Οι πειρατές του διαδικτύου

Κινηματογραφικές ταινίες που δεν έχουν ακόμη κυκλοφορήσει στις αίθουσες, εκατομμύρια δίσκοι μουσικής, παιχνίδια για υπολογιστές, βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή και προγράμματα λογισμικού «κυκλοφορούν» στο Διαδίκτυο και διατίθενται σε όλους όσοι τα αναζητούν δωρεάν. Οι «πειρατές» του Διαδικτύου είναι η οικογένεια της διπλανής πόρτας.

Οι όροι και οι διευθύνσεις torrent, seeders, leachers, greektracker, gamato, είναι λίγο πολύ σε όλους γνωστά. Η ηλεκτρονική πειρατεία στο Internet είναι στην ουσία ίδια με την πειρατεία με υλικά μέσα - κλοπή της δημιουργικότητας κάποιων ανθρώπων. Όμως η πειρατεία στο Internet είναι δυνητικά μεγαλύτερης έκτασης γιατί επιτρέπει στη μουσική να αναπαραχθεί, ή μάλλον να κλωνοποιηθεί, να συμπιεστεί και να διανεμηθεί σε όλον τον κόσμο.

Η εξάπλωση των ευρυζωνικών δικτύων, δηλαδή του γρήγορου Ιnternet, και η συμπίεση των ψηφιακών αρχείων, που έκανε τη διακίνησή τους μέσω του Διαδικτύου μια εύκολη υπόθεση, είχαν αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να ανθεί η ιντερνετική «πειρατεία».

Το πρόβλημα αυξήθηκε εκθετικά τα τελευταία χρόνια, αλλά είναι αδύνατο να υπολογιστεί επακριβώς η οικονομική ζημιά της δισκογραφίας και του κινηματογράφου. Πριν δύο χρόνια υπολογίστηκε ότι 1 εκατομμύριο παράνομα αρχεία μουσικής ήταν διαθέσιμα στο Internet. Τώρα υπολογίζεται ότι 25 εκατομμύρια τέτοια αρχεία είναι διαθέσιμα μόνο μέσω υπηρεσιών ανταλλαγής αρχείων.

Χωρίς αμφιβολία ο κλάδος που έχει πληγεί περισσότερο από την ιντερνετική πειρατεία είναι η μουσική βιομηχανία, εκπρόσωποι της οποίας δηλώνουν ότι η μουσική πειρατεία σημειώνει ρεκόρ. Πολλοί προβλέπουν ότι θα αυξηθεί ακόμη πιο πολύ καθώς όλο και περισσότεροι καταναλωτές αποκτούν πρόσβαση στο Ιnternet και ανακαλύπτουν τα «οφέλη» της διαδικτυακής πειρατείας. Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φωνογραφικής Βιομηχανίας το 2008 διακινήθηκαν παράνομα online 40 δισεκατομμύρια μουσικά «αρχεία».

Πώς αντιδρά όμως η μουσική - κινηματογραφική βιομηχανία;
Αυτό που κάνει σήμερα η βιομηχανία είναι να αναπτύσσει νέες ασφαλείς τεχνολογίες για ηλεκτρονικές υπηρεσίες προς τους καταναλωτές. Επίσης αναπτύσσει τεχνολογίες προστασίας της μουσικής και συμβουλεύει τις κυβερνήσεις για τη μορφή των σχετικών νομοθεσιών, ώστε οι καλλιτέχνες και οι παραγωγοί να προστατεύονται από την πειρατεία. Το IFPI (Ομοσπονδία Φωνογραφικής Βιομηχανίας) έχει δημιουργήσει ένα ειδικό τμήμα κατά της ηλεκτρονικής πειρατείας που χρησιμοποιεί νέες τεχνολογίες αυτοματισμού σε παγκόσμια κλίμακα.

Το τμήμα αυτό βοηθά στον εντοπισμό και την προειδοποίηση των πειρατών. Το IFPI υπολογίζει ότι οι ενέργειές του οδήγησαν στην κατάργηση 15.000 παράνομων ιστοσελίδων που περιείχαν πάνω από 3 εκατομμύρια πειρατικά αρχεία μουσικής. Η μουσική βιομηχανία έχει δείξει ότι είναι διατεθειμένη να λάβει επιθετικά νομικά μέσα κατά των πειρατών.

Φυσικά για τα μύρια οικονομικά «κακά» που ευθύνεται η ιντερνετική πειρατεία υπάρχει και αντίλογος. Διότι πειρατεία είχαμε από την εποχή της κασέτας πριν 2 δεκαετίες. Δεν είδαμε καμιά μουσική να πεθαίνει τότε - ούτε και τώρα. Την εποχή που το «πειρατικό» Napster ανθούσε, στην Αμερική οι πωλήσεις CD, είχαν αύξηση και αυτές. Διότι αυτός που θα αγοράσει από τον πλανόδιο ποτέ δεν θα πήγαινε σε κάποιο μαγαζί πώλησης. Πόσα αφανή συγκροτήματα και τραγουδιστές δεν έγιναν γνωστοί βοηθούμενοι από την πειρατεία;

Μήπως τελικά αν η ιντερνετική πειρατεία ήταν τόσο φονική δεν θα σκότωνε τη μουσική ή τον κινηματογράφο αλλά τις ίδιες τις βιομηχανίες παραγωγής;
Παρατηρώντας λίγο τα παιχνίδια μεγάλων βιομηχανιών βλέπουμε ότι στη μουσική έχουν θεσπίσει κάποιους κανόνες, για το πότε μια μελωδία θεωρείται αντιγραφή ενός τραγουδιού. Αυτό όμως είναι κάτι αόριστο δεν είναι κάτι χειροπιαστό! Όσον αφορά το λογισμικό, εδώ και χρόνια ο ένας κατασκευαστής αντιγράφει τον άλλον. Π.χ. τα Windows έχουν κατηγορηθεί για αντιγραφή του περιβάλλοντος της Apple, όπως και η Apple για αντιγραφή άλλων κατασκευαστών.

Η ίδια η Microsoft επιτρέπει σιωπηλά τη χρήση του λογισμικού της π.χ. windows, office κ.α. στην κατ’ ιδίαν οικιακή - προσωπική χρήση. Ήρθε ποτέ κανείς να ελέγξει αν στο σπίτι χρησιμοποιούμε παράνομα το λογισμικό της; Μήπως εμείς έχουμε γίνει μέρος της διαφήμισής της όταν σχεδόν το 90% από εμάς έχουμε γίνει χρήστες και προωθητές ουσιαστικά των προγραμμάτων της κάνοντάς την μία από τις πιο κερδοφόρες εταιρείες παγκοσμίως;
Τελικά η πειρατεία αποτελεί πρόβλημα που χρειάζεται λύση;

Το να υποστηρίζουμε πως η πειρατεία πρέπει σώνει και καλά να καταπολεμηθεί και εξοντωθεί, σε σχέση με το αυθεντικό υλικό για το καλό των καταναλωτών, είναι υποκρισία.
Η πειρατεία αδιαμφισβήτητα πρέπει να περιορίζεται έως έναν ικανοποιητικό βαθμό - αυτό είναι γεγονός. Αλλά δεν πρέπει να δαιμονοποιείται και να γίνεται η αιτία για την ταλαιπωρία των καταναλωτών ούτε και αφορμή για την καταστρατήγηση των αξιών και των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων!

*Ο Δημήτρης Τσιπιανίτης είναι Ηλεκτρονικός Μηχανικός