Της Μαρίας Κατσιγιάννη, Δρ. Εκπαιδευτικής Πολιτικής
Αυτά που πίστευα δεν τα εγκατέλειψα…
Έφυγε από κοντά μας ο πατρινός ηλεκτρολόγος μηχανικός και αγωνιστής του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος της Πάτρας, Άκης Ταγκαλάκης. Είχα την τιμή και τη χαρά να γνωρίσω τον Άκη το 2013 όταν με υποδέχτηκε στο γραφείο του στα Εξάρχεια για να μου παραχωρήσει μία βιογραφική συνέντευξη στα πλαίσια της έρευνάς μου για το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα της Πάτρας.
Μαχητής μέχρι το τέλος της ζωής του, πιστός στις αξίες και τα ιδανικά του, υπήρξε ένας άνθρωπος που τον χαρακτήριζε η αξιοπρέπεια, η συνέπεια, η φυσική του ευγένεια, η αλληλεγγύη και μία απαράμιλλη ευαισθησία. Σπάνιος άνθρωπος. «Υπήρξε η πιο αγνή μορφή του κινήματος» μου είπε κάποτε ένας συμφοιτητής του. Η ηγετική του φυσιογνωμία και η ρητορική του δεινότητα έχουν χαραχθεί στη μνήμη όσων είχαν την ευτυχία να τον γνωρίσουν και να μοιραστούν τις συλλογικές στιγμές των φοιτητικών τους χρόνων μαζί του. Υπήρξε ακόμα σπουδαίος φίλος και αγαπούσε με πάθος τη ζωή.
Για τη συμμετοχή του στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα μου μίλησε με πολύ συγκίνηση. «Γεννήθηκα στην Πάτρα και μεγάλωσα στην Πάτρα. Ο πατέρας μου είχε γεννηθεί και είχε μεγαλώσει στη Χαλανδρίτσα η οποία είναι είκοσι χιλιόμετρα από την Πάτρα, η μητέρα μου είχε γεννηθεί αν ενθυμούμαι καλά στον Προυσσό και είχε μεγαλώσει κάπου έξω από το Αγρίνιο όπου γνωρίστηκε με τον πατέρα μου. Έφτιαξαν ένα σπιτικό στην Πάτρα, και εκεί γεννήθηκα εγώ. Σε ένα δρόμο κοντά στην πλατεία Βουδ απέναντι από τα σχολεία πολύ κοντά στα Ψηλά Αλώνια. Τα αναφέρω αυτά γιατί αργότερα φοίτησα και στο Πολυτεχνείο της Πάτρας. Το Πανεπιστήμιο Πατρών είναι ένας χώρος ιδιαίτερης αναφοράς για εμένα, διότι ήμουν εκεί επί 23 χρόνια» αφηγούνταν πριν από δέκα περίπου χρόνια.
Ήδη από το 1972, στην Πάτρα σχηματίζονταν οι πρώτες φοιτητικές παρέες με κοινό σημείο αναφοράς την πολιτική και πολιτισμική αμφισβήτηση εντός και εκτός της πανεπιστημιακής ζωής. Από την αρχή για τον Άκη δεν υπήρχαν διλήμματα σχετικά με ποιους θα συνταχθεί και με ποιους όχι:
«Όταν τα πράγματα ξεκίνησαν το 72 δεν υπήρχε η παραμικρή σκέψη σε μένα αλλά εκτιμώ και σε πάρα πολλούς συντρόφους με ποιους θα πάμε και ποιους θα αφήσουμε. Πράγμα το οποίο και λόγω μιας πρόσφατης συζήτησης που είχα με κάποιους, ήταν πάρα πολύ δύσκολο. Για εμάς ήταν απλά και ξεκάθαρα τα πράγματα. Για εμάς υπήρχαν τρεις θέσεις. ΄Η θα συμμετέχουμε ή θα κρύψουμε τα συναισθήματα μας και θα πάμε σπίτι μας ή θα ταχθούμε με τους χουντικούς φοιτητές. So simple as that. Άρα δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα, άλλωστε είχα την εμπιστοσύνη των συντρόφων μου».
Mε την άρση της προληπτικής λογοκρισίας και την επαναφορά του πολιτικού βιβλίου και της λογοτεχνίας στο προσκήνιο, ήταν ο Άκης με τον Αλέξη Σίνο και τον Αντώνη Φιλίππου που πήραν την πρωτοβουλία να ανοίξουν τον «ΤΡΟΧΟ», το υπόγειο βιβλιοπωλείο στην Αράτου, στο οποίο θα μπορούσαν να εκφραστούν πιο ριζοσπαστικές ιδέες και να υπάρχει καλύτερη πρόσβαση στο ρεύμα της λογοτεχνίας που είχε ανακόψει το χουντικό καθεστώς. «Εκεί παρεμπιπτόντως γινόντουσαν πάρα πολλές ζυμώσεις και όλα αυτά τα σχετικά πράγματα, καθόμασταν φτιάχναμε διάφορά κείμενα κ.λπ - για όσους είχαν το θάρρος να μπουν» έλεγε ο Άκης, καθώς το βιβλιοπωλείο παρακολουθούνταν.
Υπήρξε πρωτοπόρος σε όλους τους μετέπειτα βασικούς σταθμούς του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος στην Πάτρα. Ήταν 27/02/1973 όταν στο Πανεπιστήμιο Πατρών διεξαγόταν μία πρωτοφανής για τα ελληνικά σπουδαστικά χρονικά τόσο για τη μεγάλη της διάρκεια (διήρκησε 16 ώρες καθώς ξεκίνησε 9.30 το πρωί και ολοκληρώθηκε στις 1.30 ξημερώματα της επόμενης μέρας) όσο και για τη μαζικότητά της, συνέλευση των φοιτητών. Σύμφωνα με μαρτυρίες, στη συνέλευση συμμετείχαν περίπου 1300 φοιτητές και πραγματοποιήθηκε κάτω από την επιτήρηση της Ασφάλειας, καθηγητών, βοηθών και επιμελητών, καθώς και του χουντικού διοικητικού συμβουλίου του φοιτητικού συλλόγου αλλά και παρουσία δημοσιογράφων. Ο Άκης ανέλαβε το δύσκολο εγχείρημα να συντονίσει ως πρόεδρος τη γενική συνέλευση. Μας θυμίζει ο Λεωνίδας Μούργος, φοιτητής τότε του Μαθηματικού:
«Η άλλη ήταν η μεγάλη συνέλευση η δεκαεξάωρη με τον Ταγκαλάκη μέσα ο οποίος πραγματικά, τότε εγώ βρέθηκα πώς να το πω, εκστασιασμένος μπροστά στη ρητορική του δεινότητα και ικανότητα να κρατήσει ένα αμφιθέατρο- πολύ δύσκολο αμφιθέατρο γιατί υπήρχε έντονος ο φόβος και δεν ξέραμε τι θα συμβεί την επόμενη μέρα, ποιους θα πιάσουν, πόσο θα κυνηγήσουν, πόσο θα χτυπήσουν, πραγματικά δεν ξέραμε, και ειλικρινά τον θαύμασα για τους τρομερούς χειρισμούς που έκανε το βράδυ και την τρομερή ρητορεία του, πως κατάφερε να μας εμψυχώσει για να μας δώσει δύναμη και για να μείνουμε μέσα αλλά και για να συνεχίσουμε τον αγώνα, τον αντιδικτατορικό τον αντιφασιστικό αγώνα. Με όποιο τρόπο αποφασίζαμε κάθε φορά».
Μάρτιος του 1973. Η απόφαση για αποχή που λήφθηκε στην δεκαεξάωρη συνέλευση συνοδεύτηκε με μία μεγαλειώδη πορεία που έγινε στην Πάτρα και κατέληξε στην κατάληψη της φοιτητικής λέσχης. Μετά την παρέμβαση της αστυνομίας ακολούθησαν συλλήψεις με παραπομπή σε δίκη που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του ίδιου έτους. Το δικαστήριο τελικά επέβαλε 25 μέρες φυλάκιση για τέσσερις από τους κατηγορούμενους με αναστολή για τους δύο και αθώωσε τους υπόλοιπους. Η απόφαση για εξαγορά της ποινής βρήκε τον Άκη αντίθετο. Για τον Άκη, σκοπός αυτής της δίκης ήταν η καταγγελία της χούντας και θα έπρεπε να κερδηθεί με τη θυσία της στέρησης της ελευθερίας:
Ένα άλλο πράγμα που θέλω να θυμηθώ ήταν ότι στη δίκη που έγινε το καλοκαίρι και καταδικαστήκαμε, εγώ επέμενα να εκτίσω την ποινή μου με τη λογική του ότι δεν είναι δυνατό να την εξαγοράζω με λεφτά την ποινή μου. Γιατί εάν δεν είχα θα έπρεπε να πάω φυλακή. Και επομένως ήμουν διατεθειμένος να πάω τρεις μήνες ή όσο μας καταδικάσουν, στη φυλακή. Αυτό δεν πέρασε από τα παιδιά, δηλαδή δεν υιοθετήθηκε η άποψη και ακολούθησα αυτό που μου είπανε ότι : «Άκη θα πρέπει να εξαγοράσεις την ποινή σου». Μας φέραν δικηγόρους με τους οποίους θυμάμαι είχα ένα θα τον έλεγα τρικούβερτο καβγά με τον μετέπειτα πρόεδρο της δημοκρατίας τον Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο και ίσως και με κάποιους άλλους νομικούς από την Αθήνα, διότι η λογική τους,… δηλαδή κάποια στιγμή επικράτησε μία δικηγορίστικη λογική ότι θα πρέπει ας πούμε να σας αθωώσουμε. Ενώ καταλαβαίνεις ότι για εμένα και για κάποιους άλλους συντρόφους που δεν ενθυμούμαι τώρα δεν ήταν το πρωτεύον εκείνης της περιόδου, το πρωτεύον ήταν μέσα από αυτήν την ιστορία να καταγγελθεί και η χούντα…
Ακολούθησε ο Νοέμβρης του 1973 με την Κατάληψη του Παραρτήματος. Μετά την έφοδο των τανκ στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο οι φοιτητές στην Πάτρα εκκενώνουν με απόλυτη επιτυχία το κτίριο του Παραρτήματος και δίνουν ραντεβού για τη συνέχιση του αγώνα. Ο Άκης που είχε διαφύγει της νυχτερινής σύλληψης έσπευσε να συμμετάσχει στο ραντεβού της επόμενης μέρας στην Πλ. Γεωργίου. Συνεπής στην υπόσχεση της προηγούμενης μέρας κατέφθασε στην πλατεία με την αίσθηση ότι ο αγώνας έπρεπε να συνεχιστεί:
«Εκείνο το οποίο έχει σημασία είναι ότι φεύγαμε με μία λογική ότι τον αγώνα έπρεπε να τον μεταφέρουμε από το πανεπιστήμιο στις πλατείες και το ραντεβού μας ήτανε την επόμενη μέρα, το Σάββατο δηλαδή ξημερώνοντας τη μία η ώρα το μεσημέρι να βρεθούμε στην κεντρική πλατεία Γεωργίου. Με τη μόνη διαφορά ότι πλησιάζοντας εκεί … με έναν φίλο που δεν ήταν τόσο γνωστός, προφανώς είχαν τους δικούς τους ανθρώπους και ήταν ζωσμένη η πλατεία ….. οπότε έφυγα δεν πήγα στην πλατεία, δεν ήταν κανείς στην πλατεία, ούτως ή αλλιώς πήγα και κρύφτηκα»
Aκολούθησε η περίοδος της παρανομίας, η σύλληψή του οι βασανισμοί και η αποφυλάκισή του λίγο πριν το Πάσχα του 1974.
Ρωτώντας τον τι έχει αποκομίσει από τη συμμετοχή του στο κίνημα μου απάντησε:
Θα σου έλεγα ότι αυτή τη στιγμή είναι μία αίσθηση αυτοσεβασμού γιατί αυτά που πίστευα δεν τα εγκατέλειψα.
Καλό ταξίδι Άκη
*Της Μαρίας Κατσιγιάννη, Δρ. Εκπαιδευτικής Πολιτικής
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
* Τα κείμενα που φιλοξενούνται στη στήλη «Απόψεις» του thebest.gr απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι του portal.
