούρ, την Στουρμ Γκρατς, την Παρτιζάν, την Ζελέζνιτσαρ κ.λπ., είχε σπουδάσει μαθηματικά), ο Κρίστο Μπόνεφ (Βούλγαρος, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής, 96 συμμετοχές στην Εθνική Βουλγαρίας και πρώτος σκόρερ της όλων των εποχών με 48 γκολ, με προπονητική καριέρα στην Ελλάδα, την Βουλγαρία και την Κύπρο), ο Γκιούλα Λόραντ (Ούγγρος, με προπονητική θητεία στον ΠΑΟΚ, στην Άϊντραχτ Φρανκφούρτης, στην Μπάγερν Μονάχου, στην Σάλκε, στην Καϊζερσλάουτερν, την Χόνβεντ κ.λπ., πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής - στις 31 Μαΐου 1981, κατά τη διάρκεια του ντέρμπι μεταξύ ΠΑΟΚ και Ολυμπιακού – ως προπονητής του ΠΑΟΚ - έπαθε καρδιακή προσβολή και απεβίωσε σε ηλικία 58 ετών), ο Βάλτερ Σκότσικ (Αυστριακός, με θητεία στην Λάρισα, τον ΠΑΟΚ και σε άλλες Ελληνικές ομάδες, ως επίσης στην Αούστρια Βιέννης, της Ραπίντ Βιέννης, την Λας Πάλμας κ.λπ., πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής, πήρε πρωτάθλημα με τον ΠΑΟΚ το 1985), ο Ούρμπεν Μπραμς (Βέλγος, προπονητής στην Άντερλεχτ, όταν έπαιξε με τον Ολυμπιακό στην Αγυιά το 1974, για το κύπελλο πρωταθλητριών ομάδων της Ευρώπης, αργότερα εργάσθηκε και σε πολλές άλλες ομάδες, μεταξύ των άλλων, ο Πανιώνιος, η Σταντάρ Λιέγης, η Σερκλ Μπρυζ, η Τραμπζονσπόρ κ.λπ.), ο Χέλμουτ Σενέκοβιτς (Αυστριακός πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής, με προπονητική καριέρα στον Ολυμπιακό, τον Παναθηναϊκό, την ΑΕΚ, αλλά και σε άλλες Ευρωπαϊκές ομάδες, μεταξύ των οποίων και η ΄΄δική μας΄΄ Γκράτσερ ΑΚ 1902, αλλά και η Ατλέτικο Μπιλμπάο, η Άϊντραχτ Φρανκφούρτης, η Εθνική Αυστρίας κ.λπ.), ο Στέφαν Μπόμπεκ (Γιουγκοσλάβος, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής, ο πρώτος σκόρερ όλων των πρωταθλημάτων της Γιουγκοσλαβίας με συνολικά 403 γκολ, με προπονητική καριέρα στην Ελλάδα, στον Παναθηναϊκό, τον Ολυμπιακό, τον Παναιτωλικό, επίσης εργάσθηκε ως προπονητής και σε άλλες Ευρωπαϊκές ομάδες), ο Μπράνκο Στάνκοβιτς (Γιουγκοσλάβος, πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής, με προπονητική θητεία στον Ερυθρό Αστέρα Βελιγραδίου, στην Πόρτο, στην Μπεσίκτας, στην Φενέρ Μπαχτσέ, τον Ερυθρό Αστέρα, ήλθε με την ΑΕΚ κ.λπ.), o Στέφαν Κόβατς (Ρουμάνος, Ουγγρικής καταγωγής, Παναθηναϊκός, από τους μεγαλύτερους προπονητές όλων των εποχών στο ποδόσφαιρο, με θητεία στον Άγιαξ, την Εθνική Γαλλίας, την Εθνική Ρουμανίας κ.λπ.) ο Τζων Μόρτιμορ (Άγγλος, με σπουδαία ποδοσφαιρική θητεία στην Τσέλση και την Κ.Π.Ρ., ως προπονητής κατέκτησε νταμπλ με την Μπενφίκα στην Πορτογαλία, κυπελλούχος με την Μπέτις στην Ισπανία κ.λπ., ήλθε με τον Εθνικό), ο Τζο Μάλετ (Άγγλος, ήλθε ως προπονητής του Πανιωνίου, πρώην προπονητής στην Μπέρμιγχαμ, με ποδοσφαιρική καριέρα στην Κ.Π.Ρ., την Σαουθάμπτον κ.λπ.), ο Ιγκόρ Νέτο (Σοβιετικός, ήλθε ως προπονητής με τον Πανιώνιο, ένας από τους σπουδαιότερους Σοβιετικούς ποδοσφαιριστές όλων των εποχών, αρχηγός της Εθνικής ομάδας της χώρας, με προπονητική καριέρα στην Εθνική του Ιράν, στην Ομόνοια Λευκωσίας, στην Σπαρτάκ Μόσχας κ.λπ.). κ.α. Ειδική αναφορά, όμως, πρέπει να γίνει για τον Ότο Ρεχάγκελ, που πέρασε από την Αγυιά, ως προπονητής της Εθνικής Ελλάδας, στο φιλικό παιχνίδι με το Βέλγιο την 27.03.2002 (σκορ 3-2).

Ξένοι ποδοσφαιριστές (φιλοξενούμενων) ομάδων που πέρασαν από την Αγυιά :
Δεν γίνεται αναφορά στους Έλληνες ποδοσφαιριστές, που πέρασαν με φιλοξενούμενες ομάδες από την Αγυιά, αφού όλοι τους είναι γνωστοί. Πέρασαν, όμως, και πολύ σπουδαίοι ξένοι διεθνείς ποδοσφαιριστές (με πολύ αξιόλογο βιογραφικό), μεταξύ των οποίων :

Ο Ολλανδός Ρέζεμπρινγκ (46 φορές διεθνής), μαζί με τους Βέλγους Βάντερελστ (86 φορές διεθνής), Βαν Χιμστ (81 φορές διεθνής), κ.λπ. (όλοι αυτοί ήλθαν στην Πάτρα, με την Άντερλεχτ κατά του Ολυμπιακού, το 1974), ο Νικολάε Ντομπρίν (καλύτερος Ρουμάνος ποδοσφαιριστής των δεκαετιών 1960 και 1970, ίσως ο μεγαλύτερος Ρουμάνος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών μετά τον Γκέοργκι Χάτζι, ήλθε με την Άρτζες Πιτέστι για μίνι - προετοιμασία 15 ημερών, φιλοξενούμενη της Παναχαϊκής, στις αρχές της δεκαετίας του 1980 – στις διακοπές των Χριστουγέννων, λόγω διακοπής του Ρουμανικού πρωταθλήματος), ο Μπρούνο Πετσάϋ (αρχηγός της Εθνικής Αυστρίας, ήλθε με την Άϊντραχτ Φρανκφούρτης για φιλικό με την Παναχαϊκή, αρχές δεκαετίας του 1980, 88 φορές διεθνής), ο Μπουμ Κουν Τσα (Νοτιοκορεάτης, ψηφίστηκε καλύτερος Ασιάτης ποδοσφαιριστής για τον 20ο αιώνα, ήλθε με την Άϊντραχτ Φρανκφούρτης για φιλικό με την Παναχαϊκή, αρχές δεκαετίας του 1980, 136 φορές διεθνής), ο Τζιοβάνι (Βραζιλιάνος, 20 φορές διεθνής, Ολυμπιακός, έπαιξε και στην Μπαρτσελόνα, στην Σάντος κ.λπ.), Ζλάτκο Ζάχοβιτς (Σλοβένος, 80 φορές διεθνής με 35 γκολ στην Εθνική Σλοβενίας, Ολυμπιακός, έπαιξε επίσης σε Πόρτο, Μπενφίκα, Βαλένθια κ.λπ.) ο Γιόζεφ Βάντσικ (Πολωνός, 52 φορές διεθνής, Παναθηναϊκός), ο Κρίστο Βαζέχα (Πολωνός, 50 φορές διεθνής, Παναθηναϊκός), ο Χουάν Ραμόν Ρότσα (Αργεντινός, 3 φορές διεθνής, Παναθηναϊκός, έπαιξε και σε Μπόκα Τζούνιορς, Νιουελς Ολντ Μπόϋς κ.λπ. και με αξιόλογη προπονητική θητεία στον Παναθηναϊκό), ο Βέλιμιρ Ζάετς (Γιουγκοσλάβος, 36 φορές διεθνής, Παναθηναϊκός), ο Χουάν Βερόν (Αργεντινός, 4 φορές διεθνής, Παναθηναϊκός, πατέρας του γνωστού και σπουδαίου Χουάν Σεμπάστιαν Βερόν, που έπαιξε πολλά χρόνια στην Αγγλία και την Ιταλία), ο Πρέντραγκ Τζόρζεβιτς (Γιουγκοσλάβος, 37 φορές διεθνής, Πανηλειακός και Ολυμπιακός, έπαιξε και στον Ερυθρό Αστέρα), ο Μάρτον Εστερχάζι (Ούγγρος, 29 φορές διεθνής, ΑΕΚ, έπαιξε και σε ΠΑΟ, Φερεντσβάρος, Χόνβεντ), ο Κάρλος Γκαμάρα (Παραγουανός, 110 φορές διεθνής, ΑΕΚ, έπαιξε επίσης σε Ίντερ, Ατλέτικο Μαδρίτης, Ιντεπεντιέντε, Παλμέϊρας, Μπενφίκα κ.λπ.), ο Τιμούρ Κετσπάγια (Γεωργιανός, 49 φορές διεθνής, ΑΕΚ, έπαιξε επίσης σε Ντιναμό Τιφλίδας, Νιουκάστλ, Γουλβς κ.λπ., αργότερα με προπονητική θητεία σε ΑΕΚ, Ολυμπιακό, ΑΠΟΕΛ, Εθνική Κύπρου, Εθνική Γεωργίας κ.λπ.) ο Άνχελ Ιορντανέσκου (Ρουμάνος, ΟΦΗ, 57 φορές διεθνής, επίσης με σπουδαία προπονητική καριέρα, μεταξύ άλλων στην Εθνική Ελλάδας και την Εθνική Ρουμανίας), ο Τόνι Σαβέβσκι (Γιουγκοσλάβος, διεθνής, ΑΕΚ), ο Χούλιο Λοσάντα (Ουρουγουανός, διεθνής, Ολυμπιακός, ήλθε στον Πειραιά από την Πενιαρόλ της Ουρουγουάης), ο Όλεγκ Προτάσωφ (Ουκρανός, 68 φορές διεθνής με την Ε.Σ.Σ.Δ. και 1 φορά με την Ουκρανία, Ολυμπιακός, προερχόμενος από Ντιναμό Κιέβου, στον Ολυμπιακό είχε 48 γκολ σε 83 παιχνίδια), ο Γκενάντι Λιτόφτσενκο (Ουκρανός, 58 φορές διεθνής με την Ε.Σ.Σ.Δ. και 4 φορές με την Ουκρανία, Ολυμπιακός, προερχόμενος από Ντιναμό Κιέβου), ο Κριστιάν Καρεμπέ (Γάλλος, 53 φορές διεθνής, Ολυμπιακός, έπαιξε και σε Ρεάλ, Ναντ, Μίλντεσμπρο, Σαμπντόρια κ.λπ.), ο Σωτήρης Καϊάφας (Κύπριος, διεθνής, Ομόνοια Λευκωσίας, χρυσό παπούτσι στην Ευρώπη το 1976 με 39 γκολ, ανακηρύχθηκε καλύτερος Κύπριος ποδοσφαιριστής για τον 20ο αιώνα), ο Ρόναλντ Γκόμεζ (Κοσταρικανός, 93 φορές διεθνής, ΟΦΗ, σε 87 παιχνίδια στον ΟΦΗ είχε 39 γκολ), ο Μίλινκο Πάντιτς (Γιουγκοσλάβος, Πανιώνιος, Ατλέτικο Μαδρίτης, νταμπλούχος Ισπανίας το 1996), ο Μίλτον Βιέρα (Ουρουγουανός, διεθνής, Ολυμπιακός, ΑΕΚ, ο πρώτος ποδοσφαιριστής που έπαιξε στο Ελληνικό πρωτάθλημα, έχοντας, προηγουμένως, αγωνισθεί σε τελικά Παγκοσμίου Κυπέλλου, γιος σπουδαίου προπονητή στην Νότια Αμερική, ήλθε στον Ολυμπιακό από την Πενιαρόλ της Ουρουγουάης), ο Μαγκντί Τολμπά (Αιγύπτιος, διεθνής, ΠΑΟΚ), ο Όλε Σκόμποε (Δανός, Άρης, 6 φορές διεθνής), ο Τσου Λα Λιγκ (Ολλανδός, Παναθηναϊκός, με πολύχρονη θητεία στον Άγιαξ, την Μαρσέϊγ, την Φέγενορντ, 14 φορές διεθνής,), ο Χόρχε Μπερμούδες (Κολομβιανός, 56 φορές διεθνής, Ολυμπιακός, έπαιξε και σε Μπόκα Τζούνιορς, Μπεσίκτας κ.λπ.), ο Νέρι Καστίγιο (Μεξικανός, 21 φορές διεθνής, Ολυμπιακός, έπαιξε και σε Σαχτάρ Ντόνετσκ, Ράγιο Βαγιεκάνο, Μάντσεστερ Σίτυ κ.λπ.), ο Ρομπέρτο Καλκατέρα (Ουρουγουανός, Εθνικός, πρώτος ξένος ποδοσφαιριστής που έγινε πρώτος σκόρερ στο ελληνικό πρωτάθλημα, στην δεκαετία του 1970, ήλθε από την Νασιονάλ του Μοντεβιδέο), ο Φράντισεκ Στάμπαχερ (Τσέχος, 31 φορές διεθνής, Απόλλων, ΑΕΚ, Ντούκλα Πράγας) κ.α.

Διευκρινίζω, ότι η πιο πάνω αναφορά έχει να κάνει, με το χρονικό διάστημα μετά το 1969. Κάποια στιγμή, θα πρέπει να γένει μια αναφορά και στο χρονικό διάστημα πριν το 1969.

Επίσης, πρέπει να αναφέρω, ότι, λόγω του περιορισμένου του χώρου αλλά και του χρόνου της έρευνας, οι πιο πάνω κατάλογοι δεν θα μπορούσαν να είναι πλήρεις, επομένως οποιαδήποτε παρέμβαση (συμπληρωματικού ή ακόμα και διορθωτικού χαρακτήρα) είναι ευπρόσδεκτη και, φυσικά, χρήσιμη.

Ας ελπίσουμε, ότι κάποια στιγμή, θα αρχίσουν να έρχονται και πάλι τόσο μεγάλα ονόματα στην Αγυιά, η οποία - ελπίζουμε - να συνεχίσει να υπάρχει και – κάποια στιγμή - να φορέσει και πάλι τα ΄΄καλά΄΄ της.

* Του Κώστα Σταμπολίτη, φιλάθλου και Νομικού