Ο «Αρίσταρχος» επελέγη ως ο πρώτος επίγειος σταθμός του «ευρυζωνικού δικτύου του Διαστήματος»

Αποτελεί μια κορυφαία στιγμή για την περιοχή του Χελμού και των Καλαβρύτων και μια επανάσταση στις νέες τεχνολογίες των επικοινωνιών. «Είναι ένα παράθυρο στο μέλλον, μέσω του Τηλεσκοπίου ‘Αρίσταρχος’, του δεύτερου μεγαλύτερου Τηλεσκοπίου στην Ευρώπη και του μεγαλύτερου στα Βαλκάνια», όπως επισήμανε ο Δήμαρχος Καλαβρύτων Θανάσης Παπαδόπουλος.

Όλα τα γνωστά δορυφορικά συστήματα μπαίνουν, πλέον, μέσω του προγράμματος SkyLight, σε τροχιά διασύνδεσης με τον ίδιο τρόπο που διασυνδέονται σήμερα τα επίγεια -γνωστά μας- δίκτυα σταθερών και κινητών επικοινωνιών. Αποκτούμε, έτσι, περισσότερες δυνατότητες και μεγαλύτερη ταχύτητα και ασφάλεια στη μετάδοση πληροφοριών.

Και έτσι, ο «Αρίσταρχος» στην κορυφή του Χελμού, αποκτά, πλέον, κομβικό ρόλο καθώς επελέγη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος ως ο πρώτος επίγειος σταθμός του «ευρυζωνικού δικτύου του Διαστήματος».

Στον «Αρίσταρχο» βρίσκονται ήδη επιστήμονες της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας οι οποίοι διεξάγουν πειράματα με το Τηλεσκόπιο και τον γεωστατικό δορυφόρο AlphaSAT.

Παράλληλα, το προσεχές Σάββατο 31 Ιουλίου 2021, στις 11 το πρωί, στο «Πέτρινο» κτίριο, στην κεντρική πλατεία Καλαβρύτων, μετά την παρουσίαση της έκθεσης Ντελακρουά, εκδήλωση που οργανώνεται από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καλαβρύτων, θα γίνει και η παρουσίαση του προγράμματος SkyLight, παρουσία του Γενικού Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων Δρ. Αθανάσιου Στάβερη.

Στην παρουσίαση θα υπάρξουν χαιρετισμοί και ομιλίες από τους:

-Θανάση Παπαδόπουλο, Δήμαρχο Καλαβρύτων.

-Καθηγητή Μανώλη Πλειώνη, Διευθυντή και Πρόεδρο ΔΣ ΕΑΑ.

-Δρ. Σπύρο Βασιλάκο, Διευθυντή ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ και ΕΥ Scylight.

-Δρ. Αθανάσιο Στάβερη, Γενικό Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.

-Δρ. Χριστίνα Γιαννόπαπα, Σύμβουλο ΓΓΤΤ.

-Harald Haushshield, Scylight Project Manager, Director of Telecommunications and Integrated Applications, European Space Agency.

Μετά την εκδήλωση θ’ ακολουθήσει ξενάγηση στις εγκαταστάσεις του Χελμού, όπου θα γίνει παρουσίαση του εξοπλισμού από τους ερευνητές του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ και το τεχνικό κλιμάκιο της ESA, παρατήρηση από τον «Αρίσταρχο» του δορυφόρου Alphasat και για πρώτη φορά πιθανή σύζευξη μεταξύ του «Αρίσταρχου» και του δορυφόρου AlpaSat.

Να σημειωθεί ότι πριν από περίπου ένα χρόνο, τον Αύγουστο του 2020, ο «Αρίσταρχος» επελέγη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) για την κατασκευή του πρώτου επίγειου σταθμού για την επόμενη γενιά των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών της Ευρώπης.

Το Τηλεσκόπιο του Χελμού, όπως είχε ανακοινώσει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, είχε επιλεγεί και εντάχθηκε στο πρόγραμμα ARTES ScyLight, μέσω του οποίου αναβαθμίζονται δραστικά οι δυνατότητες των σύγχρονων δορυφορικών υποδομών. Και έκτοτε, ξεκίνησαν όλες οι αναγκαίες συμπληρωματικές εργασίες στην κορυφή του Χελμού.

Με την πολύτιμη συνδρομή του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ). Επιπροσθέτως, η συμμετοχή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο πρόγραμμα Scylight της ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) εντάσσει, όχι μόνο το ΙΑΑΔΕΤ, αλλά και όλη την χώρα στον παγκόσμιο χάρτη στις νέες, καινοτόμες τηλεπικοινωνιακές τεχνολογίες και ανοίγει νέους αναπτυξιακούς ορίζοντες.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ SKYLIGHT  ΚΑΙ Ο «ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ»

Η τεχνολογία οπτικών επικοινωνιών με τη χρήση laser είναι η επόμενη επανάσταση στις δορυφορικές επικοινωνίες, φέρνοντας πρωτοφανείς ρυθμούς μετάδοσης, και υψηλή ασφάλεια δεδομένων για την κάλυψη αναγκών την επόμενη δεκαετία.

Σήμερα, η μετάδοση δεδομένων από δορυφόρους αξιοποιεί κυρίως την τεχνολογία των ραδιοκυμάτων.

Η τεχνολογία laser, σε αντίθεση με την τεχνολογία ραδιοκυμάτων, αξιοποιεί μια συγκεκριμένη δέσμη φωτός και δεν διαχέεται στην ατμόσφαιρα όπως τα ραδιοκύματα (ασύρματη τεχνολογία (wifi),δίκτυα κινητών τηλεφώνων κ.ο.κ). Έτσι λοιπόν είναι πάρα πολύ δύσκολο για κάποιον να υποκλέψει δεδομένα.

Ωστόσο η τεχνολογία επικοινωνίας με laser δεν είναι κάτι εντελώς νέο.

Η προυπάρχουσα τεχνολογία (περίπου 2 δεκαετίες) επίγειας επικοινωνίας με δορυφόρους με laser αξιοποιεί δορυφόρους που περιστρέφονται γύρω από τη γη σε χαμηλό υψόμετρο. Οι δορυφόροι αυτοί περιστρέφονται με μεγάλη ταχύτητα και το χρονικό περιθώριο που έχουμε για να επικοινωνήσουμε μαζί τους είναι σχετικά μικρό. Έτσι η μετάδοση δεδομένων σε κάποιο σημείο διακόπτεται και για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη λήψη δεδομένων θα πρέπει να περιμένουμε το δορυφόρο να κάνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τη γη.

Σε περιπτώσεις ακραίων καιρικών φαινομένων, παραδείγματος χάριν ενός τυφώνα που πλησιάζει απειλητικά την Ευρώπη, δεν μπορούμε να περιμένουμε το δορυφόρο να κάνει ολόκληρη περιστροφή ώστε να μας μεταδώσει τη θέση του τυφώνα (φαινομένου). Το ίδιο συμβαίνει με μια μεγάλη πυρκαγιά μέσα στο δάσος η πολύ κοντά σε πυκνοκατοικημένη περιοχή. Όταν επιστρέψει ο δορυφόρος μπορεί να είναι ήδη αργά για πολλούς ανθρώπους.

Εκτός όμως από τους δορυφόρους που κινούνται σε χαμηλό υψόμετρο έχουμε και τους δορυφόρους που κινούνται μαζί με τη γη (Γεωστατικοί).

Λόγω του μεγάλου ύψους των γεωστατικών δορυφόρων μπορούμε να έχουμε πλήρη κάλυψη της γης με μόνο λίγους δορυφόρους. Οι γεωστατικοί δορυφόροι που βρίσκονται σε μεγαλύτερο υψόμετρο επικοινωνούν μεταξύ τους, δημιουργώντας ένα παγκόσμιο ασύρματο δίκτυο στο διάστημα. Εκτός από την επικοινωνία μεταξύ τους οι Γεωστατικοί δορυφόροι έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν και με τους δορυφόρους που κινούνται σε χαμηλότερη τροχιά.  Έτσι λοιπόν έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν από κάτω τους όλους αυτους τους δορυφόρους και να λαμβάνουν δεδομένα από όλο τον κόσμο σε πραγματικό χρόνο.

Το Scylight αξιοποιεί και τους δορυφόρους που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα γύρω από τη γη (Low Earth Orbit) αλλά και τους δορυφόρους που κινούνται μαζί με τη γη σε μεγαλύτερο υψόμετρο (Γεωστατικοί Δορυφόροι GEO).

Οι Γεωστατικοί δορυφόροι μπορούν, ανά πάσα στιγμή, να επικοινωνούν με τους δορυφόρους που βρίσκονται σε χαμηλότερο υψόμετρο και «σκανάρουν» τη γη για ακραία φαινόμενα.

Ο «Αρίσταρχος» θα επικοινωνεί απευθείας με έναν Γεωστατικό δορυφόρο και θα κατεβάζει τα δεδομένα σε πάρα πολύ μεγάλες ταχύτητες με τη χρήση του laser στη γη. Για πρώτη φορά θα έχουμε συνεχή επικοινωνία με τους δορυφόρους καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Θα είναι ο πρώτος επίγειος σταθμός στη γη που θα κατεβάσει δεδομένα με τη τεχνολογία αυτή. Λόγω του μεγάλου όγκου δεδομένων που συλλέγουν οι δορυφόροι θα δημιουργηθούν σε τελικό στάδιο 10 επίγειοι σταθμοί σαν τον «Αρίσταρχο» σε όλο τον κόσμο.