Σε αναζήτηση νέου πρωθυπουργού η Γαλλία εν μέσω πολιτικής αβεβαιότητας- Όλα τα βλέμματα στον Μακρόν

Άλλη μία γαλλική κυβέρνηση ολοκληρώνει πρόωρα τη θητεία της. Ο Φρανσουά Μπαϊρού αποχαιρέτησε την Εθνοσυνέλευση και αναμένεται να υποβάλει την παραίτησή του το πρωί της Τρίτης.

Ο Εμανουέλ Μακρόν αναμένεται να ανακοινώσει μέσα στις επόμενες ημέρες τον νέο πρωθυπουργό της Γαλλίας. Παρότι δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμα ποιος θα διαδεχθεί τον κεντρώο Μπαϊρού, αρκετά ονόματα βρίσκονται ήδη στο προσκήνιο.

Όσα έγιναν στην Εθνοσυνέλευση πριν και μετά την πτώση της κυβέρνησης Μπαϊρού

Η Γαλλία βρίσκεται και επίσημα σε μία χρονική περίοδο πολιτικής αστάθειας, αλλά και αδυναμίας, να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση που βιώνει. Η πτώση της κυβέρνησης έγινε με την καταψήφιση της ψήφου εμπιστοσύνης από τη συντριπτική πλειοψηφία. Από τους 577 βουλευτές, 364 ψήφισαν κατά και 194 υπέρ, ενώ οι υπόλοιποι 19 ήταν απόντες ή απείχαν από την διαδικασία.

Αυτό αποτελεί μία μεγάλη ήττα για τον πρώην – πλέον – γάλλο πρωθυπουργό. Μάλιστα, η «Liberation» επεσήμανε πως ο Φρανσουά Μπαϊρού σημείωσε ακόμη χειρότερο σκορ από τον Μισέλ Μπαρνιέ, ο οποίος αποπέμφθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, μετά από ένα ρεκόρ τριών μηνών στην πρωθυπουργία. Τον Δεκέμβριο του 2024, 331 βουλευτές ψήφισαν κατά του Μπαρνιέ – δηλαδή 33 λιγότεροι–.

Η σύντομη θητεία του Φρανσουά Μπαρνιέ είχε σχεδόν προαναγγελθεί. Το αδιέξοδο, στο οποίο βρίσκεται η γαλλική οικονομία, αλλά και η πολιτική διαχείριση της κρίσιμης αυτής κατάστασης, φαίνεται να είναι αμετάβλητο. Με τέσσερις πολιτικούς να έχουν περάσει από το αξίωμα του πρωθυπουργού, τους τελευταίους 20 μήνες και έναν πέμπτο που είναι πιθανό να διοριστεί άμεσα, η πτώση των γαλλικών κυβερνήσεων, που κάποτε ήταν ασυνήθιστη, έχει γίνει σχεδόν καθημερινότητα. Ενώ ακόμα, φαίνεται πως αυτή η κατάσταση θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι το τέλος της θητείας του προέδρου Μακρόν.

Σε περιόδους αναταραχής, υπάρχει ο κίνδυνος της Ακροδεξιάς

Στην ομιλία της από το βήμα της Εθνοσυνέλευσης, η Μαρί Λεπέν αναφέρθηκε και στο ενδεχόμενο πρόωρων προεδρικών εκλογών. Η ίδια, βέβαια, σημείωσε πως η παραίτηση του Εμανουέλ Μακρόν είναι μία απόφαση, η οποία βαραίνει αποκλειστικά τη δική του κρίση.

Ωστόσο, αν και άμεσα δε ζήτησε την παραίτηση του γάλλου προέδρου (σε αντίθεση με τον Ζόρνταν Μπαρντέλα, ο οποίος την ζητούσε ζωντανά στην τηλεόραση), η Μαρί Λεπέν εξέθεσε σχολαστικά όλες τις συνθήκες υπό τις οποίες – κατά την ίδια- αυτό θα ήταν αναπόφευκτο. Ολοκληρώνοντας δε, την ομιλία της, η ίδια τόλμησε να υποβαθμίσει εμμέσως τον Εμανουέλ Μακρόν για το γεγονός ότι δεν παραιτείται, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι: «δεν μπορούν όλοι να είναι Στρατηγός Ντε Γκωλ».

Η ήττα του Φρανσουά Μπαϊρού, όμως μπορεί να οδηγήσει τη Γαλλία σε ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο επεισόδιο, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά στο Κύριο Άρθρο της η γαλλική εφημερίδα «Le Monde». Όπως εξηγεί η εφημερίδα, «η υπερηφάνεια και η τύφλωση» της εκτελεστικής εξουσίας ανέλαβε το ρίσκο να πάρει το «ρόλο του εμπρηστή», ενώ η ευθύνη της είναι να «σταθεροποιήσει την κατάσταση όσο το δυνατόν περισσότερο».

«Το κόμμα της Λεπέν δεν είναι σαν όλα τα άλλα»

Έτσι, ο «Εθνικός Συναγερμός» φαίνεται τώρα να είναι ο κύριος ωφελημένος από την οργή που υποβόσκει στη χώρα, υπογραμμίζει η «Le Monde». Μάλιστα, τονίζει ότι ούτε τα νομικά προβλήματα της Μαρί Λεπέν, ούτε το νεαρό της ηλικίας του Ζόρνταν Μπαρντέλα, ούτε οι εσωτερικές ιδεολογικές αντιφάσεις του κόμματος, ούτε και ο ερασιτεχνισμός στα δημοσιονομικά ζητήματα έχουν καταφέρει να υπονομεύσουν τη δυναμική του -δηλαδή την ανοδική του πορεία-.

Το άρθρο καταλήγει επισημαίνοντας πως το πιο ανησυχητικό είναι ότι όλες αυτές οι εξελίξεις διαδραματίζονται χωρίς να προκαλούν καμία αναταραχή, δηλαδή σαν το κόμμα της Μαρί Λεπέν να είναι ένα κόμμα όπως όλα τα άλλα. Ακόμα, το κέντρο βάρους του προγραμματός του «Εθνικού Συναγερμού» παραμένει η «εθνική προτίμηση», μία ιδεολογία που προέρχεται από την ακροδεξιά πτέρυγα της Εθνοσυνέλευσης και αντιτίθεται σε όλες τις αρχές του γαλλικού Συντάγματος.

Σε μία εποχή που η πολιτική αναταραχή στη Γαλλία βρίσκεται προ των πυλών, η «Le Monde», τονίζει πως καλό είναι «να θυμηθούμε», ότι το εν λόγω κόμμα δεν είναι σαν όλα τα άλλα.

Σε αναζήτηση νέου πρωθυπουργού η Γαλλία εν μέσω πολιτικής αβεβαιότητας

Το Μέγαρο των Ηλυσίων απέκλεισε τις πρόωρες εκλογές και την παραίτηση του Εμανουέλ Μακρόν, διαμηνύοντας πως ο νέος πρωθυπουργός θα ανακοινωθεί μέσα στις επόμενες ημέρες. Η αναζήτηση ωστόσο παραμένει δύσκολη, καθώς οι υποψηφιότητες των Μισέλ Μπαρνιέ και Φρανσουά Μπαϊρού δεν εξασφάλισαν κοινοβουλευτική στήριξη.

-Η σοσιαλιστική επιλογή και οι ισορροπίες: Στα σενάρια βρίσκεται ο Ολιβιέ Φορ, επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, με ομάδα 66 βουλευτών στην Εθνοσυνέλευση. Παρά το μετριοπαθές προφίλ του, οι σχέσεις του κόμματος με τον Ζαν-Λυκ Μελανσόν αποτελούν εμπόδιο. Εναλλακτικά, ο Μακρόν μπορεί να στραφεί σε προσωπικότητες κοντά στη σοσιαλιστική παράταξη, όπως ο πρώην πρωθυπουργός, Μπερνάρ Καζνέβ και ο επικεφαλής του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Πιερ Μοσκοβισί.

-Σενάρια από το κέντρο και τη δεξιά: Από την κυβέρνηση ξεχωρίζει ο υπουργός Οικονομικών, Ερίκ Λόμπαρντ, γνωστός για τις κοινωνικά φιλελεύθερες απόψεις του. Ιδιαίτερα κοντά στον πρόεδρο θεωρείται ο υπουργός Άμυνας, Σεμπαστιέν Λεκορνύ, πρώην μέλος των Γκωλιστών, που ηγείται της στρατιωτικής ενίσχυσης της Γαλλίας. Στη λίστα των υποψηφίων βρίσκονται επίσης, η υπουργός Εργασίας και Υγείας Κατρίν Βωτρέν, ο υπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων Μπρουνό Ρεταγιώ και ο υπουργός Δικαιοσύνης Ζεράλντ Νταρμανάν. Η επιλογή ενός άλλου πρωθυπουργού από την κεντρώα ομάδα θα έμοιαζε μία προσωρινή – και μερική, ενδεχομένως- λύση, ενός βαθύτερου προβλήματος.
-Το βάρος των προεδρικών εκλογών: Με τις εκλογές του 2027 να πλησιάζουν, αρκετά κορυφαία στελέχη εμφανίζονται διστακτικά να αναλάβουν την πρωθυπουργία, καθώς η θέση θεωρείται υψηλού ρίσκου και έχει φθείρει τους προκατόχους της εποχής Μακρόν.

Το πολιτικό κενό στη Γαλλία

Η πτώση της κυβέρνησης του Φρανσουά Μπαϊρού αποτελεί ακόμα ένα αγκάθι στη δεύτερη και τελευταία θητεία του γάλλου προέδρου. Ο Εμανουέλ Μακρόν αποτελεί μία «απομακρυσμένη» προσωπικότητα, όπως σημειώνει και η εφημερίδα «The New York Times», και ο οποίος προσπαθεί να διαδραματίσει ένα κεντρικό ρόλο στη διεθνή πολιτική σκηνή με τον τερματισμό των πολέμων στη Γάζα και στην Ουκρανία.

Σε αυτό το αχανές πολιτικό αύριο της Γαλλίας, ο ίδιος είναι αναγκασμένος να επιλέξει εντός λίγων ημερών ένα νέο πρόσωπο, το οποίο θα μπορέσει να συσπειρώσει την πλειοψηφία των βουλευτών στην Εθνοσυνέλευση, προκειμένου να περάσει ο προϋπολογισμός του 2026. Ειδάλλως, οι επόμενοι 18 μήνες που απομένουν στη θητεία του, θα είναι ιδιαίτερα δύσκολοι και οι κυβερνήσεις θα πέφτουν, ενώ η οικονομία της χώρας θα βρίσκεται συνεχώς υπό κατάρρευση.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι Βρυξέλλες παρακολουθούν με αγωνία τις πολιτικές εξελίξεις και περιμένουν τις επόμενες κινήσεις του Εμανουέλ Μακρόν, καθώς δε χάνουν την εμπιστοσύνη τους σε αυτόν.

Γιατί έπεσε η κυβέρνηση Μπαϊρού

Η προσπάθεια του Φρανσουά Μπαϊρού και της κυβέρνησής του να «διασώσει» το δημοσιονομικό σχέδιο για την προσαρμογή των 44 δισεκατομμυρίων ευρώ στον προϋπολογισμό του 2026, φαίνεται ότι δεν έπεισε κανέναν. Ο ίδιος επιχείρησε να αναλάβει την ευθύνη της κυβέρνησής του για τον προϋπολογισμό λιτότητας, που έχει στόχο να περιορίσει το χρέος της χώρας, το οποίο βρίσκεται στο 114% του ΑΕΠ.

Στα τέλη Αυγούστου, εν μέσω αυξανόμενης κοινωνικής δυσαρέσκειας, ο Μπαϊρού ανακοίνωσε αιφνιδιαστικά ότι θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης για το σχέδιό του. Ο ίδιος προειδοποίησε ότι η κρίση που πλήττει τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης θα μπορούσε να οδηγήσει σε χρηματοπιστωτική αστάθεια, τροφοδοτούμενη από το υψηλό δημόσιο χρέος.

Η Γαλλία είχε αποφύγει σοβαρές οικονομικές συνέπειες τόσο κατά την πανδημία όσο και κατά την ενεργειακή κρίση που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία, χάρη σε μαζικές δημόσιες δαπάνες – μια πολιτική που τώρα βρίσκεται στο επίκεντρο σκληρής αμφισβήτησης.