Δώδεκα χιλιάδες άτομα Ποντιακής καταγωγής κατοικούν στην Αχαΐα και κρατούν άσβεστη τη μνήμη και τα έθιμα

Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου είναι η 19η Μαΐου ενώ φέτος ισχυρή ήταν και η αναφορά και θύμηση της Μικρασιατικής Καταστροφής μιας και συμπληρώνονται 100 χρόνια από το 1922.

Στις 19 Μαΐου 1919, στη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ο Κεμάλ Ατατούρκ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα του Πόντου και δρομολόγησε τη δεύτερη και σκληρότερη φάση της Γενοκτονίας των Ποντιακού Ελληνισμού, η οποία έγινε στο πλαίσιο του Απελευθερωτικού Αγώνα των Τούρκων κατά των Δυτικών (Αγγλογάλλων, Ιταλών, Ελλήνων), που κατείχαν εδάφη της Μικράς Ασίας, όπως διαβάσαμε στο sansimera.gr. Από 200.000 έως 350.000 είναι οι Ελληνoπόντιοι, που εξολοθρεύθηκαν από τους Νεότουρκους κατά την περίοδο 1916-1923, σ' ένα σύνολο 750.000 περίπου.

Αξίζει να σημειωθεί πως η Γενοκτονία των Ποντιακού Ελληνισμού από τους Τούρκους αναγνωρίστηκε επισήμως το 1994 με νόμο από τη Βουλή και έκτοτε η 19η Μαΐου τιμάται ως Ημέρα Μνήμης.

Το thebest.gr επικοινώνησε με τον νυν πρόεδρο του Φάρου Ποντίων Πατρών, Δημήτρη Αντωνιάδη, ο οποίος και μας μίλησε λίγο πριν φύγει για την εκδήλωση του Συλλόγου Ποντίων Απιδεώνα Αχαΐας όπου και θα ψαλλόταν επιμνημόσυνη δέηση για όλους τους Ποντίους που διώχθηκαν και σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους (η εκδήλωση ήταν προγραμματισμένη γι’ απόψε στον Απιδεώνα κοντά στο Λάππα).

Όπως χαρακτηριστικά μας είπε ο κ. Αντωνιάδης, η Αχαΐα και κυρίως η Πάτρα, το Αίγιο και ο Απιδεώνας έχουν ένα μεγάλο, ζωντανό κύτταρο Ποντίων που κρατούν τις παραδόσεις, τα ήδη και τα έθιμα των Ποντίων.

Όπως τόνισε στο thebest.gr ο κ. Αντωνιάδης, στην Αχαΐα οι Ποντιακής καταγωγής κάτοικοι φτάνουν σε αριθμό τους 12.000 και το σημαντικότερο, είναι πολύ δεμένοι μεταξύ τους και κρατούν ολοζώντανα τα ήθη, έθιμα, τον πολιτισμό τους και την ιστορική μνήμη. Ο Φάρος Ποντίων Πατρών συμμετέχει σε παρελάσεις, σε χορευτικές εκδηλώσεις, κ.α. δίνοντας ένα δυναμικό παρών. Ήδη για το αμέσως προσεχές διάστημα προγραμματίζει την συμμετοχή του στις εκδηλώσεις της ενορίας του Αγ. Ιωάννου Ρώσσου στην Ελ. Βενιζέλου στις 27 Μαΐου ενώ στις 28/5 θα πάρει μέρος σε εκδήλωση στο Νότιο Πάρκο για τα 100 χρόνια της Μικρασιατικής καταστροφής και στις 4 Ιουνίου στην πλατεία Βλατερού σε φιλανθρωπική, χορευτική εκδήλωση της ενορίας του Αγίου Νικολάου.

«Κατά ένα περίεργο τρόπο θα έλεγα ότι η δυνατή παράδοση μας που υπάρχει στο αίμα μας, στο dna μας περνάει από γενιά σε γενιά. Εγώ προσωπικά είμαι 4η γενιά Πόντιος και τα παιδιά μου που είναι 5η, χορεύουν Ποντιακούς χορούς και τους αρέσει πολύ ο ήχος της Ποντιακής λύρας», μας είπε με χαρά όσο και συγκίνηση λόγω της ημέρας ο κ. Αντωνιάδης προσθέτοντας πως είναι γεγονός ότι πλέον οι περισσότεροι λαογραφικοί σύλλογοι και τοπικά στην Αχαΐα όπως ο Σύλλογος Αλισσαίων, ο σύλλογος Αναγέννηση, κ.α., και πανελλαδικά, βάζουν στα προγράμματα των εκδηλώσεων τους Ποντιακούς χορούς και μουσικές.

Το πιο δύσκολο είναι η διατήρηση της χαρακτηριστικής Ποντιακής διαλέκτου και όπως μας είπε ο κ. Αντωνιάδης, στη Βόρεια Ελλάδα όπου και υπάρχει ο κύριος όγκος Ποντίων, πολλοί μιλούν τη διάλεκτο και από τις νεότερες γενιές ενώ εδώ στην Πελοπόννησο είναι λιγότεροι. Ωστόσο οι Πόντιοι της Πάτρας και γενικότερα του νομού καταφέρνουν να κρατούν άσβεστη την ιστορική μνήμη, και να μεταλαμπαδεύουν από γενιά σε γενιά τα υπέροχα, όμορφα έθιμα τους και τα τραγούδια τους που μιλούν για τον πόνο της καταστροφής και της προσφυγιάς αλλά και για τον πολιτισμό και την υπερηφάνεια του Ποντιακού Ελληνισμού.

Να μην παραλείψουμε πως το 2007 ο Πατρινός Ποντιακής καταγωγής δημοσιογράφος και ερευνητής Ισίδωρος Σιδερόπουλος είχε βγάλει ένα εξαιρετικό βιβλίο με τίτλο «Μνήμες Ποντίων στην Πάτρα».

Ο σύλλογος Φάρος Ποντίων της Πάτρας υφίσταται από το 1984 και στεγάζεται στην Ελ. Βενιζέλου 38 & Σολωμού (κτίριο ΑΔΕΠ). Μάλιστα ο σύλλογος έλαβε μέρος πριν λίγες μέρες, στις 12 και 13/5/2022 σε εκδηλώσεις στο γενέθλιο τόπο του Ελληνικού Συνταγματισμού, στο μώλο της Αρχαίας Επιδαύρου καθώς και στο βυζαντινό μνημείο του Αγίου Ιωάννη στο Λυγουριό.

Ντόπιοι και επισκέπτες, μικροί και μεγάλοι, έκαναν μια σύντομη ιστορική αναδρομή στην πορεία των Ελλήνων του Πόντου, γνώρισαν τα ιδιαίτερα έθιμά τους μέσα από το βραβευμένο ντοκιμαντέρ “Φάρος Ιστορίας” και απόλαυσαν & ένα δυναμικό χορευτικό πρόγραμμα.

Εκτός αυτού, οι τάξεις των δημοτικών σχολείων Λυγουριού και Αγίου Δημητρίου άνοιξαν τις πόρτες τους και πάνω από 100 ενθουσιώδεις μαθητές και μαθήτριες ταξίδεψαν σε όλη την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού. Είχαν δε, την τύχη να έρθουν σε άμεση επαφή με τα στοιχεία της παράδοσης των Ποντίων, αφού τραγούδησαν στα ποντιακά με τη συνοδεία λύρας, δοκίμασαν τις παραδοσιακές ενδυμασίες τους και στο τέλος ενώθηκαν σε ένα μεγάλο χορευτικό κύκλο!

Η πρωτοβουλία του Δήμου Επιδαύρου να προβάλλει αυτό το ιδιαίτερο κομμάτι του Ελληνισμού έτυχε θερμής αποδοχής από τους εκπαιδευτικούς και την τοπική κοινότητα και αυτό μετουσιώθηκε σε ένα πλούσιο πολιτιστικό πρόγραμμα που κέντρισε το ενδιαφέρον του κοινού και εδραίωσε ουσιαστικά σχέσεις φιλίας και συνεργασίας, ανέφερε η σχετική ανακοίνωση του Φάρου Ποντίων Πατρών.

*Οι φωτογραφίες είναι από τις εκδηλώσεις στο Δήμο Επιδαύρου.