Κατεπείγουσα προκαταρκτική εξέταση μετά την μηνυτήρια αναφορά Μάρκου-Αναγνωστοπούλου για τις φυλακές

Ο Βουλευτής Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Κώστας Μάρκου, εκπροσωπώντας και τη Βουλευτή Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Σία Αναγνωστοπούλου, μετέβη σήμερα  στα δικαστήρια Πατρών και κατέθεσε στον Εισαγγελέα Εφετών κ. Μπισμπίκη, μηνυτήρια αναφορά για την τραγική κατάσταση που επικρατεί στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Αγίου Στεφάνου.

Ο Βουλευτής κ. Μάρκου στην επικοινωνία που είχε με τον κ. Μπισμπίκη υπογράμμισε τις σοβαρές ευθύνες των διευθυνόντων το ανωτέρω σωφρονιστικό κατάστημα, όπου:

• Οι κρατούμενοι και το προσωπικό ΔΕΝ έχουν εμβολιαστεί.

•  Στις φυλακές Αγ. Στεφάνου δεν υπηρετεί κανένας μόνιμος γιατρός.

• Δεν έχει γίνει κανένας ουσιαστικός διαχωρισμός των ασθενών και κρατουμένων ευπαθών ομάδων με υποκείμενα νοσήματα από τους υπολοίπους κρατουμένους.

• Δεν έχει δρομολογηθεί επιδημιολογική διερεύνηση και εκτίμηση κινδύνου.

• Στους αποφυλακιζόμενους δεν εφαρμόζεται κανένα πρωτόκολλο του Ε.Ο.Δ.Υ. προς αποφυγή της διασποράς.

• Οι συνθήκες καθαριότητας των φυλακών είναι τραγικές.

Ο κ. Μπισμπίκης ανέφερε ότι θα μελετήσει την μηνυτήρια αναφορά και δήλωσε ότι θα παραγγείλει κατεπείγουσα προκαταρκτική εξέταση για το περιεχόμενό της.

ΔΕΙΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ 

ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Οι κρατικές φυλακές Αγίου Στεφάνου Αχαΐας είναι σωφρονιστικό κατάστημα που βρίσκεται στην περιοχή «Μαγούλα» της Βιομηχανικής περιοχής της Πάτρας. Ο προβλεπόμενος αριθμός κρατουμένων στο ως άνω κατάστημα είναι 400 ενώ τη στιγμή αυτή ο αριθμός τους είναι 700 κρατούμενοι.

Με δεδομένο τον ανωτέρω «υπερπληθυσμό» της φυλακής και το Νομό Αχαΐας σε «βαθύ κόκκινο» από πλευράς κρουσμάτων του κορωνοϊού η κατάσταση που επικρατεί στο Σωφρονιστικό Κατάστημα χαρακτηρίζεται από τα παρακάτω:

• Οι κρατούμενοι και το προσωπικό ΔΕΝ έχουν εμβολιαστεί παρά την ιδιαιτερότητα του αναγκαστικού συνωστισμού και το γεγονός ότι πολλοί έγκλειστοι θα μπορούσαν να έχουν κάνει το εμβόλιο εάν ήσαν ελεύθεροι λόγω ηλικίας και υποκείμενων νοσημάτων.

•  Στις φυλακές Αγ. Στεφάνου δεν υπηρετεί κανένας μόνιμος γιατρός.

• Δεν έχει γίνει κανένας ουσιαστικός διαχωρισμός των  ασθενών και κρατουμένων ευπαθών ομάδων με υποκείμενα νοσήματα από τους υπολοίπους κρατουμένους.

• Δεν έχει δρομολογηθεί επιδημιολογική διερεύνηση και εκτίμηση κινδύνου αφού τα κρούσματα του προσωπικού έχουν ήδη ξεπεράσει τα τρία, όπως ορίζεται από τα σχετικά πρωτόκολλα.

• Στους αποφυλακιζόμενους δεν εφαρμόζεται κανένα πρωτόκολλο του Ε.Ο.Δ.Υ. προς αποφυγή της διασποράς.

• Οι συνθήκες καθαριότητας των φυλακών είναι τραγικές αφού η πλειονότητα των εργαζομένων κρατουμένων είναι σε συνθήκες καραντίνας.

Όλα τα παραπάνω συμβαίνουν ενώ στους διευθύνοντες το ανωτέρω σωφρονιστικό κατάστημα έχει κοινοποιηθεί το από 07-05-2020 επισυναπτόμενο έγγραφο του Ε.Ο.Δ.Υ. στο οποίο αναφέρονται λεπτομερώς οι οδηγίες για τα καταστήματα κράτησης για τα μέτρα που πρέπει να τηρούνται για την αντιμετώπιση της λοίμωξης από τον κορωνοϊό.

―Την τραγική κατάσταση που επικρατεί στις φυλακές  Αγίου Στεφάνου την έχουν περιγράψει με έγγραφό τους προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Πατρών οι ίδιοι οι κρατούμενοι, στο οποίο αναφέρουν τα εξής:

«Με το παρόν θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για την κατάσταση που επικρατεί κατά τις τελευταίες 10 και πλέον ημέρες, στο Κατάστημα Κράτησης Πάτρας (φυλακή Αγίου Στεφάνου), με την έξαρση του ιού COVID-19 και με την πλημμελή εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων που ορίζονται.

Μέχρι σήμερα, έχουν εντοπιστεί συνολικά 96 άτομα θετικά στον ιό, εκ των οποίων 93 κρατούμενοι της Α΄ και Γ΄ πτέρυγας της φυλακής καθώς και 3 σωφρονιστικοί υπάλληλοι. Από τα 93 θετικά κρούσματα κρατουμένων, οι 56 έχουν μεταφερθεί σε ειδικούς χώρους, πλέον ακατάλληλους ως προς τις συνθήκες και τις υποδομές για τον αριθμό των ατόμων, για τη στοιχειώδη κάλυψη των αναγκών τους  και για την κατάσταση της υγείας τους. Οι υπόλοιποι βρίσκονται αποκλεισμένοι στους θαλάμους τους επί 24ώρου βάσεως.

Η τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων δεν είναι η ενδεδειγμένη καθώς παρουσιάζεται ανεπαρκής χορήγηση προστατευτικών μέσων (μάσκες, γάντια, αντισηπτικά) στους κρατουμένους και έλλειψη προστατευτικών στολών για τους υπαλλήλους που συχνά αναγκάζονται να χρησιμοποιούν τη μία μόνο στολή, ακόμα και σε 12ωρη βάρδια και διαφορετικούς χώρους της φυλακής.

Δεδομένου ότι η διασπορά του ιού στην φυλακή της Πάτρας έχει μη ελεγχόμενες διαστάσεις, με ορατό κίνδυνο για την υγεία των υπαλλήλων και των οικογενειών τους και με ακατάλληλες συνθήκες την υγιή και αξιοπρεπή διαβίωση των κρατουμένων, παρακαλούμε άμεσα για τις δικές σας ενέργειες».

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΣΗ ΠΟΙΝΙΚΩΝ ΕΥΘΥΝΩΝ

Σε παγκόσμιο επίπεδο τα σημαντικά νομικά και ηθικά ζητήματα για την αντιμετώπιση μεταδοτικών ασθενειών επανέρχονται με πολύ μεγαλύτερη ένταση στο προσκήνιο με την εξάπλωση του COVID - 19 και αφορούν συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα, σε συνδυασμό με την επιτακτική ανάγκη να διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία.

Στο ελληνικό ποινικό δίκαιο, δηλαδή, σε επίπεδο γενικής και ειδικής πρόληψης το θέμα ρυθμίζεται πλέον από το άρθρο 285 του ΠΚ, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την ψήφιση του ν. 4619/2019.

Συγκεκριμένα, κατά την διάταξη του άρθρου 285 ΠΚ:

«1. Όποιος παραβιάζει τα μέτρα που έχει διατάξει ο νόμος ή η αρμόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση μιας μεταδοτικής ασθένειας τιμωρείται: α) με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ζώα, β) με φυλάκιση και χρηματική ποινή αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος μετάδοσης της ασθένειας σε αόριστο αριθμό ανθρώπων

2. Αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα να μεταδοθεί η ασθένεια σε ζώα, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών και χρηματική ποινή, και αν είχε ως αποτέλεσμα να μεταδοθεί σε άνθρωπο, επιβάλλεται κάθειρξη έως δέκα έτη.

3.Αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών και αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.

4.Όποιος στις περιπτώσεις της παραγράφου 1 παραβιάζει τα μέτρα από αμέλεια, τιμωρείται: α) στην περίπτωση του στοιχείου α΄ με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας και β) στην περίπτωση του στοιχείου β΄ με φυλάκιση έως δύο έτη ή χρηματική ποινή

Στo πλαίσιο αυτό, ήδη από τις 12.03.2020 και με την υπ’ αρ. 4 και με αριθ. πρωτ. 2433 εγκύκλιο της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου επισημαίνεται προς τους Εισαγγελείς Εφετών της χώρας και δι’ αυτών προς τους Εισαγγελείς Πρωτοδικών της περιφέρειάς τους ότι πρωτίστως εφαρμογή διεκδικεί η διάταξη του άρθρου 285 του Ποινικού Κώδικα, η οποία, όπως είδαμε, απειλεί, συντρεχόντων των όρων και με τις διαβαθμίσεις της, ποινικές κυρώσεις εναντίον όσων παραβιάζουν τα μέτρα που νομίμως έχουν διαταχθεί προκειμένου να αποτραπεί η διάδοση της νόσου. Εν συνεχεία, με την από 31.03.2020 και υπ’ αρ. 7 και με αριθ. πρωτ. 2733 συμπληρωματική εγκύκλιο της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, επισημαίνεται και πάλι η ανάγκη εγρήγορσης και συνεχούς παρέμβασης των αρμόδιων Εισαγγελικών αρχών, όταν παραβιάζονται τα νόμιμα μέτρα, που είτε έχουν διαταχθεί είτε θα διατάσσονται, σχετικώς με την καταπολέμηση και διάδοση της νόσου του κορωνοϊού COVID – 19, ενόψει και της πρόβλεψης, πρωτίστως, της διάταξης του άρθρου 285 ΠΚ συντρεχόντων των όρων και με τις διαβαθμίσεις της

Η πράξη που περιγράφεται στο αδίκημα του άρθρου 285 ΠΚ διώκεται αυτεπάγγελτα (δεν απαιτείται η υποβολή έγκλησης). Περαιτέρω, είναι κοινό έγκλημα («όποιος», δηλαδή ο δράστης δεν απαιτείται να έχει κάποια ιδιαίτερη ιδιότητα ή σχέση) και μάλιστα υπάγεται στο δέκατο τρίτο κεφάλαιο του ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα που αφορά κατά βάση στα κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα, με τα οποία προστατεύεται το κοινωνικό σύνολο.

Ο δόλος για την πλήρωση του εγκλήματος συνίσταται στη γνώση της παραβίασης της απαγορευτικής διάταξης της αρχής και της αρμοδιότητας αυτής και βούληση της παραβίασης της με δυνητικό κίνδυνο διάδοσης μεταδοτικής νόσου είτε σε ζώα είτε σε αόριστο αριθμό ανθρώπων, ενώ αρκεί και ο ενδεχόμενος δόλος.

Το έγκλημα της παραγράφου 1 τελείται και από αμέλεια του δράστη (ά. 285 παρ. 4 ΠΚ), ο οποίος με θετική ενέργεια ή με παράλειψη προβαίνει σε πράξεις που συντελούν στη μετάδοση της ασθένειας παραβιάζοντας τα τεθέντα μέτρα προς αποτροπή δημιουργίας του ανωτέρω δυνητικού κινδύνου.

Από μία απλή αντιπαραβολή των όσων περιγράφηκαν στο ιστορικό και συμβαίνουν στις φυλακές του Αγίου Στεφάνου και το περιεχόμενο  των από 07-05-2020 «Οδηγιών για καταστήματα κράτησης» προκύπτει ότι η παραβίαση των υποδείξεων του Ε.Ο.Δ.Υ ήσαν πολλαπλές και συνεχείς μέχρι και σήμερα.

Είναι προφανές ότι τα φυσικά πρόσωπα (Διευθυντής Φυλακών Αγίου Στεφάνου – αρμόδιοι υπάλληλοι και πολιτικά στελέχη του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη) που ευθύνονται για την κατάσταση που περιγράφηκε ανωτέρω έχουν διαπράξει ποινικά αδικήματα.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΖΗΤΑΜΕ:

―Την άμεση παρέμβασή σας για την ανάταξη της επικίνδυνης για τη Δημόσια Υγεία κατάστασης που επικρατεί στις φυλακές Αγίου Στεφάνου Αχαΐας.

―Την απόδοση των ποινικών ευθυνών που αναλογούν στα υπεύθυνα φυσικά πρόσωπα που θα αποκαλύψει η ανακριτική διαδικασία.

Την παραγγελία Σας για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας των υπευθύνων για την τέλεση των αδικημάτων του άρθρου 285 Π.Κ. αφού τελούν «εν τω πράττεσθαι» και σήμερα όπως ανωτέρω προανέφερα (Άρθρ. 242 Κ.Π.Δ.)

Επισυνάπτουμε τις από 07-05-2020 «Οδηγίες για καταστήματα κράτησης» του Ε.ΟΔ.Υ.

Παρακαλούμε να μας δοθεί επίσημο αντίγραφο της παρούσης Μηνυτήριας Αναφοράς μας.