Πάτρα: Φοβού τους σεισμούς και πάρτε μέτρα λένε σεισμολόγοι και μηχανικοί

Αντισεισμική θωράκιση δημοσίων κτιρίων και έλεγχος στα παλιά κτίρια

Είναι δυνατόν η σεισμική συγχορδία που έχει ο σεισμός στην Τουρκία να επηρεάσει το Κυπριακό και Ελληνικό τόξο; Το γεγονός εγείρει έντονους προβληματισμούς όπως προκύπτει και από τις δηλώσεις των έγκριτων σεισμολόγων Κώστα Παπαζάχου και Γεράσιμου Παπαδόπουλου.

Ειδικότερα, συνομολογούν ενδεχόμενη επίδραση στη χώρα μας παρά τον αναχαιτιστικό παράγοντα της μεγάλης απόστασης, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα είναι διάσπαρτη ρηγμάτων τόσο σε ηπειρωτικό και υποθαλάσσιο χώρο.

«Ανά πάσα στιγμή μπορεί νε έχουμε έναν μεγάλο σεισμό καθότι στη χώρα μας γίνονται 15-20 σεισμοί άνω των 5 Ρίχτερ κάθε χρόνο με συχνότητα δύο και τρεις κάθε μήνα» δήλωσε στην εφημερίδα «Γνώμη» ο καθηγητής Παπαζάχος.

«Σύμφωνα με την διεθνή επιστημονική έρευνα σεισμοί του μεγέθους του Γκαζιαντέπ πληρούν τις προϋποθέσεις να διεγείρουν ρήγματα των γειτονικών περιοχών μηδέ εξαιρουμένου του Κυπριακού τόξου και της Ανατολικής Μεσογείου γεγονός που αφήνει ανοικτά ενδεχόμενα και για τη χώρα μας», δηλώνει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος. Όμως και οι δυο αναφερόμενοι στη Αχαΐα υποστηρίζουν ότι τα ρήγματα της ευρύτερης περιοχής δίνουν σεισμούς της τάξης των 6, 6,5 έως 7 ρίχτερ.

Τα ερωτήματα που τίθενται είναι: Είμαστε έτοιμοι για έναν σεισμό αυτών των μεγεθών; -Ποια η κατάσταση των κτηριακών υποδομών στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως στην Πάτρα που είναι πολυπληθέστερη;- Τι γίνεται με τα προ των αντισεισμικών κανονισμών κτίρια; -Τι συμβαίνει με τα ανεγερθέντα με τον κανονισμό του 1984; Καλύπτονται με αντισεισμικοί προστασία τα κτίρια με τον αντισεισμικό σχεδιασμό του 1995 και του -2008; Τι γίνεται με τα λιθόκτιστα διατηρητέα;

Στα ερωτήματα απαντούν ο Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, Διευθυντής του Εργαστηρίου Κατασκευών και Πρόεδρος της Επιτροπής Διαχείρισης του Σεισμικού Προσομοιωτή, που δραστηριοποιείται κυρίως στην πειραματική μελέτη της συμπεριφοράς κατασκευών, στο σχεδιασμό/ενίσχυση κατασκευών οπλισμένου σκυροδέματος και στην ανθεκτικότητα τους σε ακραίες δράσεις, Ευστάθιος Μπούσιας και ο πρώην Πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Αχαΐας με κύριο γνωστικό αντικείμενο την στατικότατα κτιρίων Παναγιώτης Χριστόπουλος.

«Οι προγενέστεροι σεισμοί έδειξαν πως σε γενικές γραμμές τα κτίρια στην Πάτρα επέδειξαν καλή αντισεισμική συμπεριφορά υπό την έννοια των μη εκτεταμένων βλαβών και ολικής καταστροφής. Ειδικότερα όσα εκ των κτιρίων έχουν κατασκευασθεί στη βάση της σύγχρονης τεχνικής γνώσης και με τον αντισεισμικό κώδικα που εφαρμόζει με σεβασμό η Ελλάδα και που δεν αποκλίνει από το Ευρωκώδικα είχαν εξαιρετική συμπεριφορά στους σεισμούς.

Στόχος του νέου αντισεισμικού σχεδιασμού είναι η ενίσχυση να είναι τέτοια που να εξασφαλίζει σε μεγάλους σεισμούς την προστασία της ανθρώπινης ζωής», επισημαίνει Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών Ε. Μπούσιας. Ο ίδιος υποστηρίζει, ότι κτηριακά συγκροτήματα (πολυκατοικίες) του 1964 κατά γενικό κανόνα έχουν επιδείξει σχετικά καλή συμπεριφορά, παρότι οι προδιαγραφές του σκυροδέματος απέχουν εξαιρετικά από τις τρέχουσες προδιαγραφές. Αυτό βέβαια εξηγείται πολυπαραμετρικά ανάλογα με την κατασκευή και ποικίλει από κτίριο σε κτίριο.

Γενικώς τα προ των αντισεισμικών κανονισμών κτίρια «πάσχουν» από ηυξημένη τρωτότητα αλλά και εκείνα που κατασκευάστηκαν στην βάση του κανονισμού του 1984. Από το 1995 θεμελιώνεται τεχνική γνώση ο αντισεισμικοί κανόνες γίνονται με άλλα κριτήρια και βέβαια τα κτίρια που ανεγέρθηκαν από το 2008 και εντεύθεν καλύπτονται από την σύγχρονη αντισεισμική θεώρηση που θέτει άλλους όρους δόμησης. Σε όσα εκ των παλιών κτιρίων γίνουν οι απαιτούμενες επεμβάσεις με την υποστήριξη των σύγχρονων τεχνικών και υλικών η παλιά κατασκευή αναμφίβολα θα ενισχυθεί.»
«Τα πέτρινα και διατηρητέα κτίρια χρειάζονται ενίσχυση»
Αναφερόμενος στα διατηρητέα και στα σπίτια και γενικότερα στις κατασκευές από πέτρα επισημαίνει ότι δεν έχουν κτισθεί με μεθόδους σεισμικής μηχανικής και δεν υπάρχει σκυρόδεμα γιατί δεν υπήρχε τότε (1930 και προγενέστερα)

« Επιπρόσθετα οι μηχανικοί ή εμπειρικοί τεχνίτες αφ΄ ενός εστίαζαν στα κατακόρυφα φορτία χωρίς να οπλίσουν το κτίριο και για οριζόντια φορτία καθιστώντας το ελλιπές να ανταποκριθεί επαρκώς στην σεισμική δράση. Βεβαίως σε ότι αφορά δημόσια διατηρητέα κτίρια η πολιτεία έχει επέμβει. Τ διατηρητέα με τον κατάλληλη μέθοδο ενίσχυσης μπορούν να ανταποκριθούν ικανοποιητικά» Συγκρινόμενα δυο παλιά διώροφα κτίρια ένα με σκυρόδεμα και το άλλο από πέτρα ο Καθηγητής Μπούσιας, επισημαίνει ότι αντοχή τους στον σεισμό εξαρτάται από την κατασκευή τους, αλλά και από την ένταση και την συχνότητα του σεισμού που σε κάποιες περιπτώσεις πλήττει την πέτρα και άλλες φορές το σκυρόδεμα».

Ανάγκη αντισεισμικής θωράκισης στα δημόσια κτίρια

Με αφορμή τον καταστροφικό σεισμό σε Τουρκία και Συρία,στην εφημερίδα Γνώμη μίλησε ο μηχανικός και πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας Βασίλης Αϊβαλής, για το ζήτημα της ασφάλειας από σεισμικές δονήσεις.

Όπως μας λέει ο κ. Αϊβαλής, το δομημένο περιβάλλον στη χώρα μας έχει δείξει ότι ανταποκρίνεται σωστά. Οι καλοί μηχανικοί και τα καλής ποιότητας υλικά συμβάλουν σε αυτό. Όπως λέει, το 75% του δομημένου περιβάλλοντος στην χώρα μας είναι κατασκευασμένο πριν το 1985. Έκτοτε μπήκε ο νέος αντισεισμικός κανονισμός. Οι πρότερες κατασκευές γινόντουσαν με πιο απλοϊκή θεώρηση, εκείνη του 1959.

«Για τα κτίσματα πριν το 1985, χρειάζεται ένας ολοκληρωμένος μηχανισμός προσεισμικών ελέγχων που θα ελέγχει τις κατασκευές πρώτα του δημοσίου και έπειτα και τις ιδιωτικές. Έπειτα να υπάρξουν οικονομικές δράσεις ενίσχυσης για την στατική ενίσχυση των κτιρίων και την αντισεισμική θωράκιση», καταλήγει.

Ξεκαθαρίζει ότι δεν είναι μεγάλη η επικινδυνότητα στα κτίρια. Ωστόσο πέραν του τρόπου κατασκευής των παλαιών κτιρίων, παίζει ρόλο η γήρανση των υλικών, η κακή συντήρηση αλλά και οι σεισμικές καταπονήσεις που σωρευτικά επιβαρύνουν ένα κτίριο.

Το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδος, όπως δηλώνει ο κ. Αϊβαλής, είχε πριν δύο χρόνια στείλει επιστολή στον κ. Σκυλακάκη για θωράκιση των κτιρίων και ένταξη στο πρόγραμμα Ελλάδα 2.0., κάτι που όπως λέει δεν ευοδώθηκε. Από το 1999 και εξής ελέγχθηκε μόνο το 20 – 25% των δημοσίων κτιρίων που έπρεπε να ελεγχθούν, σε σύνολο 80.000 περίπου χιλιάδων.

Να σημειώσουμε ότι συχνά πυκνά για τα δημόσια κτίρια έχει κάνει παρέμβαση και ο καθηγητής σεισμολογίας Ευθ. Σώκος. «Πρόληψη, προετοιμασία και κυρίως ψυχραιμία» είναι το τρίπτυχο, θίγοντας το ζήτημα των ελέγχων: «Το κράτος να προσέξει με τα κτίρια. Πέραν της εφαρμογής των αντισεισμικών κανονισμών, παλιά κτίρια πρέπει να ενισχυθούν ή να αντικατασταθούν. Να κάνουμε κάτι με τα παλιά, τα παρατημένα κτίρια. Όχι απλά μια απαγορευτική κορδέλα.

Είναι σίγουρο ότι στην Πάτρα, κάποια στιγμή, θα δημιουργήσουν προβλήματα, από σεισμό ή ακόμα και καιρικό αίτιο. Πρέπει να βρει το κράτος κάποιες λύσεις. Είναι σημαντικό.Τόσα χρόνια λέγεται, αλλά δεν υπάρχει κάποια πρόοδος», τονίζει. Από την πλευρά του ο αντιπεριφερειάρχης Αχαίας Χαράλαμπος Μπονάνος έχει δηλώσει πως τα περισσότερα δημόσια κτίρια είναι σε καλή κατάσταση επισημαίνοντας όμως τον κίνδυνο για αρκετά ιδιωτικά και κυρίως αυτά σε ιστορικές συνοικίες της πόλης.