Νέα εποχή για την Ανθεκτικότητα στην περιοχή- Η Περιφέρεια «υιοθετεί» το Ολοκληρωμένο Σχέδιο του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας

Ένα νέο μοντέλο Περιφερειακής Ανθεκτικότητας αποκτά  η Δυτική Ελλάδα, μετά τη συγκρότηση και κατάθεση από το ΤΕΕ/Τμήμα Δυτικής Ελλάδας του πρώτου ολοκληρωμένου πλαισίου Ανάλυσης και Μείωσης Κινδύνων για Αχαΐα, Ηλεία και Αιτωλοακαρνανία, το οποίο η περιφέρεια «υιοθετεί» πολιτικά, αναγνωρίζοντας ότι «δεν πρόκειται για πολυτέλεια, αλλά για κάλυψη ενός θεσμικού κενού».

Οι πυρκαγιές του 2025: η στιγμή καμπής

Οι πυρκαγιές της 12ης Αυγούστου 2025 στην Πάτρα και στη Δυτική Αχαΐα, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας δεν ήταν μια “κακή στιγμή”. Ήταν μια διαλυτική αποκάλυψη αδυναμιών στον χωρικό σχεδιασμό, ελλείψεων στη διαλειτουργικότητα υπηρεσιών, απουσίας συστηματικής καταγραφής κινδύνων και της νέας πραγματικότητας. «Είναι φυσικοί κίνδυνοι που πλέον χτυπούν μέσα στις πόλεις Το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας αντέδρασε όχι απλώς γρήγορα, αλλά θεσμικά, λειτουργώντας ως καταλύτης και επιταχυντής. Συγκάλεσε τα τρία Επιμελητήρια, έφερε την Περιφέρεια, το Πανεπιστήμιο και τους επιχειρησιακούς φορείς στο ίδιο τραπέζι. Από εκεί αναδύθηκε μια αλήθεια: Η περιοχή μας δεν διαθέτει ολοκληρωμένη αποτύπωση κινδύνων ούτε σχέδιο πρόληψης. Από αυτή την αλήθεια ξεκίνησε η πρωτοβουλία μας» ανέφερε ο κ. Καραχάλιος.

Η πρόταση του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας: Το αναγκαίο άλμα

Το ΤΕΕ διαμόρφωσε και υπέβαλε στην Περιφέρεια το πρώτο ολοκληρωμένο πλαίσιο το οποίο και περιλαμβάνει:

-Εκτίμηση Κινδύνου (Risk Assessment) ανά ΠΕ -Σχέδιο Πρόληψης / Μείωσης Κινδύνου (Prevention Plan) για Αχαΐα, Ηλεία και Αιτωλοακαρνανία.

«Ο Περιφερειάρχης όχι μόνο άκουσε, αλλά υιοθέτησε πολιτικά την πρόταση», τόνισε ο κ. Καραχάλιος. «Η Περιφέρεια αναγνώρισε ότι αυτό είναι θεσμικό κενό και όχι πολυτέλεια, και ήδη αναζητούμε από κοινού μηχανισμούς χρηματοδότησης. Αυτή είναι πράξη πολιτικής σοβαρότητας,  όχι επικοινωνίας».

Η βάση της νέας Περιφερειακής Ανθεκτικότητας

Ο κ. Καραχάλιος υπογράμμισε ότι η κλιματική κρίση δημιουργεί πλέον υβριδικούς κινδύνους όπως αστικές πυρκαγιές, ακραία πλημμυρικά φαινόμενα, θερμικά κύματα, ερημοποίηση, κατολισθήσεις και τεχνολογικά ατυχήματα. Το πρόγραμμα που σχεδιάζεται δεν αποτελεί μια απλή μελέτη, αλλά θεμελιώνει μια νέα στρατηγική ασφάλειας και ανάπτυξης, βασισμένη σε τρεις αρχές: την πολιτική προτεραιότητα της πρόληψης, τον τεκμηριωμένο σχεδιασμό και τη μετατροπή των υποδομών από ευάλωτα σημεία σε πυλώνες ανθεκτικότητας.

Η Περιφέρεια καλείται να περάσει από τον αποσπασματικό χειρισμό κρίσεων σε μια στρατηγική ανθρωποκεντρικής ανθεκτικότητας, μέσα από εις βάθος ανάλυση επικινδυνότητας, αποτίμηση τρωτότητας υποδομών και εκτίμηση επιπτώσεων σε ζωές, περιουσίες και περιβάλλον, ενώ κεντρικός άξονας αποτελεί η συλλογή και ανάλυση πολλαπλών δεδομένων με τη χρήση GIS, προσομοιώσεων και δεικτών ανθεκτικότητας.

Επεσήμανε επίσης ότι η ανάλυση κινδύνου δεν είναι απλώς τεχνικό παραδοτέο, αλλά εκπαιδευτική και ερευνητική διαδικασία που ενισχύει τη συνειδητοποίηση των προκλήσεων, συμβάλλει στη συγκριτική αξιολόγηση τρωτοτήτων, απαιτεί διεπιστημονική συνεργασία, ενισχύει συνέργειες, καθορίζει προτεραιότητες και επιτρέπει την ταυτόχρονη αντιμετώπιση πολλαπλών κινδύνων με ενιαία μέτρα. Παράλληλα, υποστηρίζει τεκμηριωμένες αποφάσεις, μειώνει το κόστος διαχείρισης και βελτιώνει τον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης μέσω συγκεκριμένων σεναρίων.

Σε ό,τι αφορά το Σχέδιο Μείωσης Κινδύνου, αυτό περιλαμβάνει στρατηγικούς στόχους, συγκεκριμένες δράσεις όπως αντιπυρικές ζώνες, έλεγχο χρήσεων γης, εξοπλισμό, αναδασώσεις και ενημερωτικές πρωτοβουλίες, καθώς και καθορισμό υπευθύνων, χρηματοδοτήσεων, χρονοδιαγραμμάτων και δεικτών, υπό τον συντονιστικό ρόλο της Περιφέρειας, με παράλληλη παρακολούθηση και αξιολόγηση.

«Η χώρα χρειάζεται ενιαίο εθνικό σύστημα αξιολόγησης κινδύνων»

Σε πολιτικό επίπεδο, αναφέρθηκε από τον κ. Καραχάλιο ότι η χώρα χρειάζεται ενιαίο εθνικό σύστημα αξιολόγησης κινδύνων, χρηματοδότηση που επιβραβεύει την ανθεκτικότητα και όχι την επισκευή, και θεσμική ανασυγκρότηση αρμοδιοτήτων. Η ασφάλεια των πολιτών δεν μπορεί να βασίζεται στην τύχη ούτε στη μνήμη μετά από καταστροφές, αλλά απαιτεί πολιτική βούληση, τεχνοκρατική σοβαρότητα και στρατηγική διορατικότητα.

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ επισήμανε τέλος  ότι ανθεκτικές υποδομές σημαίνουν ανθεκτικές κοινότητες, και ανθεκτικές κοινότητες σημαίνουν βιώσιμο μέλλον, κάτι που απαιτεί συλλογική ευθύνη. Η Δυτική Ελλάδα, με το νέο αυτό σχέδιο, έχει την ευκαιρία να γίνει η πρώτη Περιφέρεια που περνά από τη διαχείριση κρίσεων στη διαχείριση κινδύνων, από την αποκατάσταση στην ανθεκτικότητα, από το παρελθόν στο μέλλον, κάτι που αποτελεί το πραγματικό διακύβευμα