Του Γιάννη Μουγγολιά
Ένας ακόμη διάσημος σταρ, μετά τη Ζιλιέτ Μπινός και τον Ρέιφ Φάινς, βρίσκεται αυτές τις μέρες στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης προσδίδοντας αίγλη στον θεσμό.
Ο λόγος για τον Ματ Ντίλον, έναν από τους μεγαλύτερους αστέρες του αμερικανικού σινεμά στον οποίο στην προβολή της ταινίας «Πόλη φαντασμάτων» που σκηνοθέτησε πρωταγωνιστεί, απονεμήθηκε ο Χρυσός Αλέξανδρος του φεστιβάλ για τη συνολική προσφορά του στον κινηματογράφο.
Παράλληλα στη Θεσσαλονίκη βλέπουμε τον Ματ Ντίλον στην ταινία «Μαρία» της Ζεσικά Παλούντ, όπου υποδύεται τον Μάρλον Μπράντο την περίοδο που αυτός έπαιζε στο «Τελευταίο τανγκό στο Παρίσι» του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι αλλά και στην εικαστική βιντεοεγκατάσταση του Γέσπερ Γιουστ με τίτλο «Interfears», η οποία προβάλλεται καθημερινά στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών, στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Στο πλαίσιο συνέντευξης τύπου που παραχώρησε ο Ματ Ντίλον συνοδευόμενος στο πάνελ από τον διευθυντή προγράμματος του φεστιβάλ Γιώργο Κρασσακόπουλο, είπε ότι ήταν αδύνατον να αρνηθεί να παίξει τον Μπράντο σε αυτή την ταινία και χαρακτήρισε τον Μάρλον Μπράντο έναν από τους επιδραστικότερους ηθοποιούς που άλλαξε την πορεία του σινεμά πολλές φορές στην καριέρα του, ενώ τόνισε ότι ήταν ο ηθοποιός που επηρέασε καταλυτικά και τον ίδιο. Παράλληλα, όπως είπε χαρακτηριστικά: «Ο Μάρλον Μπράντο άλλαξε την εικόνα του αμερικανού άντρα – δεν υπήρχε πια Τζον Γουέιν».
Σχετικά με την περιβόητη σκηνή στο «Τελευταίο τανγκό στο Παρίσι» με τον Μπράντο και την Μαρία Σνάιντερ, είπε ότι παρότι η ταινία αποτελεί ένα αριστούργημα, προσωπικά θεωρεί ότι ο Μπερτολούτσι έκανε μεγάλο λάθος που χρησιμοποίησε αυτή τη σκηνή και από εκεί επιδεινώθηκε το τραύμα της Μαρία Σνάιντερ.
Σχετικά με τη συνεργασία του με τον σκηνοθέτη Γέσπερ Γιουστ στην εγκατάσταση «Interfears», ο Ματ Ντίλον είπε ότι γνωρίστηκαν στο Βερολίνο και ταίριαξαν κατευθείαν. Ανταποκρίθηκε αμέσως στην ιδέα του Γιουστ να κινηματογραφήσει τον εγκέφαλό του μέσα σε έναν μαγνητικό τομογράφο, την ώρα που ο Ματ Ντίλον θα υποδυόταν έναν ρόλο. Η συνεργασία τους εξελίχτηκε σε ένα πείραμα και σε ένα έργο τέχνης.
Σχετικά με τις Αμερικάνικες Εκλογές των ΗΠΑ, αποκάλυψε ότι επέλεξε να ψηφίσει την Καμάλα Χάρις γιατί νιώθει άνετα με αυτό, τη θεωρώ την καλύτερη υποψήφια.
Κλείνοντας αναφέρθηκε στη συνεργασία του με τον Γιώργο Λάνθιμο στο «Nimic», λέγοντας ότι όταν ενημερώθηκε ότι ο Λάνθιμος ήθελε να συνεργαστεί μαζί του σε μια μικρού μήκους ταινία, ο Ντίλον θεώρησε την προοπτική αυτή μεγάλη ευκαιρία. Χαρακτήρισε τον Λάνθιμο καταπληκτικό κινηματογραφιστή, από τις πιο ιδιαίτερες φωνές παγκοσμίως στον χώρο του σινεμά, φανταστικό σκηνοθέτη που ξέρει ακριβώς τι θέλει. Χαρακτήρισε τους Έλληνες τυχερούς που έχουν τέτοιο δημιουργό αλλά παράλληλα τόνισε ότι ο Λάνθιμος ανήκει σε όλους μας, παρότι είναι Έλληνας.
Από τις προβολές τώρα του πλήθους ταινιών στα διάφορα τμήματα του φεστιβάλ, μια από αυτές τις ταινίες που χαρακτηρίζουμε φεστιβαλικές και δεν βλέπουμε κάθε μέρα εύκολα ήταν η συγκλονιστική ταινία «Νεκρά φύλλα» της Ισπανίδας Μάκου Ματσίν, που προβλήθηκε στις Ειδικές Προβολές του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Μια ταινία για τον χρόνο για το τί σκεπάζει, για τα φύλλα που πέφτουν αλλά και για το τι γεννιέται μέσα από τα πεσμένα φύλλα.
Ένα πραγματικό αριστούργημα σε όλους τους τομείς, από τη σκηνοθεσία που σου μένει μέχρι την υποδειγματική χρήση του ήχου και του φωτός με σαφώς σημαίνουσες προεκτάσεις. Άκρως ατμοσφαιρικό φιλμ με τη σκηνοθέτρια που βρέθηκε στην προβολή της ταινίας στην αίθουσα "Παύλος Ζάννας" να σκηνοθετεί μια πραγματική δική της ιστορία στα Κανάρια νησιά, κοντά στο ηφαίστειο που εκρήγνυται. Όσο για τις πρωταγωνίστριες τρεις αδελφές, δεν είναι άλλες από τη μάνα της και τις δυο θείες της.
Η Μάκου Ματσίν μιλώντας στο κοινό είπε ότι η ταινία της βασίζεται σε μια απολύτως αληθινή ιστορία, την οποία βιώνει μέσα στην ίδια της την οικογένεια αφού η κληρονομιά αποτελεί μήλον της έριδας και οδηγεί διαρκώς σε αντιπαραθέσεις και τσακωμούς τις τρεις αδελφές. Έτσι αποφάσισε να κινηματογράφηση τη ζωή που βρισκόταν δίπλα της και όπως τόνισε, χωρίς να σταμάτησαν οι προστριβές των τριών αδελφών, σίγουρα η ταινία τις έκανε καλύτερες. Ωστόσο η σκηνοθέτρια υπογράμμισε και έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι η ταινία αρχίζει σε πολύ γκρίζους τόνους και είναι σκληρή με πρωταγωνίστρια τη φύση στο πρώτο μέρος μέχρι να αποφασίσουν οι δυο αδελφές να φύγουν οπότε χωρίς ποτέ να γίνεται χαρούμενο, εκπέμπει μια αύρα αισιοδοξίας ότι η ζωή συνεχίζεται και αναγεννιέται κάτω από την αρχική πτώση των νεκρών φθινοπωρινών φύλλων. Και στην αναγέννηση αυτή πάντα συνεχίζει πρωταγωνιστικός είναι ο ρόλος της φύσης. Ουσιαστικά πρόκειται για μια ταινία για τον κύκλο της ζωής δοσμένη ωστόσο με εντελώς πρωτότυπο και ιδιαίτερο τρόπο, συχνά ποιητικό, βαθιά συγκινητικό και επιβλητικό. Όπως είπε η Ματσίν, η σκηνή με την επίκαιρη έκρηξη του ηφαιστείου στα Κανάρια Νησιά είναι πραγματική και καθοριστική ως φόντο, ως ορίζοντας στη ματιά των τριών αδελφών που εμείς παρακολουθούμε την προσωπική τους ζωή και σχέση. Τέλος, όπως επισήμανε, θεωρεί ότι είναι επηρεασμένη από τα μεγάλα κλασικά έργα της ρωσικής λογοτεχνίας και ειδικότερα τον Ντοστογιέφσκι και λιγότερο τον Τσέχοφ του οποίου το έργο «Οι Τρεις Αδελφές» παραπέμπει στην ταινία. Επίσης δεν έκρυψε την επίδραση που έχει πάνω στο έργο της ο ρωσικός κινηματογράφος.
Μέσα σε 72 λεπτά η Ματσίν κατάφερε να φτιάξει μια εσωτερική ταινία με βαθύ ψυχικό εκτόπισμα που πάλλεται από συναίσθημα, στοχασμό, ποίηση και επιβλητική ατμόσφαιρα χωρίς να υπερφορτώνεται το τελικό αποτέλεσμα. Και το κατάφερε με ελάχιστους διαλόγους, υποτυπώδης χρήση των λέξεων και με λιτότητα που συναρπάζει. Παρότι αναπτύσσει το θέμα της με τις αρετές της μυθοπλασίας, με έξοχη αφήγηση και εικόνες εξαιρετικής εικαστικής δύναμης, λόγω της απόλυτα ρεαλιστικής ιστορίας και των τριών ηρωίδων που αποτελούν πραγματικά πρόσωπα, από πολλούς θεωρήθηκε πολύ κοντά στο είδος του ντοκιμαντέρ.
Η υπόθεση του φιλμ αφορά σε τρεις αδελφές που μένουν μαζί και είναι οι νόμιμοι κληρονόμοι της γης που καλλιεργούν (αρχικά στη γη αυτή ζούσε η μία αδελφή και μετά επιστρέφουν και οι άλλες δυο). Η μία από αυτές έχει ανίατο πρόβλημα υγείας και την φροντίζει μια από τις άλλες δύο και από αυτή τη φροντίδα εξαρτάται καθοριστικά. Ο τρόπος της μοιρασιάς για την κληρονομιά της γης γίνεται το σημείο προστριβής ανάμεσά τους. Και ενώ τα πεσμένα νεκρά φύλλα έως τότε δήλωναν απλά το πέρασμα του χρόνου και τη φθορά, έρχεται η έκρηξη του ηφαιστείου να δώσει μια πρόσθετη αλλά συναρπαστική τροπή στην καθημερινότητα των τριών. Η έκρηξη του ηφαιστείου κινηματογραφείται με εξαιρετικά υποβλητικό και τελετουργικό τρόπο και ουσιαστικά είναι ο μάρτυρας μιας μεγάλης αποκάλυψης, μιας κρίσιμης αλλαγής στη ζωή των τριών. Μια ταινία συμβολική με αλληγορικό χαρακτήρα που σε καθηλώνει.
Η ταινία απέσπασε σημαντικές διακρίσεις και βραβεία στη μέχρι σήμερα πορεία της: βραβείο σκηνοθεσίας (Ιβηρο-Αμερικανικό ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους) – Guadalajara IFF 2024, Βραβείο Καλύτερης Ταινίας – MiradasDoc IFF 2024, Βραβείο της Επιτροπής – Documenta Madrid 2024.
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr