Τα οστά 56 στρατιωτών αγνοούνται ακόμη...
Μια μαζική τραγωδία που δεν έχει σχέση με ηρωισμό αλλά με δύστυχη μοίρα διαδραματίστηκε στην Πάτρα 100 περίπου χρόνια πριν.
Βρισκόμαστε στο 1918 και ο πλανήτης, ιδίως η Ευρώπη, προσπαθεί ακόμη να ξεπεράσει το σοκ του «Μεγάλου Πολέμου», όπως ονομάστηκε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο πιο φονικός και ανθρωποβόρος, μέχρι εκείνον που ακολούθησε ελάχιστες δεκαετίες αργότερα.
Με τις υποδομές κάθε φύσεως να είναι ουσιαστικά διαλυμένες, απολύτως ασορτί με τις ψυχές των ανθρώπων, ένας νέος, αόρατος εχθρός ξεπροβάλλει και εκμεταλλεύεται το χάος και την φρίκη που άφησαν πίσω τους οι μάχες. Μια μορφή γρίπης απειλεί να αποτελειώσει το έργο των στρατών. Να αφανίσει τον πλανήτη.
Ο ιός της γρίπης ακόμη και σήμερα είναι μια από τα μεγαλύτερες σπαζοκεφαλιές της επιστημονικής κοινότητας. Η ικανότητά του να αλλάζει, να μεταβάλλεται, να προσαρμόζεται και να αντεπιτίθεται τον καθιστά έναν απρόβλεπτο και δυσκολοκατάβλητο αντίπαλο, που αρνείται να παραδοθεί και να πεθάνει. Αντίθετα, σαν μετρ της εξαπάτησης, μεταμφιέζεται σε ένα απλό κρυολόγημα και σκοτώνει όταν βρει την ευκαιρία.
Και η καλύτερη για αυτόν τον δολοφόνο του μικρόκοσμου ήρθε πριν από έναν αιώνα. Το 1918, πριν καλά-καλά φύγει ο καπνός από τα πεδία των μαχών, κάπου στην Ανατολική Ασία έπεφταν οι πρώτοι νεκροί από την γρίπη. Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα αναφέρθηκε το πρώτο κρούσμα στην Ευρώπη. Ήταν ένα Άγγλος στρατιώτης που υπηρετούσε σε σύνταγμα που βρισκόταν στην Γαλλία. Όσο ο καιρός περνούσε τόσο μεγάλωνε ο αριθμός των θυμάτων. Και όσο το στράτευμα μετακινούνταν, τόσο εξαπλωνόταν ο ιός, χωρίς ακόμη να γνωρίζει κανείς τι ακριβώς συμβαίνει…
Η ονομασία «ισπανική γρίπη» αδικεί πολύ τους Ίβηρες, με πολλούς να κάνουν το λάθος να θεωρούν ότι από εκεί ξεκίνησε το κακό. Στην πραγματικότητα «βαφτίστηκε» έτσι, επειδή τα ισπανικά ΜΜΕ ήταν τα μόνα που έσπασαν την συνωμοσία της σιωπής που είχε επιβληθεί στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, τα οποία αποφάσισαν να αποκρύψουν το γεγονός, φοβούμενοι τον πανικό που θα δημιουργούνταν στους ήδη καταρρακωμένους πολίτες τους.
Το κακό δεν άργησε να χτυπήσει την πόρτα της Ελλάδας, αφού είναι γνωστό πως σύνορα μόνο οι άνθρωποι αναγνωρίζουν. Οι ιοί όχι…
Στα τέλη του Ιουλίου καταγράφονται τα πρώτα κρούσματα στη χώρα, αν και από τα δημοσιεύματα της εποχής προκύπτει ότι πολλοί ήταν εκείνοι που δεν είχαν την παραμικρή ιδέα για το τι είχαν να αντιμετωπίσουν. Οι αναφορές και οι υπαινιγμοί για… πλουτισμό των φαρμακοποιών δεν λείπουν. Ούτε οι αντίστοιχες για τους κρεοπώλες ή τους μανάβηδες, που όπως έγραφαν «βρήκαν ευκαιρία να διαφημίσουν την πραμάτεια τους».
Οι 56 θάνατοι στην Πάτρα!
Στο αρχείο της Ενορίας του Καθολικού Ιερού ναού Αγίου Ανδρέα Πατρών στο βιβλίο θανάτων (MORTUORUM LIBER III , 1895-1918) έχουν καταγραφεί αλλεπάλληλες ταφές με ονόματα Γάλλων στρατιωτών που δεν ήταν ένα και δυο αλλά πενήντα έξι!
Αιτία των μαζικών θανάτων, η επιδημία Ισπανικής γρίπης που ενέσκηψε εκείνο τον καιρό στην Ευρώπη. Οι θανόντες ήταν στρατεύσιμοι και μόνιμοι που υπηρετούσαν ως πλήρωμα των γαλλικών πολεμικών πλοίων που ναυλοχούσαν στον Πατραϊκό κόλπο ή άνδρες πεζικών μονάδων καθώς και τρεις άνδρες της αεροπορίας.
Η παρουσία των γαλλικών πολεμικών πλοίων στα λιμάνια και μονάδων πεζικού και αεροπορίας Γάλλων και Βρετανών στις μεγάλες πόλεις της Ελληνικής επικράτειας από το 1916, ήταν αποτέλεσμα του «Εθνικού Διχασμού» όπου η Ελλάδα είχε χωρισθεί στην κυβέρνηση των Αθηνών υπό τον Κωνσταντίνο και στην προσωρινή κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης υπό τον Βενιζέλο.
Οι σύμμαχοι το 1916 θα επιβάλουν ναυτικό αποκλεισμό στα λιμάνια της «Παλαιάς Ελλάδας» μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η Πάτρα με σκοπό να υποχωρήσει ο βασιλιάς Κωνσταντίνος.
Στις 28 Φεβρουαρίου και την 1ηΜαρτίου εκείνης της χρονιάς φεύγουν από την Πάτρα, λόγω στερήσεων από τον αποκλεισμό, με τα ατμόπλοια «Ιόνιον» και «Βόσπορος» περίπου 400 με 450 Ιταλοί που έμεναν στην πόλη.
Το 1918 ενσκήπτει στην Ευρώπη η Ισπανική γρίπη με εκατομμύρια θύματα σε όλο τον κόσμο. Συνήθως προσέβαλε νεαρά άτομα που πέθαιναν μέσα σε ένα 24ωρο.
Ο θάνατος επερχόταν από οξύ φλεγμονώδες πνευμονικό οίδημα, αιμορραγική πνευμονίτιδα ή πνευμονία με οξύ αιμορραγικό οίδημα. Παρατηρούνταν κυάνωση του δέρματος ιδιαίτερα γύρω από το πρόσωπο, στο στόμα, στον λαιμό και στα δάκτυλα.Στη νεκροψία οι βάσεις των πνευμόνων ήταν περισσότερο προσβεβλημένες και οι θωρακικές κοιλότητες περιείχαν ανοικτό καφέ ή κίτρινο ως σκούρο κόκκινο υγρό.
Στην Ευρώπη τα πρώτα κρούσματα εμφανίστηκαν σε στρατεύματα που στάθμευαν στη Γαλλία και στη συνέχεια μετακινούνταν μαζί με την… ασθένεια με αποτέλεσμα να υπάρξει πανδημία σε Γαλλία, Ιταλία, Μεγάλη Βρετανία και άλλες χώρες.
Στην Ελλάδα λέγεται ότι η γρίπη ξεκίνησε από την Πάτρα όπου σημειώνονται οι πρώτοι θάνατοι .
Όπως αναφέρεται σε σχετικό αφιέρωμα στο site mixanitouxronou“oι φήμες που κυκλοφόρησαν ήθελαν υπεύθυνα για την εξάπλωση της γρίπης στην Πάτρα, κάποια πακέτα συσκευασμένου καπνού που έφτασαν από τη Θεσσαλονίκη. Λέγεται ότι ο διευθυντής του καπνοκοπτηρίου της Πάτρας και ορισμένοι εργάτες που ήταν παρόντες κατά το άνοιγμα των πακέτων, νόσησαν και δύο από αυτούς πέθαναν. Ο τύπος στην Ελλάδα έγραφε για τη γρίπη στο εξωτερικό: «Αξιωματικοί, βουλευταί, γνωσταί κυρίαι του κόσμου απεβίωσαν εντός ολίγων ημερών από γρίπην βαρυτάτης μορφής. Ολόκληρα συντάγματα προσεβλήθησαν και εστρώθησαν «ψάθαι» εις τα νοσοκομεία»....
Ο εφημέριος του Καθολικού Ιερού Ναού της Πάτρας π. Ιωάννης Σινιγάλιας – Don Giovanni (1883-1970) σε ιδιόγραφη σημείωσή του τον Απρίλιο του 1918:
Σε ο,τι αφορά στη χορήγηση των Μυστηρίων στους ετοιμοθάνατους Γάλλους στρατιώτες, πρέπει να σημειώσουμε ότι επειδή μας είχαν κατηγορηματικά απαγορεύσει την είσοδο στο Γαλλικό νοσοκομείο δεν υπήρξε η δυνατότητα να εκτελέσουμε αυτό το καθήκον. Μας διαβεβαίωσαν όμως ότι ένας Ασσομψιονιστής (του Τάγματος της Μεταστάσεως της Θεοτόκου) ιερέας, Γάλλος στρατιώτης εκτέλεσε αυτό το καθήκον , διότι του ήταν δυνατόν».
Πέντε μήνες μετά , το Σεπτέμβριο του 1918, ο ιερέας γράφει ξανά:
«Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι πολλοί Γάλλοι στρατιώτες που πέθαναν σε αυτή την πόλη έλαβαν τα Μυστήρια γιατί πέθαναν είτε στο Δημοτικό νοσοκομείο είτε στο Στρατιωτικό νοσοκομείο όπου η είσοδος μας επιτρεπόταν. Όμως οι στρατιώτες που πέθαναν στο Γαλλικό νοσοκομείο όπου δεν μας επιτρεπόταν η είσοδος δεν έλαβαν τη θρησκευτική παρηγοριά, τουλάχιστον από εμάς. Άλλοι στρατιώτες που ετάφησαν σε αυτή την πόλη δεν πέθαναν εδώ αλλά στο Κουρτέση ή στο Πλατυγιάλι που υπάρχουν τα’ αεροδρόμια. Αυτοί λοιπόν οι τελευταίοι δεν μπόρεσαν να λάβουν τα μυστήρια.
Όλες οι ταφές έγιναν στο Α’ Δημοτικό Κοιμητήριο στο Ζαβλάνι, μάλλον στο Καθολικό τμήμα αυτού. Το Γαλλικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο σύμφωνα με το Ιστορικό Λεξικό των Πατρών του Κώστα Ν. Τριανταφύλλου, βρισκόταν στην οδο Αγίου Ανδρέου.
Η τοποθεσία Κουρτέση ίσως να υποδηλώνει το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ανδραβίδας.
Στο Πλατυγιάλι της Αιτωλοακαρνανίας ναυλοχούσαν τότε αγγλικά πολεμικά πλοία και ίσως γαλλικά υδροπλάνα.
Δεν υπάρχει καμία πληροφορία για τα οστά αυτών των θανόντων στρατιωτών.
Ακολουθεί ο μακάβριος κατάλογος με τα ονόματα, τις ηλικίες και την ημερομηνία ταφής των στρατιωτών όπως δημοσιεύθηκε προ καιρού στην εφημερίδα "Πελοπόννησος" .
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
