Αξιολόγηση για ένα καλύτερο Δημόσιο, προς όφελος υπαλλήλων και πολιτών

Μια από τις απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα παραγωγικό, αποτελεσματικό και φιλικό προς τον πολίτη Δημόσιο, συνιστά και η αξιολόγηση των υπηρετούντων σ’ αυτό.

Είναι αυτονόητο να αξιολογείται ένας δημόσιος υπάλληλος για το εάν κάνει σωστά ή όχι τη δουλειά του καθώς και για το αν είναι παραγωγικός, και σε ποιο βαθμό, σε σύγκριση με τους συναδέλφους του.

Αυτό επιβάλει η κοινή λογική, αυτό επιτάσσει η ηθική νομιμοποίηση έναντι του κοινωνικού συνόλου, έναντι των φορολογουμένων από τους  οποίους συντηρείται το ελληνικό Δημόσιο.

Εάν διαθέτουμε σήμερα έναν υπερτροφικό και αντιπαραγωγικό δημόσιο τομέα, αυτό συνέβη και γιατί από την εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου, την περίοδο του Μεσοπολέμου, οπότε καθιερώθηκε η μονιμότητα στο Δημόσιο, η απασχόληση σ’ αυτό ήταν συνώνυμη της αμετακίνητης εργασίας, αλλά και της στασιμότητας ως προς την παραγωγικότητα του.

Με την εμπέδωση της νοοτροπίας ότι το Δημόσιο είναι μια «ιερή αγελάδα» που δεν (πρέπει να) την πειράζει κανένας, φτάσαμε και στο σημείο, στην Ελλάδα του σήμερα, σχεδόν κανείς απασχολούμενος στον δημόσιο τομέα να μην θέλει να αξιολογείται ουσιαστικά για το αν κάνει ή δεν κάνει σωστά στη δουλειά του. Εξ ου και η λυσσαλέα αντίδραση της ΑΔΕΔΥ. Αλλά αυτό δεν γίνεται, δεν μπορεί πια να συνεχιστεί.

Η κυβέρνηση έρχεται σήμερα να θεσπίσει μια ουσιαστική διαδικασία αξιολόγησης, που θα πάρει τη θέση της αντίστοιχης παρωδίας που ισχύει σήμερα, κατά την οποία η συντριπτική πλειοψηφία των υπαλλήλων αξιολογείται με βαθμούς 9 και 10 (!), γεγονός που αναιρεί τη σημασία και τη λογική της αξιολόγησης και την καθιστά ανούσια.

Η ΑΔΕΔΥ αντιδρά σφόδρα στην αξιολόγηση, εστιάζοντας και στη  θέσπιση ανώτατων ποσοστών ανά κλίμακα. Ωστόσο, η θέσπιση των εν λόγω ποσοστών στοχεύει στην αποκατάσταση του ρόλου και του θεσμού της αξιολόγησης, καθότι ο επιμερισμός τους εξασφαλίζει την αντικειμενικότητα στην αξιολόγηση και την κατά το δυνατόν δικαιότερη αξιολόγηση των υπαλλήλων.

Με τον τρόπο αυτό αποκαθίσταται ο ρόλος της αξιολόγησης ως εργαλείου διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων και διοίκησης, καθώς καλλιεργείται σχέση ευθύνης και εμπιστοσύνης που οφείλει να συνδέει τον αξιολογητή με τον αξιολογούμενο.

Επιπλέον, με τη συγκριτική αξιολόγηση, επιβραβεύονται οι καλύτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ την ίδια στιγμή οι πιο αδύναμοι θα έχουν τη δυνατότητα μέσα από συζήτηση με τον προϊστάμενό τους, αλλά και επιμορφωτικά σεμινάρια, να γίνουν καλύτεροι και πιο ανταγωνιστικοί.

Είναι δε απολύτως ψευδές ότι η διαδικασία της αξιολόγησης ανοίγει το δρόμο για απολύσεις στο Δημόσιο.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης έχει κατ’ επανάληψη ξεκαθαρίσει ότι καμία συσχέτιση της εν εξελίξει αξιολόγησης δεν υπάρχει με το πρόγραμμα της κινητικότητας - διαθεσιμότητας, όπως και καμία σχέση δεν έχει, ούτε άλλωστε για συνταγματικούς λόγους θα μπορούσε να έχει, η τρέχουσα αξιολόγηση με απολύσεις.

Κοντολογίς, κανείς υπάλληλος δεν πρόκειται να απολυθεί βάσει της αξιολόγησής του, ούτε πρόκειται να υποστεί μισθολογικές κυρώσεις.

Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να γίνει κατανοητό στους δημοσίους υπαλλήλους ότι είναι και προς το συμφέρον τους η θέσπιση και η εφαρμογή μιας ουσιαστικής αξιολόγησης, καθώς μέσα από τη διαδικασία αυτή θα αποδοθούν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι.

Τέλος, σε ό, τι αφορά όλους όσοι αντιδρούν στη διαδικασία της αξιολόγησης, είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι είναι, επί της ουσίας, θιασώτες και υποστηρικτές του σημερινού αντιπαραγωγικού Δημοσίου.

Αυτό το Δημόσιο θα το αλλάξουμε, γιατί οφείλουμε να το αλλάξουμε. Και οφείλουμε να το αλλάξουμε, γιατί δεν το αξίζουν οι φορολογούμενοι πολίτες που αξιώνουν καλύτερες και αποτελεσματικότερες υπηρεσίες από το κράτος, αλλά και γιατί αδικεί όλους τους ενσυνείδητους δημόσιους υπαλλήλους, εις βάρος των οποίων λειτουργούν πολλοί ανεπαρκείς και κοπανατζήδες συνάδελφοι τους.