Σπύρος Μαραγκός: "Η λογοτεχνία είναι για μένα μια πολύ καλή φίλη. Κάποιες φορές στοργική και άλλες αυστηρή"

Κυκλοφόρησε πρόσφατα το βιβλίο του «ο Μπάστακας» και μιλά στο thebest.gr

Μπορείς να ανοίξεις διάλογο με έναν Μπάστακα; Πού τέμνεται ένα πυροφάνι με τον πόθο; Τι μνήμες μπορούν να ξυπνήσουν οι κόκκοι ενός καφέ; Λένε ότι διαβάζεις λογοτεχνία με τον τρόπο που σου υπαγορεύει αυτό που είσαι και πώς είναι δυνατόν το είναι σου να μην περιέχεται σε αυτό που θα γράψεις, παρά το γεγονός ότι υπάρχει μυθοπλασία; Διαβάζοντας το πρώτο βιβλίο του Σπύρου Μαραγκού, «Ο Μπάστακας», μια συλλογή διηγημάτων που κυκλοφόρησε από «Το Δόντι», καταλαβαίνεις πόσο δημιουργικά μπορούν να συναντηθούν βασικά κομμάτια του εαυτού σου. Καρναβάλι, θάλασσα, στοχασμοί, συναισθήματα, σκέψεις, φαντασία, δίνουν το «παρών» στα κείμενα, κάποια εκ των οποίων δημοσιεύτηκαν πρώτη φορά στο thebest.gr.

Ο Σπύρος Μαραγκός γνωστός και για την αγάπη του για το Καρναβάλι και την εμπλοκή του σε αυτό ως μέλος της Καρναβαλικής Επιτροπής μιλά στο thebest.gr, πηγαίνοντας από το χθες στο σήμερα.

Της Ελευθερίας Μακρυγένη

Πότε άρχισες να γράφεις και πότε αποφάσισες να ασχοληθείς πιο στενά με αυτό;

Πάμε αρκετά χρόνια πίσω, δεν θυμάμαι ακριβώς πότε. Αυτό που θυμάμαι είναι ότι από την αρχή δημοσίευα αυτά που έγραφα. Δεν με ενδιέφερε να «εκτεθώ» και ίσως αυτό να ήταν το πιο σημαντικό. Σήμερα που το σκέφτομαι βέβαια καταλήγω πως είχα μεγάλο θράσος. Στη συνέχεια ακολούθησαν μαθήματα δημιουργικής γραφής στην Πάτρα και την Αθήνα, θεωρία της λογοτεχνίας και Ποιητική του Αριστοτέλη στο Πανεπιστήμιο Πατρών.

Ποια ήταν η αφορμή;

Δεν υπήρξε ποτέ συγκεκριμένη αφορμή. Κάθε φορά έγραφα για διαφορετικούς λόγους και τις περισσότερες φορές με κινητοποιούσε μια ασήμαντη αφορμή. Σήμερα είναι τρόπος ζωής, μια καθημερινή διαδικασία θα έλεγα.

Tι άλλαξε στην καθημερινότητά σου;

Έκοψα ταχύτητα. Άρχισα να πηγαίνω πιο αργά, να σηκώνω το κεφάλι μου και να παρατηρώ, να οσφραίνομαι, να στήνω αυτί και να κρυφακούω. Τότε εμφανίστηκε στα μάτια μου μια άλλη πραγματικότητα, ήταν σαν να έβλεπα τα περισσότερα πράγματα για πρώτη φορά στην ζωή μου.

Το αγαπημένο σου βιβλίο;

«Το χάρτινο σπίτι» του Κάρλος Μαρία Ντομίνγκες.

Ποιο βιβλίο θυμάσαι από τα παιδικά σου χρόνια;

«Το λεωφορείο της χαράς» του Γιοχάνες Μάριο Ζίμμελ. 19 μικροί μαθητές με επικεφαλής μια παιδαγωγό φεύγουν για τη χιονισμένη εξοχή, όπου θα περνούσαν τις χριστουγεννιάτικες διακοπές τους και το ταξίδι τους έμελλε να είναι γεμάτο συναρπαστικές περιπέτειες.

Ως καρναβαλιστής τι είναι για σένα το Πατρινό Καρναβάλι;

Ο ήρωας προσπαθώντας να αλλάξει την διάθεση του μπάστακα, στο ομότιτλο διήγημα λέει: « ……Βλέπεις το έχει η μοίρα των ανθρώπων αυτής της πόλης, όλα να αρχίζουν και να τελειώνουν σε ένα Καρναβάλι. Για θυμήσου, γέλια, ανατροπές, παιχνίδια, πειράγματα, μασκαρέματα. Ατέλειωτα μεθύσια. Παρέες, φιλίες, σχέσεις. Τόσα ταξίδια, τόσα πρόσωπα, τόσες στιγμές. Ρίξε μια ματιά γύρω σου. Πόσες όμορφες ζωές ξεκίνησαν με λίγο κομφετί ή μέσα σε μια σερπαντίνα; ….»

Ποιο είναι το απόσταγμα από τη συμμετοχή σου στην Καρναβαλική Επιτροπή;

Τις προηγούμενες δεκαετίες δόθηκε κατεύθυνση στο Καρναβάλι χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένος στόχος. Αποτέλεσμα, καταλήξαμε σε ένα Καρναβάλι για το οποίο η πλειοψηφία της πόλης έχει μόνο αρνητικά να πει. Εξαίρεση αποτελούν μερικές εκατοντάδες ρομαντικοί, για κάποιους γραφικοί, που συνεχίζουν να ονειρεύονται, να δημιουργούν και να επιμένουν. Εν κατακλείδι, το καρναβάλι θα είναι πάντα μια γιορτή που ο καθένας θα την αντιλαμβάνεται και θα την βιώνει με τον δικό του μοναδικό τρόπο.

Έχεις εντάξει την Πάτρα στη γραφή σου. Τι σ΄ αρέσει και τι όχι σε αυτή;

Ο τόπος που μεγαλώνεις καθώς και οι άνθρωποι που θα περάσουν από την ζωή σου σε καθορίζουν. Αν συναντηθείς με ανθρώπους «σημαντικούς» είσαι τυχερός. Τώρα αν θα πιάσεις αυτή την ευκαιρία από τα μαλλιά είναι μια άλλη ιστορία. Η πόλη μοιάζει με εξοχική κατοικία κτισμένη σε οικόπεδο φιλέτο. Βγαίνεις στην βεράντα και σε μαγεύει ο ορίζοντας και όταν βαρεθείς κρύβεσαι στην σιωπή του βουνού που την αγκαλιάζει. Έχει την ομορφιά δεδομένη και αυτό είναι κατάρα. Ζώντας μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον κινδυνεύεις να αφεθείς και να γίνεις τεμπέλης, παύεις να δίνεις σημασία στα παράθυρα και τα κάγκελα που έχουν σκουριάσει και αγνοείς τα αγριόχορτα που έχουν θεριέψει στην αυλή και σε εμποδίσουν να περάσεις.

Πόσο αυτοβιογραφικά γράφεις στις πρώτες σου τουλάχιστον ιστορίες;

Γράφουμε για αυτό που είμαστε, για αυτά που αντιλαμβανόμαστε, για αυτά που μας έχουν συμβεί. Όμως πώς είναι δυνατόν να θυμάσαι τόσο καλά μια κατάσταση που έχει συμβεί στο παρελθόν; Δεν μας είναι εύκολο να διαχωρίσουμε την ανάμνηση από την επινόηση. Δεν θυμόμαστε αυτό που συνέβη, αλλά αυτό που μας συμφέρει να θυμηθούμε ότι συνέβη. Επιπλέον σήμερα που τα διηγούμαστε είμαστε πια διαφορετικοί από τότε και αυτό γιατί ο άνθρωπος στην πορεία της ζωής δεν μένει στάσιμος, εξελίσσεται, προχωράει, κατανοεί, αλλάζει οπτική και στάση απέναντι στα γεγονότα και τις καταστάσεις.

Tι είναι για σένα η λογοτεχνία;

Μια πολύ καλή φίλη. Κάποιες φορές στοργική και άλλες αυστηρή. Της οφείλω πολλά. Το πιο σημαντικό από όλα είναι ότι με βοηθάει να γίνομαι λιγότερο μελοδραματικός.

Πόσες φορές έχεις γράψει την ίδια σελίδα;

Αρκετές φορές και πάντα την έχω κρατήσει. Δεν πετάω τίποτα. Όπως έκανα όταν ήμουν μικρός, που κρατούσα διπλές και τριπλές τις ίδιες κάρτες ποδοσφαιριστών. Τότε βέβαια είχα συγκεκριμένο σκοπό, να τις ανταλλάξω με τους φίλους μου. Σήμερα απλά τις κρατώ.

Λέξεις και η δική σου αποτύπωση – ερμηνεία

Θάλασσα: Η μοναδική μου βεβαιότητα. Ίσως η εντιμότερη σχέση της ζωής μου. Προσφέρει απλόχερα τα πάντα και το μόνο που ζητάει είναι σεβασμός.

Όνειρο: Το μεταφορικό μέσο του έρωτα.

Αγάπη. Δομικό στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης.

Έρωτας: Σχεδόν τα πάντα. Σε αυτόν τα οφείλουμε όλα.

Φόβος: Το πιστόλι στην αφετηρία που εκπυρσοκροτεί. Άλλοι φεύγουν μπροστά και αγωνίζονται και άλλοι παραμένουν στο ίδιο σημείο τρομαγμένοι.

Φιλία: Κάποτε ένας φίλος την είχε χαρακτηρίσει ως την συγγνώμη του θεού για την οικογένεια. Τότε είχα συμφωνήσει μαζί του.

Προσδοκία: Η προσδοκία τις περισσότερες φορές φωνάζει ανάγκη. Φέρνοντας την πιο κοντά αποφεύγουμε την ματαίωση και συνειδητοποιούμε πόσο σημαντική είναι η στιγμή.

Προδοσία: Ο Αρθουρ Μίλλερ είχε πει ότι η προδοσία είναι η μόνη αλήθεια που μένει.

Ελπίδα: Το βασικό κύτταρο της ζωής.

Μελλοντικά σχέδια...

Θέλω να δώσω χρόνο στον Μπάστακα να ταξιδέψει. Του το οφείλω, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν πράγματα έτοιμα για έκδοση.