Τρία κειμήλια - τεκμήρια του Αγίου Γρηγορίου του Ε' φυλάσσονται στο Μουσείο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας Πελοποννήσου, στην Πάτρα

Η Εκκλησία μας τιμά στις 10 Απριλίου την μνήμη του εθνομάρτυρος Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Γρηγορίου του Ε΄, τον οποίο απαγχόνισαν οι Τούρκοι στις 10 Απριλίου  1821  σε αντίποινα για την κήρυξη της Επανάστασης στον Μοριά.

Στο Εθνολογικό Μουσείο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας Πελοποννήσου, στην Πάτρα, το οποίο στεγάζεται στο Μέγαρο Λόγου και Τέχνης, 6ος όροφος) μεταξύ των πολλών άλλων ιστορικών τεκμηρίων υπάρχουν τρία (3) που σχετίζονται με τον Εθνομάρτυρα Γρηγόριο τον Ε.

Τα κειμήλια αυτά, όπως αναφέρει δελτίο Τύπου της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας Πελοποννήσου είναι τα εξής:

*Το επιβλητικό πορτραίτο του Γρηγορίου του Ε’.

*Ένα σπάραγμα από το κάλυμμα του Ευαγγελίου με το οποίο είχε ενταφιαστεί στην Οδησσό ο Γρηγόριος Ε και όταν έγινε η εκταφή του βρέθηκε σχεδόν κατεστραμμένο και μεταφέρθηκε στην Αθήνα μαζί με το λείψανο του.

*Αρχιεπίσκοπος Αθηνών το 1871, που μεταφέρθηκε στην Αθήνα το λείψανο του Γρηγορίου του Ε΄ (για να τιμηθούν τα 50χρονα της Επανάστασης του 1821), ήταν ο Θεόφιλος Βλαχοπαπαδόπουλος, που γεννήθηκε στην Πάτρα το 1790, είχε φοιτήσει στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη, υπό την προστασία του Παλαιών Πατρών Γερμανού Γ΄, του οποίου υπήρξε στην συνέχεια (1819) αρχιδιάκονος.

Ο Θεόφιλος είχε ενεργό ανάμειξη στην προετοιμασία της Επανάστασης του 1821, βρισκόταν μαζί με τον Παλαιών Πατρών Γερμανό στην σύναξη της Βοστίτσας τον Ιανουάριο του 1821, αλλά και στην ιερά μονή Αγίας Λαύρας, όταν εκείνος όρκισε τα παλικάρια για Ελευθερία ή Θάνατο.

Στο Αρχείο της Οικογενείας Βλαχοπαπαδόπουλου, που βρίσκεται επίσης στο Εθνολογικό Μουσείο στην Πάτρα, περιλαμβάνεται η άμεση μαρτυρία του Θεοφίλου για το γεγονός αυτό.

Κατά την τελετή της υποδοχής του λειψάνου του Γρηγορίου του Ε’ στην Αθήνα, προσφωνώντας τον μεγάλο νεκρό ανέφερε επί λέξει «… ο αείμνηστος Παλαιών Πατρών Μητροπολίτης (εννοεί τον Γερμανό Γ) , ο συμπολίτης σου (σ.σ.  και οι δύο από την Δημητσάνα Γορτυνίας) ο ποτέ ιεροδιάκονος σου, και κατόπιν συνάδελφος και συλλειτουργός σου, πρώτος ανταπεκρίθη εις τα ευγενή και γενναία αισθήματά Σου. Εκεί, εν τη Αγία εκείνη Μονή (εννοεί την Αγία Λαύρα) κατασκευάσας εθνικήν σημαίαν από το ράσον του και την φουστανέλλα του Ζαϊμη, εχάραξεν επ΄αυτής τον άγιον και Ζωοποιόν Σταυρόν και κρατών με την αριστεράν χείρα του τα πρακτικά της προ μικρού συγκροτηθείσης μυστικής εν Αιγίω συνελεύσεως, και με την δεξιάν την σημαίαν του Σταυρού, αναγεγραμμένον έχουσα το σύνθημα «Ελλάς ανάστηθι ανεξαρτησίαν ή θάνατον ομνύομεν επί τω ονόματι Σου»  ως από πυρσού τότε ουρανοκρύφου, μετά των συν αυτώ περιβλέπτων Αχαιών και Αρκάδων κατηλέκτρισεν άπασαν την Ελληνικήν φυλήν δια του θείου κηρύγματός του. «Δεύτε λάβετε φως εκ της λαμπάδος της υπέρ πίστεως και πατρίδος αναφθείσης και αναγγείλατε πάσιν τοις έθνεσιν , ότι η φωνή μου, είναι φωνή αυτού του κυρίου παντοκράτορος…..».

*Να θυμίσουμε πως οι Γορτύνιοι της Πάτρας θα τιμήσουν την Κυριακή 10/4/2016 το πρωί τη μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Ε’ στον ιερό ναό Παντανάσσης. Μετά την επιμνημόσυνη δέηση και την αρτοκλασία, θα γίνει και κατάθεση στεφάνων στην προτομή του Αγίου Γρηγορίου του Ε' στην πλατεία της Παντάνασσας.