Ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης μιλά αποκλειστικά στο thebest.gr: «Στην Πάτρα μας κατήγγειλαν κακοποίηση μεταναστών με όπλα-ηλεκτροσόκ και ξυλοδαρμούς»

Στην Πάτρα βρίσκεται σήμερα Παρασκευή με τη νέα του ιδιότητα ως διευθυντής του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας ο πρώην Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, στην πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, Γαβριήλ Σακελλαρίδης. Ο κ. Σακελλαρίδης είναι ομιλητής σ' εκδήλωση του Δικηγορικού Συλλόγου της Πάτρας με θέμα "Τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της κρίσης".

Με αφορμή την επίσκεψή του αυτή στην αχαϊκή πρωτεύουσα παραχώρησε αποκλειστική συνέντευξη στο thebest.gr. Όπως αποκάλυψε, μεταξύ άλλων η Διεθνής Αμνηστία είχε βρεθεί τον Απρίλιο, λίγο πριν από την επιχείρηση εκκένωσης Λαδόπουλου και ΑΒΕΞ, στην Πάτρα και κατέγραψε ιδιαίτερα ανησυχητικές καταγγελίες μεταναστών για συστηματική τους κακοποίηση.

Σύμφωνα με τους ίδιους τους μετανάστες, αυτή η κακοποίηση προερχόταν από μέλη του λιμενικού καθώς και από μέλη προσωπικού ιδιωτικής ασφάλειας με τους συνεντευξιαζόμενους να αναφέρουν χρήση όπλων-ηλεκτροσοκ και ξυλοδαρμούς.

Μάλιστα ο κ. Σακελλαρίδης καλεί τις ελληνικές αρχές να διεξάγουν μια ανεξάρτητη και ενδελεχή έρευνα για αυτές τις καταγγελίες.

Από την πλευρά μας του θέσαμε και ερωτήματα ευρύτερου πολιτικού ενδιαφέροντος για την σχέση του με τον πρωθυπουργό, το τρίτο μνημόνιο, το κατά πόσο σκέφτεται να επιστρέψει στην ενεργό πολιτική, ωστόσο απέφυγε να τα απαντήσει.

Συνέντευξη στον Θάνο Χριστακόπουλο

-Πώς κρίνετε συνολικά τους έως τώρα χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης αναφορικά με το προσφυγικό;

Eίναι γεγονός πως η Ελλάδα αποτελεί ένα από τα βασικά κεντρικά σημεία εισόδου στην Ευρώπη για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και πως η ελληνική κοινωνία έχει ανταποκριθεί με περίσσια ανθρωπιά και αλληλεγγύη στην υποδοχή των ευάλωτων ανθρώπων στη χώρα μας. Είναι επίσης γεγονός πως δεν υπάρχει ουσιαστική αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών της ΕΕ όσον αφορά τον καταμερισμό της ευθύνης της υποδοχής προσφύγων, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να επωμίζεται δυσανάλογα την ευθύνη να διαχειριστεί την προσφυγική κρίση.

Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση, σε συνεργασία με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, εφαρμόζουν πολιτικές αποτρεπτικές και αποτυγχάνουν να προστατεύσουν τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο, συρρικνώνοντας τις ευθύνες τους και αφήνοντας χιλιάδες εγκαταλελειμμένους σε άθλιες συνθήκες.

Είναι σαφές ότι οι ελληνικές αρχές δεν δύνανται να ικανοποιήσουν τις βασικές ανάγκες και να προστατεύσουν τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο, ενώ αυτοί παραμένουν στα νησιά.

Η πολιτική γεωγραφικού περιορισμού εγκλωβίζει τους ανθρώπους σε συνθήκες υποδεέστερες από τα ελάχιστα πρότυπα της ΕΕ, παρακωλύοντας την πρόσβασή τους στις απαραίτητες υπηρεσίες, και τους στερεί την πρόσβαση σε δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες ασύλου, λόγω του συνωστισμού στα νησιά και της έλλειψης βασικών υπηρεσιών.

-Η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας, στην ουσία της, στηρίζεται στην παραδοχή ότι η γείτονα είμαι μια χώρα ασφαλής για τους πρόσφυγες. Διαφωνείτε με αυτή την παραδοχή; Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η εφαρμογή αυτής της συμφωνίας;

Ως οργάνωση, έχουμε τεκμηριώσει σε πολλές εκθέσεις μας πως η Τουρκία δεν αποτελεί ασφαλής τρίτη χώρα για επιστροφές καθώς το κράτος δικαίου έχει συρρικνωθεί από την απόπειρα πραξικοπήματος και έπειτα, ενώ οι αιτούντες άσυλο και οι πρόσφυγες στερούνται αποτελεσματικής προστασίας στη χώρα.

Οι ανεπάρκειες του τουρκικού συστήματος ασύλου και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες στην Τουρκία, καθιστούν την επιστροφή τους, υπό τη Συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας, παράνομη και παράλογη. Ας μην ξεχνάμε πως η Τουρκία έχει έναν από τους μεγαλύτερους προσφυγικούς πληθυσμούς στον κόσμο και πως η Τουρκία ακολουθεί το παράδειγμα πολλών ευρωπαϊκών κρατών προσπαθώντας να κλείσει τα σύνορά της σε άτομα που ζητούν άσυλο.

-Χιλιάδες πρόσφυγες είναι «εγκλωβισμένοι» στα ελληνικά νησιά. Τι θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει με όλους αυτούς τους ανθρώπους;

Η πολιτική περιορισμού έχει μετατρέψει τα ελληνικά νησιά, από σύμβολα αλληλεγγύης σε ανοιχτές φυλακές, όπου οι ζωές των ανθρώπων έχουν τεθεί σε αναμονή για μήνες, πράγμα που προκαλεί επιπρόσθετη δυστυχία σε ήδη ευάλωτους ανθρώπους. Οι ευρωπαϊκές πολιτικές που θέλουν να «κρύψουν» τους πρόσφυγες είτε στην Ελλάδα είτε σε τρίτες χώρες είναι απαράδεκτες και πρέπει να σταματήσουν.

Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα για να σταματήσει την «πολιτική περιορισμού», η οποία παγιδεύει τους αιτούντες άσυλο σε αυτές τις συνθήκες στα νησιά και να τους μεταφέρει με ασφάλεια στην ηπειρωτική Ελλάδα σε καταλύματα που να ικανοποιούν τις ιδιαίτερες ανάγκες τους για ιατρική και ψυχολογική περίθαλψη.

- Οι διαδικασίες ασύλου με τι ρυθμούς προχωρούν; Τι θα μπορούσε να αλλάξει ώστε να επιταχυνθούν;

Υπάρχουν εύλογες καθυστερήσεις στις διαδικασίες που οφείλονται στο μεγάλο όγκο των αιτήσεων διεθνούς προστασίας (110,000 τα τελευταία δύο χρόνια) καθώς λόγω της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες εγκλωβίστηκαν στην Ελλάδα. Ένα από τα κύρια αιτήματα μας ως οργάνωση είναι η ουσιαστική υποστήριξη της υπηρεσίας ασύλου και της Αρχής Προσφυγών (δεύτερος βαθμός της διαδικασίας διεθνούς προστασίας) μέσα από την πρόσληψη προσωπικού, την εκπαίδευσή τους και τη διάθεση πόρων για τις υλικοτεχνικές υποδομές.

-Οι ευρωπαϊκές χώρες θεωρείτε ότι από την πλευρά τους τηρούν τις δικές τους υποχρεώσεις για την επανένωση οικογενειών;

Σαφώς και υπάρχουν τεράστιες καθυστερήσεις στη διαδικασία επανένωσης οικογενειών – αλλά και ο ίδιος ο ορισμός της οικογένειας είναι εξαιρετικά περιοριστικός καθώς δεν δικαιούνται οικογενειακή επανένωση τα ενήλικα τέκνα, τα αδέρφια, οι παππούδες κτλ. Παράλληλα, το πρόγραμμα μετεγκατάστασης έχει ουσιαστικά αποτύχει να εκπληρώσει το στόχο του.

Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να εντείνουν τις προσπάθειές τους για μετεγκατάσταση, όπως και να δεχθούν άτομα με ανάγκες προστασίας από την Ιταλία και την Ελλάδα με άλλους τρόπους. Επιπλέον, καλούμε τους Ευρωπαίους ηγέτες να αναθεωρήσουν τον κανονισμό Δουβλίνο ΙΙΙ προς ένα δικαιότερο και υποχρεωτικό σύστημα καταμερισμού των προσφύγων, καθώς ο κανονισμός αυτός έχει αποτύχει τόσο για τους ανθρώπους που αναζητούν διεθνή προστασία όσο και τους ευρωπαϊκούς λαούς.

-Πρόσφατα στην Πάτρα πραγματοποιήθηκε μια επιχείρηση εκκένωσης πρώην εργοστασίων της πόλης όπου είχαν βρει προσωρινό κατάλυμα, υπό άθλιες συνθήκες, εκατοντάδες μετανάστες. Έχετε παρακολουθήσει το θέμα; Πώς κρίνετε την παρέμβαση της πολιτείας;

Ως Διεθνής Αμνηστία, είχαμε πραγματοποιήσει ερευνητική αποστολή στην Πάτρα πριν την εκκένωση τον Απρίλιο του 2018 και με τη συνεργασία της τοπικής μας ομάδας στην Πάτρα, μιλήσαμε με πολλούς αιτούντες άσυλο και μετανάστες, ανάμεσα τους και ασυνόδευτα παιδιά.

Ιδιαίτερα ανησυχητικές ήταν οι καταγγελίες για συστηματική κακοποίηση από μέλη του λιμενικού και από μέλη προσωπικού ιδιωτικής ασφάλειας καθώς οι συνεντευξιαζόμενοι ανέφεραν τη χρήση όπλων –ηλεκτροσοκ και ξυλοδαρμούς.

Ως εκ τούτου, καλούμε τις ελληνικές αρχές να διεξάγουν μια ανεξάρτητη και ενδελεχή έρευνα για αυτές τις καταγγελίες. Επιπλέον, γνωρίζουμε πως κάποιοι μετανάστες χωρίς χαρτιά οδηγήθηκαν στο προαναχωρησιακό κέντρο της Κορίνθου μετά την εκκένωση.

Θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε στις ελληνικές αρχές πως η κράτηση θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως έσχατο μέσο, αφού έχουν εξεταστεί όλες οι άλλες διαθέσιμες εναλλακτικές ενώ η κράτηση ασυνόδευτων παιδιών είναι παράνομη.

-Πώς αποφασίσατε την ενασχόλησή σας με την «Διεθνή Αμνηστία»;

Τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν πάντα στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων μου και ως εκ τούτου, η Διεθνής Αμνηστία ήταν ένα φυσικός χώρος για μένα καθώς είναι μια αξιόπιστη και ανεξάρτητη οργάνωση που στηρίζεται σε μέλη και υποστηρικτές και δεν δέχεται κρατική ή διακρατική χρηματοδότηση.

Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και πρόκληση για μένα να αναλαμβάνω τη διεύθυνση της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ελλάδα σε μία περίοδο που υπάρχει μία διαρκής απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα ως αποτέλεσμα της οικονομικής, κοινωνικής και προσφυγικής κρίσης στη χώρα μας, αλλά και σε ένα δυσμενές διεθνές περιβάλλον για την ισότητα και τη δικαιοσύνη.