Ο Βασίλης Τσιγάρας και τα θρυλικά mahogany runabout που άφησαν εποχή στο σελιλόιντ- Κατασκευάζοντας παλιά ξύλινα σκάφη της Chris Craft και της RIVA σε κλίμακα, στο...σαλόνι του

Ένα παρατημένο ταχύπλοο της δεκαετίας του 60 στο λιμάνι του Μαραθιά, που μέσα στη λήθη της εγκατάλειψης του θύμισε μια αστραφτερή Cadillac πεταμένη στα ...νερά ήταν η αφορμή για να αρχίσει να ψάχνει στον χαώδη, πλην διαφωτιστικό και σε κάποιες περιπτώσεις αλληλέγγυο, τόπο του διαδικτύου, για πληροφορίες γύρω από τον μύθο των ξύλινων σκαφών, ξεχασμένων τεκμηρίων ενός θρυλικού παρελθόντος.

Ο Βασίλης Τσιγάρας, είναι η επιτομή της ...ανησυχίας, με τις κεραίες του μονίμως έτοιμες να πιάσουν ερεθίσματα και να απασχολήσουν με αυτά επί μακρόν τη σκέψη του.

Ποδηλάτης, μουσικόφιλος και επιμόνως έφηβος, από την εποχή που σπούδαζε στο Université Paris-Ouest-Nanterre-La-Défense, κάνοντας βόλτες στο Παρίσι των πολλαπλών αναζητήσεων, μέχρι και σήμερα που υπηρετεί την αυτοδιοίκηση ως διευθυντής της διεύθυνσης τοπικής οικονομίας του Δήμου Πατρέων, ο αεικίνητος Βασίλης Τσιγάρας συνάντησε το νέο του χόμπι το 2.000 σε κάποια από τις ατελείωτες βόλτες με την μηχανή του στις παραλίες της Φωκίδας και από τότε ξεκίνησε η περιπέτεια της ανίχνευσης ενός κόσμου φταγμένου από ξύλο και προορισμένου για ταξίδια, πολλά εκ των οποίων έχουμε κάνει με τη βοήθεια του σελιλόιντ με τις σταρ του συνεμά, συνήθως ξαπλωμένες στα πολυτελή καθίσματα να ανεμίζουν κάτι από ...μαντήλι και γοητεία.

Τόπος δράσης το ...σαλόνι του σπιτιού του, έστω και αν οι κατασκευές του ξεπερνούν το ένα μέτρο και "δοκιμάζουν" το χώρο, αντλώντας μαγεία από τον χρόνο που απαίτησαν και από τις αναμνήσεις που ανασύρουν σε έναν κόσμο που τραβιέται βιαίως εμπρός, με ταχύτητες που ξεπερνούν κατά πολύ τις ανέμελες βόλτες της Σοφίας Λόρεν πάνω σε ένα πολυτελές ταχύπλοο της δεκαετίας του '50.

«Ξεκίνησα να ψάχνω μέσω του διαδικτύου πληροφορίες σχετικά με τα ξύλινα σκάφη και να συνομιλώ με ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Η αρχή έγινε με την αναζήτηση φωτογραφιών ξύλινων σκαφών. Οι φωτογραφίες με οδηγούσαν στις σχετικές πληροφορίες για τα ίδια τα σκάφη και τους ανθρώπους που τα κατασκεύαζαν, στα σχέδια κατασκευής, στις εταιρίες που προμηθεύουν υλικά και αξεσουάρ» μου απαντά στο ερώτημα «πώς έκανες την αρχή;» και μου εξηγεί ότι ξεκίνησε τη μελέτη με την προσδοκία να κατασκευάσει ένα δικό του σκάφος σε κανονικό μέγεθος για τα δικά του ταξίδια. «Η σκέψη ήταν η δημιουργία ενός κλασσικού ξύλινου ταχύπλοου της δεκαετίας του 30 ή του 50» μου λέει.

Στην πορεία αποδείχθηκε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ιδιαιτερως πολυδάπανο και με πολύ μεγάλες δυσκολίες ως προς τη μεθοδολογία της κατασκευής. Πέρα από το χρήμα, ένα τέτοιο εγχείρημα απαιτούσε και χρόνο και χώρο και έτσι είπε να περιοριστεί, προς το παρόν, στην κατασκευή σκαφών σε κλίμακα, προκειμένου «να αποκτήσω την τεχνική εξοικείωση, να ζήσω την χαρά και την περιπέτεια της κατασκευής, να κατοχυρώσω τις γνώσεις που απέκτησα είτε διαβάζοντας είτε συνομιλώντας με γνώστες του αντικειμένου, καθώς η κατασκευή του σκάφους ήταν η ίδια με τον τρόπο κατασκευής ενός κανονικού σκάφους και να λάβω με αυτό τον τρόπο τις γνώσεις που απαιτούνται και τις οποίες θα πρέπει να έχω όταν κάποια στιγμή επιχειρήσω να κατασκευάσω ένα σκάφος σε κανονικό μέγεθος».

Τον Ιούλιο του 2015, λίγο πριν τις καλοκαιρινές διακοπές αποφάσισε να πάει από την θεωρία στην πράξη, αφιερώνοντας τις ελεύθερες ώρες του για την κατασκευή του πρώτου του σκάφους σε κλίμακα, ενός Riviera 19' της Chris Craft μοντέλο του 1940 σε κλίμακα 1/6 και μήκους ενός μέτρου.

Κάπως έτσι, γέμισε το σπίτι με κόλλες, ξύλλα (η πιστή παραδοσιακή τεχνική απαιτεί μαόνι και δη αφρικανικό), κοντραπλακέ θαλάσσης και ...συζυγικές διαμαρτυρίες για την αναστάτωση και κάπως έτσι ο -και κατασκευαστής mahogany runabout- Βασίλης Τσιγάρας, βρέθηκε να κυρτώνει ξύλα με την χρήση ατμού, να κολλάει και να βάφει με ειδικά βερνίκια, να αναζητάει στο διαδίκτυο τιμόνια, δέστρες, προπέλες και καθίσματα από inox και να κατασκευάζει μόνος του όσα εξ αυτών δεν μπορούσε να προμηθευτεί μέσω ίντερνετ.

Όταν πριν ένα περίπου μήνα το ολοκλήρωσε, είχαν συμβεί δύο πράγματα. Ο ίδιος είχε απολαύσει τη χαρά της δημιουργίας και η σύζυγος είχε σταματήσει τη διαμαρτυρία και δεν ήθελε να το αποχωριστεί.

Αυτή την εποχή οι δομικές του εστιάζουν στη κατασκευή ενός ιστιοπλοϊκού προκειμένου να μελετήσει κάποιες καμπυλότητες και ακολουθεί η κατασκευή του περίφημου Aquarama της Riva, σε μεγαλύτερη κλίμακα, τα σχέδια του οποίου του έστειλε ένας Βραζιλιάνος που ανταποκρίθηκε αμέσως στο σχετικό mail του Βασίλη.

Μου εξηγεί ότι στο εξωτερικό, ιδίως στην Αμερική, υπάρχουν εταιρείες που ασχολούνται με την πώληση σχεδίων και υλικών για τέτοια σκάφη, ενώ κάποιος που θέλει να ασχοληθεί μπορεί να ανατρέξει σε βιβλία και βίντεο που θα τον βοηθήσουν, αλλά και σε forums που δίνουν την δυνατότητα, ενημέρωσης, ανταλλαγής απόψεων, ιδεών και βεβαίως σχεδίων για όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν».

Για να ολοκληρώσει κανείς μια τέτοια κατασκευή, εφόσον εργαστεί εντατικά και έχει εξασφαλίσει όλα τα υλικά και διαθέτει τις τεχνικές απαντήσεις, δεξιότητες και λύσεις, θα χρειαστεί δύο μήνες περίπου. Ο ίδιος αφιερώνει μόνο ορισμένες από τις ελεύθερες ώρες του ενώ υπήρξε και μήνας που δεν εργάστηκε καθόλου. "Είναι θέμα διάθεσης" λέει.

Η ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ Chris-Craft

"Η ιστορία της Chris-Craft είναι η ιστορία του αμερικανικού ονείρου και της μεταπολεμικής οικονομικής ανάκαμψης της Αμερικής, της μαζικής επέκτασης του καταναλωτισμού της δεκαετίας του 1950 " λέει ο Βασίλης.

Η ιστορία των Chris Craft ξεκινά στις 20 Μαΐου του 1861 την ημέρα δηλαδή που γεννήθηκε ο ιδρυτής τους Christopher Columbus Smith. Κατά τα νεανικά του χρόνια ο Smith επιδίδονταν φανατικά μαζί με τον αδελφό του Henry στο κυνήγι της πάπιας. Το 1874 τα δύο αδέλφια αποφάσισαν να προβούν στην κατασκευή ενός εξειδικευμένου σκάφους, προσαρμοσμένου στο αγαπημένο τους χόμπι. Η επιτυχία τους ήταν τέτοια που πολλοί κυνηγοί, θέλοντας να τους μιμηθούν παραγγέλνουν όμοια σκαριά με αποτέλεσμα το 1881 να ξεκινήσει η παραγωγή τους με τις πρώτες τότε μηχανές εσωτερικής καύσεως.

Το πρώτο ταχύπλοο ονομάστηκε Dart, κατασκευάστηκε το 1905 και αποτέλεσε το μοντέλο που έφερε τους αδελφούς Σμιθ στο προσκήνιο με ένα ρεκόρ ταχύτητας.

Κατά την διάρκεια του 2^ου παγκοσμίου πολέμου το ναυπηγείο υποστήριξε τον αμερικάνικο στρατό και ήταν ένα από τα σκάφη του που στις 6 Ιουνίου του 1944 έφτασε πρώτο που στις Νορμανδικές ακτές.

Μετά τον πόλεμο δημιουργήθηκε μια νέα σειρά ταχυπλόων βασισμένη στην πολυτέλεια και την άνεση σηματοδοτώντας παράλληλα τον νέο τρόπο ναυπήγησης.

"Την δεκαετία του 50 η Chris-Craft πούλησε σύγχρονα ταχύπλοα σε διάσημους πελάτες όπως ο Dean Martin, η Katharine Hepburn, ο Frank Sinatra, και ο Elvis Presley. Τα σκάφη αυτά ήταν κατασκευασμένα από μαόνι, προσδίδοντας στο υλικό αυτό γόητρο και πλούτο" σχολιάζει ο Βασίλης Τσιγάρας που ξεχωρίζει δύο μοντέλα της Chris Craft, το "Βarrelback" με την χαρακτηριστική πρύμνη που μοιάζει με βαρέλι και που παράγεται συνεχώς σχεδόν από το τέλος του '30 και το Cobra από το 1955.

Η ΘΡΥΛΙΚΗ ΙΤΑΛΙΔΑ, Η RIVA

H Brigitte Bardot, o Sean Connery, ο Σάχης της Περσίας, ο βασιλιάς Χουσείν της Ιορδανίας και εκατοντάδες άλλοι έπεσαν θύματα της γοητείας των πλέον επώνυμων παγκοσμίως ταχυπλόων με το όνομα Riva.

Η ιστορία των Riva αρχίζει το 1842 στην μικρή πόλη Σάρνικο της Βόρειας Ιταλίας όταν ένας νεαρός ψαράς, ο Πίετρο Ρίβα αποφάσισε να ναυπηγήσει μια βάρκα γερή ώστε να αντέχει στη σκληρή επαγγελματική χρήση.

Με κύριο συστατικό το ξύλο ξεκίνησε την κατασκευή ενός συμπαγούς και ανθεκτικού σκαριού με ωραία αισθητική. Οι υπόλοιποι ψαράδες έγιναν πελάτες του Ρίβα. Το 1880 οι διάδοχοι του, Ερνέστο και Σεραφίνο Ρίβα, παίρνουν τα ηνία του μικρού καρνάγιου.

Με όραμα την κατασκευή ενός σκαριού που να εξυπηρετεί την μεταφορά προσωπικού και φορτίων, μετατρέπουν τις υπάρχουσες ναυπηγικές γραμμές μεγαλώνοντας και εκπλεπτίζοντας τις βάρκες, ενώ για την ώθηση τους πειραματίζονται στη χρήση μιας εσωλέμβιας μηχανής περιορίζοντας τη χρήση των κουραστικών κουπιών.

Το 1912 εγκατέστησαν στα σκάφη τις πρώτες εξωλέμβιες μηχανές. Ο Πιέτρο Ρίβα, πήρε μάλιστα ένα σκάφος και αφού το βάφτισε ΒΑΒY-1 συμμετείχε σε αγώνες ταχύτητας στην κατηγορία φόρμουλα 2 αναπτύσσοντας τεράστια για την εποχή ταχύτητα των 24 χιλιόμετρων ανά ώρα.

Στις αρχές του 1950 ο Κάρλο Ρίβα, απόγονος τρίτης γενιάς διαδοχής, προχωράει σε ριζική ανασυγκρότηση του ναυπηγείου μετατρέποντας ριζικά την παραγωγή του. Το σχέδιο του είναι να κατασκευάσει πολυτελή ταχύπλοα σκάφη με κλασικά πρότυπα εμπνευσμένα από το χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας όπως για παράδειγμα την Rolls Roys, απευθυνόμενος σε οικογενειάρχες που αγαπούν τις κυριακάτικες βόλτες, διασχίζοντας τα ήρεμα νερά των ιταλικών ποταμιών και λιμνών.

Τότε οι σχεδιαστές τοποθέτησαν στα σκάφη δύο εμπρόσθια μονά καθίσματα με δερμάτινη επένδυση, μοχλό ταχυτήτων δίπλα στο τιμόνι, καθρέπτη επάνω στο παρμπρίζ στρογγυλά ενδεικτικά όργανα πλοήγησης επιχρωμιωμένα, φώτα πορείας και έναν ενιαίο καναπέ στο πίσω μέρος του σκάφους. Η μηχανή ήταν εγκατεστημένη πρίμα, ενώ από επάνω κατασκευάστηκε κατάστρωμα με δερμάτινη επένδυση δημιουργώντας ιδανικό χώρο για ηλιοθεραπεία.

Η δεκαετίες του ’50 και ’60 ήταν χρυσές για το ιταλικό ναυπηγείο καθιστώντας τα σκάφη του μυθικά.

"Ποιός δεν θυμάται σκηνές με την Brigitte Bardot, την Sophia Loren κάπου στις Cannes να ανεμίζουν τα μαντίλια τους ή να κάνουν την ηλιοθεραπεία τους πάνω σε ένα Aquarama ή σε ένα Ariston της Riva" λέει ο Βασίλης ο οποίος πιστεύει ότι η Riva εξακολουθεί να κατασκευάζει τα καλύτερα κλασικά ταχύπλοα. "Στον κόσμο της ταχύτητας, σπάνια οι Ιταλοί πάνε πίσω, και σχέδια της Riva αποτελούνται από ρέουσες γραμμές, υπέροχα τελειώματα από μαόνι, λαμπερά παρμπρίζ από χρώμιο, κομψούς αεραγωγούς, και κομψά σχέδια ταπετσαρίας".

Καμαρώνοντας ήδη το Riviera 19' της Chris Craft μοντέλο του 194 και κάνοντας... προπόνηση σε ένα ιστιοφόρο για να μελετήσει τις καμπυλότητες, ο Βασίλης Τσιγάρας ψετοιμάζει τα εργαλεία του για να κατασκευάσει το μυθικό Aquarama της Riva, διατηρώντας ενεργό το όνειρο της κατασκευής ενός δικού του σκάφους, κανονικού μεγέθους, για τα ταξίδια του.

Μέχρι τότε, θα συνεχίζει την μελέτη με ένα χόμπι που έχει μόνο ένα πρόβλημα: για να εκθέσεις τις δημιουργίες σου, χρειάζεσαι χώρο. Και αυτός από κάποια στιγμή και έπειτα, δεν μπορεί να είναι το...σαλόνι.