H "Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ" στην Κινηματογραφική Λέσχη Πάτρας

Την ταινία  "Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ" προβάλει η Κινηματογραφική Λέσχη Πάτρας τη Δευτέρα 17 Μαρτίου στα Options Cinemas στη Veso Mare

Σκηνοθεσία-Σενάριο: Φρανκ Ντάραμποντ.
Ηθοποιοί: Τιμ Ρόμπινς, Μόργκαν Φρίμαν, Μπομπ Γκάντον, Γούλιαμ Σάντλερ.
Φωτογραφία: Ρότζερ Ντίκινς
Μοντάζ: Ρίτσαρντ Φράνσις-Μπρους
Μουσική: Τόμας Νιούμαν.
Χώρα: Η.Π.Α. (Έγχρωμη)
Διάρκεια: 142΄
 
Πρώτη προβολή:     Ώρα 7.00 μμ.
Δεύτερη προβολή:   Ώρα 9.40 μμ.
·                      

Διακρίσεις:  7 Υποψηφιότητες για Όσκαρ, 21 Βραβεία και 42 υποψηφιότητες 

Academy Awards  USA 1995, Υποψηφιότητες, καλύτερης ταινίας, καλύτερου ηθοποιού, σεναρίου, φωτογραφίας, Ήχου.
Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films, USA 2016, Βραβείο Saturn  Μουσικής 
American Society of Cinematographers, USA 1995 Βραβείο εξαίρετης κινηματογραφίας.
Camerimage 1995, Βραβείο Bronze Frog. 
Dallas-Fort Worth Film Critics Association Awards 1995,  Βραβείο Φωτογραφίας.
Heartland International Film Festival 1995, 2 Βραβεία, ξενόγλωσσης ταινίας και βραβείο Studio Crystal Heart.
Humanitas Prize 1995, Βραβείο στην ταινία. 
Awards of the Japanese Academy 1996, Βραβείο καλύτερης ξένης ταινίας. 
National Board of Review, USA 1994, Βραβείο στις 10 Τοπ Ταινίες.
National Film Preservation Board, USA 2015, Βραβείο στην ταινία.
USC Scripter Award 1995, Βραβείο Σεναρίου. 
PEN Center USA West Literary Awards 1995, Βραβείο Σεναρίου 
Kinema Junpo Awards 1996, 2 Βραβεία, ξενόγλωσσης ταινίας και σεναρίου. 
Mainichi Film Concours 1996, Βραβείο καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. 
Chlotrudis Awards 1995, Βραβείου καλύτερου ηθοποιού. 
Online Film & Television Association 1997, Βραβείο στην ταινία. 
Awards Circuit Community Awards 1994, Βραβείο διασκευασμένου σεναρίου. 
20/20 Awards 2015 Βραβείο Felix διασκευασμένου σεναρίου.   
 

Επετειακή ψηφιακή επανέκδοση 30 χρόνια μετά την πρεμιέρα του, η ταινία είναι πρώτη στη λίστα του IMDb με τις πιο δημοφιλείς ταινίες όλων των εποχών - ξεπερνώντας το "Νονό"! Γιατί, όμως, ο κόσμος αγαπάει τόσο πολύ την "Τελευταία Έξοδο";

Ένας πρώην τραπεζικός υπάλληλος, καταδικασμένος σε ισόβια κάθειρξη για τη δολοφονία της γυναίκας του και του εραστή της, προσπαθεί να επιβιώσει στις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των φυλακών Σόουσανκ.

Μια από τις «πιο αγαπημένες ταινίες όλων των εποχών» είναι ένα καλογραμμένο, χολιγουντιανού ρεαλισμού δράμα φυλακών με χριστιανικές αναφορές, βασισμένο σε νουβέλα του Στίβεν Κινγκ.

Ενας ύμνος στη φιλία, την αξιοπρέπεια και την ελπίδα. Ενα αγαπημένο δίδυμο πρωταγωνιστών. Συστατικά που την έκαναν το μεγαλύτερο cult favourite των θεατών σε όλο τον κόσμο, παρόλες τις ατέλειές της.

"Τελευταία Έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ" Η πιο υπερεκτιμημένη ταινία όλων των εποχών;
Η ταινία του "Rita Hayworth and the Shawshank Redemption", μας μεταφέρει στο 1947 και στο σωφρονιστικό ίδρυμα του Σόουσανκ. Εκεί μεταφέρεται ο καταδικασμένος σε ισόβια για το φόνο της συζύγου του και του εραστή της –έγκλημα που ο ίδιος αρνείται ότι διέπραξε– πρώην τραπεζικός υπάλληλος Άντι Ντιφρέιν. Απροστάτευτος, θα κακοποιηθεί από τους συγκρατούμενούς του και τους δεσμοφύλακες, θα δεθεί όμως με μια ισχυρή φιλική σχέση με τον Έλις Μπόιντ "Ρεντ" Ρέντινγκ, έναν στωικό, μεσήλικα Αφροαμερικανό. Στο απυρόβλητο, μιας και μπορεί να προμηθεύσει λαθραία οποιονδήποτε με οτιδήποτε ζητήσει, ο τελευταίος θα θέσει υπό την προστασία του τον Άντι, ο οποίος παράλληλα θα αρχίσει να δουλεύει ως λογιστής του σκληρού διοικητή της φυλακής και του σαδιστή αρχιφύλακα, ξεπλένοντας χρήματα για λογαριασμό τους. Τα χρόνια θα περάσουν, εκείνος θα κερδίσει την εκτίμηση των συγκρατουμένων του, αλλά ποτέ δεν θα χάσει την ελπίδα ότι μια μέρα μπορεί να κερδίσει ξανά την ελευθερία του.

Η κινηματογραφική πρεμιέρα της "Τελευταίας Εξόδου…" συνοδεύτηκε από θετικές κριτικές, αλλά η εμπορική υποδοχή της ήταν ψυχρή Οι εφτά οσκαρικές υποψηφιότητες, όμως, και η επαναπροβολή της ανανέωσαν το ενδιαφέρον του κοινού, το οποίο την επόμενη χρονιά την ανέδειξε κορυφαία βιντεοκυκλοφορία του 1995. Σταδιακά απέκτησε τεράστιο cult status και έγινε μία από τις πιο λατρεμένες ταινίες της πρόσφατης κινηματογραφικής ιστορίας, με τον Ντάραμποντ να συγκρατεί το ακραίο μελόδραμα (αν και το φινάλε του βιβλίου είναι διφορούμενο), να προσθέτει χριστιανικούς παραλληλισμούς στον Γολγοθά των ηρώων του, να εκμεταλλεύεται τις εκπλήξεις της πλοκής και να καθοδηγεί επιδέξια το εξαιρετικό καστ του, υπογράφοντας ένα υποδειγματικά στημένο (ανάμεσα στον ωμό ρεαλισμό και τον ουμανιστικό ρομαντισμό), ακαδημαϊκά καλογραμμένο δράμα φυλακών, το οποίο υμνεί με χολιγουντιανή ωραιοποίηση την αντρική φιλία, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το ανυπότακτο πνεύμα της ελευθερίας.

Χρήστος Μήτσης

….  το αληθινά ιδιοφυές είναι το κάστινγκ του Μόργκαν Φρίμαν (στο βιβλίο ήταν λευκός) και, φυσικά, οι διαδοχικές ακροάσεις του μπροστά στην επιτροπή, ζητώντας αναστολή της ποινής του, ένα μάθημα υποκριτικής μπροστά σε κάμερα, που φέρνει δέος με λυγμό και που το σκέφτεσαι.

Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος

Αμερική, 1946. Ο Αντι Ντουφρέν, ένας νέος, έξυπνος, φιλόδοξος τραπεζίτης, καταδικάζεται σε δις ισόβια για τη δολοφονία της γυναίκας του και του εραστή της - ένα έγκλημα που εκείνος αρνείται ότι διέπραξε. Οδηγείται στις φυλακές του Σόσανκ - εκεί όπου ένας διεφθαρμένος διευθυντής, ανελέητα βίαιοι φρουροί και οι μικροπαρέες αδίστακτων κατάδικων μπορούν να σου κάνουν τη ζωή μια κόλαση.

Ο Αντι παραμένει σιωπηλός, μυστηριώδης κι ακοινώνητος. Αποτελεί ένα αίνιγμα για τους υπόλοιπους - πώς περπατά στην αυλή νωχελικά, σαν να κάνει βόλτα, σαν να μην αγχώνεται για τίποτα; Σταδιακά γνωρίζεται με τον Ρεντ - έναν μεγαλύτερό του ισοβίτη, ο οποίος μάταια καταθέτει αιτήσεις αποφυλάκισης. Το σύστημα συνεχώς απορρίπτει τις βεβαιώσεις του ότι έχει σωφρονηστεί. Μέσα στις δεκαετίες που περνάει εκεί μέσα έχει γίνει ο μεσολαβητής με τον έξω κόσμο: έχει τους τρόπους του να σου βρίσκει αυτό που θες - τσιγάρα, μπέρμπον, ή ένα πόστερ της Ρίτα Χέιγουορθ από την «Gilda» που παίζει τα βράδια στο κυλικείο των φυλακών και στις ονειρώξεις των φυλακισμένων. Αυτό το πόστερ ζητά ο Αντι από τον Ρεντ, μαζί με ένα γεωλογικό, μικρό σφυράκι - ειδικό για τους συλλέκτες πετρωμάτων, το μόνο χόμπι που μπορεί να συνεχίσει εκεί μέσα.

Η φιλία τους εδραιώνεται με τα χρόνια, γίνονται αχώριστοι, κερδίζουν την εμπιστοσύνη, την εκτίμηση και το νοιάξιμο του ενός για τον άλλον. Μέχρι που μια ανατροπή θα τους χωρίσει. Ή, μάλλον, θα ανοίξει ένα παράθυρο στην ελπίδα, την ελευθερία και την αξιοπρέπεια - αξίες που ο Ρεντ έχει θάψει βαθιά μέσα του και ξεχάσει, για να μπορέσει να επιβιώσει. Στη φυλακή, η ελπίδα είναι πολύ επικίνδυνο πράγμα. Ομως ο Αντι έχει αφήσει ανεξίτηλο το άγγιγμά του: «Oλα είναι μια απόφαση: ή επιμένεις να ζήσεις, ή αφήνεσαι να πεθάνεις».

Ο Φρανκ Ντάραμποντ γράφει και σκηνοθετεί, μεταφέροντας το ομότιτλο βιβλίο του Στίβεν Κινγκ με έναν τρόπο που το απογειώνει πολύ πιο πάνω από την ίδια την πλοκή του, εκτός των εγκλωβιστικών ορίων ενός θρίλερ-φυλακής, πέρα από την ένταση, την αγωνία και σασπένς. Αντιθέτως, κρατά τους ρυθμούς αργούς. Σε αφήνει για πάρα πολλή ώρα να παρατηρείς τους χαρακτήρες, να εδραιώνεις τη θέση σου ανάμεσα στα τραπέζια του συσσίτιου, τις μπάρες των κελιών, τα πηγαδάκια στο προαύλιο.

Γιατί ο σκοπός του Ντάραμποντ δεν είναι να εξαργυρώσει τη δράση, ούτε το τρομακτικό σύμπαν της ταινίας. Θα καδράρει με συμμετρική γεωμετρία τους χώρους (δημιουργώντας συνεχείς «τρύπες», παράθυρα μέσα από τα οποία κοιτάς τους ήρωες), θα επιτρέψει στον Ρότζερ Ντίκινς να ρίξει βαριές τις σκιές του στα κελιά και τα πρόσωπα, θα παίξει με τους ήχους που σε κλειδώνουν στο μαυσωλείο της φυλακής. Ομως θα αρνηθεί τον πειρασμό των εύκολων κοντινών - δε θα σου δείξει καν τη σοκαριστική, ιδρυματοποιημένη βία, θα κρατάει την κάμερα σε απόσταση, θα αφήνει το θύμα εκτός κάδρου.

Παρόλο που το 1994 η ταινία ήταν μία εμπορική αποτυχία, το τέλος της χρονιάς τη βρήκε με 7 υποψηφιότητες για Οσκαρ και ένα απροσδόκητο σουξέ στις ενοικιάσεις των βίντεο κλαμπ. Το κοινό τη σνόμπαρε στην αίθουσα, αλλά τη λάτρεψε στη μικρή οθόνη - φέρνοντάς την στο Νο1 των πιο αγαπημένων ταινιών (στη λίστα των ΤΟΡ 250 του IMDB) κι από τότε την κρατά σταθερά στην πεντάδα.

Κι ο λόγος που αγαπήθηκε τόσο είναι γιατί ο Ντάραμποντ επιδίωξε η σκοτεινή ιστορία να μην είναι η καρδιά της ταινίας. Θέλησε η ελπίδα να βρει τρόπο να δραπετεύσει, να θριαμβεύσει το δίκαιο, το ανθρώπινο πνεύμα, η φιλία που διαμόρφωσαν οι ήρωες σε αντίξοοες συνθήκες. Γι' αυτό κι οι αργοί ρυθμοί της αρχής - ο Ντάραμποντ σε κάνει μέλος μιας οικογένειας.

Σε αυτό συντελούν και οι δύο πρωταγωνιστές. Ο Τιμ Ρόμπινς παραδίδει την πιο υπόκωφα αριστοτεχνική ερμηνεία της καριέρας του - λιγομίλητος, πράος, με γοητευτική εσωτερικότητα και σπίθα στο βλέμμα. Κι όσο εκείνος παραμένει ένα αίνιγμα, ο Μόργκαν Φρίμαν γίνεται κοινωνός μας, ο παρατηρητής μας, η ζεστή, μελαγχολική, στιβαρή μας γέφυρα με την πραγματικότητα. Τη σοφή φωνή του ακούμε στα αυτιά μας, την απογοήτευσή του κουβαλάμε στην ψυχή μας.

Η χημεία ανάμεσά τους είναι μαγική - έχει τη δύναμη να μάς αποπλανήσει κι από τις σεναριακές τρύπες, ή τις στιγμές που οι υπαρξιακές φιλοσοφικές ατάκες αγγίζουν τον μελοδραματισμό.

Και ίσως, κατά βάθος, έχουμε ανάγκη και από έναν κάποιο μελοδραματισμό. Την απροσδόκητη νίκη του συναισθήματος απέναντι στον κραταιό κυνισμό. Να τιμωρηθούν οι πραγματικά ένοχοι. Να δικαιωθούν οι φίλοι. Να ανοίξει ένα παράθυρο στον ήλιο, ή την καταρρακτώδη βροχή που σου ζωντανεύει ξανά το πρόσωπο.

Πόλυ Λυκούργου

Frank Darabont
Σεναριογράφος, παραγωγός και σκηνοθέτης προτάθηκε τρεις φορές για Όσκαρ. Γεννήθηκε το 1959  σε στρατόπεδο προσφύγων στο Montbeliard, Γαλλία .  Οι Ούγγροι γονείς του δραπέτευσαν από τη Βουδαπέστη, μετά την αποτυχία της επανάστασης του 1956. Νήπιο ακόμη ήλθε στην Αμερική και εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στο Λος Άντζελες όπου φοίτησε στο Γυμνάσιο του Hollywood. Είναι ένας από έξι συνολικά κινηματογραφιστές παγκοσμίως με την μοναδική διάκριση ότι οι δύο πρώτες του ταινίες ήταν υποψήφιες για Όσκαρ Καλύτερης ταινίας: Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ (1994) και Το πράσινο μίλι (1999).  Συνολικά έχει κερδίσει 7 υποψηφιότητες για Όσκαρ, 21 βραβεία και 42 ακόμη υποψηφιότητες.  Φιλμογραφία:. Stranger Things TV Series 2025, Mob City TV Series 2013, Οι ζωντανοί νεκροί TV Series 2010, Η ομίχλη 2007, Η ασπίδα του νόμου TV Series 2007, Raines TV Series 2007, Κινηματογράφος Majestic 2001, Το πράσινο μίλι 1999, Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ 1994, Nightshift Collection Video 1994, Θαμμένος ζωντανός TV Movie 1990, The Woman in the Room Short 1984.