Μια "κουλτουριάρικη" βόλτα στους δρόμους της Πάτρας
Όπως, εσείς έτσι και εγώ ζούμε σε μια πόλη με σπουδαίο παρελθόν και ιδιαίτερη ιστορία, για τα οποία δυστυχώς δεν γνωρίζουμε παρά ελάχιστα. Η πόλη των Πατρών- γνωστή για τη σταφίδα της- αποτέλεσε πόλο έλξης για επιφανείς άνδρες κατά το 19ο αιώνα!
H Πάτρα είναι μια πόλη πολύμορφη. H γενική εντύπωση για την Πάτρα παραμένει ίδια: είναι μια πολιτεία εμπορική, πόλη έμπορων. Αυτό αναφέρει ο Γάλλος ακαδημαϊκός Πουκεβίλ.
Στην παλιά πόλη αντικρίζουμε οικοδομήματα μιας άλλης εποχής ένδοξης και η αρχιτεκτονικής τους είναι πολύ εντυπωσιακή. Προσπερνάμε λοιπόν καθημερινά τέτοια έργα, αγνοώντας την ύπαρξη τους. Για αυτό επιλέξαμε να σας παρουσιάσουμε μερικούς από τους αρχιτεκτονικούς «θησαυρούς» της πόλης μας. Μαγευτείτε από ένα μικρό αλλά ιδιαίτερο περίπατο στο κέντρο της πόλης!
Η πόλη των Πατρών διακρίνεται λόγω της γεωγραφικής της θέσης, η οποία της επιτρέπει να αναπτύξει σχέσεις με τα Επτάνησα και την Ευρώπη. Συνεπώς, από το 1834 ξεκινά έντονη οικοδομική δραστηριότητα. Τα σπίτια χτίζονται ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα κάθε πολίτη. Εύποροι ιδιοκτήτες πληρώνουν αδρά για να οικοδομήσουν τις οικίες τους ξένοι τεχνίτες και κοσμοπολίτες αρχιτέκτονες.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρατηρούμε στην πόλη μας αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, που ξεκινούν και ακμάζουν στην Ευρώπη. Γνωστοί αρχιτέκτονες, που εργάζονται στην πόλη μας είναι ο Λύσανδρος Καυταντζόγλου, ο Ziller, ο Hansen κ.α. Τα ρεύματα, που κυριαρχούν είναι ο νεοκλασικισμός, ο εκλεκτικισμός και το αρτ νουβώ.
Ο ρυθμός του Νεοκλασικισμού επιβάλλεται στις οικίες μετά το 1834, 40 χρόνια μετά από την εμφάνιση του ρεύματος στην Ευρώπη. Ωστόσο, δεν λείπουν και οι τοπικές παραδόσεις, όπως και οι επιδράσεις από το ρομαντικό πνεύμα, το οποίο κυριαρχεί στη Δυτική Ευρώπη.
Τα κτίρια παρόλα αυτά προσαρμόζονται στα ελληνικά δεδομένα δηλαδή οι κατασκευές δεν είναι μνημειακές, αλλά μικρότερης κλίμακας μειώνοντας έτσι και τον προϋπολογισμό. Συμπερασματικά, αυτή η προσαρμογή συμβάλει στην αρμονία τοπιού και αρχιτεκτονικής και ταυτόχρονα, το αποτέλεσμα είναι πιο ανάλαφρο.
Χαρακτηριστικά δείγματα αυτού του ρυθμού είναι η οικία Περιβολαρόπουλου και η Κατοικία στην οδό Βότση 39 και Κορίνθου.
Η οικία Περιβολαρόπουλου βρίσκεται στην συμβολή των οδών Μαιζώνος και Αγίου Νικολάου. Χτίστηκε περί το 1900, μάλλον σε σχέδιο του Τσίλερ. Είναι διώροφο κτίριο νεοκλασικού ύφους, με ισόγεια στοά στο πεζοδρόμιο της οδού Αγίου Νικολάου.
Η στοά στηρίζεται σε 22 μαρμάρινους κίονες ιωνικού ρυθμού και φέρει ζωγραφική διακόσμηση στην οροφή της. Αποτελεί ένα από τα ωραιότερα και επιβλητικότερα νεοκλασικά κτίρια της πόλης, με καλοδουλεμένα μαρμάρινα γλυπτά στοιχεία και όμορφες οροφογραφίες.
Η οικία στην οδό Βότση 39 και Κορίνθου είναι ένα από τα πιο αξιόλογα νεοκλασικά κτίρια λόγω της περίτεχνης διακόσμησης.
Τα μορφολογικά στοιχεία, τα οποία παρουσιάζει είναι η κιονοστοιχία του ισογείου στην οδό Κορίνθου, οι πεσσοί, τα πλούσια διακοσμητικά γείσα, οι παραστάδες με τα ψευδοκιονόκρανα, που κοσμούν τα ανοίγματα και η ξυλόγλυπτη είσοδο από την οδό Βότση. Σήμερα, χρησιμοποιείται ως Spa.
Στη συνέχεια θα παρουσιάσουμε δυο οικείες με διαφορετικά στυλ από τις προηγούμενες, την Οικία Πραπόπουλου και την Οικία Γκολφινόπουλου.
Η οικία Πραπόπουλου, χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αγίου Νικολάου και Κορίνθου. Εκεί για κάποιο χρονικό διάστημα στεγαζόταν το Ταχυδρομείο.
Είναι διώροφο κτίριο με στοές στο ισόγειο των όψεών του, του οποίου η μορφολογία διαφοροποιείται από τον νεοκλασικισμό. Ενσωματώνει στοιχεία νεομπαρόκ ύφους Art Nouveau, που το κάνουν να ξεχωρίζει σαν κτίριο της εποχής του.
Αποτελεί ένα ξεχωριστό δείγμα αναφορικά με την αρχιτεκτονική της Πάτρας του 19ου αιώνα διότι χρησιμοποιεί με εκλεκτικό τρόπο στοιχεία από την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική της εποχής. Σε κάποια κείμενα αναφέρεται ότι είναι έργο του πατρινού αρχιτέκτονα Ιωάννη Βασιλείου.
Τέλος, η οικία Γκολφινόπουλου (Αλάμπρα), χτίστηκε το 1917 στη δυτική πλευρά της πλατείας Ψηλών Αλωνίων, στην συμβολή με την οδό Μεσολογγίου. Είναι διώροφο κτίριο με εκλεκτικιστικό ύφος καθώς στην διαμόρφωση των όψεών του ενσωματώνει στοιχεία και από τον αρχιτεκτονικό ρυθμό Αρτ Νουβώ.
Ξεχωριστό στοιχείο είναι η κυκλική διαμόρφωση του γωνιακού τμήματος του κτιρίου το οποίο απολήγει σε θόλο καλυμμένο με μεταλλικά ελάσματα, που του προσδίδει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα και χάρη. Ήταν το πατρικό σπίτι του Κωνσταντίνου Γκολφινόπουλου (1925-1990), ο οποίος ήταν Έλληνας νομικός, διπλωμάτης, κι είχε διατελέσει Δήμαρχος Πατρέων.
Τοποθετήθηκε δήμαρχος Πατρέων από την Χούντα το 1969 μέχρι το 1973. Κατά τη θητεία του πραγματοποίησε πολλά δημοτικά έργα, όπως η ανάπλαση του Δημοτικού θεάτρου, η διαμόρφωση της Πλατείας υψηλών αλωνίων κ.α.
Διαβάστε επίσης:
Αφιέρωμα στο Παλιό Δημοτικό Νοσοκομείο Πατρών
Βιβλιογραφικές πηγές:
Καθημερινή, Αφιέρωμα στην Πάτρα 21/2/1999
Ευχαριστούμε την φοιτήτρια Αρχιτεκτονικής, Ευαγγελία Σταματίου για την πολύτιμη βοήθεια της
Επιμέλεια: Παπαϊωάννου Γεωργία
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
