Πέρσα Ζηκάκη: Έζησε την άνοια στο πλευρό της μητέρας της, έγραψε βιβλίο και μιλάει γι΄αυτό στο thebest.gr

Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο. Πώς αισθάνεστε γι αυτό;

Πολύ συγκινημένη. Το "Εν α(γ)νοία" είναι το πέμπτο μου βιβλίο, το πιο σημαντικό από όλα τα προηγούμενα κατά την άποψή μου, κι αυτό γιατί γεννήθηκε μέσα από δύσκολες καταστάσεις που βίωσα ζώντας από κοντά την άνοια της μητέρας μου. Στην πραγματικότητα μια κατάθεση ψυχής είναι αλλά κι ένας φόρος τιμής σε όλους τους πάσχοντες από αυτή τη νόσο- μάστιγα της εποχής μας.

Πώς διαφοροποιείται αυτό το βιβλίο από τα προηγούμενα που έχετε γράψει;
Όλα τα προηγούμενα βιβλία μου ήταν ψυχογραφήματα μυθοπλασίας  με αρκετές αναφορές σε προσωπικά μου βιώματα.

Το "Εν α(γ)νοία" είναι ακριβώς το αντίθετο. Μέσα από τριτοπρόσωπη γραφή, γιατί αυτό το συγκεκριμένο βιβλίο μού ήταν αδύνατο να το περάσω σε πρωτοπρόσωπη και αντιλαμβάνεται εύκολα κάποιος το γιατί, βρήκα τη δύναμη να γράψω, στην ουσία να ξαναζήσω, όλα όσα βίωσα αλλά και ένιωσα δίπλα στην πάσχουσα από άνοια μητέρα μου. Προσωπικά δεδομένα θα τα αποκαλούσα αν δεν τα είχα μεταφέρει στη ζωή κάποιου άλλου, του ήρωα δηλαδή του βιβλίου μου, του συγγραφέα Κίμωνα Βλαστού.

Σε αυτό το βιβλίο καταπιάνεστε μ' ένα δύσκολο θέμα. Πώς το αποφασίσατε;
Ένιωσα την ανάγκη να βγάλω στο φως τα ποικίλα συναισθήματα που γεννήθηκαν  μέσα μου όπως τα βίωνα παρακολουθώντας από πολύ κοντά την εξελικτική πορεία της ασθένειας.

Φαντάζομαι πανομοιότυπα με πολλών άλλων που φροντίζουν αγαπημένα πρόσωπα που πάσχουν από άνοια. Σκοπός μου δεν ήταν να γράψω κάτι που να μοιάζει με ιατρικό δοκίμιο, δεν είχα άλλωστε την αρμοδιότητα αλλά ούτε επαρκή γνώση. Βασίστηκα όμως στην εμπειρία που απέκτησα μελετώντας τα γεγονότα όπως σταδιακά εξελίσσονταν αλλά και τις επιπτώσεις τους στη ζωή και τα πρόσωπα του οικείου μου περιβάλλοντος.

Επεδίωξα μια προσωπική μου λύτρωση μέσα από τις εξομολογητικές καταγραφές στο ημερολόγιο που κρατάει ο ήρωας του βιβλίου μου

Ποιος ήταν ο στόχος σας;
Θέλησα να δώσω μέσα από μια μυθιστορηματική πλοκή όλη την εικόνα του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζει όχι μόνο ο ασθενής αλλά και οι οικείοι του, να καταγράψω όλες τις συναισθηματικές μεταπτώσεις αλλά και επιπτώσεις που δημιουργεί η άνοια στον ίδιο τον ασθενή αλλά και στο οικείο περιβάλλον του.

Τελικά επεδίωξα μια προσωπική μου λύτρωση μέσα από τις εξομολογητικές καταγραφές στο ημερολόγιο που κρατάει ο ήρωας του βιβλίου μου.

"Εν α(γ)νοία". Πώς μπλέκονται αυτές οι δύο λέξεις;

Η άνοια ως νόσος είναι γνωστή σε όλους δεδομένου ότι αποτελεί πλέον τη μάστιγα της εποχής. Η άγνοια, όπως συμβαίνει άλλωστε με την εξέλιξη κάθε νόσου, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτήν.

Το γράμμα (γ) που υπάρχει ενδιάμεσα σε παρένθεση,αναφέρεται στην άγνοια των πολλών και ποικίλων συναισθημάτων, απόρροια των βιωμάτων που ακολουθούν τη νόσο. Στην ιστορία του βιβλίου όπως εξελίσσεται η υπόθεση, η άγνοια παίρνει μια συγκεκριμένη μορφή που έχει να κάνει με τα γεγονότα που βιώνουν οι ήρωες.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ηρώων του βιβλίου σας;

Δεν είναι ήρωες στην πραγματικότητα. Μάλλον αντιήρωες θα τους αποκαλούσα. Ανθρωποι κοινοί σαν όλους μας, που αντιμετωπίζουν ένα δυνατό πρόβλημα υγείας αγαπημένου προσώπου, οπλισμένοι όμως με υπομονή, επιμονή και αντοχή απέραντη.

Είναι σημαντικό γι' αυτούς να μπορέσουν να βελτιώσουν, κατά το δυνατό, την ποιότητα ζωής του ανθρώπου τους που υποφέρει, πάντα με εκείνη την ατέλειωτη αγάπη που πηγάζει από  όλες τις κινήσεις τους.

Πόσο μπλέκεται η μυθοπλασία με την πραγματικότητα;

Δημιούργησα μια ιστορία που μπορεί να συμβεί στον καθένα από εμάς. Δεν μου ήταν εύκολο να την κοινωνήσω σε πρωτοπρόσωπη γραφή.

Την άφησα να εξελιχθεί όπως εγώ έκρινα ότι θα μπορούσε καλύτερα να αγγίξει τους αναγνώστες. Γι αυτό το λόγο δεν αναφέρθηκα στη σχέση γονέα-παιδιού, αλλά στη σχέση ενός ζευγαριού μέσης ηλικίας, όταν ο ήρωας της ιστορίας ανακαλύπτει σταδιακά ότι η σύντροφός του πάσχει από άνοια. Τα αισθήματα και τα βιώματα είναι η πραγματικότητα που με βοήθησε στην εξέλιξη του μυθιστορήματος.

Θέλησα να περάσω πράγματι κάποια μηνύματα που να αφορούν στις συναισθηματικές επιπτώσεις που έχει η άνοια στο οικείο περιβάλλον του ασθενούς

Υπάρχει κάποιο μήνυμα που θέλετε να περάσετε μέσα από το βιβλίο;

Θέλησα να περάσω πράγματι κάποια μηνύματα που να αφορούν στις συναισθηματικές επιπτώσεις που έχει η άνοια στο οικείο περιβάλλον του ασθενούς και τελικά να αφήσω ένα κεντρικό μήνυμα που λέει ότι η ζωή συνεχίζεται μετά από κάθε έντονα βιωμένη κατάσταση, ακόμη κι αν πιστεύουμε πως όλα έχουν τελειώσει, ακόμη κι όταν θεωρούμε ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για όποια αλλαγή.

Υπάρχει κάτι που δυσκολευτήκατε να διαχειριστείτε γράφοντας το βιβλίο;

Ολόκληρο το βιβλίο με δυσκόλεψε κατά τη συγγραφή του γιατί γράφοντας ξαναζούσα πρόσωπα και καταστάσεις που είχα βιώσει προσωπικά.

Δεν μου ήταν εύκολο να χειριστώ με τη λεπτότητα που απαιτεί η συγκεκριμένη περίπτωση την κάθε εξέλιξη κι ανατροπή, έστω και υπό μορφή μυθιστορίας. Νομίζω όμως ότι τα κατάφερα καλά από ότι μου λένε όσοι ήδη έχουν διαβάσει το βιβλίο.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη αγωνία σας;

Σωστά το τοποθετείτε. Αγωνία, μήπως δεν κατάφερνα να το ολοκληρώσω λόγω των βιωμάτων μου, αγωνία για την πραγματική όσο και ειλικρινή απόδοση των συναισθημάτων  των ηρώων -δικών μου ουσιαστικά- και τέλος επειδή αυτό το βιβλίο, όπως προείπα, αποτελεί έναν φόρο τιμής προς όλους τους ανοικούς ασθενείς, φόβος και μεγαλύτερη αγωνία γιατί πραγματικά ήθελα και θέλω να αγκαλιάσουν οι αναγνώστες όχι τόσο το βιβλίο, όσο την ασθένεια, που πάνω από όλα ζητάει και βασίζεται στην αγάπη μας.

Τι θα συμβεί το βράδυ της Τετάρτης 25 Απριλίου στο "Βυζαντινό;"

Δεν θα είναι μια απλή συνηθισμένη παρουσίαση. Είναι βλέπετε το θέμα της τέτοιο που αφορά όλους μας. Θα μοιραστούμε συναισθήματα και θα ανταλλάξουμε απόψεις. Ο καταξιωμένος ποιητής Διονύσης Καρατζάς και η εξαιρετική φιλόλογος Μαίρη Σιδηρά θα διεισδύσουν λογοτεχνικά στο βιβλίο, ενώ ο Γιάννης Ελούλ, Αναπλ.καθηγητής Νευρολογίας, θα μιλήσει για το θέμα από ιατρικής πλευράς. Ο Φάνης Δίπλας-σκηνοθέτης-ηθοποιός, θα διαβάσει αποσπάσματα από το βιβλίο. Την εκδήλωση θα συντονίσει η μεταφράστρια και πολιτιστική συντάκτρια Κρίστυ Κουνινιώτη.

Θέλω να πιστεύω πως η βραδιά αυτή θα μείνει αξέχαστη.

Η Πέρσα Ζηκάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας γαλλική φιλολογία, ελληνική φιλολογία, (τμήμα ιστορικό-αρχαιολογικό) και παρακολούθησε στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης μαθήματα ιστορίας της τέχνης.

Υπηρέτησε τη Μέση Εκπαίδευση στην Πάτρα, από όπου και συνταξιοδοτήθηκε πριν λίγα χρόνια. Έχει συμμετάσχει σε σεμινάρια θεάτρου και ασχολείται ερασιτεχνικά με το θέατρο.

Το 2008 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα "Τύψεις και μαργαριτάρια".

Το 2009 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα "Οι κληρονόμοι της σιωπής".

Το 2012 το μυθιστόρημα "Πάντα κάτι θα λείπει"

Το 2016 το μυθιστόρημα "Η Τεθλασμένη"

Το "Εν α(γ)νοία" (2018) είναι το πέμπτο μυθιστόρημά της.