Μύθοι και πραγματικότητα για την ιδιωτικοποίηση του νερού

Τις τελευταίες ημέρες έχει ανακύψει στη δημόσια συζήτηση το θέμα της ιδιωτικοποίησης του νερού. Οι καταγγελίες από την πλευρά της αντιπολίτευσης και κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ είναι οξύτατες, ενώ είδαμε μέχρι και συναυλία διαμαρτυρίας στην Θεσσαλονίκη με αφορμή τις σχετικές αιτιάσεις.

Ποια είναι όμως η πραγματικότητα; Επιχειρεί όντως η κυβέρνηση να προετοιμάσει τις συνθήκες για μια μελλοντική ιδιωτικοποίηση του νερού στη χώρα μας;

Η απάντηση απ’ όποια πλευρά κι αν το εξετάσει κανείς είναι αρνητική και δυστυχώς για μια ακόμα φορά ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζεται κατώτερος των περιστάσεων, επιδιώκοντας την δημιουργία συνθηκών πόλωσης, μέσω κραυγών και άνευ ουσίας ισχυρισμών.

Τι ισχύει:

1. Ο χαρακτήρας του νερού ως δημοσίου αγαθού δεν αμφισβητείται ούτε τίθεται υπό αμφιβολία με το νόμο που εισήγαγε η κυβέρνηση (ν. 5037/2023). Αρκεί κανείς να διαβάσει τις διατάξεις του νόμου για να διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά σε ιδιωτικοποίηση. Το μόνο που υπάρχει είναι αυθαίρετη ερμηνεία διατάξεων για να υπηρετηθεί το αντιπολιτευτικό αφήγημα.

2. Τι κάνει ο νέος νόμος:

- Επεκτείνει τον ρόλο της ήδη υφιστάμενης Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας με προσθήκη σε αυτήν ρυθμιστικού ρόλου στους τομείς ύδατος και αποβλήτων.

- Θέτει ως κεντρικό στόχο τον αποτελεσματικό έλεγχο των υφιστάμενων φορέων με στόχο την επίλυση προβλημάτων παροχής, ποιότητας και κοστολόγησης.

- Επιδιώκει μια συντονισμένη άσκηση πολιτικής με διαφάνεια και αξιοπιστία των δεδομένων κάθε φορέα, λαμβανομένου υπόψιν ότι υπάρχουν φορείς στην χώρα που επί μακρόν δεν παρέχουν καμία ενημέρωση αναφορικά με τις περιοχές ευθύνης τους.

Μέχρι σήμερα απουσίαζε το αναγκαίο πλαίσιο ελέγχου και η επέκταση των αρμοδιοτήτων της Ρυθμιστικής Αρχής επιτυγχάνει ακριβώς αυτό.

Μάλιστα ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα η περιοχή της Αχαΐας έχει ιδιαίτερο λόγο να επιδεικνύει έντονο ενδιαφέρον, καθώς είναι γνωστές οι περιπτώσεις:

- Κοινοτήτων με προβληματική ημερήσια υδροδότηση

- Περιοχών όπου το νερό δεν είναι καν πόσιμο

- Προβληματικών χρεώσεων, που συχνά μάλιστα έχουν αναδρομική ισχύ

Υπό το νέο καθεστώς τα ζητήματα αυτά μπαίνουν υπό τον έλεγχο της Ανεξάρτητης Αρχής και με δυνατότητα καταγγελίας από μέρους των πολιτών.

Ισχυρίζονται κάποιοι ότι τάχα η επέκταση αρμοδιοτήτων της Ανεξάρτητης Αρχής και στο χώρο του νερού είναι προάγγελος ιδιωτικοποίησης, φέρνοντας το παράδειγμα της Ρ.Α.Ε. στο χώρο της ενέργειας. Παραλείπουν όμως να πουν ότι μέχρι την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας αποκλειστικός φορέας ηλεκτρισμού στην χώρα ήταν η ΔΕΗ, σε αντίθεση με το χώρο του νερού, όπου υφίστανται δεκάδες δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις, με διαφορετικές πρακτικές και πολιτικές. Επομένως οι «ύποπτες» τάχα διατάξεις δεν προαναγγέλλουν ανάμιξη ιδιωτών στο χώρο του νερού, αλλά αφορούν τον έλεγχο των ήδη υφιστάμενων επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντος.

Κλείνοντας κι επειδή εν όψει προεκλογικής περιόδου αναμένεται να συνεχιστεί η προσπάθεια διαστρέβλωσης της πραγματικότητας από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, να θυμίσουμε και δύο επιπλέον πράγματα:

- Η κυβέρνηση που  ευθέως επιχείρησε την ιδιωτικοποίηση του νερού ήταν αυτή του ΣΥΡΙΖΑ με τον νόμο 4389/2016, δια του οποίου μεταβίβασε το σύνολο των μετοχών του Ελληνικού Δημοσίου στις εταιρίες Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε. και Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. (Ε.Ε.ΣΥ.Π, γνωστή ως Υπερταμείο)

- Επειδή η μεταβίβαση αυτή έγινε δίχως να διατηρείται ο ουσιαστικός έλεγχος των εταιριών αυτών από το Ελληνικό Δημόσιο και δίχως να διασφαλίζεται ο χαρακτήρας της κοινής ωφέλειας, το Συμβούλιο της Επικρατείας με τις υπ’ αριθμ. 190 και 191/2022 αποφάσεις του έκρινε τις σχετικές προβλέψεις του ν. 4389/2016 ως αντισυνταγματικές

- Η κυβέρνηση με το νόμο 4964/2022 ήρθε να τροποποιήσει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο και να διασφαλίσει αφενός τον κυρίαρχο και καθοριστικό ρόλο του Ελληνικού Δημοσίου στις εν λόγω εταιρίες, αφετέρου να υπενθυμίσει στην Ε.Ε.ΣΥ.Π την υποχρέωση της να συμβάλλει ουσιαστικά στην εκπλήρωση της συνταγματικής υποχρέωσης του κράτους για αδιάλειπτη και υψηλής ποιότητας παροχή στο κοινωνικό σύνολο υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης