Ο Αλέξης Τσίπρας δεν παραιτείται από την πολιτική- Αποχωρεί για να την ξανασυναντήσει αλλιώς

Η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από τη βουλευτική του έδρα δεν είναι απλώς μια πολιτική πράξη. Είναι μια συμβολική δήλωση, μια σιωπηλή ρήξη και, ταυτόχρονα, μια επιχειρούμενη νέα αρχή.

Ο πρώην πρωθυπουργός, τηρώντας την παράδοσή του να αιφνιδιάζει το πολιτικό σύστημα με κινήσεις υψηλού ρίσκου, επέλεξε να αποχωρήσει από τη Βουλή την ύστατη στιγμή πριν την έναρξη της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου, μια επιλογή που προφανώς δεν έγινε εν θερμώ.

Η πράξη του έχει διπλή ανάγνωση. Από τη μία, σηματοδοτεί τον οριστικό του απεγκλωβισμό από τον ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα που ο ίδιος δημιούργησε και οδήγησε στην εξουσία με όλα τα εντυπωσιακά που σηματοδότησαν την πορεία του, είτε αυτά είχαν θετικό, είτε αρνητικό, είτε καταστροφικό πρόσημο. Από την άλλη, ανοίγει τον δρόμο για την προσπάθεια μετεξέλιξης του ίδιου σε κάτι πέρα από την κομματική ταυτότητα που μέχρι πρότινος τον περιόριζε. Δεν είναι τυχαίο ότι στην επιστολή παραίτησής του μιλά για μια Βουλή «δημοκρατικά απογυμνωμένη», ούτε ότι επιλέγει να τοποθετηθεί πλέον ως «φωνή της κοινωνίας», έξω από τα «ορεινά έδρανα» του Κοινοβουλίου.

Πίσω από την κίνηση αυτή υπάρχει το στοιχείο της πολιτικής τακτικής. Ο Τσίπρας αποδεσμεύεται από τους θεσμικούς περιορισμούς που του επέβαλλε η ιδιότητα του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ και αποκτά πια την ελευθερία να κινηθεί αυτόνομα. Να συναντήσει, να συνομιλήσει, να διαμορφώσει συμμαχίες χωρίς να κατηγορείται για κινήσεις  εσωκομματικού υπονομευτή. Η παραίτηση λειτουργεί, έτσι, ως μια προσπάθεια «απελευθέρωσης», όχι μόνο από τα κομματικά δεσμά, αλλά και από τη φθορά ενός χώρου που εδώ και καιρό δείχνει να μην εμπνέει ούτε τα στελέχη του ούτε την κοινωνική του βάση.

Είναι παραπάνω από «ορατό», το γεγονός ότι ο Τσίπρας με τη δήλωσή του επιχειρεί να συστηθεί με ένα νέο προφίλ. Η επιδίωξη αφορά ένα προφίλ  ώριμο, σαφέστατα πιο ήπιο, με διαφορετικό ύφος και στόχευση. Μακριά από την τοξικότητα του παρελθόντος, επιδιώκει να οικοδομήσει ένα προφίλ συναινετικό, νηφάλιο, με σαφή προσανατολισμό στο κέντρο και την ευρύτερη δημοκρατική παράταξη. Αυτό μάλιστα προϊδεάζει και για τα πρόσωπα που θα βρεθούν στο πλευρό του. Αν υποθέσουμε ότι ο πρώην πρωθυπουργός επιθυμεί να αφήσει πίσω του τις εικόνες φθοράς και διχασμού, ως φαίνεται εκ πρώτης από την ανακοίνωσή του, τότε θα πρέπει να περιμένουμε μια νέα σύνθεση, με παρουσία άφθαρτων -από την περίοδο των παρατράγουδων-προσώπων με τη συμμετοχή μιας νέας γενιάς πολιτικής σκέψης και τεχνοκρατικής γνώσης. 

Αυτό, πέραν των άλλων, έρχεται να "απαντήσει" και σε ένα -όχι ευκαταφρόνητο- κομμάτι της βάσης του ΣΥΡΙΖΑ και όχι μόνο, το οποίο πίστευε πάντα ότι ο Αλέξης Τσίπρας υπήρξε, σε έναν βαθμό, θύμα της ίδιας της πολυφωνίας του κόμματος. Παρότι χαρισματικός και ικανός να εμπνέει- έλεγαν και λένε πολλοί-, βρέθηκε συχνά αντιμέτωπος με τη φθορά που προκαλούσε ο κατακερματισμός των απόψεων, οι δημόσιες τοποθετήσεις και οι συνεχείς εσωκομματικές διαφωνίες, οι οποίες έπλητταν τη συνοχή και την εικόνα της παράταξης. Αυτή η εμπειρία, σύμφωνα με πολλούς, φαίνεται να επηρέασε και τη φιλοσοφία του νέου πολιτικού φορέα που βρίσκεται στα σκαριά: του νέου κόμματος Τσίπρα, με το οποίο φέρεται να επιδιώκει έναν πιο συμπαγή, ενιαίο και καθαρό πολιτικό λόγο, απαλλαγμένο από τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις που σημάδεψαν την προηγούμενη πορεία του.

Η χρονική στιγμή είναι επίσης χαρακτηριστική. Ο Τσίπρας επέλεξε να κάνει την κίνηση αυτή λίγο μετά τις τοποθετήσεις κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που τον καλούσαν να ξεκαθαρίσει τη στάση του, και ενώ οι φήμες για τη δημιουργία νέου κόμματος είχαν φτάσει στο αποκορύφωμα. Με την αποχώρησή του, απαντά χωρίς λόγια: ναι, ο παλιός κύκλος έκλεισε. Το ερώτημα που παραμένει ανοιχτό είναι αν και πότε θα ανοίξει ο επόμενος.

Η ίδρυση ενός νέου πολιτικού φορέα είναι θέμα χρόνου. Οι περιοδείες που σχεδιάζει ανά τη χώρα, η έκδοση του νέου του βιβλίου, αλλά και η στελέχωση του Ινστιτούτου του, συνθέτουν το πλέγμα μιας προσεκτικά οργανωμένης επανεμφάνισης. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν παραιτείται από την πολιτική. Αποχωρεί για να προσπάθήσει να την ξανασυναντήσει αλλιώς. Με μεγαλύτερη αυτονομία, χωρίς την καθημερινή φθορά της Βουλής, και με στόχο να προτείνει μια νέα ενότητα «από τα κάτω» για τον προοδευτικό χώρο. Η ιστορία θα δείξει αν αυτή η απόφαση θα αποδειχθεί η αρχή μιας δεύτερης πολιτικής του ζωής ή το οριστικό τέλος μιας διαδρομής που σφράγισε μια εποχή.

Προς το παρόν, ένα είναι βέβαιο: η ελληνική πολιτική σκηνή, με ή χωρίς νέο κόμμα Τσίπρα, δεν θα είναι η ίδια μετά από την παραίτηση της 6ης Οκτωβρίου.