80 χρόνια μετά, οι μνήμες για τον Γιώργο Δημόπουλο που επέζησε είναι ακόμα ζωντανές
Καλάβρυτα 13 Δεκεμβρίου 1943. Γερμανοί στρατιώτες υποχρεώνουν όλα τα αγόρια από 13 ετών και πάνω, να συγκεντρωθούν στην κεντρική πλατεία του χωριού και από εκεί τους πήγαν στη «Ράχη του Καπή», που έγινε ο τόπος της θυσίας τους.
Οι γυναίκες και τα παιδιά οδηγήθηκαν στο σχολείο. Εκεί γινόταν ο τελευταίος έλεγχος στα αγόρια, κυρίως, για τις εκτελέσεις. Ο Γιώργος Δημόπουλος, είναι ένας από τους εγκλείστους στο δημοτικό σχολείο. Ήταν τότε 13 ετών. Αν και έχουν περάσει 80 χρόνια, δεν ξεχνά ποτέ ενώ μέχρι και σήμερα δεν έχει καταλάβει πώς ο αξιωματικός που διάλεγε τους μελλοθάνατους, τον έστειλε στην πλευρά αυτόν που θα ζούσαν. Κάθε φορά που μιλάει για το Ολοκαύτωμα, υποφέρει, όπως εξομολογείται μιλώντας στο thebest.gr, όμως μοιράζεται τη φρίκη που βίωσε για να καταγραφεί, να μην «χαθεί».
«Υπήρξα έγκλειστος την τραγική ημέρα της 13ης Δεκεμβρίου 1943, στο δημοτικό σχολείο των Καλαβρύτων, σε ηλικία 13 ετών, ακριβώς. Είμαι ένας κατά συγκυρία επιζών. Έζησα όλη την ακρότητα της θηριωδίας αλλά και της κτηνωδίας. Είχαν σπουδάσει το έγκλημα και ήταν όλοι αριστούχοι, με πλήρη απώλεια συνείδησης και ίχνος ελέους. Σκότωσαν τον πατέρα μας, έκαψαν το καταστήματα μας σπίτι μας με όλα τα υπάρχοντα που είχαν απομείνει μετά την προ ηγηθείσα λεηλασία τους. Ήμουν ο μεγαλύτερος από τα αδέλφια και έγινα ο προστάτης της οικογένειας. Αιφνίδια και αναπάντεχα βρεθήκαμε άστεγοι, χωρίς ρούχα, χωρίς θέρμανση, στο έλεος του χειμώνα, με το θερμόμετρο να δείχνει 5-10 βαθμούς υπό το μηδέν. Ότι απέμεινε ήταν στάχτες και αποκαΐδια. Αβάσταχτος πόνος. Τρόμος και απέραντη απελπισία ήταν ζωγραφισμένα στα παιδικά αλλά γερασμένα πρόσωπα και αγριεμένα μάτια. Μία απέραντη μελαγχολία από άκρη σε άκρη απλωνόταν. Κλαίγαμε, κοιτάζαμε γύρω μας μα είμασταν μόνοι. Όλο το βιός μας ήταν ό,τι φορούσαμε.
Οι γυναίκες που έμειναν πίσω ήταν οι ηρωικές μορφές που ξεπέρασαν ακόμα και το Ζάλογγο. Κάποιες έπρεπε να ανοίξουν μεγάλους τάφους να θάψουν τους άντρες, τα τρία ή τα τέσσερα αγόρια τους. Χωρίς παπά, χωρίς κερί, χωρίς λιβάνι. Με τη δύναμη με το κουράγιο, έσκαβαν με τα νύχια το σκληρό χώμα. Κανένας σήμερα δεν μπορεί να αποδώσει όσα έγιναν τότε. Καμία πένα δεν μπορεί να μεταφέρει την εικόνα. Ήταν μία κόλαση. Ήταν σα να άλλαξε η φύση ειρμό. Έτσι μας φαινόταν εκείνες τις ώρες» λέει.
Όπως εξομολογείται, «δεν υπάρχει μέρα που να μην σκεφτώ τη φρικαλεότητα που ζήσαμε. Όσοι επιζήσαμε επηρεαστήκαμε από αυτό, όλη μας η ζήση στιγματίστηκε. Όλο αυτό είναι καταγεγραμμένο στη ψυχή. Κάτι τέτοιο, δεν ξεχνιέται, βέβαια δε νιώθουμε όπως τον πρώτο καιρό, είμαστε όμως πάντα πληγωμένοι. Ακόμα και τώρα, μετά τα 90 μου χρόνια, όταν συναντάω τους έγκλειστους μου ήμασταν μαζί στο σχολείο, δεν συζητάμε τίποτα άλλο. Με την πρώτη ματιά, με τον πρώτο χαιρετισμό, μεταφερόμαστε εκεί, στην εκτέλεση και όσα έγιναν. Δεν ρωτάμε να μάθουμε τα νέα μας, τις δουλειές μας. Αυτόματα γυρνάμε πίσω το χρόνο σε όσο ζήσαμε, σε όσα μας έκαναν. Δεν γυρίζουμε σελίδα εμείς. Η σελίδα έχει παγώσει για εμάς. Όλη μου τη ζωή την έζησα στα Καλάβρυτα να κοιτάζω με ευλάβεια αυτά τα μέρη και να θυμάμαι.
Πολλές φορές σκέφτηκα πόσο τυχερός ήμουν που επιβίωσα. Τρεις φορές έχω περάσει από συμπληγάδες πέτρες. Δύσκολο, κι όμως πέρασα. Τότε, γενικός κανόνας και διαταγή ήταν να μη σκοτώσουν τα παιδιά που ήταν από 13 ετών και κάτω. Όμως ποιος μπορούσε να εκτιμήσει εκείνη τι στιγμή την ηλικία του κάθε παιδιού; Αν ήταν 12 ή 13ή 15;
Το εκτιμούσαν οι αξιωματικοί που μας οδηγούσαν στις αίθουσες του εγκλεισμού μας. Αν με το «μάτι» έκριναν ότι είναι κάτω από 13 σε έστελναν στη μητέρα σου, στα γυναικόπαιδα. Αν ήσουν λίγο ψηλός, σε θεωρούσαν μεγαλύτερο και σε έστελναν από την πλευρά των μελλοθάνατων. Εκεί έστειλαν τον πατέρα μου που ήταν 44 ετών. Η μητέρα μου με τα τρία μικρότερα αδέλφια μου οδηγήθηκε στην αίθουσα των γυναικών. Δεν ήταν στην πρόθεση τους δεν ήταν να εκτελέσουν τις γυναίκες και τα μικρά παιδιά. Ο αξιωματικός που έπρεπε να επιλέξει πλευρά για εμένα, προβληματίστηκε. Ίσως ήταν και πρωτοφανές αυτό γιατί γενικά δεν προβληματίζονταν ούτε είχαν να απολογηθούν σε κάποιον. Οι ζωές μας εξαρτώνται αποκλειστικά από τη δική του εκτίμηση. Κοντοστάθηκε λοιπόν και σκεφτόταν αν θα με στείλει στην πλευρά του πατέρα μου ή της μητέρας μου. Η μία ήταν προς το θάνατο και η άλλη προς τη ζωή. Με έπιασε από την μπλούζα που φορούσα, με μίσος. Με έριξε στο πλακόστρωτο. Με κλώτσησε προς τη μητέρα μου, προς τη ζωή. Δεν μπόρεσα ποτέ να κατανοήσω πώς ενώ με μισούσε, με έσπρωξε προς τη μητέρα μου. Ίσως βρέθηκε σε κάποια αναλαμπή ανθρωπιάς. Με μίσος με έσπρωξε προς τη ζωή».
«Κάθε φορά που μιλάω γι΄αυτά υποφέρω και είναι σε βάρος της υγείας μου. Ζωντανεύουν εικόνες που δεν έχουν φύγει ποτέ από μέσα μου. Δεν θέλω όμως όλα αυτά να τα πάω κοντά μου. Δεν εννοώ να μην καταγραφούν όλα και θαφτούν με το δικό μας τέλος. Επιθυμία είναι να μην ξανά ζήσει κανείς κάτι τέτοιο, άσχετα με το αν οι πόλεμοι δε σταματούν ποτέ. Αν σβήσει η μνήμη, η ιστορία θα επαναληφθεί. Τότε είμασταν εμείς, ίσως αύριο είναι και τα δικά σας παιδιά. Και φυσικά το απεύχομαι. Οι πόλεμοί καιροφυλακτούν. Γ αυτό η σελίδα πρέπει αν μείνει διάπλατα ανοιχτή για να συγκρατεί τους λαούς και να συνετίζει τους ηγέτες. Μέχρι που τα κανόνια να γίνουν νοσοκομεία, και οι φρεγάτες σκάφη αναψυχής» καταλήγει.
Ακολουθούν μαρτυρίες επιζώντων. Το φωτογραφικό και οπτικοακουστικό υλικό παραχωρήθηκε στο thebest.gr από το Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος.
Επεξεργασία βίντεο- μοντάζ: Βασίλης Μάρκου
Το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων από τον γερμανικό στρατό κατοχής έχει χαραχθεί ανεξίτηλα όχι μόνο στη μνήμη των Ελλήνων αλλά και στην παγκόσμια κοινότητα. Ωστόσο το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων παραμένει ανοιχτό. Μιλώντας στο thebest.gr o Πρόεδρος της Ένωσης Θυμάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος Χαρίλαος Ερμείδης εξηγεί ότι δεν έχει προχωρήσει η διαδικασία.
Όπως εξηγεί, «οι απόγονοι των εκτελεσθέντων δεν έχουν σταματήσει ποτέ να διεκδικούν. Αυτό πρέπει να καταγραφεί στη συνείδηση του Έλληνα για να μη νομίζει ότι το σκεφτήκαμε τώρα. Έχουμε πιέσει, ως ενώσεις και σύλλογοι θυμάτων, και δεν έχουμε αφήσει το θέμα. Πιστεύουμε ότι περισσότερο φούντωσε και μετά την απόφαση της βουλής των Ελλήνων το 2019 σύμφωνα με την οποία οι ελληνικές κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να διεκδικήσουν όλες τις οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα, όχι μόνο τις αποζημιώσεις των ιδιωτών αλλά και το κατοχικό δάνειο. Αυτή η απόφαση ήταν ένα καινούργιο σημείο καμπής. Απάντησαν οι Γερμανοί και είπαν με λίγα λόγια ότι «δεν ξέρουν τίποτα». Την κύρια ευθύνη την έχει το ελληνικό κράτος και οι κυβερνήσεις του.
Λόγω του αγώνα που δίνουμε συνεχώς και λόγω του ότι έχουν βγει στην επιφάνεια τα πραγματικά γεγονότα, την τελευταία δεκαετία έχει φουντώσει το θέμα. Ο αγώνας κατά της γερμανικής κυβέρνησης, και όχι των Γερμανών πολιτών, δεν έχει σταματήσει. Είναι ανάλγητη και ενώ αρχικά έδειξε πρόθεση να συζητηθεί το θέμα, τελικά άλλαξε γνώμη. Υπάρχουν στην Ελλάδα πέντε φορείς που έχουν υποχρέωση να ενωθούν, να συγκροτηθούν σε σώμα και να προωθήσουν τη διαδικασία. Από το 2019 έως σήμερα δεν έχει κουνηθεί φύλλο και μας προβληματίζει που ενώ η βουλή των Ελλήνων έχει δώσει εντολή στην οποιαδήποτε κυβέρνηση να διεκδικήσει τις γερμανικές αποζημιώσεις και οφειλές, κατά την πρόσφατη επίσκεψη της Άγκελα Μέρκελ στην Ελλάδα, δεν ειπώθηκε τίποτα σχετικά με αυτό το θέμα. Ούτε από τον πρωθυπουργό ούτε από την πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το θέμα είχε τεθεί στο παρελθόν μόνο από τον Προκόπη Παυλόπουλο.
Αναρωτιόμαστε γιατί οι κυβερνήσεις δεν καλούν τις ενώσεις των θυμάτων, το δίκτυο των μαρτυρικών πόλεων. Μιλάμε για 120 ολοκαυτώματα, μόνο, που είναι καταγεγραμμένα. Υπάρχουν στην έκθεση Δοξιάδη 1.770 χωριά και πόλεις που καταστράφηκαν. Ωστόσο έχουν καταγραφεί μόνο 120 και έχουν φτιάξει το δίκτυο μαρτυρικών πόλεων. Τα πάντα μπλοκάρονται από το ελληνικό κράτος το οποία αν ήθελε θα μπορούσε να προχωρήσει τη διαδικασία καθώς υπάρχουν όλα τα μέσα για να το κάνει. Θεωρούμε κοροϊδία από τις ελληνικές κυβερνήσεις που δεν διεκδικούν τις δικές μας αποζημιώσεις και κατ’ επέκταση το κατοχικό δάνειο και τους αρχαιολογικούς θησαυρούς.
Το 1941-1944 έγινε πλήρης καταγραφή σε ό,τι καταστράφηκε. Υπάρχει έκθεση που έχει κατατεθεί και στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ότι στα Καλάβρυτα και στην ευρύτερη περιοχή εκτελέστηκαν 1.436 άντρες. Φτάσαμε στα αρχεία του ελληνικού κράτους και προσπαθούμε να βρούμε αυτό το αρχείο. Δεν σταματήσαμε λοιπόν ποτέ να διεκδικούμε. Κανένα ελληνικό ολοκαύτωμα δεν έχει σταματήσει, απλώς μας κοροϊδεύουν. Τα ελληνικά ολοκαυτώματα δεν έχουν καταγραφεί ούτε έχουν ημέρα μνήμης. Το υπουργείο παιδείας τι κάνει για να μάθουν τα παιδιά τα ελληνικά ολοκαυτώματα; Έχουν ξηλώσει τα πάντα και αναρωτιόμαστε πώς θα μάθουν τι μας έκαναν οι Γερμανοί ναζί και οι Ιταλοί φασίστες; Πρέπει να μαθαίνουν για να μη ξανά γίνουν».
Αποκαλυπτήρια για το πρώην κτίριο Σταυριανού στα Ψηλαλώνια- Τι θα φιλοξενήσει και πότε
Το The BEST Magazine κυκλοφορεί με ανατρεπτικό... αέρα την Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου
Καιρός: Βαθιά άνοιξη το επόμενο 48ωρο - Κύμα ψύχους το Σαββατοκύριακο
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
