Καλύτερο ελληνικό μυθιστόρημα το "Γάλα μαγνησίας" του Κώστα Ακρίβου

Το μυθιστόρημα με τίτλο «Γάλα μαγνησίας» του Κώστα Ακρίβου βραβεύεται από το περιοδικό Δέκατα με το Βραβείο The Athens Prize for Literature 2019, ως το καλύτερο ελληνικό μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε το 2018. Το «Γάλα μαγνησίας» που είχε παρουσιαστεί και σε εκδήλωση στην Πάτρα τον περασμένο Φεβρουάριο (είχαν μιλήσει οι Κώστας Λογαράς και Γιάννης Παππάς) είναι μια αναδίφηση στη μνήμη, θέτοντας ένα καίριο ερώτημα προς τον αναγνώστη, προς όλους μας: άραγε ελαφραίνει η ενοχή, όταν είναι συλλογική, ή μήπως βαραίνει διπλά;

Στο μυθιστόρημα του Κώστα Ακρίβου, ο αναγνώστης θα συναντήσει νεανικούς έρωτες, ποδόσφαιρο στις αλάνες, τσιγάρα στα κρυφά, φάρσες σε καθηγητές και συμμαθητές, πολιτικές ανησυχίες, σχέδια και όνειρα για το μέλλον, με άλλα λόγια τις καθημερινές έγνοιες μιας παρέας εφήβων που μεγαλώνουν εσώκλειστοι σ’ ένα εκκλησιαστικό οικοτροφείο του Βόλου τη δεκαετία του ’70. Όμως, ένα δραματικό συμβάν θα σημαδέψει τις ζωές τους. Χρόνια αργότερα, οι ήρωες εξακολουθούν να βασανίζονται από αγωνιώδη ερωτήματα σχετικά μ’ αυτό: Τι πραγματικά συνέβη; Έγιναν όλα έτσι όπως τα θυμούνται ή μήπως η μνήμη του καθενός άλλα γεγονότα τα εξωράισε και άλλα τα αλλοίωσε προς το χειρότερο; Μπορούμε να εμπιστευτούμε αποκλειστικά και μόνο τη δική μας μνήμη ή χρειαζόμαστε και τις μνήμες των φίλων μας για να μάθουμε την αλήθεια, ακόμα κι αν αυτή πονάει;

Η ιδέα αυτή απασχολούσε τον Κώστα Ακρίβο για αρκετές δεκαετίες, όπως έχει αναφέρει σε συνέντευξή του: «Χρειάστηκε ωστόσο να κάνω υπομονή και να περιμένει τη σειρά της, γιατί καταλάβαινα ότι για να καταπιαστώ μ’ αυτό το θέμα, από τη στιγμή που έχει να κάνει με ένα τόσο λεπτό ζήτημα, έπρεπε πρώτα να καταλαγιάσουν μέσα μου πολλά αντιφατικά συναισθήματα και να ξεκαθαρίσει η ομίχλη από τις προσωπικές μνήμες».

Ο Κώστας Ακρίβος μοιράζεται με το αναγνωστικό κοινό το έναυσμα που τον οδήγησε να γράψει το «Γάλα Μαγνησίας» και γράφει μεταξύ άλλων:

 Το ζόρικο θέμα της ενηλικίωσης, ο ενδοσχολικός εκφοβισμός, το σύστημα της εκπαίδευσης, τι είναι και ποιος ασκεί την εξουσία, ο άλυτος γρίφος του νεανικού  έρωτα και η φιλία είναι τα νήματα που φτιάχνουν το γαϊτανάκι στο Γάλα μαγνησίας. Πιο πολύ, όμως, και κατά βάση το μυθιστόρημα το απασχολεί η αγωνία της μνήμης. Έγιναν όλα έτσι όπως τα θυμόμαστε ή μήπως η μνήμη μας άλλα από αυτά τα εξωραϊζει και άλλα τα αλλοιώνει προς το χειρότερο; Τι μπορούμε να πιστέψουμε από το παρελθόν και τι όχι; Μπορούμε να εμπιστευτούμε αποκλειστικά και μόνο τη δική μας μνήμη ή χρειαζόμαστε και τις μνήμες των φίλων μας για να μάθουμε την αλήθεια, ακόμα κι αν αυτή πονάει και προκαλεί συναισθηματική αιμορραγία;

Ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο

«Δεν πρόλαβαν να κλείσουν την πόρτα και ο Σελαβής έφερε και αράδιασε πάνω στο τραπεζάκι μπουκάλια με μαρτίνι και βερμούτ. Έκανε νόημα στον Σώτο κι αυτός πάτησε τον διακόπτη και τα μισά φώτα έσβησαν. Το πάρτι άρχιζε.

Η Αμαλία φορούσε πουκάμισο με λουλούδια και LEVI’S πεντάτσεπο. Είχε κόψει λίγο τα μαλλιά, γι’ αυτό δεν τα ’χε πιασμένα τώρα με τη στέκα. Φαινόταν να περνάει καλά. Κάτι τζιτζιφιόγκοι είχαν κάνει κύκλο γύρω της και γελούσαν με κάτι που τους έλεγε. Δεν είχε έρθει να μου πει ούτε “γεια”. Τελείωνα το δεύτερο βερμούτ, όταν την είδα να σηκώνεται. Μήπως τώρα; Όχι. Έπιασαν με τον Σελαβή μια γωνία και μιλούσαν σε απόσταση αναπνοής ο ένας από τον άλλο. Κάποια στιγμή έβαλαν τα γέλια· μετά τσούγκρισαν τα ποτήρια τους· άπλωσε το χέρι και του ’φτιαξε τον γιακά· πλησίασε στο αυτί της και κάτι της ψιθύρισε· έβαλε τα γέλια· ξανατσούγκρισαν τα ποτήρια. Ώστε έτσι λοιπόν, η Αμαλία και το καινούργιο της αμόρε. Ο καρ..λης! Με είχε καλέσει μόνο και μόνο για να με ρεζιλέψει. Εκείνη τη στιγμή κάποιο από τα παιδιά έβαλε στο πικάπ ένα τραγούδι και αμέσως όλοι σηκώθηκαν για χορό. Μετά, το ένα τραγούδι διαδεχόταν το άλλο: “Τρελοκόριτσο”, “Τρικυμία στην καρδιά μου”…».

Το «Γάλα Μαγνησίας» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.