Έξυπνη διακόσμηση: Από τις συσκευές στον φωτισμό με γνώμονα τη βιωσιμότητα

Σε έναν κόσμο που η τεχνολογία εισχωρεί διακριτικά (ή και όχι τόσο διακριτικά) στην καθημερινότητά μας, η έννοια της “έξυπνης διακόσμησης” αποκτά άλλο νόημα.

Δεν αφορά πλέον μόνο τον μίνιμαλ καναπέ ή τις ουδέτερες αποχρώσεις στους τοίχους, αλλά και το πώς ο ίδιος ο χώρος λειτουργεί: πόση ενέργεια καταναλώνει, πόσο εύκολα προσαρμόζεται στις ανάγκες μας, ακόμα και πόσο επιβαρύνει το περιβάλλον.

Μπορεί αυτή η τάση, προς πιο βιώσιμες επιλογές στην εσωτερική διακόσμηση, να χαρακτηριστεί ως “μόδα”; Μάλλον όχι.

Η κατανάλωση ενέργειας στο επίκεντρο

Το πραγματικά έξυπνο design σήμερα δεν περιορίζεται στο "ωραίο", αλλά συνδυάζει το πώς ένα σπίτι γίνεται κομψό και ενεργειακά αποδοτικό ταυτόχρονα. Για παράδειγμα, πολλοί ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές επιλέγουν πάροχο ενέργειας με κριτήρια πέραν των οικονομικών.

Η ηλεκτροδότηση κατοικίας δεν είναι πια αποκλειστικά θέμα τιμής κιλοβατώρας, αλλά και οικολογίας. Βλέπουμε, έτσι, στην αγορά “πράσινα” προγράμματα, με Εγγυήσεις Προέλευσης (ΕΠ) από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, κάτι που πριν μερικά χρόνια δεν υπήρχε καν ως επιλογή.

Στο παιχνίδι βέβαια μπαίνουν δυναμικά και οι έξυπνες συσκευές, που δεν προσφέρουν μόνο ευκολία αλλά μπορούν να μειώσουν σημαντικά και το ενεργειακό αποτύπωμα ενός σπιτιού. Και δεν μιλάμε μόνο για μια λάμπα που μπορεί να κλείσει από το κινητό μας.

Σήμερα, οι θερμοστάτες νέας γενιάς "μαθαίνουν" τις συνήθειες των χρηστών και ρυθμίζουν τη θερμοκρασία αυτόματα, αποφεύγοντας άσκοπες καταναλώσεις, χαρακτηριστικό που εκτιμάται ότι μπορεί να μειώσει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας έως και 30%.

Υλικά με μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα

Η βιωσιμότητα, όπως είναι φυσικό, δεν περιορίζεται μόνο στις συσκευές άλλα έχει εκατοντάδες εκφάνσεις. Μία από αυτές είναι και τα σύγχρονα υλικά οικοδομής ή/και επίπλωσης, τα οποία μπορούν να έχουν σημαντική επίδραση στο συνολικό αποτύπωμα ενός σπιτιού.

Ξύλο από υπεύθυνες πηγές (με πιστοποίηση FSC), υφάσματα από οργανικό βαμβάκι ή λινό, καθώς και η επαναχρησιμοποίηση επίπλων είναι πρακτικές που αποκτούν ξανά αξία.

Ταυτόχρονα, η στροφή σε πιο “φυσικές” λύσεις δεν στερείται αισθητικής. Το αντίθετο μάλιστα: φέρνει ζεστασιά και χαρακτήρα στον χώρο. Δεν χρειάζεται το σπίτι να μοιάζει με οικολογικό κατάλυμα στο βουνό. Ακόμη και μικρές προσθήκες, όπως ένα χαλί από φυσικές ίνες ξύλα που προέρχονται από προηγούμενη κατασκευή και διαθέτουν “ιστορία”, μπορούν να κάνουν διαφορά.

Φωτισμός: μικρή αλλαγή, μεγάλη διαφορά

Ο φωτισμός είναι ίσως ο πιο απλός τρόπος να γίνει ένα σπίτι πιο βιώσιμο και ταυτόχρονα πιο ευχάριστο. Οι λάμπες LED, που καταναλώνουν πολύ λιγότερη ενέργεια από τις συμβατικές, είναι πλέον μονόδρομος σε κάθε σύγχρονη κατοικία.

Παράλληλα, η χρήση έξυπνων διακοπτών ή αισθητήρων κίνησης μπορεί να μειώσει την άσκοπη χρήση φωτός, κάτι που γίνεται πιο αισθητό στους κοινόχρηστους χώρους ενός σπιτιού, όπως διάδρομοι ή μπάνια. Πέρα από την εξοικονόμηση, τέτοιες επιλογές προσφέρουν και ένα διακριτικό επίπεδο άνεσης, χωρίς την ανάγκη για “τεχνολογική εξοικείωση”, που σημαίνει ότι μπορούν να υιοθετηθούν από ανθρώπους κάθε ηλικίας.

Η ευελιξία ως κομμάτι της βιωσιμότητας

Η αποθήκευση είναι ένα από τα μεγάλα, διαχρονικά αγκάθια κάθε σπιτιού και ειδικά αν μιλάμε για διαμερίσματα. Εδώ μπαίνει δυναμικά η έννοια της βιώσιμης οργάνωσης του χώρου, ώστε να περιοριστεί η υπερκατανάλωση επίπλων αλλά και η συνεχής αναζήτηση νέων αποθηκευτικών χώρων.

Η έξυπνη αποθήκευση στηρίζεται στη λογική του “less is more”: αντί να αγοράζεις διαρκώς νέα έπιπλα για να χωρέσουν… τη ζωή σου (που συνεχώς γεμίζει με πράγματα), αξιοποιείς λύσεις πολλαπλής χρήσης. Ένα κρεβάτι με ενσωματωμένα συρτάρια, ένας καθρέφτης που κρύβει πίσω του ντουλάπι, μια κονσόλα που γίνεται γραφείο. Το σπίτι εξελίσσεται μαζί σου. Τέλος, η βιώσιμη αποθήκευση δεν είναι (μόνο) ζήτημα επίπλων, αλλά και συνείδησης: να αγοράζεις λιγότερα, να κρατάς μόνο ό,τι σου χρειάζεται πραγματικά και να ανακυκλώνεις ό,τι δεν χρησιμοποιείς.

Η μετάβαση σε ένα πιο έξυπνο και βιώσιμο σπίτι δεν χρειάζεται να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Αρκεί να ξεκινήσει κανείς με μικρές αλλαγές που έχουν απτό αποτέλεσμα.

Οι επιλογές υπάρχουν, και όσο περνά ο καιρός, γίνονται όλο και πιο προσιτές. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρόκειται για τεχνολογικό θαύμα ή για μια νέα “τάση” που θα ξεπεραστεί, αλλά για έναν πιο συνειδητό τρόπο ζωής που (ελπίζουμε ότι) έχει έρθει για να μείνει.