Τροχαίο ατύχημα, μια ανοικτή πληγή

(Αφιερώνεται στη μνήμη των 653 νεκρών και στους 599 σοβαρά τραυματισμένους από τροχαία ατυχήματα που συνέβησαν στην Ελλάδα το έτος 2018)

Από το έτος 2000 έως και το 2014, συνέβησαν σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο 210.886 τροχαία ατυχήματα.

Σε αυτά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ), έχασαν τη ζωή τους 21.608 άνθρωποι, δηλαδή εξαφανίστηκε μία πόλη σαν το Αίγιο και 31.631 τραυματίστηκαν σοβαρά. Είναι δηλαδή σαν να βομβαρδίστηκε μια πόλη σαν την Τρίπολη και όλοι οι κάτοικοι της να έχουν υποστεί σοβαρή αναπηρία.

Στην ουσία πρόκειται για μία εθνική καταστροφή, τα αποτελέσματα της οποίας μπορούν να συγκριθούν με τις συνέπειες μιας αιματηρής πολεμικής σύγκρουσης.

Η διαφορά είναι ότι ούτε η κοινωνία μας ούτε και το οργανωμένο κράτος έχουν συνειδητοποιήσει το μέγεθος αυτής της καταστροφής. Είναι βέβαια αλήθεια ότι η είσοδος στην καθημερινότητα μας της χρήσης του αυτοκινήτου ή του δικύκλου συνδέεται άρρηκτα με συνθήκες που δημιουργούν κινδύνους. Αυτούς ακριβώς τους κινδύνους μία οργανωμένη κοινωνία οφείλει να περιορίσει στο μικρότερο δυνατό βαθμό, μέσα από μέτρα που είναι υποχρεωμένοι να λάβουν οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς.

Το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση αυτού του κακού είναι η διάγνωση των αιτιών του. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς ειδικές γνώσεις για να διαπιστώσει ότι η κύρια αιτία είναι η έλλειψη οδικής παιδείας. Αρκεί να σταθεί για λίγο στη διασταύρωση των οδών Γούναρη και Κορίνθου, έξω από τα δικαστήρια.

Εκεί θα διαπιστώσει ότι οι πεζοί ακροβατούν κυριολεκτικά ανάμεσα στα κινούμενα οχήματα, ακόμα και αν ο σηματοδότης έχει γι' αυτούς κόκκινο χρώμα που απαγορεύει τη διέλευση τους. Δηλαδή για ένα κέρδος ελάχιστων δευτερολέπτων οι πεζοί στη συντριπτική τους πλειοψηφία παίζουν κυριολεκτικά «κορώνα - γράμματα» τη σωματική τους ακεραιότητα, ίσως και την ίδια τη ζωή τους. Και άλλο ένα παράδειγμα από τους δρόμους της πόλης μας που αφορά τη συμπεριφορά των οδηγών. Ας πάρουμε π.χ. τις διαβάσεις των πεζών που υπάρχουν στο επάνω και στο κάτω μέρος της πλατείας Γεωργίου. Είναι πολύ σπάνιες οι περιπτώσεις που ο οδηγός θα σεβαστεί την προτεραιότητα του πεζού ο οποίος κινείται στις διαβάσεις και θα του παραχωρήσει προτεραιότητα, όπως ορίζει ο νόμος. Οι χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης διέγνωσαν έγκαιρα ότι η βασικότερη αιτία των τροχαίων ατυχημάτων είναι η έλλειψη παιδείας και ήδη από το έτος 1960 και μετά έχουν εισαγάγει το μάθημα της κυκλοφοριακής αγωγής σε όλες τις βαθμίδες της σχολικής εκπαίδευσης από το νηπιαγωγείο έως το Πανεπιστήμιο. Το μέτρο αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, σύμφωνα με έγκυρες στατιστικές μετρήσεις, να μειωθούν τα τροχαία ατυχήματα στις χώρες αυτές κατά πολύ μεγάλο ποσοστό. Την απλή αυτή αλήθεια η ελληνική Πολιτεία συνειδητοποίησε πολύ αργά. Μόλις το έτος 1999, και υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης,   εισήγαγε την υποχρεωτική διδασκαλία του μαθήματος της κυκλοφοριακής αγωγής σε όλες τις βαθμίδες της σχολικής εκπαίδευσης με το άρθρο 12 παρ. 10 του Ν. 2696/1999, δηλαδή του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Όμως μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τις πληροφορίες που κατάφερα να συγκεντρώσω από τις αρμόδιες πηγές, δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα για την εφαρμογή του νόμου. Όλες οι Κυβερνήσεις που ανέλαβαν διαδοχικά την εξουσία μέχρι και σήμερα και οι αρμόδιοι υπουργοί τους έδειξαν και εξακολουθούν να δείχνουν μια παραλυτική αδράνεια που προκαλεί εύλογες απορίες. Δεν μπόρεσαν να εφαρμόσουν το νόμο ή δεν θέλησαν απλώς να τον εφαρμόσουν; Πρόκειται για παραλυτική ανικανότητα ή για εγκληματική αδιαφορία; Ωστόσο συνεχίζουμε να παραδίδουμε στον Μολώχ της ασφάλτου νέες γενιές Ελλήνων, οι οποίες προορίζονται να γεμίζουν με σταυρούς τα νεκροταφεία της χώρας μας και τα κρεβάτια νοσηλείας των νοσοκομείων μας. Αν όμως οι υπεύθυνες Κυβερνήσεις είχαν εισαγάγει στα σχολεία το μάθημα της κυκλοφοριακής αγωγής εδώ και 20 χρόνια, από τότε δηλαδή που ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος, θα είχαμε πολλές γενιές παιδιών και εφήβων που θα είχαν εκπαιδευθεί στον τομέα της κυκλοφοριακής συμπεριφοράς και θα είχαμε ήδη δρέψει εδώ και αρκετά χρόνια τους καρπούς της υλοποίησης αυτής της νομοθετικής ρύθμισης.