Μια… πόρτα έδειξε ότι υπάρχει ζωή

Στις δυο γειτονιές του Κάστελλου στο «Πάνω Χώρι» και στο «Κάτω Χώρι», μερικά χιλιόμετρα από την πόλη του Ρεθύμνου, έμειναν λίγες δεκάδες ανθρώπων, μπορεί να είναι σαράντα ή πενήντα «μικρομέγαλοι»! Δεν ακούγεται φωνή παρά ένα γεωργικό μηχάνημα να κόβει ξύλα σε ένα περιβόλι κάτω από το δρόμο και καθώς έρχεται χειμωνιάτικα το μεσημεράκι, ένας άνθρωπος ο μοναδικός στην πιάτσα, κλειδώνει μια πόρτα και δείχνει ότι υπάρχει ζωή...

Είναι μια εικόνα σαν όλες στα χωριά που τελειώνουν! Αδυνάτισαν επικίνδυνα οι κοινωνίες και έμειναν οι γενναίοι μέχρι κι αυτοί, όσο αντέξουν, να σφαλίσουν τις πόρτες και ο Κάστελλος να χτυπήσει… διάλυση. Ο Γιάννης Τζανιδάκης, για παράδειγμα, δημιούργησε μια μεγάλη φαμίλια με οκτώ παιδιά, πόνεσε και μάτωσε μέχρι να μεγαλώσουν και ύστερα, αρσενικά και κοπελιές έφυγαν, αναζητώντας την τύχη τους στα αστικά κέντρα. Έμειναν οι δυο άντρες του στο χωριό…

Ο φαμελίτης ογδοντάρισε κι έμεινε με την κυρία Χρυσούλα τη γυναίκα του στο πατρογονικό του. Πολεμά και τώρα, όσο μπορεί, στο χωράφι και δεν μένει με σταυρωμένα τα χέρια!

Συνήθισε χρόνια τούτο το περιβάλλον στον Κάστελλο, μέσα στη μοναξιά, αν και στους καιρούς της νιότης του δεν το είχε στην καθημερινότητά του. Του έλεγε ο πατέρας του πως προκατοχικά το χωριό «είχε μετρημένους μόνο 72 Μιχάληδες». Και τώρα, οι Μιχάληδες είναι λιγοστοί…

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ 50 ΚΑΙ 60

Στην… ψυχή του ο οικισμός έχει ρημάξει! Αρκετά σπίτια ερειπώθηκαν και έπεσαν, και σε όσα έμειναν με τους τοίχους ακόμη φύτρωσαν, εκεί που κάποτε υπήρχε ζωντάνια, φυτά που έγιναν δέντρα. Κάποια άλλα… γέρασαν επικίνδυνα και ετοιμάζονται να σωριαστούν. Ακολουθούν και αυτά τη μοίρα της κοινωνίας που πεθαίνει!

Η γη του χωριού δημιούργησε ευκαιρίες για τους ξένους που άρχισαν να αγοράζουν χωρίς δισταγμό. Μπορεί τώρα, οι αλλοδαποί να είναι και περισσότεροι από τους ντόπιους! Η ένδεια της κατοχής που συνεχίστηκε και για πολλά χρόνια μετά… έδιωξε τον πληθυσμό, που έψαχνε μια ευκαιρία να φύγει από τη μιζέρια. Από τους 150 ανθρώπους, λοιπόν, που είχε η κοινωνία το 1945, έφτασε σήμερα στην Αττική να αριθμεί η παροικία του Κάστελλου κάποιες εκατοντάδες.

Ήταν οι δεκαετίες της νέας πείνας και οι κάτοικοι μετανάστευαν χωρίς δεύτερη σκέψη! Η μεγάλη φυγή κορυφώθηκε στο εσωτερικό, κυρίως,  και στο εξωτερικό στα χρόνια του ’50 και του ’60.Μόνοι τους όσοι απόμειναν, πολεμούσαν να τα φέρουν βόλτα, όμως για τις πολυπληθείς οικογένειες η κάθε μέρα ήταν και μια πληγή!

Κατοχική και μετακατοχική Ελλάδα τότε, Ελλάδα των μνημονίων και της διαφθοράς σήμερα λένε οι λιγοστοί που απόμειναν και συγκρίνουν…