Τα αρνητικά αποτελέσματα του τουρισμού και η οικολογία

Είναι γεγονός ότι οι στατιστικές των τελευταίων χρόνων έχουν αναδείξει μία μεγάλη αντινομία, την ολοένα αυξανόμενη καταστροφή του περιβάλλοντος από τον τουρισμό και από την άλλη πλευρά την σταθερή επιμονή στην μη λήψη μέτρων για την αναχαίτιση του φαινομένου αυτού.

Καίριο λοιπόν ακούγεται το ερώτημα των πραγματικών συνεπειών του τουρισμού στην οικολογία και από την άλλη πλευρά κρίνεται αναγκαία η διέξοδος από αυτήν την κατάσταση.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι ως τουρισμός ορίζεται η μετακίνηση του ανθρώπου με σκοπό την απόκτηση γνώσεων και την αναψυχή, είναι εύκολο να καταλάβει κανείς πόσο μεγάλη σημασία έχει ο τουρισμός για τους ανθρώπους. Σήμερα όμως παρά τα αμέτρητα θετικά του τουρισμού, τόσο παγκοσμίως, όσο και στην χώρα μας, έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα όπου φαίνεται πως ο τουρισμός και ό,τι τον συνοδεύει έχουν επιφέρει αρνητικές συνέπειες στο περιβάλλον και την οικολογία.

Αρχικά, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως μία από τις σημαντικότερες αρνητικές συνέπειες του τουρισμού στο περιβάλλον είναι τα ιδιαιτέρως υψηλά ποσοστά ρύπανσής του, κυρίως κατά την μεταφορά των τουριστών. Έχει παρατηρηθεί πως λόγω της ολοένα και πιο αλματώδους ανάπτυξης της τεχνολογίας τα μεταφορικά μέσα έχουν γίνει ταχύτατα, κάτι όμως που απαιτεί υπέρογκες ποσότητες καυσίμων με αποτέλεσμα αυτές να εκπέμπονται στο περιβάλλον και να δημιουργούνται οικολογικά προβλήματα, όπως η όξινη βροχή, η ατμοσφαιρική ρύπανση και η εξασθένιση της στοιβάδας του όζοντος. Έτσι. Εκτός από την ρύπανση του αέρα, που σαφώς αποτελεί ένα φλέγον ζήτημα, επηρεάζονται και οι αρχαιολογικοί χώροι της χώρας μας, καθώς η ρύπανση επιδρά σ’ αυτά γυψοποιώντας τα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, αφού από την μία προσπαθούμε να προσελκύουμε τους τουρίστες, αλλά από την άλλη ρυπαίνουμε το περιβάλλον, καταστρέφουμε τα αξιοθέατα και σε μερικά χρόνια δεν θα μπορούμε να έχουμε καν τουρισμό.

Ένα άλλο σημείο, στο οποίο φαίνονται οι αρνητικές επιδράσεις του τουρισμού στην οικολογία, είναι η κατάσταση που επικρατεί στην χώρα μας κυρίως τις τουριστικές περιόδους, όσον αφορά την καθαριότητα. Αλήθεια, ποιος από μας δεν έχει δει σκουπίδια, πλαστικά και τσιγάρα στις θάλασσες, τις ακτές, ακόμα και στους αρχαιολογικούς χώρους, τα οποία είτε έχουν ριχτεί είτε από τους ξένους τουρίστες είτε από εμάς τους ίδιους, όταν αποτελούμε εσωτερικούς τουρίστες; Η απάντηση δεν χρειάζεται ιδιαίτερη σκέψη. Όλοι μας, και μάλιστα ουκ ολίγες φορές! Και ποιος άραγε αφιέρωσε έστω και λίγο από τον χρόνο του για να περισυλλέξει τα απορρίμματα αυτά; Κανείς! Η κατάσταση αυτή όμως έχει βαθύτερα αίτια. Πηγάζει από την έλλειψη παιδείας, από την αδιαφορία των ανθρώπων και από την στέρηση περιβαλλοντολογικής συνείδησης. Συνιστά επομένως ειρωνεία το γεγονός πως η Ελλάδα από την μία καυχιέται πως είναι μία από τις ομορφότερες χώρες του κόσμου, λόγω του λαμπερού ήλιου, του καταγάλανου ουρανού και των σμαραγδένιων θαλασσών της, αλλά από την άλλη δεν κάνει απολύτως τίποτα για να υποστηρίξει επάξια αυτόν τον χαρακτηρισμό και την ευθύνη που αυτός συνεπάγεται.

Αρνητική επίσης επίδραση του τουρισμού αποτελεί και όλη διαδικασία προετοιμασίας για τον τουρισμό. Χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα αποτελεί η εκμετάλλευση που υφίσταται το περιβάλλον και κυρίως τα δάση που αποψιλώνονται προκειμένου να ανεγερθούν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Κάθε χρόνο παρατηρείται το φαινόμενο να καίγονται μεγάλες δασικές εκτάσεις από επιτήδειους, οι οποίοι εκμεταλλεύονται την περιοχή με απώτερο στόχο το όσο το δυνατόν μεγαλύτερο οικονομικό όφελος. Η κατάσταση όμως αυτή, που απορρέει κυρίως από την έλλειψη της περιβαλλοντολογικής συνείδησης και της αγάπης για τον τόπο μας, δημιουργεί όχι μόνο προβλήματα καλαισθησίας, καθώς το θέαμα μίας μεγάλης ξενοδοχειακής μονάδας δεν αποτελεί την πραγματική ομορφιά του τοπίου, αλλά και πρακτικά προβλήματα, αφού η εξαφάνιση των δέντρων και των δασών οδηγεί σε ερημοποίηση του εδάφους και εκτός αυτού τα υπόγεια ύδατα δεν συγκρατούνται από τις ρίζες των δέντρων, με αποτέλεσμα να πλημμυρίζουν οι πεδινές περιοχές και κυρίως οι πόλεις.

Είναι επομένως σημαντικό να κατανοηθούν τα καταστροφικά αυτά αποτελέσματα του τουρισμού στο περιβάλλον, γιατί στο  μέλλον η καταστροφή θα γίνει μη ανατρέψιμη και ο κόσμος μας πλέον θα αποτελεί ένα κατεστραμμένο τοπίο. Η ανάγκη λοιπόν εύρεσης τρόπων αντιμετώπισης του καταστροφικού αυτού φαινομένου είναι αναγκαία. Το σημαντικότερο μέτρο που θα μπορούσαμε να λάβουμε σαν κοινωνία για να αποτρέψουμε το δυσοίωνο μέλλον που προβλέπεται είναι η καλλιέργεια της οικολογικής συνείδησης, η ευαισθητοποίηση, η ενημέρωση και η παρακολούθηση περιβαλλοντολογικών και οικολογικών δραστηριοτήτων αμέσως από την πιο μικρή ηλικία, προκειμένου τα παιδιά να αποκτήσουν εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα τα κάνουν να είναι σε θέση να διακρίνουν το σωστό από το λάθος και να μην θελήσουν ποτέ να βλάψουν το περιβάλλον.

Γιατί όπως είπε κάποιος κάποτε: « Αυτός που αγαπά αληθινά την φύση γνωρίζει πως τον κόσμο μας δεν τον κληρονομήσαμε από τους γονείς μας, αλλά τον δανειστήκαμε από τα παιδιά μας»!