Σπάνια ντοκουμέντα για την Πάτρα και την Αχαΐα των αγώνων

«Ματιές» στην έκθεση που εγκαινίασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας

Μια ξεχωριστής ιστορικής σημασίας έκθεση, με σπάνιο αρχειακό υλικό, αποτελεί αυτή που εγκαινίασε το Σάββατο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών. «Αχαΐα 1934-1944. Δέκα χρόνια αγώνων και ελπίδων» είναι ο τίτλος της και περιλαμβάνει ντοκουμέντα από το αρχείο του ιστορικού, συγγραφέα και φιλόλογου Βασίλη Λάζαρη. Σπάνια χειρόγραφα και απόρρητα επίσημα έγγραφα για την Πάτρα και την Αχαΐα, από τα χρόνια του μεσοπολέμου, μέχρι και την απελευθέρωση από το γερμανο-ιταλικό ζυγό, τον Οκτώβριο του 1944 «φωτίζουν» την τοπική ιστορία της Πάτρας και της Αχαΐας.

Δικτατορία Μεταξά, ελληνοϊταλικός πόλεμος, γερμανική κατοχή, εθνική αντίσταση, απελευθέρωση, είναι οι χρονικοί σταθμοί της έκθεσης, που περιλαμβάνουν τα αντίστοιχα έγγραφα και δημοσιεύματα της εποχής.

Στις 8 Νοεμβρίου 1937 η εφημερίδα ΕΘΝΟΣ γράφει για την υποδοχή Μεταξά στην Πάτρα:

«Ο λαός των Πατρών διετράνωσεν ενθουσιωδώς της προσήλωσίν του προν τον κ. Πρωθυπουργόν»

Δύο μέρες πριν στο φύλλο της 6^ης Νοεμβρίου 1937 της εφημερίδας Απογευματινή, δημοσιεύεται κάλεσμα του Δημάρχου Πατρέων Βασιλείου Θ. Ρούφου στους Πατρινούς, ώστε να προσέλθουν στην υποδοχή του Ιωάννη Μεταξά.

Ωστόσο φαίνεται πως το Καρναβάλι της Πάτρας, με τη μακραίωνη διαδρομή, «χωρά» παντού, ακόμα και σε μια ιστορική έκθεση για μια σημαντική και ταραγμένη περίοδο.

Στο φύλλο της εφημερίδας ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ με ημερομηνία Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 1938 υπάρχει δημοσίευμα, με τίτλο «Εμπρός λοιπόν ας γιορτάση και η Πάτρα το καρναβάλι».

Το ρεπορτάζ αναφέρει μεταξύ άλλων ότι τις τελευταίες ημέρες γίνεται συζήτηση για τη διοργάνωση αποκριάτικων εορτών με παρελάσεις αρμάτων και του καρνάβαλου.

Ανάμεσα στα σπάνια χειρόγραφα και απόρρητα ντοκουμέντα ο επισκέπτης αντικρίζει απόρρητη έκθεση της Αστυνομικής Διεύθυνσης της Πάτρας για τον Νίκο Μπελογιάννη, εμπιστευτική έκθεση της Πατραϊκής αστυνομίας για την αντιδικτατορική δράση στην Αχαΐα και για τη σύλληψη του Μπελογιάννη, χειρόγραφες προκηρύξεις της παράνομης Κομμουνιστικής Οργάνωσης της Πάτρας, τη διαταγή της ιταλικής στρατιωτικής διοίκησης στην Πάτρα για τον περιορισμό της κυκλοφορίας των πολιτών κ.α.

Αίσθηση προκαλούν οι φωτογραφίες της Μανταλένας Χατζοπούλου και της πατρινής Ακριβής Νικολετοπούλου, οι οποίες φωτογραφήθηκαν από την αστυνομία, μετά την εκτέλεσή τους στις 8 Σεπτεμβρίου 1944 κοντά στο Δαφνί.

Στο κέντρο της έκθεσης δεσπόζει μια δίκυκλη γερμανική μηχανή ΒΜW- R12 του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ξεναγήθηκε στην έκθεση από τον Βασίλη Λάζαρη και την διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας, Αναστασία Κουμούση. Μετά το τέλος της ξενάγησης ο Προκόπης Παυλόπουλος συνεχάρη τον Βασίλη Λάζαρη και όπως είπε χαρακτηριστικά, «στις μεγάλες αποφάσεις και στα μεγάλα διακυβεύματα οι Έλληνες είμαστε ενωμένοι».

Μάλιστα, σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ-ΜΠΕ, απευθυνόμενος προς τον ιστορικό και συγγραφέα, «αυτή η πολύ σημαντική περίοδος στην οποία αναφέρεται η έκθεση, μάς διδάσκει ακόμα και δείξατε μια άλλη πλευρά της ενότητας των Ελλήνων μπροστά στα μεγάλα και σημαντικά».

Επίσης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «τα μορφώματα του ναζισμού υπάρχουν και το είδαμε κατά την διάρκεια των εκλογών στην Ευρώπη το 2017», για αυτό όπως σημείωσε, «πρέπει να αλλάξουμε πνεύμα και νοοτροπία στην Ευρώπη και παράλληλα να κοιτάξουμε λίγο περισσότερο το κοινωνικό κράτος».

«Πιστεύω πάντως», συνέχισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «ότι η Ευρώπη θα αντέξει».

Από την πλευρά του, ο Βασίλης Λάζαρης ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που ήλθε στην Πάτρα για να εγκαινιάσει την έκθεση.