Δ. Στεφανάκης: «Η ζωή είναι υπερβολικά σκληρή για να την ερμηνεύσεις κατά γράμμα. Έχουμε ανάγκη τις όποιες ψευδαισθήσεις μας»

Μετά από μια βαθιά «βουτιά» στην εποχή , το πνεύμα και το «άρωμα» του κοσμοπολιτισμού, ο Δημήτρης Στεφανάκης επανέρχεται με ένα μυθιστόρημα που χρονικά εκτυλίσσεται  στην «καρδιά»  του παρόντος. Με φόντο την κρίση και φωτίζοντας  τι προηγήθηκε αυτής, καλεί τους αναγνώστες στον «Χορό των Ψευδαισθήσεων».Μια αυτοκτονία και το κουβάρι της ιστορίας ξετυλίγεται.. .

Στις 8 Νοεμβρίου 2011 ο Αλέξανδρος Σάντσας ή Αλεκίνος τερματίζει τη ζωή του και ο Μάνος Πιερίδης, που ανήκε στην παρέα του αυτόχειρα, αρχίζει να θυμάται και να διηγείται στιγμές που έζησαν μαζί τη δεκαετία του ΄90. Το τάνγκο και τους λάτιν ρυθμούς στο διαμέρισμα της Αγίου Μελετίου ή στο καφέ στα Εξάρχεια. Την επεισοδιακή βραδιά στην Καρναβαλική Πάτρα και τη νυχτερινή ποδαράτη του 1997. Ανέμελες στιγμές μιας παρέας φοιτητών που ζουν τη νιότη τους. Κι ύστερα οι κομπίνες, η «χρυσή» και πλαστή εποχή της ευμάρειας του 2000, το χρηματιστηριακό κραχ του 2008  και φυσικά ο έρωτας.  Και τότε και τώρα. Ο έρωτας του Μάνου για την Έλια, την δασκάλα χορού, που η αρχικά  συγκρατημένη στάση της απέναντι στον Μάνο, μόνο αδιαφορία δεν σήμαινε…

Της Ελευθερίας Μακρυγένη

Από την Ελλάδα του κοσμοπολιτισμού στην Ελλάδα της κρίσης, ή μάλλον σε ένα μυθιστόρημα  που σχολιάζει τα όσα την προκάλεσαν. Μιλήστε μας γι αυτή τη συγγραφική μετάβαση και τις προκλήσεις της.

«Αλλάζεις εποχή, αλλάζεις γραφή». Αν μου το έλεγαν  αυτό παλιότερα, δεν θα το πίστευα, όμως φαίνεται ότι κάθε εποχή έχει τη δική της γλώσσα, όπως έχει τα δικά της ήθη, τη δική της μόδα στα ρούχα, στη μουσική, τους δικούς της ήρωες και αντιήρωες. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι όσο εύκολο είναι να διασχίσεις με μια δρασκελιά  το χρόνο σ’ ένα μυθιστόρημα, τόσο δύσκολο είναι να  μιλήσεις τη γλώσσα διαφορετικών καιρών. Η Ελλάδα της κρίσης είναι και η Ελλάδα της τεχνολογίας, της ταχύτητας, της υπερπληφοφόρησης,  μια Ελλάδα άκρως μυθιστορηματική.

Τα βήματα των ηρώων κατευθύνει εν πολλοίς ο χορός. Γιατί;

Θα είχε ενδιαφέρον, αλλά δυστυχώς είναι ανέφικτο, αν μπορούσαμε να εκφράσουμε στη λογοτεχνία περισσότερα πράγματα με την γλώσσα των σωμάτων παρά με εκείνη των λέξεων. Ο χορός ως τρόπος αφήγησης προηγήθηκε ίσως από τα πρώτα μεγάλα λογοτεχνικά έργα, κι αν αυτό το έχουμε λησμονήσει δεν σημαίνει πως δεν ισχύει. Στην συγκεκριμένη περίπτωση το καινούργιο μου μυθιστόρημα χορεύει σε ρυθμό λάτιν και τάνγκο και αυτό του δίνει μια φρεσκάδα που δεν την φανταζόμουν.

H Έλια απέχει από τις femme fatale ηρωίδες των προηγούμενων τριών μυθιστορημάτων, Τι αγαπάτε και τι σας κεντρίζει σε αυτή;

Στους μεγάλους κόσμους του παρελθόντος συναντήθηκα με ηρωίδες ακαταμάχητες όπως η Υβέτ Σαντόν και η Ρόζμαρι Λεμπλάν. Ποιος θα έμενε αδιάφορος μπροστά στην διεθνική  αδιαμφισβήτητη γοητεία τους; Η Έλια Άρτη συμβολίζει κάτι πιο οικείο, πιο λιτό, λιγότερο αστραφτερό ίσως, ενίοτε φευγαλέο, που όμως μπορεί να συγκινήσει και να συναρπάσει εξίσου.

4.«Ίσως όλοι μας ζούμε στη σκιά ενός ανεκπλήρωτου έρωτα και δεν το καταλαβαίνουμε…» μου είπε ο Αλεκίνος…

Δεν ξέρω αν ισχύει για τους πραγματικούς ανθρώπους, όμως για τους μυθιστορηματικούς χαρακτήρες μπορώ με βεβαιότητα να ισχυριστώ ότι δίχως ανεκπλήρωτους έρωτες θα ήταν απλώς μαριονέτες.  Ίσως κι ο ίδιος ο έρωτας είναι έρωτας με όλη τη σημασία μονάχα όσο παραμένει ανεκπλήρωτος.

Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς ψευδαισθήσεις;

Αδύνατον. Η ζωή είναι υπερβολικά σκληρή για να την ερμηνεύσεις κατά γράμμα. Έχουμε ανάγκη τις όποιες ψευδαισθήσεις μας, λοιπόν, για να συνεχίσουμε να ζούμε. Είδατε τι συνέβη στον Αλεκίνο; Μια στιγμή μονάχα κάποιος του τράβηξε την αυλαία των ψευδαισθήσεων κι όταν είδε την πραγματικότητα στη σκηνή, έσπευσε να δώσει τέλος στο δράμα της  ζωής του.

Ποια ήταν η μεγαλύτερη δική σας ψευδαίσθηση;

Η ψευδαίσθηση που είχα στα έξι μου χρόνια, ότι δηλαδή θα έμενα πάντα παιδί κι ο κόσμος της παιδικής μου ηλικίας δεν θα άλλαζε ποτέ. Την ίδια ψευδαίσθηση είχα και στα είκοσί μου χρόνια, ψευδαίσθηση της αιώνιας νεότητας, αλλά τότε πια ήξερα πως κάτι τέτοιο δεν ήταν δυνατό. Νόμιζα μόνο ότι η νεότητα αυτή θα διαρκούσε περισσότερο από όσο τελικά διήρκεσε.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

8 Νοεμβρίου 2011. Ο Αλέξανδρος Σάντσας ή Αλεκίνος δίνει τέλος στη ζωή του διχάζοντας μια ολόκληρη χώρα που βρίσκεται ήδη σε κρίση. Ο Μάνος Πιερίδης, μέλος μιας παρέας στην οποία ανήκε ο αυτόχειρας, αναθυμάται στιγμές από την κοινή τους ζωή στη δεκαετία του ενενήντα. Η μνήμη του ψηλαφεί τα ανέμελα χρόνια της νιότης, τον ανεκπλήρωτο έρωτά του για την Έλια, τη νεαρή δασκάλα χορού, την πολυκύμαντη φιλία του με τον Σέργιο. Μέσα από μικρά και μεγάλα επεισόδια που οδηγούν στο σήμερα αναδεικνύεται το ψηφιδωτό χαρακτήρων ενός λαού που χόρεψε στον ρυθμό των ψευδαισθήσεων προτού βυθιστεί σε μια απρόσμενη περιπέτεια.

Ένα μυθιστόρημα για τη δοκιμασία της ζωής και του έρωτα με φόντο την πολύκροτη κρίση.