Αναγνωστοπούλου: Είμαστε το μέτωπο της νέας μεταπολίτευσης

Συνέντευξη παραχώρησε η Αναπληρώτρια Υπουργός Εξωτερικών και Υποψήφια Βουλευτής Αχαΐας, Σία Αναγνωστοπούλου στην Εφημερίδα Πελοπόννησος και τον δημοσιογράφο Κωνσταντίνο Μάγνη.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Υποστηρίζετε με γενναιότητα τη Συμφωνία των Πρεσπών. Με το χέρι στην καρδιά και χωρίς παραταξιακή προκατάληψη, ήταν η καλύτερη δυνατή συμφωνία; Ηταν καλή; Ηταν αναγκαία;

ΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: Η Συμφωνία των Πρεσπών είναι πρωτίστως πατριωτική συμφωνία. Πρώτον, διότι χαράχτηκε πάνω στην εθνική γραμμή του 1995 και 2008. Δεύτερον, διότι κατοχύρωσε το όνομα Μακεδονία μόνο για τη δική μας Μακεδονία (140 χώρες αναγνώριζαν τη γειτονική χώρα μόνο ως «Μακεδονία»). Τρίτον, διότι αποκατέστησε το ελληνικό ιστορικό παρελθόν της δικής μας Μακεδονίας. Τέταρτον, διότι έκλεισε μια «μαύρη τρύπα» στα βόρεια σύνορά μας, η οποία εγκυμονούσε τεράστιους κινδύνους, λόγω της αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή αλλά και λόγω της αναθεωρητικής πολιτικής κρατών όπως η Τουρκία. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει Έλληνας πολίτης σήμερα που δεν αναγνωρίζει ότι το εθνικό συμφέρον απαιτούσε να έχει, για παράδειγμα, η χώρα μας τον εναέριο έλεγχο της Βόρειας Μακεδονίας, και όχι η Τουρκία. Πέμπτον, διότι αναβαθμίστηκε δραστικά ο ρόλος της χώρας στα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Η Ελλάδα, που ξέφυγε από τη λογική της αδράνειας και της παθητικής εναπόθεσης των εθνικών της συμφερόντων σε «φίλους», κατορθώνει σήμερα να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή. Οι τριμερείς και τετραμερείς συμφωνίες, η συμμετοχή της Ελλάδας στην Πρωτοβουλία «Βερολίνο 17+1» (Συνεργασία Κίνας με βαλκανικές και κεντροευρωπαϊκές χώρες), και πολλά άλλα είναι συνέπειες του καταλυτικού ρόλου της Συμφωνίας των Πρεσπών. Έκτον και σημαντικότερο, διότι η Ελλάδα έχει τεράστιο κύρος πλέον στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως παράγοντας ειρήνης και σταθερότητας, ως δύναμη της αλληλεγγύης και της αλληλεξάρτησης στην περιοχή. Αυτό το κύρος μας επέτρεψε λίγες μέρες πριν, να πείσουμε τα κράτη-μέλη της ΕΕ να επιβάλλουν για πρώτη φορά μέτρα στην Τουρκία, για την προκλητική δραστηριότητά της στην κυπριακή ΑΟΖ.

Η Συμφωνία των Πρεσπών για την οποία ξεσηκώθηκε τόση καταστροφολογία από τη Νέα Δημοκρατία και το ΚΙΝΑΛ, και που την χαρακτήριζαν επαίσχυντη, προδοτική και εθνικά επιζήμια, είναι η ίδια Συμφωνία για την οποία ένα-ένα τα στελέχη της ΝΔ υποκριτικά αλλάζουν στάση και αναγνωρίζουν, όπως οι ίδιοι λένε, ότι είναι αδύνατη η κατάργησή της. Αφού επί μήνες δίχασαν και εκμεταλλεύτηκαν το πατριωτικό αίσθημα του κόσμου, τώρα μιλάνε «για συνέχεια του κράτους». Αυτός είναι ο ορισμός της πατριδοκαπηλίας.

Πέρα από όλα αυτά όμως, η Συμφωνία των Πρεσπών είναι σημαντική, όχι μόνο γιατί ξαναβγάζει τη χώρα πρωταγωνιστικά στους ενεργειακούς και οικονομικούς δρόμους των Βαλκανίων και αναβαθμίζει τη γεωστρατηγική της θέση, αλλά και για κάποιους άλλους λόγους. Συσσωρευμένα προβλήματα δεκαετιών επιτέλους επιλύονται. Η διάνοιξη του διασυνοριακού δρόμου στη Φλώρινα, αίτημα των κατοίκων επί 40 χρόνια, καθώς και η διάνοιξη διασυνοριακού δρόμου στην Πέλλα, δίνει οικονομική, τουριστική, περιβαλλοντική αναπνοή στις τοπικές κοινωνίες. Από την άλλη μεριά, τα προβλήματα του επιχειρηματικού κόσμου (εμπορικές ονομασίες, σήματα, κλπ) παίρνουν το δρόμο της επίλυσης χάρη στη Συμφωνία. Ήδη συστάθηκε η Διεθνής Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που συνεδρίασε πριν λίγες μέρες στα Σκόπια. Η ΝΔ επικαλείται διαρκώς την εφαρμογή της Συμφωνίας (την οποία αποκαλούσε κατάπτυστη) για την προστασία των ελληνικών επιχειρηματικών συμφερόντων. Τέλος, η εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών αποτελεί προϋπόθεση για την ευρωπαϊκή ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας. Αυτό που υποτίθεται θα απαιτήσει η ΝΔ το έχουμε ήδη κάνει (άρθρο 7 της απόφασης για τη Διεύρυνση στα Δυτικά Βαλκάνια).

ΕΡΩΤΗΣΗ: Σχολιάστηκε πάντως ότι ήταν ιστορική παραφωνία μια αριστερή κυβέρνηση να επικαλείται την ευμένεια του ΝΑΤΟ για να δικαιολογεί μια επιλογή με σοβαρή εθνική διάσταση.

ΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: Ανήκω σε ένα κόμμα (ΣΥΡΙΖΑ) το οποίο ήδη από τη δεκαετία του ’90 στήριξε, μαζί με άλλες δυνάμεις, την επίλυση του ονοματολογικού. Δεν δίστασε να στηρίξει την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995, όπως και τη θέση του 2008. Δεν αλλάξαμε εμείς θέση, κάποιοι άλλοι άλλαξαν. Το ζητούμενο στις σχέσεις μας με τη Βόρεια Μακεδονία ήταν να εγκαθιδρύσουμε μέσω της Συμφωνίας κουλτούρα διαλόγου και συναίνεσης μέσω αμοιβαίων συμβιβασμών. Έτσι κι αλλιώς η Ελλάδα δεν μπορούσε να αποτρέψει ή να επιτρέψει την ένταξη της χώρας αυτής στο ΝΑΤΟ (αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά όσοι χειρίστηκαν το «Μακεδονικό» πριν από εμάς). Καταφέραμε ωστόσο να δημιουργήσουμε στα Βαλκάνια μια στερεή νησίδα συνύπαρξης, φιλίας και συνανάπτυξης, κάτι που για μας συνιστά ρωγμή στους ανταγωνισμούς (διεθνείς και περιφερειακούς) στην περιοχή. Κατορθώσαμε επίσης στο εσωτερικό της χώρας να ξαναφέρουμε σε διάλογο τις προοδευτικές δυνάμεις αυτού του τόπου, αυτές που δεν ανέχονται την πατριδοκαπηλία και τη χειραγώγηση των εθνικών αισθημάτων του λαού. Η Συμφωνία των Πρεσπών ήταν καταλύτης για την ανασυγκρότηση του κεντροαριστερού, προοδευτικού, δημοκρατικού χώρου, με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Στο μέτωπο με την Τουρκία: Διαβάσαμε κάποιες ψύχραιμες αναλύσεις, σύμφωνα με τις οποίες θα πρέπει να αναθεωρηθεί το δόγμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Δεν υπάρχει ευρωπαϊκή προοπτική για την Τουρκία, ώστε να την ενδιαφέρει η καλή διαγωγή. Αλλά και η θέση της στο ΝΑΤΟ είναι εύθραυστη, ώστε να την κρατάει «σε λογαριασμό». Μήπως απειλούμαστε περισσότερο από όσο νομίζουμε;

ΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: Η Ελλάδα δεν έχει να φοβηθεί τίποτε. Η χώρα μας διαθέτει αποτρεπτική ικανότητα και μπορεί να διασφαλίσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα χωρίς κανένα φόβο. Χάρη δε, στα συνεκτικά αποτελέσματα της εξωτερικής πολιτικής μας, η Ελλάδα δεν είναι μόνη. Σας υπενθυμίζω ότι για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει λάβει απόφαση για την επιβολή στοχευμένων μέτρων σε βάρος της Τουρκίας ως απάντηση στην εντεινόμενη τουρκική προκλητικότητα του τελευταίου διαστήματος στην κυπριακή ΑΟΖ. Αυτό είναι αποτέλεσμα της ελληνικής και κυπριακής διπλωματίας που με σειρά ενεργειών στην Ανατολική Μεσόγειο αναδείξαμε το ζήτημα στην ευρωπαϊκή του διάσταση. Στους υψηλούς τόνους της Τουρκίας που το τελευταίο διάστημα βυθίζεται σε μια πολιτική αναθεωρητισμού, απαντάμε με νηφαλιότητα καθώς και με το διεθνές δίκαιο. Η Τουρκία, χωρίς ευρωπαϊκή προοπτική, κινδυνεύει να μπει σε αχαρτογράφητα νερά.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι είναι ο ΣΥΡΙΖΑ του 2019, σε σχέση με το ΠΑΣΟΚ του 2010, το ΚΙΝΑΛ του 2019 και την αναθεωρητική αριστερά της εποχής Κύρκου;

ΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς με διαφορετική πορεία από αυτή του ΠΑΣΟΚ του 2010 ή άλλη μετάλλαξή του. Ωστόσο ο ΣΥΡΙΖΑ, από το 2012 κυρίως και μετά, παραμένοντας ένα κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, κατόρθωνε σταδιακά να γίνεται ο πόλος ενός μεγάλου προοδευτικού και δημοκρατικού κόσμου, κατακερματισμένου, που αισθανόταν είτε προδομένος είτε περιθωριοποιημένος. Σε αυτή την πορεία της διακυβέρνησης εξέφρασε αυτόν τον κόσμο, αλλά και έστησε γέφυρες με τις διάσπαρτες δυνάμεις του. Άρχισε λοιπόν, χωρίς να εγκαταλείπει την ταυτότητά του, να συνδιαμορφώνει –όχι πάντα εύκολα- αυτό τον χώρο. Έχω ξαναπεί ότι αυτές οι γέφυρες συνιστούν τις θέσεις μάχης απέναντι στη νέα Δεξιά που εμφανίζεται με εναλλακτικό πρόσωπο και νεοφιλελεύθερες συνταγές εμπλουτισμένες με ακροδεξιό άρωμα. Ειδικά στην Αχαΐα, προπύργιο της Μεταπολίτευσης και αυτού του χώρου, ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία (όλοι οι προοδευτικοί πολίτες) μπορεί και πρέπει να ενισχύσει το μέτωπο της νέας Μεταπολίτευσης απέναντι στη νέα (αλλά πολύ παλιά) Δεξιά. Σε αυτή την πολύ παλιά Δεξιά που στοιχεία της, τα γνώρισε η Πάτρα με τη δολοφονία του Τεμπονέρα. Μπορεί και πρέπει η Αχαΐα να γίνει στις 7 Ιουλίου το παράδειγμα της ανασυγκρότησης αυτού του μετώπου, ένα μέτωπο που είναι σε εξέλιξη σε όλη την Ευρώπη. Η ενότητα των κεντροαριστερών και αριστερών δυνάμεων είναι εφικτή στην Αχαΐα.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Δεν έχουν κοπάσει στο Πανεπιστήμιο Πατρών οι αναταράξεις από τον νόμο Γαβρόγλου. Συνοπτικά, εκφράζεται η αντίθεση ότι πάμε σε πανεπιστημιοποιήσεις με αμφίβολο αντίκρισμα. Αν δεν ισχύει αυτό, τι ισχύει;

ΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: Με το νόμο Γαβρόγλου υλοποιείται η στρατηγική της κυβέρνησης για τη δημόσια Παιδεία, στην οποία κυριαρχεί η αντίληψη του ενιαίου χώρου: διδασκαλία, έρευνα, διασύνδεση με την κοινωνία. Μια αντίληψη με την οποία ενισχύεται η τριτοβάθμια εκπαίδευση, και η οποία είναι ταυτοχρόνως αναπτυξιακή. Ο διεθνής ανταγωνισμός απαιτεί ισχυρά Πανεπιστήμια –και όχι διάσπαρτες και κατακερματισμένες δυνάμεις. Τα ΤΕΙ της χώρας είχαν ένα αξιόλογο δυναμικό (και το δικό μας εδώ) που η συνέργεια με τα Πανεπιστήμια είναι προς όφελος και της τεχνολογικής εκπαίδευσης (που είχε καταντήσει παρίας) αλλά και των Πανεπιστημίων. Σε ό,τι αφορά ειδικά το Πανεπιστήμιο Πατρών, η ενίσχυσή του με τη συνέργεια με το ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας, με την ίδρυση της Γεωπονικής Σχολής αλλά και της Νομικής Σχολής ανανεώνει το ρόλο του ως έναν από τους πυλώνες της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα, αλλά και ως έναν από τους ισχυρούς πόλους ανάπτυξης της περιοχής μας. Είναι κρίμα που η ΝΔ, προτάσσοντας το όραμά της για ιδιωτικά Πανεπιστήμια, πολέμησε την ίδρυση της Νομικής Σχολής. Πάντως, παρά τα όποια προβλήματα (πάντα το καινούριο δημιουργεί αναταράξεις), οι δυνάμεις του Πανεπιστημίου και του ΤΕΙ συνεργάζονται με άριστο τρόπο και έχουν προχωρήσει ταχύτητα έναν μακρόπνοο σχεδιασμό. Είναι προς τιμή της πανεπιστημιακής κοινότητας της περιοχής μας.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Μια ερώτηση «αυτοβιογραφικού» περιεχομένου. Ποια είναι η προσωπική σας σύνδεση με την Αχαΐα;

ΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Πάτρα, με ρίζες –από την πλευρά του πατέρα μου- που απλώνονται σε όλη σχεδόν την Αχαΐα: από τον Ερύμανθο και τα Αροάνια μέχρι τα Καμίνια –το ωραιότερο θερινό θέρετρο της ζωής μου. Από την πλευρά της μητέρας μου, οι ρίζες απλώνονται στη Μικρά Ασία –από τη Σμύρνη μέχρι το Ικόνιο. Γεννήθηκα και μεγάλωσα λοιπόν σε μια γειτονιά της Πάτρας που συνδύαζε και τα δύο: στα προσφυγικά, εκεί που είναι ακόμα το πατρικό μου. Τα προσφυγικά ήταν ο μικρός και ο μεγάλος κόσμος μου, και παραμένουν. Ο μικρός της παιδικής και νεαρής μου ηλικίας, αλλά και ο μεγάλος όλης μου της ζωής: από εκεί ξεκίνησε το ενδιαφέρον μου για τις μετέπειτα σπουδές μου (διδακτορικό για τις ελληνικές κοινότητες της Μικράς Ασίας), από εκεί όμως ξεκίνησε και η προσπάθεια «κατάκτησης» του μεγάλου κόσμου: της Πάτρας πρώτα (Ψηλαλώνια κατεξοχήν), της Αθήνας ως φοιτήτρια, του Παρισιού και μετά όπου μπορούσα. Από εκεί όμως ξεκίνησε και η προσπάθεια «ανακάλυψης» της Αχαΐας (με τους γονείς κάθε Κυριακή, Πάσχα και καλοκαίρια σε όλα τα χωριά του Νομού, όπου ζούσε διάσπαρτο το σόι), αλλά και μετά ως βουλευτή. Από εκεί ξεκίνησε και η μεγάλη πολιτική διαπαιδαγώγηση: τι σημαίνει Δεξιά, τι σημαίνει Αριστερά, τι σημαίνει προοδευτικός κόσμος, τι σημαίνει συντηρητικός. Η πραγματική κοινωνία, με τα πραγματικά και διαφορετικά της προβλήματα, η σημασία των πολιτικών αντιπαραθέσεων και των ταξικών συγκρούσεων ήταν πάντα στη ζωή μου. Τα προσφυγικά είναι ένα μεγάλο σχολείο που το κουβαλάς σε όλη σου τη ζωή –φεύγεις και ξαναεπιστρέφεις.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι προσφέρατε ως βουλευτής στον νομό; Ποια είναι τα πλάνα σας για την συνέχεια;

ΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: Θέλω να πιστεύω ότι απ’ όπου βρέθηκα (βουλευτής, αναπληρώτρια Υπουργός Παιδείας, αναπληρώτρια Υπουργός Εξωτερικών) υλοποίησα όσο μπορούσα με συνέπεια το Πρόγραμμα της Κυβέρνησης και μετέφερα προς επίλυση κάποια από τα προβλήματα αυτού του τόπου (έλλειψη υποδομών για παράδειγμα, όπως οδικό δίκτυο, υδροδότηση του κάμπου δυτικής Αχαΐας με το φράγμα του Πηνειού που εντάχθηκε στα εθνικά σχέδια, για την ανακούφιση των αγροτών και την αύξηση της αγροτικής παραγωγής, κλπ). Αναβάθμιση της δημόσιας Παιδείας σε όλες τις βαθμίδες της (Δημόσιο Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης (Δ.Ι.Ε.Κ) στη Δυτική Αχαΐα, Έκθεση Μεταφοράς & Τεχνογνωσίας «Patras IQ» -επιστέγασμα των προσπαθειών για απευθείας σύνδεση της έρευνας με την ανάπτυξη και τη μεταφορά της έρευνας στην αγορά- επαναλειτουργία των Τμημάτων του ΤΕΙ που η προηγούμενη κυβέρνηση είχε κλείσει, προσπάθεια για ίδρυση της Νομικής Σχολής, αποφασιστική αναβάθμιση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, κλπ). Αισθάνομαι υπερήφανη που ως μέλος της κυβέρνησης είχα την τύχη να υλοποιήσω την απόφαση της Ολομέλειας της Βουλής και τη δέσμευση του πρωθυπουργού, να επιδώσω δηλαδή Ρηματική Διακοίνωση στη γερμανική κυβέρνηση για τις γερμανικές επανορθώσεις και αποζημιώσεις.

Τα Καλάβρυτα, τόπος μαρτυρίου, όπως και άλλες περιοχές της Ελλάδας ελπίζω να δικαιωθούν.

Το κρίσιμο ωστόσο είναι ότι η Αχαΐα είχε και εξακολουθεί να έχει οξυμένα προβλήματα. Η πολιτική της Κυβέρνησης κατόρθωσε να θέσει σε τροχιά επίλυσης σημαντικά ζητήματα (τρένο, λιμάνι, αυτοκινητόδρομος, κλπ), να ανακουφίσει τα λαϊκά στρώματα, να ξαναστήσει στα πόδια της τον μικρομεσαίο κόσμο, να χρηματοδοτήσει τους δήμους. Σε ό,τι με αφορά θέλω να πιστεύω ότι, όσο και όπως μπορούσα, στήριξα το σχέδιο της Κυβέρνησης, μετέφερα πολλά από αυτά τα προβλήματα στο κέντρο και συνέβαλα στην αντιμετώπισή τους. Πάντως το τηλέφωνό μου και το γραφείο μου ήταν ανοικτά για όλους.