Τα λάθη στο ΠΑΣΟΚ κατά την προεκλογική περίοδο

ΜΕ ΜΙΑ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΗ εκστρατεία που σημαδεύτηκε από γκάφες και λάθη στρατηγικής οδήγησε η κυβέρνηση τις δυνάμεις της στις κάλπες των αυτοδιοικητικών εκλογών. Είτε υποτίμησε την ψυχολογία των πολιτών και τα ρεύματα στην κοινωνία που σε συνθήκες κρίσης αλλάζουν απότομα κοίτη είτε επένδυσε σε λάθος πρόσωπα και σε λάθος σχέδια,το γεγονός είναι ότι ο κ. Γ. Παπανδρέου αναγκάστηκε είκοσι ημέρες πριν από τις εκλογές να πάρει όλο το παιχνίδι πάνω του.Αντί όμως να ξεκαθαρίσει τα πράγματα, χάραξε μια στρατηγική με μεγάλα ρίσκα σε μια αναμέτρηση με πολλές ιδιαιτερότητες.

Πιρουέτες στρατηγικής

Οι πολλές στροφές της κυβέρνησης στη στρατηγική των εκλογών ζάλισαν στελέχη και ψηφοφόρους. Με μεγάλη καθυστέρηση τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη συνειδητοποίησαν ότι το δημοψήφισμα για τον «Καλλικράτη» δεν τραβούσε το εκλογικό κάρο που είχε κολλήσει στο αντιμνημονιακό κλίμα και αποφάσισαν να μετατρέψουν τις αυτοδιοικητικές εκλογές σε δημοψήφισμα για το μνημόνιο. Από εκείνο το σημείο και έπειτα τα πράγματα άρχισαν να αποκτούν τη δική τους δυναμική και ο κ. Γ. Παπανδρέου στη διακαναλική συνέντευξη που παραχώρησε άνοιξε την πόρτα στο ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών ξεκινώντας μια άκαιρη εκλογολογία.

Οι διαρροές για το ενδεχόμενο αναβολής του δεύτερου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών στην περίπτωση που αποφασιστεί η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες προκάλεσαν ισχυρές συγκρούσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Είναι ενδεικτικό ότι ακόμη και ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Φ. Πετσάλνικος, ο οποίος εξαιτίας του θεσμικού του ρόλου διατηρεί διακριτική απόσταση από την κυβέρνηση, αισθάνθηκε την ανάγκη να διαμηνύσει στο περιβάλλον του Πρωθυπουργού τη διαφωνία του επισημαίνοντας ότι μια τέτοια κίνηση αποτελεί θεσμικό ολίσθημα. Με σκληρό τρόπο εξέφρασε την αντίθεσή του στο ενδεχόμενο αυτό και ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς κ. Φ.Κουβέλης μιλώντας για «εκτροπή και υπονόμευση μιας δημοκρατικής πορείας που οφείλει να έχει ο τόπος». Ετσι δηλητηριάστηκε το θετικό κλίμα που η κυβέρνηση επιθυμούσε να δημιουργήσει ανάμεσα στην ίδια και σε ένα προοδευτικό κομμάτι της Αριστεράς, με πρώτο βήμα την κοινή υποστήριξη του κ. Γ. Καμίνη ως υποψηφίου δημάρχου της Αθήνας.

Τυφώνας Πάγκαλου

Την περασμένη Κυριακή ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης άνοιξε τον ασκό του Αιόλου για την κυβέρνηση αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους. Την ίδια ημέρα ο κ. Γ. Παπανδρέου έλεγε σε κυριακάτικη συνέντευξή του ότι όποιος μιλάει για αναδιάρθρωση του χρέους επενδύει στη χρεοκοπία της χώρας. Ο κ. Πάγκαλος αναγκάστηκε να εκδώσει ανακοίνωση όπου εξηγούσε ότι έκανε μια θεωρητική συζήτηση και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Γ. Πεταλωτής ανέλαβε να τον καλύψει με έναν τρόπο που είχε διπλή ανάγνωση. Ο χαρακτήρας του κ. Πάγκαλου εξηγεί άραγε όλα τα ξεσπάσματά του ή μήπως ο αντιπρόεδρος λειτούργησε ως λαγός της κυβέρνησης προετοιμάζοντας την κοινή γνώμη για μια κρυφή ατζέντα επικείμενων μέτρων, όπως έλεγε η αντιπολίτευση; Το γεγονός είναι ότι η παρέμβασή του, μία εβδομάδα πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές, την ώρα που το ΠαΣοΚ αγωνιζόταν να συσπειρώσει τις δυνάμεις του, δεν εκτιμήθηκε καθόλου από τους συντρόφους του. Μάλιστα δεν έλειψαν οι φωνές (που έφθασαν ως τα αφτιά του κ. Παπανδρέου) οι οποίες ζητούσαν να απομακρυνθεί από την κυβέρνηση. «Ας μας βαράει απ΄ έξω!Τι έχουμε να χάσουμε;» έλεγαν.

Συνεργάτες του Πρωθυπουργού διέψευδαν ότι υπήρχε προσυνεννόηση για τις δηλώσεις του αντιπροέδρου διαχέοντας ένα κλίμα δυσαρέσκειας και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Γ. Προβόπουλος τον κάλεσε για μια ενημερωτική συζήτηση, στη διάρκεια της οποίας εξήγησε στον κ. Πάγκαλο ότι μια τέτοια προοπτική θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία της χώρας. Ο αντιπρόεδρος όμως ξαναχτύπησε χαρακτηρίζοντας τους αξιωματικούς του στρατού «το πιο αντιπαραγωγικό τμήμα του λαού». Οι αξιωματικοί ξεσηκώθηκαν και ο υπουργός Εθνικής Αμυνας κ. Ευ. Βενιζέλος ανέλαβε να επαναφέρει την τάξη και την ηρεμία στο στράτευμα. Ο κ. Πάγκαλος μάλλον δεν παρακολούθησε τίποτε από αυτά καθώς βρισκόταν στο μακρινό Λονδίνο και δεν είναι καθόλου βέβαιον ότι μετάνιωσε για όσα είπε.

Προσγείωση στον Αστακό

Η ματαίωση της επένδυσης στον Αστακό δεν αποτελεί γκάφα της κυβέρνησης, έγινε όμως σε μια κακή συγκυρία προσγειώνοντας απότομα τα όνειρα για μεγάλες επενδύσεις που καλλιεργούσε η κυβέρνηση. Ενδεχομένως να μην είχε τόσο μεγάλη επίδραση αν δεν σηματοδοτούσε την έναρξη μιας περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίας εκτοξεύθηκαν τα spreads εξαιτίας της εκλογολογίας και φούντωσαν διεθνώς τα σενάρια για αναδιάρθρωση του χρέους έπειτα από τη διαφαινόμενη αναθεώρηση από τη Εurostat του ελλείμματος του 2009 και του χρέους, δύο στοιχεία εξίσου επικίνδυνα για τις αναταράξεις στις διεθνείς αγορές. Οι εκλογές βρίσκονται σε πρώτο πλάνο αλλά ο έλεγχος της τρόικας και η εξασφάλιση των επόμενων δόσεων των δανείων θα καθορίσουν την επικαιρότητα της ερχόμενης εβδομάδας.

«Περαιώθηκε» η περαίωση

Από την αρχή της εβδομάδας άρχισαν να μαζεύονται μαύρα σύννεφα πάνω από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠαΣοΚ. Τα πρώτα ειδοποιητήρια για την περαίωση είχαν ήδη φθάσει στους παραλήπτες τους και αυτοί με τη σειρά τους περιέλουσαν τους πιο οικείους βουλευτές.Οι ημέρες περνούσαν,τα ραβασάκια της Εφορίας χρέωναν αδιακρίτως πεθαμένους και φορολογουμένους με μηδενικά έσοδα,η δυσφορία του κόσμου αυξανόταν και οι διευκρινιστικές εγκύκλιοι της Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων αντί να διορθώνουν περιέπλεκαν τα πράγματα.Το κλίμα στο εσωτερικό της κυβέρνησης βάραινε καθημερινά για τον κ.Γ.Παπακωνσταντίνου καθώς άλλοι υπουργοί αλλά και βουλευτές έλεγαν ότι δεν αντιλαμβάνονταν τη σπουδή να σταλούν χρεωστικά σημειώματα στους πολίτες έναν μήνα μετά τα εκκαθαριστικά του φόρου εισοδήματος και μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές.«Για ποιον λόγο εκνευρίζουμε τους πολίτες και τους προκαλούμε τέτοια ανασφάλεια;»έθεταν το ερώτημα και το συνόδευαν με βιτριολικά σχόλια.

Παράπονα δέχθηκε και ο ίδιος ο κ.Παπακωνσταντίνου,ο οποίος,είτε επειδή ήταν απορροφημένος με την ολοκλήρωση του προϋπολογισμού είτε γιατί εκτίμησε ότι δεν έχει περιθώρια καθυστερήσεων με τόσο μεγάλη υστέρηση στα έσοδα,δεν αντέδρασε. Χρειάστηκε να συνεδριάσει την περασμένη Πέμπτη η Ομάδα Σχεδιασμού, μέλος της οποίας είναι και ο υπουργός Οικονομικών,υπό την προεδρία του κ. Γ. Παπανδρέου, για να αποφασιστεί η έκδοση μιας νέας εγκυκλίου η οποία διευκρίνιζε ότι όσοι δεν ενταχθούν στη ρύθμιση δεν απειλούνται με πρόστιμα.Ετσι «περαιώθηκε» άδοξα η περαίωση και ο κ.Παπακωνσταντίνου δικαίωσε τη φήμη που συνοδεύει τους «τσάρους» της οικονομίας ότι βλέπουν μόνο τα νούμερα της οικονομίας και χάνουν την επαφή με την κοινωνία.