Ο Δημήτρης Ινδαρές στο thebest.gr: "Η περιπέτεια με τους Κλουζώ που εισέβαλλαν στο σπίτι μας θα μπορούσε να γίνει ταινία"

Αυτή την Πέμπτη 5 Μαΐου 2022 στις 20.00 στο θέατρο «Λιθογραφείον» στην Πάτρα  θα παρουσιαστεί σε εκδήλωση που διοργανώνουν οι εκδόσεις «βιβλιοπωλείον της Εστίας» και η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία PIVOT, το βιβλίο του Πατρινής καταγωγής σκηνοθέτη Δημήτρη Ινδαρέ με τίτλο «Λενάκι / Δυο φωτιές και δυο κατάρες».

Με αφορμή την παρουσίαση το thebest.gr επικοινώνησε με τον εκλεκτό κινηματογραφικό δημιουργό που μας έχει χαρίσει αξιόλογες και βραβευμένες ταινίες όπως «Ο τσαλαπετεινός του Wyoming» και η «Γαμήλια Νάρκη» και συζήτησε μαζί του για όλα, και κυρίως για την «επιστροφή» του αυτή που συνδυάζει την έκδοση του βιβλίου «Λενάκι, Δυο Φωτιές και Δύο Κατάρες» και το γύρισμα ενός φιλμ τεκμηρίωσης (ντοκιμαντέρ)  με το ίδιο θέμα που μας ταξιδεύει στα πατρογονικά εδάφη της οικογένειας Ινδαρέ, στο Λειβάρτζι της ορεινής επαρχίας Καλαβρύτων.

Ο Δημήτρης Ινδαρές, ένας ταλαντούχος δημιουργός και ένας ευγενής και σεμνός άνθρωπος είχε και την ατυχία να βρεθεί με μέλη της οικογένειας του τον Δεκέμβρη του 2019 στο επίκεντρο μίας αστυνομικής επιχείρησης σε διπλανό της οικίας του, νεοκλασικό στο Κουκάκι όπου αναζητούνταν οι καταληψίες του. Ο ίδιος και οι δυο του γιοι που ουδεμία σχέση είχαν με τη γειτονική κατάληψη, έπεσαν θύματα μίας ασύλληπτης έντασης και βίας αστυνομικής επιχείρησης. Ρωτώντας τον αν έχει αφήσει πίσω του όλο εκείνο το τρομερό συμβάν που διατάραξε την οικογενειακή του γαλήνη, μας είπε πως «όταν σ’ επισκέπτεται το παράλογο, από κάποιο τουλάχιστον σημείο και μετά συνειδητοποιείς πως το κακό δεν αφορά τόσο εσένα όσο εκείνον που το έχει πραγματώσει». Μάλιστα ένας αγαπημένος του φίλος του έχει πει πως το γεγονός ότι συνέβη αυτό στο σπίτι ενός σκηνοθέτη ένα μόνο θα μπορούσε να σημαίνει: ότι συνέβη για να γίνει ταινία.

Στη συνέντευξη του στο thebest.gr μας μίλησε φυσικά και για την Πάτρα και όπως χαρακτηριστικά μας είπε αυτό που θυμάται με νοσταλγία είναι τα παιδικά του χρόνια, την αθωότητα και την ανεμελιά.

Η συνέντευξη με τον Δημήτρη Ινδαρέ είναι η ακόλουθη: 

-Κύριε Ινδαρέ θα είστε στη γενέτειρα σας την Πάτρα σε λίγες μέρες στις 5/5 με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου σας «Λενάκι, Δυο Φωτιές και Δύο Κατάρες». Με τι συναισθήματα έρχεστε στην Πάτρα;

«Το ταξίδι αυτό είναι ένα είδος επιστροφής, με όλη τη φόρα και τη δύναμη αυτού που λέμε νόστος. Οι γονείς μου έχουν φύγει, τα αδέλφια μου ζουν αλλού. Η περιπέτεια της αναζήτησης που περιγράφεται στο βιβλίο ανέδειξε μέσα μου τις διαστάσεις μιας αόρατης  πόλης που μού διέφευγε. Το μοίρασμα λοιπόν της εμπειρίας αυτής έχει ιδιαίτερη σημασία και συγκίνηση».

-Ποια ήταν η έμπνευση ή ανάγκη για να γράψετε το συγκεκριμένο βιβλίο που απ’ όσο είπατε, συνδυάζει την ιστορία, τη λαογραφία και το Γενεόγραμμα, και έχει να κάνει και με τον τόπο καταγωγής της οικογένειας Ινδαρέ, το Λειβάρτζι της ορεινής επαρχίας Καλαβρύτων;

«Η ακαταμάχητη δύναμη της εξερεύνησης των ριζών, η περιέργεια του μυθοπλάστη αλλά και η τύχη, με οδήγησαν σ’ ένα πεδίο ιδιαίτερα γόνιμο. Η οριστική αποκοπή της οικογένειας από την κοινότητα μετά την καταστροφική πυρκαγιά του πατρογονικού πύργου στο Λειβάρτζι το 1895 σε συνδυασμό με την χλωμή ανάμνηση της δράσης του τοπικού οπλαρχηγού Δημητράκη, έθεσε κάποια ερωτήματα που γύρευαν απαντήσεις. Αυτά ασφαλώς σε κλίμακα προσωπική. Κάποιες πτυχές όμως του θέματος, η αντιπαλότητα  του  αγωνιστή με τον Ελμάζ, αγά της γειτονικής Μοστενίτσας, που ο έρωτάς του με την ξαδέλφη του Δημητράκη, την περιώνυμη ωραία Ελένη τη Λειβαρτζινή, διασώθηκε σε δυο δημοτικά τραγούδια ιδιαίτερα διαδεδομένα, προσέδωσαν  ένα ευρύτερο ενδιαφέρον στην υπόθεση και στο ψάξιμο μιαν άλλη δυναμική. Καθώς μάλιστα η επίθεση του Δημητράκη στον οχυρό πύργου του Ελμάζ στις 15 Μαρτίου του 21 συνδέεται άμεσα με το ξέσπασμα της Επανάστασης στην περιοχή των Καλαβρύτων, το υλικό απέκτησε επιπλέον δυναμική».

-Ποια είναι έως τώρα η αποδοχή του βιβλίου, που μιλά και για την περίοδο της Επανάστασης σε μία χρονική συγκυρία που ως έθνος γιορτάσαμε και τιμήσαμε τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από τότε;

«Απ’ ό,τι φαίνεται το βιβλίο ενδιαφέρει και συγκινεί. Η αίσθησή μου είναι πως η οπτική του κείμενου εκφράζει μια ανάγκη αναστοχασμού που χαρακτηρίζει τη γενιά μας, όσον αφορά την προσέγγιση του παρελθόντος, όχι μόνο σε επίπεδο προσωπικό αλλά και σε ευρύτερη κλίμακα. Μια προσέγγιση που θα ήθελε να ξεφύγει από στερεότυπα και ιδεοληψίες, αφομοιώνοντας ταυτόχρονα τις γνώσεις και τα βιώματα που μας έχουν καθορίσει».

-Έχετε ξεκινήσει και ένα φιλμ, για την ακρίβεια ένα φιλμ τεκμηρίωσης για το ίδιο θέμα. Που θα γίνουν τα κυρίως γυρίσματα;

«Εδώ και τρία χρόνια, με την υποστήριξη του Συλλόγου Λειβαρτζινών Αθήνας και του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου, συγκεντρώθηκε ένα πρώτο πολύτιμο υλικό, με μαρτυρίες ανθρώπων που κάποιοι ήδη μας άφησαν χρόνους. Στο διαδίκτυο υπάρχει ντέμο  ιδιαίτερα συγκινητικό. Με τη βοήθεια της ΕΡΤ και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου θα συνεχίσουμε τα γυρίσματα το προσεχές διάστημα στο Λειβάρτζι, την Ορεινή και τα Τριπόταμα. Γυρίσματα θα γίνουν επίσης στην Αθήνα, την Πάτρα και την ευρύτερη περιοχή των Καλαβρύτων αλλά και της Ηλείας».

-Τι επιδιώκετε αφηγούμενος αυτήν την ιστορία που φέρνει στο φως και ένα άγνωστο στους περισσότερους περιστατικό για τον οπλαρχηγό της περιοχής Δημητράκη Ινδαρέ (Ινταρέ);

«Η μνήμη και η λήθη είναι από τα ζητήματα στα οποία επιστρέφουμε όταν εντείνεται η υπαρξιακή αγωνία της ταυτότητας, ιδιαίτερα σε περιόδους μεγάλων αλλαγών ή και κρίσεων. Η διαχείριση του παρελθόντος είναι συχνά μια ιδιοτελής και αυθαίρετη διαδικασία. Η ιστορία γράφεται και ξαναγράφεται σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε εποχής. Όλος αυτός ο προβληματισμός είναι νομίζω σαφής στον τρόπο που προσπαθώ να συνδυάσω τις πληροφορίες που βρέθηκαν στο δρόμο μου. Η επιδίωξη λοιπόν αφορά έναν τρόπο ερμηνείας κάποιων "μικρών" γεγονότων στο πεδίο που συναντιέται η μεγάλη ιστορία με την παράδοση αλλά και με μια βουή που βρίσκω να συνοδεύει κάποιες οικογενειακές μνήμες. Το παρελθόν δεν διδάσκει. Σε βοηθάει όμως να καταλάβεις μοτίβα ή φορτία που έχουν εγγραφεί και καθορίζουν τη συμπεριφορά μας, και η κατανόησή τους βοηθά στη θεραπεία και την υπέρβαση. Θα ήθελα επίσης ν’ αναδείξω μια δεξιότητα της παράδοσης που εντυπωσιάζει, τη γενναία συμπεριληπτικότητά της».

-O Δημήτρης Ινδαρές και η οικογένεια του πόσο έχουν αφήσει πίσω την περιπέτεια του 2019 με την ασύλληπτη αστυνομική βία εις βάρος σας κατά την επιχείρηση σύλληψης καταληψιών που υπήρχαν σε γειτονικό οίκημα στο Κουκάκι;

«Όταν σ’ επισκέπτεται το παράλογο, από κάποιο τουλάχιστον σημείο και μετά συνειδητοποιείς πως το κακό δεν αφορά τόσο εσένα όσο εκείνον που το έχει πραγματώσει. Το ευτύχημα είναι πως δεν πάθαμε κάτι μη αναστρέψιμο. Γιατί, πιστέψτε με, θα μπορούσαμε. Και το επίσης πολύ σημαντικό είναι πως κανείς μας δεν μπήκε στην ψυχολογία του θύματος. Προσπαθήσαμε από την αρχή ν’ αναδείξουμε ψύχραιμα τον άθλιο τρόπο που ένα ολόκληρο σύστημα έχει την τάση να συγκαλύπτει ξεδιάντροπα της ευθύνες του, σε βάρος εκείνων που υποτίθεται πως προστατεύει.

Μια παθογένεια που αφορά τη λειτουργία ενός κράτους που υπονομεύει το ίδιο του το κύρος. Κάποια στιγμή θα γίνει και το δικαστήριο για μια υπόθεση που αν οι αρμόδιοι λειτουργοί σέβονταν τον ρόλο τους πραγματικά, θα έπρεπε να έχουν αποσύρει ως ανυπόστατες τις σε βάρος μας κατηγορίες. Ο υπουργός αντικαταστάθηκε, ο διευθυντής της ασφάλειας αποστρατεύτηκε, το ανοσιούργημά τους όμως έμεινε πίσω. Είναι ειρωνεία το γεγονός πως στα ουσιώδη μπορεί να ψάχνουμε τη συνέχεια του κράτους, η οποία στο γελοίο περισσεύει».

-Έχετε κάνει πολύ ωραίες ταινίες όπως «Ο τσαλαπετεινός του Wyoming» και η «Γαμήλια νάρκη». Θα θέλατε να γυρίσετε μία νέα ταινία μυθοπλασίας και αν ναι με τι θέμα;

«Οι ιδέες δε σε ρωτούν. Εγκαθίστανται και αναπτύσσονται με τη δική τους φόρα.  Σε παγιδεύουν να τις υπηρετήσεις. Υπάρχουν πολλά ατελέσφορα και ημιτελή. Ακόμη και η περιπέτεια με τους Κλουζώ που εισέβαλλαν στο σπίτι μας είναι προς αξιοποίηση. Ένας αγαπημένος φίλος λέει πως το γεγονός ότι συνέβη στο σπίτι ενός σκηνοθέτη ένα μόνο θα μπορούσε να σημαίνει: Ότι συνέβη για να γίνει ταινία». 

-Αυτό που ονομάστηκε σύγχρονο ελληνικό weird cinema πώς το είδατε;

«Πρόκειται για ένα άλλο κλίμα, μια άλλη προσέγγιση, που έχει ασφαλώς να κάνει όχι μόνο με τις μεταλλάξεις της ίδιας της πραγματικότητας αλλά και την ανάγκη των νεώτερων να εκφραστούν μ’ έναν τρόπο διαφορετικό. Κάποιοι δημιουργοί παίζουν το ρόλο της γέφυρας ανάμεσα στις γενιές, μη φοβούμενοι την αίσθηση της συνέχειας. Αυτοί πάντα με συγκινούν και με συναρπάζουν ιδιαίτερα».

-Τι σας λείπει από την Πάτρα και τι ενδεχομένως θυμάστε με νοσταλγία;

«Τα παιδικά μου χρόνια. Η αθωότητα και η ανεμελιά. Η αίσθηση του ανοιχτού, ανεμπόδιστου ορίζοντα του μέλλοντος. Οι εμπειρίες αυτές γενούν πάντως και μια αίσθηση ευθύνης απέναντι στα παιδιά μας, τα οποία οφείλουμε να απαλλάξουμε, σε κάποιο τουλάχιστον ποσοστό, από την τοξικότητα και την αλαζονεία που αστόχαστα έχουμε και εμείς επισωρεύσει. Γιατί η εμμονή στην αυτοαναφορικότητα υπονομεύει πάντα το μέλλον».

*Στην εκδήλωση για το βιβλίο του Δημήτρη Ινδαρέ «Λενάκι / Δυο φωτιές και δυο κατάρες» στο θέατρο «Λιθογραφείον» θα μιλήσουν, μαζί με τον συγγραφέα, οι:

- Ελένη Γκίκα, φιλόλογος, συνιδρύτρια PIVOT

- Κώστας Λογαράς, συγγραφέας, ποιητής

- Κωνσταντίνος Μάγνης, διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας Πελοπόννησος

- Ελένη Ψυχογιού, λαογράφος, ερευνήτρια

Το δημοτικό τραγούδι «Πού πας Ελένη από σπερού» θα ερμηνεύσουν οι: Γιάννης Παναγιωτόπουλος (ταμπουράς, φωνή) και Γωγώ Χρυσανθοπούλου (φωνή).

Το βιβλίο «Λενάκι / Δυο φωτιές και δυο κατάρες» όπως αναφέρει το σχετικό δελτίο Τύπου, είναι ένα στοχαστικό ταξίδι με οδηγό την ακαταμάχητη ανάγκη εξερεύνησης των ριζών σε μια ορεινή κοινότητα της Πελοποννήσου και με αφορμή ένα δημοτικό τραγούδι του Μοριά.

Στην εκδήλωση θα έχουν συμβολή και το βιβλιοπωλείο/εκδόσεις "Το Δόντι" και το βιβλιοπωλείο "Η Γωνιά του Βιβλίου".

*Ο Δημήτρης Ινδαρές έχει γεννηθεί στην Πάτρα το 1964. Σπούδασε πολιτική επιστήμη και διεθνείς σχέσεις στην Πάντειο και σκηνοθεσία στη Σχολή Λυκούργου Σταυράκου. Εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη κοντά στους Παντελή Βούλγαρη, Nίκο Περάκη, Φρίντα Λιάππα, Διαγόρα Χρονόπουλο και ως διευθυντής παραγωγής στην ταινία «Λευτέρης Δημακόπουλος» του Περικλή Χούρσογλου. Σκηνοθέτησε τις ταινίες μικρού μήκους: «Η Κυρία Έρση», «Το κυνήγι της πάπιας» (Α' Βραβείο ταινίας μικρού μήκους στο 32ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1991), τα ντοκιμαντέρ «Περί χαρακτικής» και «Πάτρα, μια περιπλάνηση» και τις ταινίες μεγάλου μήκους «Ο τσαλαπετεινός του Wyoming» (Βραβεία καλύτερης ταινίας, πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη και ήχου στο 36ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1995), και «Γαμήλια νάρκη» (Βραβεία β' ανδρικού ρόλου για τον Αλέξανδρο Λογοθέτη και σεναρίου για τον Δ. Ινδαρέ, στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα του 44ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2003 και Πλατινένιο βραβείο για την καλύτερη κωμωδία στο WorldFest/Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Χιούστον 2004).

Η βασική φωτ. του Δημήτρη Ινδαρέ έχει credit: Natassa Pantazopoulou.