Διαβάστε αναλυτικά τι λέχθηκε την πρώτη μέρα του διεθνούς συνεδρίου «Η Αρχαία Ελλάδα και ο σύγχρονος κόσμος» στην Α. Ολυμπία

Με κάθε επισημότητα κηρύχθηκε η έναρξη των εργασιών του διεθνούς συνεδρίου «Η Αρχαία Ελλάδα και ο σύγχρονος κόσμος» τη Δευτέρα 29 Αυγούστου  2016 στις 10:30 π.μ. από την Α.Ε. τον  Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κύριο Προκόπιο Παυλόπουλο, στο Συνεδριακό Κέντρο της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας στην Αρχαία Ολυμπία.

Την Α.Ε. τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας υποδέχθηκαν η Πρύτανις του Πανεπιστημίου Πατρών κα Βενετσάνα Κυριαζοπούλου και ο πρόεδρος του Συνεδρίου Καθηγ. Στέφανος Παϊπέτης.

Στο συνέδριο που θα ολοκληρωθεί την Τετάρτη 31/8 μετέχουν 180 διεθνούς κύρους καθηγητές απ’ όλο τον κόσμο.

Ειδικότερα, μετά την είσοδο στο Συνεδριακό Κέντρο της Α.Ε. του  Προέδρου της Δημοκρατίας, ο πρόεδρος του Συνεδρίου Καθηγ. Στέφανος. Παϊπέτης, από βήματος τον ευχαρίστησε θερμά  για την παρουσία του στο Συνέδριο και μεταξύ άλλων είπε: “Σας ευχαριστώ για την παρουσία σας στην Τελετή Έναρξης του συνεδρίου μας με τίτλο: «Η Αρχαία Ελλάδα και ο σύγχρονος κόσμος». Κι ας αρχίσουμε ξεκαθαρίζοντας τι εννοούμε με τους όρους αυτούς και ιδιαίτερα τι σημαίνει «σύγχρονος κόσμος». Η πρώτη μας σκέψη πηγαίνει στη δική μας υποτιθέμενη πολιτισμένη κοινωνία, την κοινωνία των δημοκρατικών πολιτευμάτων, που η λειτουργία τους βασίζεται στους θεσμούς της ελληνικής αρχαιότητας, στο βαθμό βέβαια που η ποιότητα της εφαρμογής τους δεν έχει αλλοιώσει την ουσία τους”.

Ο ίδιος αναφέρθηκε στη συνέχεια στο διφυές της ανθρώπινης φύσης που άλλες φορές καταβαραθρώνει αξίες και  υποσκάπτει το μέλλον των κοινωνιών και του πλανήτη γενικότερα τονίζοντας: “Σε τέτοιες στιγμές μεγαλοσύνης δημιουργήθηκε ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός, στον οποίο, στους αιώνες που ακολούθησαν, η ανθρωπότητα πολλές φορές χρειάστηκε να προσφύγει και συνεχίζει ακόμη να προσφεύγει, όταν οι ανάγκες της για πολιτισμικά πρότυπα γίνονται επιτακτικές. Ένα πολιτισμό ξακουστό όχι μόνο για τη φιλοσοφία και την επιστήμη, αλλά και για την τεχνολογία του, σχεδόν με τη σύγχρονη έννοια του όρου, όπως πολλοί από μας είχαμε την τύχη να ανακαλύψουμε ερευνώντας.”

Ακολούθως τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλο προσφώνησε  ο Α' Αντιπρόεδρος  της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Frans Timmermans, ο οποίος αναφέρθηκε στον ελληνικό πολιτισμό γενικώς και ειδικότερα σ σχέση και με την Ευρώπη. “Έχει σημασία η Ευρώπη να μάθει από  που ξεκίνησε, που βρίσκεται και που πηγαίνει. Να ανατρέξουμε στη πηγή των αξιών στον  αρχαιοελληνικό πολιτισμό, σ΄ αυτόν τον αείχρονο πολιτισμικό λίκνο και να αντλήσουμε τις αξίες που χρειάζεται η Ευρώπη ώστε να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα. Οι λαοί της Ευρώπης μέσα στην οικονομική κρίση και ότι αυτή επιφέρει απαιτούν  περισσότερη ελευθερία. Αν δεν προστρέξουμε  στα ιδεώδη και τις δημοκρατικές αρχές της αρχαιοελληνικής φιλοσοφίας δεν θα μπορέσουμε να βρούμε τον πιλότο για να θεμελιώσουμε μια Ευρώπη των λαών  με ισοτιμία σχέσεων”, όπως χαρακτηριστικά είπε.

Ο Επίτροπος  Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας κ. Δημήτρης  Αβραμόπουλος, ο οποίος  δεν παρευρέθη λόγω εκτάκτου υποχρεώσεως απέστειλε χαιρετισμό όπου ανέφερε πως: «περιποιεί τιμή για το συνέδριό σας η παρουσία της ΑΕ του Πρόεδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλου και του Πρώτου Αντιπρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Τίμμερμανς. Ο Φρανς είναι ένας σπουδαίος Ευρωπαίος, ο οποίος όχι μόνο ομιλεί και καταλαβαίνει πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες, αλλά έχει και βαθιά γνώση της Ευρωπαϊκής ιστορίας και φιλοσοφίας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις. Το Κολλέγιο των Επιτρόπων θα αφιερώσει όλη τη μεθαυριανή ημέρα για να συζητήσει τους τρόπους αντιμετώπισης των προκλήσεων αυτών αλλά και τις προτεραιότητές μας για το προσεχές διάστημα. Είμαι βέβαιος ότι ο ιερός τόπος της Αρχαίας Ολυμπίας, όπου διεξάγεται  το ενδιαφέρον αυτό συνέδριο, θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τον Φρανς. Θέλω να τον ευχαριστήσω προσωπικά που βρήκε τον χρόνο να ταξιδέψει στην Ελλάδα για να βρίσκεται μαζί σας σήμερα, παρά το εξαιρετικά βεβαρημένο πρόγραμμά του. Ο κ. Τίμμερμανς για μια ακόμα φορά μεταφέρει το μήνυμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και είμαι βέβαιος ότι θα ακούσετε με ιδιαίτερη προσοχή τα λόγια του. Σας εύχομαι ένα παραγωγικό και γεμάτο έμπνευση συνέδριο».

Η Πρύτανις του Πανεπιστημίου Πατρών  κα Βενετσάνα  Κυριαζοπούλου στο χαιρετισμό της ανέφερε μεταξύ άλλων:“Αποτελεί εξαιρετική τιμή και χαρά για μένα, να απευθύνω χαιρετισμό εκ μέρους του Πανεπιστημίου Πατρών, παρουσία Σας,  στα μέλη της  Διεθνούς Ακαδημαϊκής Κοινότητας που  συναντιούνται σε  ένα πρωτοποριακό και καινοτόμο Συνέδριο,  όπου  καταγράφεται η συνεπίδραση της Αρχαίας Ελληνικής σκέψης με την  φιλοσοφία, την επιστήμη και την τεχνολογία. Επιβεβαιώνεται και πάλι ότι,  ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός  επηρέασε και επηρεάζει αδιάλειπτα το παγκόσμιο πολιτισμικό οικοδόμημα, όχι μόνο στο  πλαίσιο της επιστημονικής  κοινότητας αλλά στο ευρύτερο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Η  ίδρυση του Διεθνούς Κέντρου με την επωνυμία «Ίδρυμα Επιστημών και Ελληνικών Αξιών», αποτελεί εξαιρετική έμπνευση και μεγαλεπήβολη στοχοθέτηση. Ευχαριστούμε θερμά για αυτή της την πρωτοβουλία, την κ.  Κατερίνα Παναγοπούλου, πρόεδρο του Πανελληνίου Αθλητικού Σωματείου Γυναικών «ΚΑΛΛΙΠΑΤΕΙΡΑ» και Πρέσβη του ευ αγωνίζεσθε της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης.Τέλος, πιστεύω ακράδαντα ότι  η συνύπαρξη τόσο διαφορετικών επιστημονικών πεδίων θα ιχνηλατήσει με τον καλύτερο τρόπο την κρυμμένη γνώση των αρχαιοελληνικών επιτευγμάτων, τόσο στη φιλοσοφία όσο και στο επιστημονικό γίγνεσθαι”.

Ο Ακαδημαϊκός κ. Αντώνης  Κουνάδης στον χαιρετισμό του προέβη σε μια ουσιαστική διείσδυση όπου με αφετηρία τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό στον οποίο αναφέρθηκε εκτενώς, εδράστηκε στα κακώς κείμενα και στην διολίσθηση που υπόκειται ο ελληνικός πολιτισμός με μείζονα αιτία την εκποίηση της γλώσσας.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ :“Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ”.

Τέλος, η πρέσβυς της Ελλάδος  για τον Αθλητισμό και το ευ αγωνίζεσθαι στο Συμβούλιο της Ευρώπης, κα Κατερίνα  Παναγοπούλου με τίτλο του χαιρετισμού της “Ο οικουμενικός άνθρωπος είναι απάντηση στα παγκόσμια προβλήματα”, είπε τα ακόλουθα: “Έχουμε το μοναδικό προνόμιο, να συνεδριάζουμε υπό το Φως της Ολυμπίας. Λίγα μόνο μέτρα μακρυά από την Ιερά Άλτη, λίγα μόνο μέτρα μακρυά, από τον χώρο όπου οι άνθρωποι αγωνίζοταν, όχι μόνο για τον κότινο, μα και για να στερεώσουν έναν νέο κόσμο με το παράδειγμά τους.

Εάν δεν υπήρχαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, δεν θα υπήρχαν κοινοί κανόνες. Δεν θα υπήρχε Εκεχειρία.

Επιτρέψτε μου να διατυπώσω μια μεγαλεπίβολη άποψη: Ο 21^ος αιώνας έχει ανάγκη από την «ιδεολογία του Ελληνισμού».

“ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΙ  ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ”

“Πήρα την πρωτοβουλία, μαζί με διακεκριμένους ακαδημαϊκούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό, για την ίδρυση του «Διεθνούς Κέντρου Επιστημών και Ελληνικών Αξιών». Το Ελληνικό μας όνομα, «Αείχρονος Ελλάς». Το Διεθνές μας όνομα, Timeless Greece.Όραμά μας είναι, να ανοίξουμε σε διεθνές επίπεδο έναν ουσιαστικό διάλογο, με βάση τις αξίες και το ζωντανό κληροδότημα του Ελληνισμού, για την κατεύθυνση της προόδου στην εποχή μας. Να ενώσουμε την επιστημονική κοινότητα με την κοινωνία των πολιτών αλλά και την υγιή επιχειρηματική κοινότητα για την προώθηση των εκπαιδευτικών, κοινωνικών αλλά και πολιτικών αξιών που συνυπάρχουν στον Ελληνισμό.Να δικτυώσουμε ανθρώπους και προσωπικότητες από όλο τον κόσμο που σκέπτονται και δρουν με γνώμονα τις αξίες του Ελληνισμού. Έχοντας για πάντα στο μυαλό μας αυτό που είχε πει ο Πλάτωνας: «Μπορούμε εύκολα να συγχωρέσουμε ένα παιδί που φοβάται το σκοτάδι, η αληθινή όμως τραγωδία στην ζωή είναι όταν οι άνθρωποι φοβούνται το φως» .

Μετά την αναγγελία του Διεθνούς Κέντρου Επιστημών και Ελληνικών Αξιών από την κυρία Παναγοπούλου, εκλήθησαν από την συντονίστρια της εκδήλωσης, δημοσιογράφο και υπεύθυνη επικοινωνίας του συνεδρίου Τέτα Γιαννάρου,  οι  κ.κ.: Θύμιος  Κοτζάς, Δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας, Γεώργιος Γεωργιόπουλος,  Αντιπεριφερειάρχης Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας και Χρήστος Χριστοδουλόπουλος, Δήμαρχος Ήλιδας, οι οποίοι και απηύθυναν συμβολικούς χαιρετισμούς και υπέγραψαν τον ιδρυτικό,χάρτη του Διεθνούς Κέντρου.

Τέλος μίλησε η Α.Ε. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας κηρύσσοντας με την ομιλία του τις εργασίες του συνεδρίου.

Ακολούθησε δεξίωση  και συνέχεια της υπογραφής από τους συνέδρους του Ιδρυτικού Χάρτη του  εξαγγελθέντος από την κα Παναγοπούλου, Διεθνούς Κέντρου.

Αμέσως μετά το τέλος της δεξίωσης άρχισαν οι εργασίες του συνεδρίου με πρώτη εισήγηση  του Καθηγ. και πρώην Πρύτανη του  Παντείου Πανεπιστημίου Γ. Κοντογιώργη με θέμα: “Το ζήτημα της επικαιρότητας του Ελληνισμού. Περιεχόμενο και αιτιολογία”. Σε αδρές γραμμές η εισήγηση πραγματεύεται την διαρκή  επικαιρότητα του ελληνικού κόσμου η οποία  οφείλεται στο ότι οικο­δόμησε και οδήγησε τον ανθρωποκεντρικό πολιτισμό στην κοσμοϊ­στορία, σε όλες του τις φάσεις από τις απαρχές μέχρι την ολοκλήρω­σή του. Στον αντίποδα, ο νεότερος κόσμος διέρχεται μόλις το πρώιμο στάδιο του ανθρωποκεντρικού πολιτισμού.

Ακολούθησαν οι εισηγήσεις: “Μαγεία και τραγωδία”, του καθηγ. Ε.Μικρογιαννάκη, η  Γεωμυθολογική προσέγγιση του Αχελώου και των Εχινάδων νήσων (Δυτ. Ελλάδα) των Καθηγ.Μαριολάκου, Φουντούλη, Θεοχάρη , Καπουράνη, “Η γενετική καταγωγή των Ελλήνων” του καθηγ.  Γ. Τριανταφυλλίδη, “Το αρχαιοελληνικό υπόβαθρο της σύγχρονης μηχανολογίας για την ανάπτυξη και την προαγωγή της” του Καθηγ. Μ. Ceccarelli, “Ο πνευματικός παλμός και η ιατρική φροντίδα των αρχαίων Ολυμπιάδων (από τον 5^ο ως τον 4^ο αι. π.Χ.)” του Καθηγ. Κ. Λόλα, “Το φυσικό περιβάλλον και η σημασία του”του Καθηγ. Π. Θέμελη. Η απογευματινή συνεδρία με αντικείμενο: “Φυσική -Μαθηματικά”περιέλαβε τις ακόλουθες εισηγήσεις: “Το κρυφό θεώρημα του Πλάτωνος για την κατανομή των πρώτων αριθμών” του Καθηγ. Γ Βαρδουλάκη, “Από τον αιθέρα στην σκοτεινή ύλη”του δρ. Κ. Καλαχάνη, “Μια εξέταση των προσωκρατικών απόψεων για την προέλευση της χωρικής διαφοροποιήσεως του κόσμου μας” του Καθηγ. Κ. Βέλτσιου, “H Φυσική του Αριστοτέλους για την ελεύθερη πτώση των σωμάτων” του Καθηγ.G.H.Vatistas, “Η έννοια της συμμετρίας στην κλασική αρχαιότητα και μια σύγχρονη εφαρμογή της σφαιρικής συμμετρίας στον πολυδιάστατο χώρο” του Καθηγ. Θ. Κοτσιώλη -Ν. Λαμπρόπουλου και “Ο ρυθμός μεταβολής στην Ευκλείδεια Γεωμετρία, την Νευτώνεια Μηχανική και τον κλασματικό Λογισμό” του καθηγ. Γ.Δάσιου.

Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν με συναυλία του διεθνούς φήμης κιθαρίστα Κώστα Κοτσιώλη.

*O Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κύριος Προκόπης Παυλόπουλος μεταξύ άλλων στάθηκε στην ομιλία του στην καθοριστική συμβολή του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος στην έκβαση του Ευρωπαϊκού και του εν γένει Δυτικού Πολιτισμού, πρωτίστως μέσω της θεμελίωσης κατά κυριολεξία- της Επιστήμης και της Φιλοσοφίας.

Αναφέρθηκε και στους κινδύνους που αντιμετωπίζει ο Πολιτισμός μας.

«Υπάρχουν, άραγε, σημάδια που δείχνουν στις μέρες μας μια τέτοια αναστροφή, η οποία όχι μόνον εμποδίζει τον Πολιτισμό μας να κάνει ένα αποφασιστικό βήμα υπέρβασης των ήδη μεγάλων επιτευγμάτων του, αλλά υποσκάπτει, κυριολεκτικώς, τα θεμέλιά του εκείνα που στηρίχθηκαν στις ανυπέρβλητες αντηρίδες του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος;  Πιστεύω πως ναι.  Και είναι απόλυτη ανάγκη να δούμε, το συντομότερο δυνατό και κατάματα, πού οφείλεται μια τέτοια δυσοίωνη προοπτική, έτσι ώστε όσο υπάρχει καιρός ν' ανακοπεί.

1. Ουδείς μπορεί, με πειστικά επιχειρήματα, ν΄ αμφισβητήσει το γεγονός ότι η πρόσφατη εξέλιξη της τεχνολογίας, ενώ έχει πολλαπλές ευεργετικές συνέπειες ως προς την σύλληψη της ουσίας του κόσμου μας, επέφερε και σημαντικές παρενέργειες όταν ορισμένες εκφάνσεις της «λοξοδρόμησαν» σε σχέση με τον πραγματικό προορισμό της.

2. Επιτρέψατέ μου να αναφέρω δύο από τις παρενέργειες αυτές, τις οποίες θεωρώ και τις πιο καθοριστικές:

α) Η πρώτη αφορά την ραγδαία εξάπλωση κι επικράτηση της απόλυτης  εξειδίκευσης- σ' όλα τα επίπεδα οικοδόμησης του επιστητού, από την περίοδο της «μαθητείας» ως και την τελική φάση της πιο εξελιγμένης έρευνας- της επιστημονικής γνώσης.  Αυτός ο αυτοπεριορισμός του επιστημονικού πεδίου με το ωραιοποιητικό περικάλυμμα ενός είδους «splendid isolation», σε συνδυασμό με την, προφανή ή και κραυγαλέα, έλλειψη μηχανισμών ουσιαστικής επικοινωνίας των επιστημόνων-εκπροσώπων συγγενών κλάδων, στερεί, νομοτελειακώς, από τον πραγματικό επιστήμονα την δυνατότητα της ολιστικής σύλληψης της επιστήμης του και του αντικειμένου της, ως ευρύτερου συνόλου που απαρτίζεται από συγκοινωνούντα μεταξύ τους επιμέρους υποσύνολα.

Έτσι όμως η «σοφία» καθίσταται ανέφικτη, ενώ και η απλή γνώση τείνει να μεταπέσει στο επίπεδο της απλής συλλογής και ταξινόμησης της πληροφορίας.

Κάτι που δεν απέχει πολύ από μια μορφή συγκεκαλυμμένου κάτω από την «λεοντή» μιας, δήθεν, επιταγής της σύγχρονης επιστημονικής δεοντολογίας- «εμπειρισμού».  Κι εδώ, προκειμένου να μην υπάρχει οιαδήποτε παρεξήγηση, διευκρινίζω τούτο: Ουδείς μπορεί να υποτιμήσει την αξία του εμπειρισμού, πλην όμως ως σημαντικού μεθοδολογικού συμπληρώματος προκειμένου η πληροφορία να καταστεί γνώση και η γνώση σοφία.

Και όχι, βεβαίως, προκειμένου να οδηγήσει στην εμπέδωση της, έστω και πλήρως συστηματοποιημένης, πληροφορίας, ως οιονεί τελικού σταδίου της επιστημονικής έρευνας υφ' όλες της τις εκφάνσεις.

β) Η δεύτερη αφορά την εδραίωση μιας οικονομικής παγκοσμιοποίησης, δίχως τους θεσμικούς και τους stricto sensu οικονομικούς μηχανισμούς, οι οποίοι θα ήταν σε θέση ν’ αποτρέψουν τις δυνάμεις στρέβλωσης του καπιταλιστικού οικονομικού συστήματος που το απομακρύνουν, ολοένα και περισσότερο, από τις ρίζες του και τον προορισμό του.

β1) Ας μην ξεχνάμε ότι οι ρίζες αυτές και ο συνακόλουθος προορισμός ήταν οι παράγοντες που επέτρεψαν, αιώνες τώρα, στον καπιταλισμό να εξελιχθεί στο οικονομικό εκείνο σύστημα, το οποίο επιτρέπει στον Άνθρωπο να υπερασπισθεί την αξία του και ν' αναπτύξει ελευθέρως την προσωπικότητά του με τον καλλίτερο και πιο παραγωγικό τρόπο.

Οπωσδήποτε δε καλλίτερο από εκείνον που διέθετε ο μεγάλος «αντίπαλος» του καπιταλισμού, ο μαρξισμός, πράγμα που πιστοποίησε με τον πιο «εκκωφαντικό» τρόπο η κατάρρευση του τελευταίου, τουλάχιστον υπό την εκδοχή του «υπαρκτού σοσιαλισμού».

Συνοψίζοντας λοιπόν τα όσα προαναφέρθηκαν, βασίμως μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι η συμβολή του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος σε σχέση με τον Πολιτισμό μας, ήτοι τον σύγχρονο Ευρωπαϊκό και, εν γένει, Δυτικό Πολιτισμό είναι, τουλάχιστον, διπλή:  Από τη μια πλευρά το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα διέπλασε τον Πολιτισμό αυτόν θέτοντας, μέσω της απελευθέρωσης του Πνεύματος από τον μύθο, τις βάσεις της Επιστήμης και, σε τελικό στάδιο,  της Φιλοσοφίας. Θάλεγε κανείς πως ο Πολιτισμός μας γεννήθηκε από το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα όπως, κατά την μυθολογία, η Αθηνά βγήκε από το κεφάλι του Δία, πάνοπλη, φορώντας περικεφαλαία και κρατώντας ασπίδα.  Και, από την άλλη πλευρά, μας δείχνει σήμερα το δρόμο υπεράσπισης του Πολιτισμού μας, κυρίως δια της αποτροπής της μετάπτωσης της Επιστήμης και της Φιλοσοφίας σε άγονα εμπειρικά πεδία σώρευσης απλής γνώσης και συλλογής άπειρης, πλην όμως ανώφελης, πληροφορίας.

Μέσα από αυτή την διπλή συμβολή του το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα μένει αενάως ζωντανό κι επίκαιρο, τόσον ως γενάρχης όσο και ως αμετακίνητος πυλώνας του Πολιτισμού μας και τον προτρέπει, στην σύγχρονη ζοφερή συγκυρία, με τα λόγια που βάζει ο Οδυσσέας Ελύτης στο στόμα του Αντιφωνητή προς τη Μαρία Νεφέλη: «Κάνε άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά».

Διότι χωρίς ένα τέτοιο άλμα, πολύ σύντομα ο Πολιτισμός μας θα μοιάζει με «υπερκαινοφανή», ένα «μεγαλιθικό» άστρο που σβήνει ταχύτατα διότι φέρνει, για να ξαναθυμηθούμε τον Τ.Σ. Έλιοτ στο ίδιο ποίημά του, «Τη γνώση των λόγων και την άγνοια του Λόγου». Και για το τι σημαίνει «Λόγος», ας γυρίσουμε πίσω στον Ηράκλειτο που τον περιγράφει, περίπου, ως την αιωνίως και αενάως σταθερή ρυθμιστική αρχή η οποία εξασφαλίζει την ενότητα του κόσμου: «Του δε λόγου του  εόντος αεί». Κι αρκετά μεταγενεστέρως, αλλά πάντα σε μια διήκουσα γραμμή, στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο: «Εν αρχή ήν ο Λόγος και ο Λόγος ήν προς τον Θεόν και Θεός ήν ο Λόγος».  Ως προς το ποια είναι η πραγματική θέση του Ανθρώπου απέναντι σ'  αυτό το Λόγο, την απάντηση, με την μορφή «αντίστιξης», δίνει εύγλωττα ο Κώστας Αξελός («Γιατί σκεφτόμαστε; Τι να πράξουμε: Δύο διαλέξεις-δοκίμια», εκδ. Νεφέλη, 1993): Ο Λόγος είναι το «ανοιχτό Παιχνίδι του Χρόνου, όπου ο Άνθρωπος είναι συγχρόνως παίκτης και παίγνιο».

Ακριβώς όπως τον περιγράφει, με τρόπο μοναδικό στα χρονικά της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, ο Σοφοκλής τόσο στον, «μοιραίο» κι εμβληματικό ως «ηγέτη», «Οιδίποδα Τύραννο», όταν ο Οιδίπους υπερασπίζεται την «Πόλη», όσο και στον «Οιδίποδα επί Κολωνώ», όταν υπερασπίζεται πια τον εαυτό του για να αμυνθεί απέναντι στην Ειμαρμένη αλλά κι απέναντι σε εκείνους που την εκμεταλλεύονται με σκοπό να σκυλεύσουν την άτεγκτη προς αυτόν μοίρα του προς ίδιον όφελος, σε μια κορυφαία «τραγική» ανάδειξη της διαχρονικής πληγής της πολιτικής, του κυνισμού.

*(Από την ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλου παραθέσαμε ορισμένα αποσπάσματα).