Τότε στα σχολεία, και σήμερα

Δεν θα αναφέρω το όνομά του, κι ας έχουν περάσει από τότε πάνω από 35 χρόνια. Δεν ξέρω εάν ζει ή εάν πέθανε, και ούτε με ενδιαφέρει. Όμως, τα «κατορθώματα» του συγκεκριμένου δασκάλου έχουν μείνει βαθιά χαραγμένα μέσα μου και επανήλθαν στη μνήμη μου διαβάζοντας την είδηση για τον εκπαιδευτικό (να βάλω και στους δυο εισαγωγικά;) που κατηγορείται ότι έβαλε μαθητές να δείρουν συμμαθητή τους! Τι μου θύμισε…

Τέλη δεκαετίας του ’70, ο εν λόγω «δάσκαλος», στο 23^ο Δημοτικό Σχολείο της Πάτρας, έχει μια από τις τελευταίες τάξεις. Και στο τμήμα του, έχει ως μαθητή και τον γιο του. Μια μέρα τα περισσότερα παιδιά δεν έχουν διαβάσει καλά το μάθημα. Με σηκώνει και με στέλνει στο προαύλιο να βρω μια βέργα για να τα τιμωρήσει με τον κλασικό τρόπο της εποχής που είχε ως σημαία και τη γνωστή ρήση «το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο».

Βγαίνω στο προαύλιο, κι επειδή δεν ξέρω καλά κι εγώ το μάθημα, προσπαθώ να αργήσω, να αποφύγω το… μοιραίο. Όμως, πρέπει να γυρίσω στην τάξη, με τη βέργα. Να ξυλοκοπηθούν οι συμμαθητές μου, και μαζί τους κι εγώ.

Αλλά το «προνόμιο» του μεγαλύτερου ξυλοδαρμού το έχει πάντα ο γιος του. Παιδί του είναι, ό, τι θέλει το κάνει. Ποιος και γιατί να του ζητήσει το λόγο; Και δεν μιλάμε απλώς για ξύλο, αλλά για καθαρή κακοποίηση. Μια μέρα αρχίζει και το κτυπά με όλη του τη δύναμη, ξεσπάει κυριολεκτικά πάνω του. Το σηκώνει από το θρανίο και το βαράει όπου βρει, με κλωτσιές, σφαλιάρες, και ό, τι του έλθει, στο κεφάλι. Το χτυπάει στο πρόσωπο και τα γυαλιά μυωπίας που φοράει πέφτουν. Το παιδί σκύβει να μαζέψει τα γυαλιά του, αλλά συνεχίζει να τρώει πολύ ξύλο, αλύπητο ξύλο…

Ανάλογες σκηνές στα σχολεία εκείνης την εποχής, υποθέτω βάσιμα, θα έχουν ζήσει και άλλοι της δικής μου γενιάς, που έχουν πια τις δικές τους οικογένειες, τα δικά τους παιδιά.

Κανείς, όμως, δεν διανοείται σήμερα ότι τα παιδιά του θα ξυλοκοπηθούν από κάποιον «δάσκαλο», από κάποιον «εκπαιδευτικό». Αλίμονο!

Στον αντίποδα, ωστόσο, αρκετοί γονείς (και της δικής μου γενιάς) δεν έχουν μάθει στα παιδιά τους να επιδεικνύουν τον απαραίτητο σεβασμό στους εκπαιδευτικούς, στο σχολείο, στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Κάπως έτσι, από το ένα άκρο της εποχής που ήμουν μαθητής, περάσαμε στις μέρες μας στο άλλο άκρο. Από τη βία του δασκάλου, στην αυθαιρεσία του μαθητή.

Και από το ξύλο που έτρωγε η δική μου γενιά στα σχολεία, φτάσαμε στη σημερινή εποχή, με εκπαιδευτικούς να φοβούνται να κάνουν παρατήρηση σε μαθητές, ακόμη και σε κάποιες περιπτώσεις, σε κάποια σχολεία, να φοβούνται να μπουν και στην αίθουσα!

Πινελιά στο αρρωστημένο αυτό τοπίο αποτελεί το τελευταίο αποτρόπαιο περιστατικό και η λανθάνουσα αντίδραση των δασκάλων της Άρτας να κλείσουν τα σχολεία διαμαρτυρόμενοι για τη… δίωξη που υφίσταται ο συνάδελφός τους, που «ζήλεψε» τους «δασκάλους» της δεκαετίας του 1970! Ο οποίος, εάν αποδειχθεί ότι όντως έβαλε μαθητές να δείρουν συμμαθητή τους, θα πρέπει να πάει στο σπίτι του και να μην ξαναπατήσει το πόδι του σε τάξη.

Συμπέρασμα; Και ο γιαλός είναι στραβός, και στραβά αρμενίζουμε. Για το λόγο αυτό, η όποια εκπαιδευτική μεταρρύθμιση γίνει στο μέλλον, πρέπει να ξεκινήσει από τα θεμέλια της Παιδείας, από τη βάση της: την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Τουτέστιν, από τα δημοτικά σχολεία, και με τριμερή συμμετοχή: των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των γονέων.

Παράλληλα, πέρα από την εμπέδωση της γνώσης και της κριτικής σκέψης, έννοιες όπως ο αλληλοσεβασμός και η αμοιβαία εκτίμηση στην οριοθέτηση των διακριτών ρόλων εκπαιδευτικού και μαθητή θα πρέπει να μπουν εκ νέου στο επίκεντρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας, και σε σωστές βάσεις.

Για να μην χάσουμε στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε μια ολόκληρη γενιά…