Tροφική δυσανεξία: Μύθοι και αλήθειες

Η τροφική δυσανεξία είναι η έλλειψη δυνατότητας του οργανισμού να απορροφήσει κάποιες συγκεκριμένες τροφές, με αποτέλεσμα το άτομο να υποφέρει από κάποια συμπτώματα τα οποία, ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να είναι ήπιας (π.χ. δυσανεξία στη λακτόζη) ή έντονης (π.χ. κοιλιοκάκη ασθένεια) μορφής. Τελευταία, τα τεστ τροφικής δυσανεξίας έχουν γίνει της μόδας, ωστόσο η τροφική  δυσανεξία δεν σχετίζεται με τις ομάδες αίματος ή με διάφορες μεθόδους που μας δείχνουν ποια φαγητά μας παχαίνουν και ποια όχι. Αυτό από την ιατρική κοινότητα δεν υπάρχει κάποια σοβαρή επιστημονική βάση που να επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο.

Η δυσανεξία στη γλουτένη

Ένα παράδειγμα της πιο σοβαρής τροφικής δυσανεξίας είναι η κοιλιοκάκη ασθένεια η οποία είναι ευρέως γνωστή ως η δυσανεξία στη γλουτένη. Από αυτό έχει γίνει άλλωστε και γνωστό το ψωμί ζέας. Επί της ουσίας πρόκειται για μια σοβαρή ασθένεια στην οποία ο οργανισμός παύει να απορροφά την γλουτένη.

Το πιο ήπιο σύμπτωμα είναι ο έντονος κοιλόπονος και τα πιο σοβαρά η οστεοπόρωση και καρκίνος του εντέρου.  Η ασθένεια εντοπίζεται με συγκεκριμένες ιατρικές εξετάσεις και η διάγνωση γίνεται μόνο από γαστρεντερολόγο και αιματολογικές εξετάσεις.

Σε αυτή την περίπτωση ο ασθενής θα πρέπει να αποφύγει οτιδήποτε περιέχει γλουτένη. Απαγορεύονται τα αρτοσκευάσματα που περιέχουν γλουτένη, τα μακαρόνια, τα γλυκά με βάση το κοινό αλεύρι ή αυτά που παρασκευάζονται στον ίδιο χώρο με άλλα που εμπεριέχουν γλουτένη , κάποιες σάλτσες, σούπες ,μπισκότα.

Επιτρέπονται τα κρέατα  (με εξαίρεση το σνίτσελ), τα ψάρια, τα φρούτα, τα λαχανικά, το ρύζι, οι πατάτες και τα προϊόντα χωρίς γλουτένη που υπάρχουν στην αγορά, όπως πχ το ψωμί Ζέας, αλεύρι και ζυμαρικά χωρίς γλουτένη, κλπ.

Η δυσανεξία στη λακτόζη

Η δυσανεξία στη λακτόζη δεν αποτελεί ασθένεια εφόσον δεν είναι απειλητική για τον οργανισμό μας και αντιμετωπίζεται  με την αποφυγή του γάλακτος από τη διατροφή ή την αποφυγή της κατανάλωσης γάλακτος τις πρωινές ώρες, ενώ υπάρχουν σκευάσματα γάλακτος χωρίς λακτόζη τα οποία μπορούμε να καταναλώνουμε σε μικρή ποσότητα. Επίσης επιτρέπεται η κατανάλωση γιαουρτιού (σε μικρές ποσότητες) ή τυριού.

Άλλες μορφές δυσανεξίας

Άλλες μορφές δυσανεξίας είναι αυτές που εμφανίζονται με κάποιες μορφές κολίτιδας. Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται να αποφεύγουμε τη λήψη μεγάλης ποσότητας λαχανικών. Το άτομο που πάσχει από κολίτιδα μπορεί επίσης να διατηρεί ένα ημερολόγιο ώστε να διαπιστώνει ποιες τροφές τον ενοχλούν και ποιες όχι γιατί η δυσπεψία έχει ένα ευρύ φάσμα. Ωστόσο όλες αυτές οι μορφές δυσανεξίας  δεν έχουν να κάνουν με τον μεταβολισμό μας ή με την απώλεια ή την προσθήκη βάρους.

Οι εξετάσεις δυσανεξίας εγγυώνται αποτέλεσμα στην γρήγορη απώλεια βάρους γιατί αποκλείουν ολόκληρες ομάδες φαγητών, αλλά αυτό από την άλλη τις καθιστά επικίνδυνες. Για παράδειγμα, σε κάποιο άτομο  μπορείς να υποδειχθεί η αποφυγή όλων των γαλακτοκομικών προϊόντων  ή του κόκκινου κρέατος  με την αιτιολογία ότι το παχαίνουν, με αποτέλεσμα να στερεί από τον οργανισμό του το ασβέστιο ή το σίδηρο, ουσίες οι οποίες είναι πολύ σημαντικές τόσο στη δομή όσο και την λειτουργία του οργανισμού μας. Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν αποτελεσματικά σε κάποιες περιπτώσεις οι δίαιτες της τροφικής δυσανεξίας είναι γιατί αποκλείουν από τη διατροφή λιπαρά κρέατα ή  ψωμί και γλυκά, οπότε ούτως ή άλλως το άτομο θα χάσει κιλά με την αποφυγή τους.