Λυκούργος Σταυρουλόπουλος: Eξέλιξη του οικοσυστήματος καινοτομίας στην περιοχή της Δ. Ελλάδας

Όλοι πλέον έχουν αντιληφθεί ότι η ενίσχυση και η στήριξη της επιχειρηματικότητας μέσα από την προσέλκυση καινοτόμων επενδύσεων, αποτελεί απαράβατη προϋπόθεση για τη ανάπτυξη της περιοχής, την αναβάθμιση ποιότητας ζωής και την ευημερία του συνόλου που όλοι θέλουμε κάποια στιγμή να γίνει πραγματικότητα. Με 20ετή εμπειρία στην Διαχείριση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων ο οικονομολόγος και νέος περιφερειακός σύμβουλος στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές, Λυκούργος Σταυρουλόπουλος ξεδιπλώνει τους στρατηγικούς στόχους, τις προτεραιότητές του και τις ουσιαστικές πρωτοβουλίες του ανεβάζοντας ψηλά τον πήχη για τον ίδιο και την Περιφερειακή Αρχή. 

Υπεύθυνος τα τελευταία 16 χρόνια της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης στη Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος συνεχίζει με μεγαλύτερη δύναμη το ευαίσθητο και απαιτητικό έργο της προσέλκυσης νέων επενδύσεων προκειμένου να βρεθούν αποτελεσματικές λύσεις όπως η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης, η δημιουργία συνεργιών και η αξιοποίηση εξωτερικών πόρων στηρίζοντας και αναδεικνύοντας την νεοφυή ανάπτυξη και καινοτομία. Απλός, εύστοχος, δραστήριος και παραγωγικός, με αρκετή εμπειρία συμβάλλει στην αναβάθμιση της καινοτόμου επιχειρηματικότητας ενισχύοντας και διευρύνοντας τις αναπτυξιακές ανάγκες με σωστή αξιοκρατική προσέγγιση, βελτιοποίηση των υφιστάμενων πόρων και μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων του ώστε να προάγει την επιχειρηματική κουλτούρα στην περιοχή της ΝΔ Ελλάδας. Στη συνομιλία μας αυτή μιλά για την εξέλιξη του οικοσυστήματος καινοτομίας στην περιοχή μας …

Με τον όρο «Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης», τι εννοούμε; Το συγκεκριμένο έργο, σε ποιο πλαίσιο εντάσσεται και ποιου φορέα αποτελεί πρωτοβουλία;
Η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης αναζητά τους τομείς της οικονομίας στους οποίους θα πρέπει να επικεντρώνονται οι επενδύσεις, τόσο εθνικά όσο και περιφερειακά. Η διαδικασία της συντονίζεται από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία και τις Περιφέρειες (Άρθρο 36, Ν. 4712/2020)

Ποιος ήταν ο σκοπός της πρόσφατης συνάντησης της «Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης»; 
Η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Επιστημονικό Πάρκο Πάτρας είχε διττό σκοπό: αφενός απολογισμό για τα πεπραγμένα της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020, αφετέρου ενημέρωση για την εξέλιξη του οικοσυστήματος καινοτομίας στη Δυτική Ελλάδα την περίοδο 2021-2027.

Πώς τα πάμε σε τοπικό επίπεδο; 
Βρισκόμαστε σε καλό δρόμο. Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έχει αναπτυχθεί μια ενδιαφέρουσα σχέση με την Καινοτομία, η οποία περιλαμβάνει Πανεπιστήμιο, Ερευνητικούς Φορείς και Καινοτόμες Επιχειρήσεις. Αυτή η σχέση έχει αποφέρει σημαντικά παραδείγματα επιτυχημένων εταιρειών οι οποίες με έδρα στην περιοχή μας αναπτύχθηκαν, καινοτομώντας και παράγοντας τεχνολογία αιχμής.

Πείτε μας κάποια στοιχεία για την Υλοποίηση της Περιφερειακής Στρατηγικής Καινοτομίας.
Στην προηγούμενη προγραμματική Περίοδο (2014-2020) η Διαχειριστική Αρχή της ΠΔΕ, πρώτη από όλες τις Περιφέρειες της Ελλάδας ξεκίνησε να δημιουργεί Συμπράξεις Εταιρειών & Ερευνητικών Φορέων. Συνολικά υλοποιήσαμε 66 Έργα σε 5 Τομείς Εξειδίκευσης, συνολικού Προϋπολογισμού 13.5 εκατ. ευρώ. Κάτι ανάλογο προετοιμάζουμε και για την Περίοδο 2012-2027,  με αρχική μόχλευση 13 εκατομμυρίων ευρώ σε 6 Τομείς Εξειδίκευσης.

Ποια είναι τα αποτελέσματα για τις επιχειρήσεις της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας;
Πρώτα από όλα είμαστε υπερήφανοι για το γεγονός ότι εν μέσω οικονομικής, υγειονομικής και ενεργειακής Κρίσης, κατορθώσαμε να υλοποιήσουμε επιτυχώς και τα 66 Έργα! Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε όλους όσοι εργάστηκαν για αυτό, γιατί αν μου επιτρέπεται η έκφραση «έδωσαν ψυχή». Και πίσω από τα νούμερα κρύβεται η ανθρώπινη υπόσταση: 68 καινοτόμες επιχειρήσεις, 92 ερευνητές και 180 νέοι επιστήμονες, έμειναν στον τόπο μας και εργάστηκαν πάνω σε Καινοτόμα Έργα και ιδέες. Έτσι αντιμετωπίζεται το φαινόμενο “brain drain”.

Τι είναι τελικά καινοτομία και ποιες μορφές καινοτομίας υπάρχουν; 
Η καινοτομία είναι μια διαδικασία που τροποποιεί υπάρχοντα στοιχεία, ιδέες & πρωτόκολλα, βελτιώνοντάς τα ή δημιουργώντας νέα που έχουν ευνοϊκό αντίκτυπο στην αγορά. Μπορούμε ενδεχομένως να την διακρίνουμε σε κοινωνική, επιχειρηματική, οργανωτική και τεχνολογική. Στην ουσία όμως, βρίσκεται κυριολεκτικά παντού. Καινοτομία σημαίνει ανάπτυξη. Και ανάπτυξη σημαίνει ευημερία.

Ποια είναι η μέθοδος που χρησιμοποιείται για να προσδιοριστούν οι προτεραιότητες της επιχειρηματικής καινοτομίας; 
Ο προσδιορισμός προτεραιοτήτων βασίζεται στην ανάλυση των δυνατών σημείων και του δυναμικού της εθνικής ή περιφερειακής οικονομίας και στη Διαδικασία Επιχειρηματικής Ανακάλυψης (ΔΕΑ). Η ΔΕΑ είναι μία διαδικασία εξειδίκευσης των προτεραιοτήτων «από τα κάτω», στην οποία συμμετέχουν οι φορείς της τετραπλής έλικας: επιχειρήσεις, ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια, δημόσιος τομέας και εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών.

Πώς συμβάλλει η επένδυση σε Έρευνα & Καινοτομία στο ευρύτερο επιχειρηματικό κλίμα και στην Οικονομική Ανάπτυξη; 
Καταλυτικά! Σύμφωνα με τη γνωστή Έρευνα του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης, «Αύξηση των δαπανών για Έρευνα & Ανάπτυξη κατά 0,2% του ΑΕΠ, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,6%». Με άλλα λόγια, η συνεισφορά σε απόλυτους αριθμούς είναι οχταπλάσια.

Τί χρειάζεται να γίνει για να βελτιωθεί η καινοτομική διαδικασία; 
Απαιτείται αρχικά βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Στην υφιστάμενη κατάσταση απουσιάζουν Ολοκληρωμένες Υπηρεσίες Υποστήριξης, οι οποίες θα μπορούσαν να καλύψουν όλο το εύρος των αναγκών των επιχειρήσεων σε επίπεδο επενδυτικό, χρηματοοικονομικό, τεχνολογικό. Εξίσου σημαντική βέβαια είναι και η διαρκής εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού, με έμφαση στις οριζόντιες δεξιότητες που προωθούν την επιχειρηματική πρωτοβουλία. 

Η Πάτρα έχει χαρακτηριστεί «Σίλικον Βάλεϊ» της Ελλάδας. Συμφωνείτε με τον χαρακτηρισμό;
Η απάντηση είναι κατηγορηματικά πως όχι. Κατ΄αρχάς η Πάτρα –ως πόλη, να εξηγούμαστε- δεν είναι καν μια «high tech πρωτεύουσα», όπως καθ’ υπερβολήν έχει χαρακτηριστεί. Αντίθετα, η σύγκρισή της με αντίστοιχου ή και μικρότερου βεληνεκούς πόλεις όπως τα Γιάννενα ή τα Τρίκαλα (θα έπρεπε να) προκαλεί προβληματισμό. Πάγιο αίτημα αποτελεί η επανασύσταση της Αναπτυξιακής Δημοτικής Επιχείρησης, η οποία θα βοηθήσει στην προσέλκυση καινοτόμων επενδύσεων. 

Τι χρειάζεται λοιπόν για να ενισχυθεί το Περιφερειακό Σύστημα Καινοτομίας; 
Η καινοτομία στην περιοχή μας έχει να προσφέρει πολλά ακόμα, σε μια εποχή που αναζητούμε νέες παραγωγικές κατευθύνσεις οι οποίες θα ελαττώσουν την εξάρτηση της Οικονομίας μας από τον τουρισμό και την πρωτογενή παραγωγή. Φαίνεται λοιπόν ότι έχουν ωριμάσει πλέον οι συνθήκες για τη δημιουργία ενός Περιφερειακού Κόμβου Καινοτομίας, ο οποίος θα λειτουργεί ως συντονιστής καθόλη την διάρκεια υλοποίησης των Αναπτυξιακών Προγραμμάτων, με συγκεκριμένο προϋπολογισμό και σκοπό να αναζητεί και να προωθεί συστηματικά δυνατότητες διασύνδεσης και δημιουργία συμπράξεων μεταξύ πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και επιμέρους ερευνητών με τον επιχειρηματικό κόσμο.

Σε ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί το καινοτομικό όραμα της Περιφέρειας;
Η Αγροδιατροφή ταιριάζει με το προφίλ της Περιφέρειας, όμως η Μικροηλεκτρονική έχει μακρά παράδοση, οι Ενεργειακές Εφαρμογές έφεραν ενθαρρυντικά αποτελέσματα, ενώ τις μεγαλύτερες επιτυχίες ως τώρα τις πέτυχαν οι ΤΠΕ.  Απαιτείται λοιπόν πρωτίστως, στόχευση στις θεματικές ενότητες που είναι συναφείς τόσο με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιο