48 χρόνια από τη Χούντα των Συνταγματαρχών

Πέρασε κοντά μισός αιώνας, για την ακρίβεια 48 χρόνια, από την επιβολή της Χούντας στις 21 Απριλίου 1967. Σήμερα, παρακολουθώντας βίντεο της εποχής, οι πρωταγωνιστές του πραξικοπήματος-συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος(από το Ελαιοχώρι Αχαϊας), ταξίαρχος Στυλιανός Παττακός και συνταγματάρχης Νικόλαος Μακαρέζος- φαίνονται γραφικοί. Υπήρξαν όμως επικίνδυνοι για τη χώρα και το έθνος, βάζοντας τη Δημοκρατία στο γύψο για εφτά χρόνια και οδηγώντας στην Κυπριακή τραγωδία.

Η χώρα την εποχή εκείνη βρισκόταν ουσιαστικά σε προεκλογική περίοδο. Οι εκλογές είχαν προκηρυχθεί για τις 28 Μαΐου και την εξουσία ασκούσε από τις 3 Απριλίου η ΕΡΕ, με πρωθυπουργό τον αρχηγό της Παναγιώτη Κανελλόπουλο, έχοντας τη συναίνεση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γεωργίου Παπανδρέου και του τότε Βασιλιά Κωνσταντίνου.

Γεγονός των ημερών ήταν η συναυλία των Rolling Stones στο γήπεδο του Παναθηναϊκού (17 Απριλίου), που όμως διαλύθηκε από την Αστυνομία, προς μεγάλη απογοήτευση των αθηναίων ροκάδων, που θα έβλεπαν ένα συγκρότημα - θρύλο στην ακμή της δημιουργικότητάς του.

Διάχυτη ήταν η πεποίθηση ότι τις επερχόμενες εκλογές θα κέρδιζε η Ένωση Κέντρου και θα επανερχόταν θριαμβευτικά στην εξουσία υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου. Πολλοί ήλπιζαν ότι θα ετίθετο ένα τέλος στη διετή πολιτική ανωμαλία, που έμεινε στην ελληνική ιστορία ως «Αποστασία» και σηματοδοτήθηκε με την παραίτηση του λαοπρόβλητου πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου (είχε λάβει το 52,2% στις εκλογές του 1964) στις 15 Ιουλίου 1965, μετά τη σύγκρουσή του με τον τότε βασιλιά Κωνσταντίνο.

Στα δεξιότερα του πολιτικού φάσματος, ένα τμήμα της ΕΡΕ ζητούσε ένα «λοχία» για να σώσει τη χώρα από τον αναρχοκομμουνισμό.

Για τη μετεμφυλιακή Δεξιά της προδικτατορικής περιόδου, κομμουνιστές ήταν εν ευρεία εννοια και οι κεντρώοι και οπωσδήποτε ο απρόβλεπτος Ανδρέας Παπανδρέου, που ήταν το ανερχόμενο αστέρι στην πολιτική σκηνή και εκινείτο αριστερότερα από το κόμμα του, την Ένωση Κέντρου.

Οι στρατηγοί, το Παλάτι, κάποιοι πολιτικοί της Δεξιάς και οι Αμερικανοί καλόβλεπαν μία μικρής διάρκειας συνταγματική εκτροπή, που θα επανέφερε την πολιτική κατάσταση στη σωστή ρότα, δηλαδή στην εναλλαγή στην εξουσία της Δεξιάς και ενός μετριοπαθούς Κέντρου. «Η Χούντα των Στρατηγών» έμεινε στα σχέδια, καθώς τους πρόλαβαν με το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου οι μικροί αξιωματικοί, με πρόσχημα τον κομμουνιστικό κίνδυνο. Τέτοια περίπτωση δεν διαφαινόταν στον ορίζοντα, καθώς η ΕΔΑ, που εκπροσωπούσε την κομμουνιστική Αριστερά (το ΚΚΕ ήταν εκτός νόμου), κινούνταν στο 11,80% των ψήφων στις εκλογές του 1964, σε σχέση με το 24,43% του 1958.

Από την πρώτη νύχτα που εκδηλώθηκε το πραξικόπημα χιλιάδες Έλληνες, κυρίως αριστεροί, αλλά και δημοκράτες εκτός αριστεράς, συνελήφθησαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν. Τα κρατητήρια της ΕΑΤ-ΕΣΑ μετατράπηκαν σε κολαστήρια για χιλιάδες κομμουνιστές και αριστερούς.

Σήμερα τα γεγονότα αυτά φαίνονται μακρινά. Ωστόσο, ζούμε σε μια περίοδο που οι υμνητές εκείνου του καθεστώτος, η Χρυσή Αυγή, αναδείχθηκαν τρίτο κόμμα στη Βουλή.

Με στοιχεία από το www.sansimera.gr