Η οπτική ρύπανση στη θέση της οπτικής αναρχίας- Όταν ο δημόσιος χώρος της Πάτρας μετατρέπεται σε… πιάτσα ταξί

Ξαφνικά, οι πεζόδρομοι της Πάτρας, άρχισαν να αποκτούν κίτρινες διαγραμμίσεις.

Πρώτα η Ηφαίστου, τώρα η Τριών Ναυάρχων και στη συνέχεια όλοι οι πεζόδρομοι στο κέντρο και –φαντάζομαι- και εκτός αυτού.

Κάτι σαν μικρές πιάτσες ταξί, πάνω στους κυβόλιθους των πεζοδρομήσεων, που ορίζουν τον επιτρεπόμενο χώρο τοποθέτησης τραπεζοκαθισμάτων και παρέχουν στις ελεγκτικές αρχές ένα κριτήριο ελέγχου του βαθμού συμμόρφωσης των καταστηματαρχών με την άδεια χρήσης κοινοχρήστου χώρου.

Η λογική από την οποία εκκινείται αυτή η απόφαση του Δήμου είναι σεβαστή και αναγκαία. Ναι, οι κοινόχρηστοι χώροι της Πάτρας επί χρόνια έχουν μετατραπεί σε πεδίο αυθαιρεσίας με την ανοχή των ελεγκτικών αρχών, την απουσία νέας κανονιστικής (αναμένεται εδώ και μήνες, αλλά δεν προκύπτει), την απουσία διάθεσης… ενόχλησης του κλάδου καθώς μεσολαβούσαν και εκλογές, την απουσία δημοτικής αστυνομίας (δεν είχαμε κρίνει ως πόλη χρήσιμη την παρουσία της, καθώς προείχαν οι ιδεολογικές κόκκινες γραμμές της δημοτικής αρχής), αλλά και το «ξεχείλωμα» που ακολούθησε τα μέτρα επί covid.

Κανείς δεν διαφωνεί λοιπόν ότι πρέπει να μπει μια τάξη, στον δημόσιο χώρο της Πάτρας.

Η διαφωνία ωστόσο έγκειται στον τρόπο με τον οποίο καταβάλλεται αυτή η προσπάθεια, η οποία και σαφώς δεν εγγυάται την επίλυση του προβλήματος, καθώς, εν τη απουσία ελεγκτικών αρχών, το να «καβαλήσουν» μια ή είκοσι καρέκλες, ένα ή τριάντα τραπέζια την κίτρινη γραμμή, είναι το πιο εύκολο πράγμα στον πλανήτη Πάτρα.

Η Δημοτική Αρχή επέλεξε την… οφθαλμοφανή λύση, με την κυριολεξία του όρου, βάζοντας στη θέση της οπτικής αναρχίας, την οπτική ρύπανση, πλήττοντας  την αισθητική συνοχή παραδοσιακών περιοχών όπως π.χ. η περιοχή της Ηφαίστου και γεμίζοντας τα μάτια μας… κίτρινο. Μια τέτοια προσέγγιση δεν λαμβάνει υπόψη τον αρχιτεκτονικό διάλογο με το περιβάλλον, δεν συμβάλλει στην αισθητική αναβάθμιση της εικόνας της πόλης και σίγουρα δεν προάγει την αντίληψη περί αποτελεσματικών λύσεων.

Οι διαγραμμίσεις παραπέμπουν σε οδική σήμανση και όχι σε χώρους εστίασης ενώ μειώνουν την ελκυστικότητα των δημόσιων χώρων, μετατρέποντάς τους σε "τεχνικά πεδία", και σίγουρα όχι σε φιλόξενες πλατείες ή πεζόδρομους με χρήση αναψυχής, ή, ακόμη περισσότερο, τουριστικής εκμετάλλευσης.

Και, παράλληλα οι κίτρινες γραμμές δημιουργούν την εντύπωση μιας πρόχειρης και τεχνικά ανεπεξέργαστης λύσης που δεν έχει σχεδιαστεί με σεβασμό στον χώρο, αλλά με τη λογική του «κοιτάξτε, κάτι κάναμε».

Η υποβάθμιση της εικόνας του δημόσιου χώρου δεν είναι απλώς αισθητικό ζήτημα, είναι και οικονομικό. Οι δημόσιοι χώροι λειτουργούν ως «βιτρίνα» της πόλης για τους επισκέπτες και ενισχύουν ή αποδυναμώνουν την εμπορικότητα των περιοχών. Ένας κακόγουστος πεζόδρομος για παράδειγμα, αποθαρρύνει και την παραμονή και την δαπάνη.

Καλό θα ήταν λοιπόν, ο Δήμος, πριν… ζωγραφίσει πιάτσες ταξί και σε άλλους πεζόδρομους του κέντρου, να ρίξει μια ματιά σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, μήπως και βρει λύσεις οι οποίες επιτυγχάνουν τη ρύθμιση της χρήσης του δημόσιου χώρου χωρίς να προσβάλλουν την εικόνα της πόλης.