Πέντε άξονες και πέντε μέτρα για το Δημόσιο Πανεπιστήμιο

Σε πέντε άξονες και πέντε μέτρα αντίστοιχα εστιάζει τις προγραμματικές του θέσεις ενόψει των επικείμενων πρυτανικών εκλογών, το σχήμα με επικεφαλής τον καθηγητή του Ιατρικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Πατρών Αναστάσιο Αθανασόπουλο και υποψήφιους αντιπρυτάνεις τους: Αθανάσιο Αργυρίου, Δημήτριο Βαγενά, Αθανάσιο Σκόδρα και Αμαλία Υφαντή.

Με στόχο ένα Δημόσιο Πανεπιστήμιο πλήρως αυτοδιοικούμενο και αυτόνομο, με επίκεντρο και πρώτιστη φροντίδα τους φοιτητές και την παραγωγή νέας γνώσης, ένα πανεπιστήμιο που αξιολογείται συστηματικά και ουσιαστικά και το οποίο λειτουργεί δημοκρατικά και σύμφωνα με τις αρχές της ακαδημαϊκότητας, το υποψήφιο σχήμα προτείνει μια σειρά μέτρων που αποβλέπουν στην απελευθέρωση από τα δεσμά της γραφειοκρατίας, την αναβάθμιση και ευνομούμενη προσέγγιση στις κτηριακές υποδομές, τον σεβασμό στις αποφάσεις των θεσμικών οργάνων, την αριστεία στην έρευνα και την ποιότητα στην εκπαίδευση.

Αναλυτικά οι πέντε άξονες και τα πέντε μέτρα που προτείνει το υποψήφιο σχήμα με υποψήφιους τους:  

Αναστάσιο Αθανασόπουλο,  καθηγητής του Ιατρικού Τμήματος 
Αθανάσιος Αργυρίου, Καθηγητής Τμήματος Φυσικής
Δημήτριος Βαγενάς, Καθηγητής Τμήματος Χημικών Μηχανικών
Αθανάσιος Σκόδρας, Καθηγητής Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών
Αμαλία Υφαντή, Καθηγήτρια Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
έχουν ως εξής:

ΠΕΝΤΕ ΑΞΟΝΕΣ ΚΑΙ ΠΕΝΤΕ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Η παιδεία είναι πανανθρώπινο δικαίωμα και οφείλει να αντιμετωπίζεται με τον ανάλογο σεβασμό. Ως εκ τούτου, η αποστολή του Δημόσιου Πανεπιστημίου είναι να παρέχει εκπαίδευση σε όλους ανεξαιρέτως τους φοιτητές του, σε επίπεδο ανάλογο της αποστολής του, της εποχής, των αναγκών  και της ιστορίας της χώρας. Οι τελευταίες αλλαγές στα Πανεπιστήμια υλοποιήθηκαν με σειρά πρόχειρων και ατεκμηρίωτων νομοθετικών παρεμβάσεων επί μιας ήδη προβληματικής κατάστασης. Ως εκ τούτου, προτείνονται πέντε άξονες και πέντε μέτρα για την αναγκαία βελτίωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Άξονες

1.    Δημόσιο Πανεπιστήμιο που είναι πλήρως αυτοδιοικούμενο και αυτόνομο. Η σαφής θέση του άρθρου 16 του Συντάγματος πρέπει να αποκτήσει επιτέλους πραγματικό νόημα. Το Δημόσιο Πανεπιστήμιο πρέπει να αποδεσμευθεί από τον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους σε όλους τους τομείς: οργανωτικό, οικονομικό, ακαδημαϊκό και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, σύμφωνα με το διεθνές παράδειγμα.

2.       Πανεπιστήμιο που παράγει καινούρια γνώση. Η έρευνα αποτελεί βασική αποστολή του Πανεπιστημίου και συνδέεται στενά με την παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης σε αυτό. Στο πνεύμα της άμιλλας, η ερευνητική προσπάθεια οφείλει να απελευθερωθεί άμεσα από τα ασφυκτικά δεσμά της γραφειοκρατίας.

3.       Επίκεντρο και πρώτιστη φροντίδα του Πανεπιστημίου  είναι οι φοιτητές του. Όλες οι δραστηριότητες κρίνονται υπ’ αυτό το πρίσμα και έχουν στόχο να εμπνεύσουν τους φοιτητές, στην προσπάθεια βελτίωσης σε όλα τα επίπεδα. Το περιβάλλον και οι υποδομές του Πανεπιστημίου πρέπει να είναι αντάξια της αποστολής του, αξιοπρεπή, ευνομούμενα, ζωντανά και φιλικά για όλους τους χρήστες τους.

4.       Πανεπιστήμιο που αξιολογείται συστηματικά και ουσιαστικά. Το Πανεπιστήμιο χρησιμοποιεί την αξιολόγηση και την πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών του ως μέσα διαρκούς βελτίωσης, με στόχο την ποιότητα στην εκπαίδευση και την αριστεία στην έρευνα. Η μετεξέλιξη της αξιολόγησης σε τυπική, γραφειοκρατική διαδικασία πρέπει να αναστραφεί. Η διεύρυνση των προοπτικών των αποφοίτων και η ευρύτερη διεθνής αναγνώριση του ιδρύματος και των παρεχόμενων τίτλων σπουδών πρέπει να επιδιώκονται συστηματικά και μεθοδικά.

5.    Πανεπιστήμιο που λειτουργεί δημοκρατικά και σύμφωνα με τις αρχές της ακαδημαϊκότητας. Κανείς δεν διώκεται αλλά και κανείς δεν ευνοείται, λόγω των απόψεων και των ιδεών του. Η επιβολή των απόψεων μειοψηφιών με τη βία είναι κατακριτέα. Οι αποφάσεις των θεσμικών οργάνων οφείλουν να γίνονται σεβαστές από όλους. Το Πανεπιστήμιο στηρίζεται στο εκπαιδευτικό, διοικητικό και τεχνικό δυναμικό του, του οποίου το έργο πρέπει να τιμά και να στηρίζει με κάθε δυνατό τρόπο. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η τήρηση της νομιμότητας, ο σεβασμός και η αξιοπρέπεια, η αξιοκρατία, η αναγνώριση και η επιβράβευση της προσπάθειας πρέπει να έχουν κεντρική θέση στο χώρο του Πανεπιστημίου.

Μέτρα

1.    Ο αριθμός και το αντικείμενο των Τμημάτων ανά ΑΕΙ και συνολικά πρέπει να αναθεωρηθεί άμεσα, με βάση τις διεθνείς αναλογίες σε σχέση με τον πληθυσμό και τις ανάγκες της χώρας και φυσικά μετά από διαβούλευση με τα Πανεπιστήμια.

2.    Ο καθορισμός του αριθμού και η κατανομή των εισακτέων, η κατανομή νέων θέσεων διδακτικού και διοικητικού προσωπικού και γενικότερα η κρατική επιχορήγηση πρέπει να γίνεται τεκμηριωμένα, με αντικειμενικά και διαφανή κριτήρια από ανεξάρτητη αρχή, με θεσμικό διάλογο με τα ΑΕΙ. Οφείλει να σταματήσει η εξάρτηση των Δημόσιων Πανεπιστημίων από το Υπουργείο.

3.    Είναι αναγκαίο να καταβληθεί κάθε προσπάθεια να ομογενοποιηθεί ο λόγος διδασκόντων προς διδασκομένους ανά  γνωστικό αντικείμενο, σε ολόκληρη τη χώρα και να προσεγγίσει το μέσο όρο των χωρών της ΕΕ. Η κρατική χρηματοδότηση χρειάζεται γενναία αύξηση, με σαφή κριτήρια άσκησης εθνικής πολιτικής ανά γνωστικό αντικείμενο και πρέπει να έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα. Παράλληλα, η απελευθέρωση της ερευνητικής προσπάθειας και ιδιαίτερα η εκμετάλλευση της καινοτομίας μπορούν και πρέπει να συμβάλουν στην στήριξη και την ανάπτυξη των Δημόσιων Πανεπιστημίων.

4.    Το ζήτημα της διαχείρισης των ερευνητικών προγραμμάτων και της λειτουργίας των ΕΛΚΕ είναι κρίσιμο και πρέπει να επανεξεταστεί άμεσα και συνολικά, με στόχο την απελευθέρωση του ερευνητικού δυναμικού των Πανεπιστημίων από την ασφυκτική γραφειοκρατία, χωρίς όμως να θίγεται η διαφάνεια. Η χρηματοδότηση της έρευνας από εθνικούς πόρους πρέπει να ακολουθεί διαδικασίες που διασφαλίζουν απόλυτη διαφάνεια. Ο ΕΛΚΕ πρέπει να είναι βασικός φορέας για την ανάπτυξη  του Πανεπιστημίου.

5.       Είναι κρίσιμο να επανασχεδιαστεί άμεσα και να ενισχυθεί δραστικά η επαγγελματική και τεχνολογική εκπαίδευση στη χώρα, σε όλα τα επίπεδα και στο πλαίσιο των διεθνών εξελίξεων. Σε μια τέτοια προοπτική και δεδομένων των νέων συνθηκών, το Πανεπιστήμιο Πατρών  μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο.

Θεωρούμε ότι η αναδιάρθρωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα δεν μπορεί να επιτευχθεί ανορθολογικά, με βραχύβιους σχεδιασμούς, αυταρχικές πρακτικές, τοπικά, συντεχνιακά ή ακόμη και προσωπικά μικροσυμφέροντα. Βασικό της μέλημα πρέπει να είναι η διασφάλιση του μέλλοντος της νέας γενιάς.