Βρε γείτονες... πότε νικήσατε στη θάλασσα;

Η Επανάσταση του 1821 στην εννεάχρονη διάρκειά της παρουσίασε εναλλαγές επιτυχιών και αποτυχιών, με έντονες διακυμάνσεις στην ισχύ της. Ύστερα από πολλές συγκρούσεις σε πολλά μέτωπα στη ξηρά και στη θάλασσα, στο τέλος ευδοκίμησε. Με αφορμή το παραπάνω ιστορικό γεγονός ανατρέχοντας με αντικειμενικότητα -γιατί αλλιώς αναιρείται η ουμανιστική και διδακτική αποστολή της Ιστορίας – στις ναυτικές επιχειρήσεις του Εικοσιένα μεταξύ των εμπολέμων παρατηρούμε το αήττητο των ελληνικών πανιών. Οι όποιες «επιτυχίες» του τουρκικού και αιγυπτιακού στόλου - που έγιναν όμως στην ξηρά - είχαν στόχο τη δήωση, τη σφαγή και την αιχμαλωσία του άμαχου πληθυσμού, όπως για παράδειγμα η καταστροφή της Χίου (Απρίλιος 1822) από τον Καρά-Αλή,  η καταστροφή της Κάσου (Μάιος 1824) από την αιγυπτιακή μοίρα του Ισμαήλ-Γιβραλτάρ και η καταστροφή των Ψαρών (Ιούνιος 1824) από τον Χορσέφ πασά.

Η ναυτική Ιστορία του Εικοσιένα δεν περιέχει καμία σημαντική νίκη των Τουρκοαιγυπτίων στη θάλασσα.

Αναγκαία σ’ αυτό το σημείο η παράθεση του παρακάτω χρονολογίου:

1821

•  Τέλη Μαρτίου, πλοία των Σπετσών αιχμαλώτισαν τουρκικά πλοία στο λιμάνι της Μήλου.
•  Ψαριανή μοίρα στις 11-13 Απριλίου αιχμαλώτισε κοντά στα παράλια της Ιωνίας, Μικράς Ασίας τουρκικά μεταγωγικά γεμάτα στρατεύματα.
•  Καταδίωξη και καταστροφή στις αρχές Μαΐου τουρκικών πολεμικών πλοίων στη Χαλκιδική από Ψαριανή μοίρα, η οποία τη νύχτα της πρώτης Μαΐου είχε επιτεθεί εναντίον του φρουρίου Ίμπερτζη, στον κόλπο του Μέλανος στην Ανατολική Θράκη.
• Πυρπόληση στις 27 Μαΐου, τουρκικού δίκροτου, από τον Δημήτρη Παπανικολή, στην Ερεσό Μυτιλήνης.
• Στις 9 Ιουλίου ο ελληνικός στόλος κατέκαυσε στην Έφεσο 9 τουρκικά μεταγωγικά πλοία, γεγονός που οδήγησε σε αποτυχία την τουρκική εκστρατεία εναντίον της Σάμου.

1822

• Η πρώτη ναυμαχία από παράταξη μεταξύ των αντίπαλων στόλων στον Πατραϊκό κόλπο, στις 20 Φεβρουαρίου, είχε αμφίρροπη κατάληξη.
• Τη νύχτα 6 προς 7 Ιουνίου ο Κωνσταντίνος Κανάρης με το πυρπολικό τίναξε στον αέρα στη Χίο, τη ναυαρχίδα του Καρά-Αλή.

• Στις 8 Σεπτεμβρίου, ο ελληνικός στόλος με ναύαρχο τον Ανδρέα Μιαούλη νίκησε στη ναυμαχία των Σπετσών τον αντίστοιχο τουρκικό του Μεχμέτ.
• Οι ναυμαχίες και οι συμπλοκές μεταξύ των αντίπαλων στόλων κατά την περίοδο 10-15 Σεπτεμβρίου είχαν αίσιο αποτέλεσμα για την Ελληνική Επανάσταση.
• Ο Κανάρης πυρπόλησε τη νύχτα στις 29 Οκτωβρίου την τουρκική υποναυαρχίδα κοντά στην Τένεδο.

1823

• Ναυμαχία στη θαλάσσια περιοχή του Άθω Χαλκιδικής, στις 15 Σεπτεμβρίου, μεταξύ των στόλων Μιαούλη και Χοσρέφ, χωρίς ουσιαστικά οφέλη για κανένα από τους αντιπάλους.
• Ναυμαχία εκ του συστάδην, στις 11 Οκτωβρίου, κοντά στις Βόρειες Σποράδες, μεταξύ Ελλήνων (Μιαούλης) και Τούρκων (Χοσρέφ), με επίσης αμφίρροπη κατάληξη.
• Επιτυχής καταδρομή ψαριανής μοίρας, με τον ναύαρχο Γ. Σκανδάλη, εναντίον του φρουρίου Τσανταρλή Μικράς Ασίας.

1824

• Ελληνικός στολίσκος με τον ναύαρχο Μιαούλη επιτέθηκε, καταδίωξε και κατέστρεψε στις 2 Ιουλίου τουρκικά πολεμικά πλοία, που  αποπειράθηκαν να μπουν στο λιμάνι των Ψαρών.
• Ο Γεώργιος Σαχτούρης, επικεφαλής ναυτικής μοίρας, βγήκε νικητής από τις ναυτικές συμπλοκές με τον τουρκικό στόλο μεταξύ 30 Ιουλίου -5 Αυγούστου στη θαλάσσια περιοχή της Σάμου.
• 24 Αυγούστου, ναυμαχία χωρίς νικητή μεταξύ του ελληνικού στόλου με ναύαρχο τον Μιαούλη και του ενωμένου τουρκοαιγυπτιακού με αρχηγούς τον Χοσρέφ και Ιμπραήμ πασά.
• Νίκη του ελληνικού ναυτικού στον κόλπο του Γέροντα, στη μεγαλύτερη ναυμαχία του Αγώνα στις 29 Αυγούστου.
• Νίκες των ελληνικών πανιών στις επιχειρήσεις στη θαλάσσια περιοχή της Σάμου και στα νότια της Μυτιλήνης, κατά την περίοδο 5-25 Σεπτεμβρίου.
• 1-2 Νοεμβρίου, ο Ιμπραήμ πασάς ηττήθηκε από τον ελληνικό στόλο στις ναυμαχίες (ημερήσια και νυχτερινή) που έγιναν στα βόρεια του Ηρακλείου Κρήτης.

1825

• Επίθεση του Μιαούλη στις 9 Απριλίου εναντίον αιγυπτιακής μοίρας στα νερά της Σούδας.
• Επιτυχής νυχτερινή προσβολή του Μιαούλη στις 17 Απριλίου σε αιγυπτιακή νηοπομπή στη θάλασσα μεταξύ Γραμβούσας και Ταίναρου.
• Είσοδος του αιγυπτιακού στόλου στις 25 Απριλίου στο Ναυαρίνο και ηρωική έξοδος του πλοίου «Άρης» του Τσαμαδού.
• Επιδρομή και αιφνιδιαστική είσοδο του Μιαούλη, το απόγευμα, στις 30 Απριλίου, στο λιμάνι της Μεθώνης με αποτέλεσμα το κάψιμο 10 εχθρικών πολεμικών πλοίων.
• Στις 20 Μαΐου στη ναυμαχία του Καφηρέα ο Γ. Σαχτούρης με τον ελληνικό στόλο κατετρόπωσε τον τουρκικό του Χοσρέφ πυρπολώντας 3 πλοία και αιχμαλωτίζοντας ακόμη 5.
• Επίθεση στις 2 Ιουνίου ελληνικών πολεμικών πλοίων με τον Μιαούλη εναντίον αιγυπτιακής μοίρας χωρίς σημαντικά αποτελέσματα.
• Νικηφόρα ναυμαχία του ελληνικού στόλου μέσα στον Πατραϊκό κόλπο στις 23 Ιουλίου και επιτυχής ανεφοδιασμός του πολιορκημένου Μεσολογγίου.

• Το απόγευμα, στις 29 Ιουλίου ο Κανάρης εισήλθε με το πυρπολικό του στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας αποτυγχάνοντας να κάψει τον αιγυπτιακό στόλο.
• Επιτυχημένες ελληνικές ναυτικές επιχειρήσεις στον Ευβοϊκό κόλπο την περίοδο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου και περιορισμός των θαλάσσιων συγκοινωνιών ανεφοδιασμού των στρατευμάτων του Κιουταχή, που δρούσαν στη Στερεά Ελλάδα.

1826

• 17-23 Ιανουαρίου ο Μιαούλης ανεφοδίασε με επιτυχία τη φρουρά του Μεσολογγίου.
• Ναυμαχία στο Καρλόβασι της Σάμου, 16 Ιουλίου, μεταξύ ελληνικής και τουρκικής μοίρας και αποχώρηση της τελευταίας προς τη Μυτιλήνη.

1827

• Επιτυχημένες επιχειρήσεις του ελληνικού στόλου υπό τις οδηγίες του Cochrane το μήνα Απρίλιο στον Παγασητικό, Ευβοϊκό και Κορινθιακό κόλπο.
• Καταβύθιση αιγυπτιακού πολεμικού από ελληνικό πυρπολικό, το δειλινό της 17ης Ιουλίου κατά την επιδρομή του Cochrane εναντίον του λιμανιού της Αλεξάνδρειας.

Δράση ελληνικής μοίρας υπό τον Hastings την περίοδο Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου εναντίον των φρουρίων Ρίου -Αντιρρίου και κατά τα δυτικά παράλια της Στερεάς Ελλάδας

1828

• Αποκλεισμός από τη μοίρα του Γ. Σαχτούρη την περίοδο Μαρτίου – Ιουλίου των παραλίων της Κρήτης και της Πελοποννήσου με αποτέλεσμα τη διακοπή του ανεφοδιασμού του Ιμπραήμ από την Αίγυπτο.
• Κατάληψη 11-21 Σεπτεμβρίου 1828, του Αμβρακικού κόλπου από την πολεμική μοίρα του Αντώνη Κριεζή.

1829

12 Μαρτίου, σφοδρός βομβαρδισμός του φρουρίου Αντιρρίου από τη ναυαρχίδα του Μιαούλη «Ελλάς» συνδυασμένος με στενό από ξηράς αποκλεισμό, το αποτέλεσμα των οποίων ήταν η παράδοση του φρουρίου του Αντιρρίου στους Έλληνες.

Αγαπητοί γείτονες, αυτή είναι η ναυτική ιστορία του 1821. Εσείς, πότε, πόσες και ποιες νίκες καταφέρατε στη θάλασσα; Ποιο λοιπόν ιστορικό αφήγημα «στοιχειοθετεί» τη «γαλάζια πατρίδα σας»;

Οι λαοί μας πρέπει να μάθουν να ζουν ειρηνικά δίχως να ξεχνούν πότε το ιστορικό τους παρελθόν, γιατί τα μονοπάτια του έχουν ατελείωτη την προέκτασή τους προς το μέλλον. Ο γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος Paul Valery σημειώνει: «Η Ιστορία είναι το πιο επικίνδυνο από όλα τα προϊόντα του χημικού εργαστηρίου του ανθρώπινου μυαλού. Διεγείρει τα όνειρα, δηλητηριάζει τα έθνη, γεννά στη ψυχή τους στρεβλές μνήμες, γιγαντώνει μέχρις υπερβολής τις αντιδράσεις τους, ανοίγει τις παλιές πληγές τους, τα στερεί από το πνεύμα της ειρήνης και τα μπολιάζει με μεγαλομανία και μανία καταδιώξεως».

 Δεν μπορεί σήμερα να επινοείται μια ιστορία με αμφίβολης αξιοπιστίας υλικά, που επιλέγονται σκόπιμα για να υπηρετήσουν προκατασκευασμένες ετυμηγορίες, παραποιώντας την ιστορική αλήθεια.