Δυτική Ελλάδα:Πώς και πού ψηφίζουμε στο δημοψήφισμα της Κυριακής - Τι προβλέπει η εγκύκλιος

Τις λεπτομέρειες για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλόυ καθορίζει η εγκύλιος που εξέδωσε το Υπουργείο Εσωτερικών, με τίτλο  «Πληροφορίες και οδηγίες για το Δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015»

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 θα διενεργηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4023/2011 «Διεύρυνση της άμεσης και συμμετοχικής δημοκρατίας με τη διενέργεια δημοψηφίσματος» (Α' 220), τις ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών (π.δ.26/2012, Α' 57 ), όπως αυτές έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν σήμερα (άρθρο 21 παρ. 1 του ν. 4023/2011) και το Π.Δ.38/28.6.15 (ΦΕΚ 63/Α'/28.6.2015) .

Οι διατάξεις αυτές ρυθμίζουν διεξοδικά και λεπτομερειακά τα θέματα στα οποία αναφέρονται. Ωστόσο, το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης στο πλαίσιο του συντονιστικού του ρόλου και έχοντας την κύρια ευθύνη για την οργάνωση και απρόσκοπτη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, θεωρεί ότι, η παρούσα συνοπτική εγκύκλιος, θα αποτελέσει χρήσιμο ενημερωτικό οδηγό για όλους όσοι συμμετέχουν στη διαδικασία προετοιμασίας και διεξαγωγής αυτού. Στην εγκύκλιο αυτή, περιγράφονται όλα τα στάδια της διαδικασίας, οι αρμοδιότητες και οι ενέργειες όλων των συντελεστών, ενώ επισημαίνονται και οι νόμιμες προθεσμίες, μέσα στις οποίες οφείλουν να ενεργήσουν.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά την ημέρα της ψηφοφορίας. Επισημαίνεται εδώ ότι αρμόδιος για τη διοργάνωση και τη διενέργεια του δημοψηφίσματος σε κάθε εκλογική περιφέρεια (νομό) είναι ο αντιπεριφερειάρχης της περιφερειακής ενότητας της έδρας κάθε νομού (άρθρο 23 ν. 4023/2011), ενώ αρμόδιος για όλους τους δήμους του Νομού Αττικής είναι ο Περιφερειάρχης Αττικής (άρθρο 22 ν. 4023/2011). Αρμόδια για τις προβλεπόμενες από τις οικείες διατάξεις ενέργειες είναι τα Πρωτοδικεία της έδρας κάθε νομού.

Το Πρωτοδικείο Αθηνών είναι αρμόδιο για τις εκλογικές περιφέρειες Α'και Β'Αθηνών και Νομού Αττικής. Το Πρωτοδικείο Πειραιά για τις εκλογικές Περιφέρειες Α'και Β' Πειραιώς και το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης για τις εκλογικές Περιφέρειες Α'και Β'Θεσσαλονίκης. Αρμόδιο Πρωτοδικείο για την εκλογική Περιφέρεια του νομού Λασιθίου είναι το Πρωτοδικείο που εδρεύει στη Νεάπολη Λασιθίου (άρθρο 21 παρ. 1 του ν. 4023/2011) σε συνδυασμό με το άρθρο 94 παρ. 3,4 και 5 του π.δ. 26/2012). Το περιεχόμενο της εγκυκλίου αυτής χωρίζεται σε τρία μέρη: Στο πρώτο μέρος περιέχονται πληροφορίες για την ημερομηνία του δημοψηφίσματος, για το δικαίωμα του εκλέγειν και για την έναρξη της προεκλογικής περιόδου.

Στο δεύτερο μέρος περιγράφονται οι αρμοδιότητες και οι ενέργειες των κρατικών υπηρεσιών και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, αμέσως μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου μέχρι την προηγούμενη ημέρα της ψηφοφορίας.

Το τρίτο μέρος αναφέρεται στα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά την ημέρα της ψηφοφορίας, ενώ αναλύεται και ο τρόπος ψηφοφορίας, εξαγωγής και ανακοίνωσης του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος.

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ.   ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΚΛΕΓΕΙΝ - ΕΝΑΡΞΗ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

1. Ημερομηνία διενέργειας του δημοψηφίσματος Σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ.38/28.6.2015 «Προκήρυξη Δημοψηφίσματος για κρίσιμο εθνικό θέμα» (Α' 63), το δημοψήφισμα θα διεξαχθεί την Κυριακή 5 Ιουλίου 2015. Η ψηφοφορία θα διαρκέσει από ώρα 07.00 έως ώρα 19.00 (άρθρο 12 του ν. 4023/2011).     Δικαίωμα ψήφου Δικαίωμα ψήφου στο δημοψήφισμα έχουν οι Έλληνες και Ελληνίδες πολίτες που κατά την ημέρα της ψηφοφορίας βρίσκονται εντός της επικράτειας, έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των δήμων του κράτους και δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν (άρθρα 4 και 21 παρ. 1 του ν. 4023/2011 και άρθρα 4 και 6 παρ.1 του π.δ.26/2012).

Στερούνται του δικαιώματος του εκλέγειν: α) Όσοι βρίσκονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση. β) Όσοι στερήθηκαν το δικαίωμα αυτό, λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, σε κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται από τον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση ( άρθρο 5 του π.δ 26/2012).

Έναρξη προεκλογικής περιόδου Η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος που προβλέπεται από τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 44 του Συντάγματος προκηρύσσεται με Προεδρικό Διάταγμα (άρθρο 2 του ν. 4023/2011).

Η προεκλογική περίοδος αρχίζει από τη δημοσίευση του διατάγματος προκήρυξης του δημοψηφίσματος (άρθρο 42 του π.δ. 26/2012). ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ Στο μέρος αυτό περιγράφονται οι ενέργειες των κρατικών υπηρεσιών και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, αμέσως μετά την προκήρυξη του δημοψηφίσματος μέχρι και την προηγούμενη ημέρα της ψηφοφορίας.

Στο στάδιο αυτό προπαρασκευής των εκλογών περιλαμβάνονται:     η συγκρότηση των εφορευτικών επιτροπών     οι δικαστικοί αντιπροσώποι και τα καθήκοντα των εφόρων         ο καθορισμός των εκλογικών τμημάτων και καταστημάτων ψηφοφορίας και ο εφοδιασμός τους με ψηφοδέλτια, εκλογικούς φακέλους, σάκους, κάλπες και ειδικά διαχωρίσματα ψηφοφορίας (παραβάν)         η εκτύπωση των εκλογικών καταλόγων, βιβλίων και εντύπων που θα χρησιμοποιήσουν οι εφορευτικές επιτροπές και άλλα όργανα και η προώθησή τους στα εκλογικά τμήματα και καταστήματα  η έκδοση του προγράμματος ψηφοφορίας και         η παραλαβή του εκλογικού υλικού από τους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής

1. Εφορευτικές επιτροπές -Αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 1 παρ.1 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α'64), κατά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 η διαδικασία πραγματοποιείται αυτοδικαίως με τις ίδιες εφορευτικές επιτροπές και με τους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής και αναπληρωτές αυτών, που διεξήχθησαν και οι εθνικές εκλογές της 25 ης Ιανουαρίου 2015. Για το διορισμό και την ενημέρωση των διοριζόμενων στις εφορευτικές επιτροπές, δεν απαιτείται εκ νέου έκδοση ή επίδοση απόφασης.

Με την άφιξή τους, οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής (τακτικοί και αναπληρωτές) ειδοποιούν αμέσως τον Εισαγγελέα της περιφέρειας τους και τον οικείο Περιφερειάρχη (άρθρο 68 παράγραφος 13 του π.δ. 26/2012). Ταυτόχρονα, υποχρεούνται να αναφέρουν με το ταχύτερο μέσο στον οικείο έφορο, την άφιξη και την ανάληψη των καθηκόντων τους (άρθρο 66 παρ.3 του π.δ. 26/2012). 2.   Διορισμός εφόρων των αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής (άρθρο 21 παρ. 1 του ν. 4023/2011, άρθρο 68 παρ.1 και 13 του π.δ.26/2012) Οι έφοροι των αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής διορίζονται με κλήρωση, σε δημόσια συνεδρίαση, από το Α' Τμήμα του Αρείου Πάγου. Με την άφιξή τους, ειδοποιούν αμέσως τον Εισαγγελέα της περιφέρειας τους και τον οικείο Περιφερειάρχη (άρθρο 68 παράγραφος 13 του π.δ. 26/2012). 3.Γραμματέας εφορευτικής επιτροπής (άρθρο 21 παρ. 1 του ν. 4023/2011 και άρθρο 63 του π.δ. 26/2012) Η εφορευτική επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 63 του π.δ. 26/2012, αναθέτει καθήκοντα γραμματέα, για τη σύνταξη των πρακτικών της σε υπάλληλο δημόσιο ή δημοτικό ή υπάλληλο νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, που είναι υποχρεωμένος να τα εκτελέσει. Αν τούτο δεν είναι εφικτό, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, η εφορευτική επιτροπή αναθέτει καθήκοντα γραμματέα σε έναν εκλογέα ή σε έναν από τα τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη της.

Στην περίπτωση που, για οποιοδήποτε λόγο, δεν υπάρχει γραμματέας της εφορευτικής επιτροπής, δεν παρακωλύεται καθόλου το έργο της, διότι ο ίδιος ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής ή ο προεδρεύων της επιτροπής μπορεί να εκτελέσει καθήκοντα γραμματέα. 4. Εκλογικά τμήματα και καταστήματα ψηφοφορίας (άρθρο 21 παρ. 1 του ν. 4023/2011 και άρθρα 51, 52 και 55 του π.δ. 26/2012 και άρθρο 10 του ν. 4239/2014, Α43) Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 1 παρ.1 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α'64), κατά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 η διαδικασία πραγματοποιείται αυτοδικαίως στα ίδια εκλογικά τμήματα, με εξαίρεση τα ειδικά εκλογικά τμήματα ετεροδημοτών και κατά παρέκκλιση της διάταξης του εδαφίου τρίτου της παρ.1 του άρθρου 55 του π.δ.26/2012, που διεξήχθησαν και οι εθνικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015. Επίσης, επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι, από τις διατάξεις του των άρθρων 4 παρ.2 και 21 του ν.4023/2011 σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 69 παρ.2 του π.δ. 26/2012, παρέχεται η δυνατότητα άσκησης του δικαιώματος του εκλέγειν κατά το δημοψήφισμα και στους κρατουμένους στα καταστήματα κράτησης, εφόσον βέβαια πληρούν τις προυποθέσεις που ορίζονται από τις ανωτέρω διατάξεις της εκλογικής νομοθεσίας και του ν. 4023/2011. Για το σκοπό οργανώνονται εκλογικά τμήματα σε κάθε κατάστημα κράτησης. Οι ειδικότερες λεπτομέρειες για την ψηφοφορία των κρατουμένων, καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. 5. Ψηφοδέλτια (άρθρα 13, 14 και 15 του ν. 4023/2011 και άρθρα 74 και 75 του π.δ. 26/2012)

Τα ψηφοδέλτια είναι έντυπα, κατασκευάζονται από χαρτί λευκού χρώματος σε σχήμα ορθογώνιο, εκτυπώνονται με φροντίδα και ευθύνη του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και είναι ίδια για όλες τις εκλογικές περιφέρειες. Οι διαστάσεις τους είναι 14 Χ 20 εκατοστά του μέτρου περίπου, όπως ειδικότερα καθορίστηκαν με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Επί του εντύπου ψηφοδελτίου αναγράφεται με κεφαλαία γράμματα μαύρης απόχρωσης το ερώτημα ή τα ερωτήματα που έχουν τεθεί με το προεδρικό διάταγμα προκήρυξης του δημοψηφίσματος και παραπλεύρως οι απαντήσεις που δηλώνουν τη βούληση των εκλογέων, όπως αυτές διατυπώνονται με το εν λόγω προεδρικό διάταγμα. Ο ψηφοφόρος δηλώνει την προτίμησή του σημειώνοντας στο ψηφοδέλτιο σταυρό προτίμησης παραπλεύρως της απαντήσεως που προκρίνει, με μελάνι μαύρης ή γαλάζιας απόχρωσης. Τα λευκά ψηφοδέλτια, ίδιου σχήματος και διαστάσεων, αποστέλλονται μαζί με τα έντυπα από το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης στους οικείους Αντιπεριφερειάρχες, οι οποίοι φροντίζουν για την παράδοσή τους στις εφορευτικές επιτροπές.

Σε περίπτωση έλλειψης έντυπων ψηφοδελτίων, επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν λευκά ψηφοδέλτια, με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 74 του π.δ. 26/2012. 6. Εκλογικοί φάκελοι (άρθρο 14 παρ. 2 και 3 του ν. 4023/2011 και άρθρο 75 του π.δ. 26/2012) Οι φάκελοι, στους οποίους εσωκλείονται τα ψηφοδέλτια, κατασκευάζονται ομοιόμορφα από αδιαφανές χαρτί λευκής απόχρωσης, με φροντίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και διατίθενται σε ολόκληρη την επικράτεια. Οι λεπτομέρειες σχετικά με τις διαστάσεις και τα άλλα γνωρίσματά τους, καθορίστηκαν με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης φροντίζει για την αποστολή των εκλογικών φακέλων στους οικείους Αντιπεριφερειάρχες, οι οποίοι οφείλουν να παραδώσουν τους φακέλους στις δημοτικές αρχές, οι οποίες με τη σειρά τους εφοδιάζουν τις εφορευτικές επιτροπές όλων των εκλογικών τμημάτων.

7. Εκλογικοί σάκοι Οι εκλογικοί σάκοι, μέσα στους οποίους τοποθετείται όλο το εκλογικό υλικό μετά το τέλος της ψηφοφορίας, κατασκευάστηκαν από το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και τα ειδικά γνωρίσματα αυτών καθορίζονται με σχετική απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης.     Κάλπες Οι κάλπες κατασκευάζονται σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 57 του π.δ. 26/2012, με φροντίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, το οποίο έχει φροντίσει για τον εφοδιασμό όλων των εκλογικών τμημάτων της χώρας με αυτές.     Ειδικά διαχωρίσματα ψηφοφορίας (παραβάν) Για τη διασφάλιση της μυστικότητας της ψηφοφορίας, το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης έχει εφοδιάσει όλα τα καταστήματα ψηφοφορίας της χώρας, με ομοιόμορφα ειδικά διαχωρίσματα (παραβάν) που κατασκευάζονται από μεταλλικό λυόμενο σκελετό και καλύπτονται με μπλε χρώματος ύφασμα. Τα παραβάν τοποθετούνται στην αίθουσα ψηφοφορίας, προκειμένου να αποσύρονται οι εκλογείς στο χώρο τους για τη συμπλήρωση και τοποθέτηση, στον εκλογικό φάκελο, του ψηφοδελτίου της προτίμησής τους. 10. Εκλογικοί κατάλογοι

Το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015, θα διεξαχθεί με βάση τους εκλογικούς καταλόγους, όπως αυτοί οριστικοποιήθηκαν μετά τη Β' αναθεώρηση έτους 2015 και περιλαμβάνουν όλες τις μεταβολές που συντελέστηκαν μέχρι και την 30η Απριλίου 2015 (άρθρα 4 παρ. 2 και 21 παρ. 1 του ν. 4023/2011). Επίσης, θα χρησιμοποιηθούν και οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι και καταστάσεις για ορισμένες κατηγορίες εκλογέων (στρατιωτικών, ναυτικών, και ανδρών φρουράς εκλογικών τμημάτων, καθώς και κρατουμένων στα καταστήματα κράτησης), που προβλέπονται στα άρθρα 27, 69 παρ. 2, 82 παρ.5, 7 και 8 του π.δ. 26/2012 και 21 του ν.4023/2011.

Λεπτομέρειες που αφορούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, περιέχονται σε ξεχωριστή εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, η οποία αποστέλλεται σε όλα τα Υπουργεία, στα Γενικά Επιτελεία Ενόπλων Δυνάμεων, στα Αρχηγεία της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού και του Λιμενικού Σώματος, καθώς και στους οικείους Αντιπεριφερειάρχες. Τέλος θα χρησιμοποιηθούν και οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι ετεροδημοτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται οι εκλογείς που είχαν υποβάλει αίτηση εγγραφής σε αυτούς μέχρι 30 Απριλίου 2015 κατά τα ανωτέρω.

11.   Βιβλία και έντυπα (άρθρα 21 παρ. 1 του ν. 4023/2011 και άρθρο 61 του π.δ. 26/2012) Τα απαραίτητα για την ψηφοφορία βιβλία κ