Back to Top
#TAGS ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ Αιγιάλεια Νάσος Νασόπουλος Ρούλα Πισπιρίγκου Βασιλιάς Κάρολος της Αγγλίας Κέιτ Μίντλετον
Αγγελίες
Μην ψάχνεις, βρες στο
THE BEST

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

/

Ιστορίες από τη χούντα και το Πολυτεχνείο του 1973 …Μνήμες του Θανάση Κούστα

Ιστορίες από τη χούντα και το Πολυτεχνεί...

Η γλαφυρή διήγησή του για τα μαύρα χρόνια της δικτατορίας και την εξέγερση των φοιτητών

Σαράντα πέντε και πλέον χρόνια πίσω γύρισε τον χρόνο ο Θανάσης Κούστας, ενθυμούμενος την 21η Απριλίου του 1967, την ημέρα δηλαδή επιβολής της χούντας, αλλά και τις μέρες του Νοεμβρίου του 1973,  την εξέγερση των φοιτητών του Πολυτεχνείου, που σηματοδότησε την αρχή του τέλους της.

Ο Θανάσης Κούστας  ήταν μαθητής του Γυμνασίου το 1967 και θυμήθηκε τα τεθωρακισμένα του Παττακού να βρίσκονται στη λεωφόρο Συγγρού. Στις τελευταίες τάξεις του Γυμνασίου είχαν αγγαρέψει εκείνον κι άλλους συμμαθητές του να λαμβάνουν μέρος, σε όλες τις εκδηλώσεις που έκανε το δικτατορικό καθεστώς στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όπως για την επέτειο της 21ης Απριλίου, για την «ημέρα των ενόπλων δυνάμεων», για την «πολεμική αρετή των Ελλήνων». Ο καιρός περνά και οι φοιτητές αρχίζουν να ξεσηκώνονται. 17η Νοεμβρίου. Εξέγερση φοιτητών, τανκς, πυροβολισμοί νεκροί.

Η γλαφυρή διήγηση του Θανάση Κούστα στο facebook  έχει ως εξής:

Πέρασαν 45 χρόνια.

Είχα τελειώσει την Πέμπτη δημοτικού, όταν μάθαμε στην γειτονιά μας για τα σοβαρά επεισόδια που γίνονταν στο κέντρο της Αθήνας. Ένας εισαγγελέας του Αρείου πάγου που έμενε στην ίδια πολυκατοικία έλεγε ότι δεν γλυτώνουμε την χούντα…χωρίς να καταλαβαίνουμε τι σήμαινε αυτό. Το γυμνάσιο που πήγαινα ήταν στην Πλάκα, έτσι όταν δεν πηγαίναμε με τους φίλους μου ποδαράτο, παίρναμε λεωφορείο. Αλλά ποιο λεωφορείο, την συγκοινωνία στην Αθήνα – λόγω συνεχών απεργιών - έκαναν στρατιωτικά ΡΕΟ με φαντάρο οδηγό και βοηθό.


Ώσπου το πρωϊ της 21 Απριλίου 1967, ημέρα Παρασκευή, δεν υπήρχε στρατιωτικό λεωφορείο στην στάση… υπήρχαν όμως τα τεθωρακισμένα του Παττακού, δύο δρόμους πιο κάτω, στην λεωφόρο Συγγρού, με κατεύθυνση το κέντρο.Το ιστορικό κέντρο ήταν αποκλεισμένο και στην είσοδο της Πλάκας από Διονυσίου Αεροπαγίτου, μας σταμάτησαν Λοκατζήδες, οπλισμένοι σαν αστακοί. Τότε συνειδητοποιήσαμε ότι κάτι σοβαρό συμβαίνει.

Το βράδυ υπήρχε απαγόρευση κυκλοφορίας και έτσι μείναμε σπίτι ακούγοντας τις ανακοινώσεις από το ραδιόφωνο. Πίσω από την κουρτίνα της μπαλκονόπορτας του τετάρτου ορόφου που έμενα, έβλεπα τα στρατιωτικά οχήματα που είχαν σταθμεύσει στην πλατεία της γειτονιάς μου. Μια από τις πιο σκληρές εικόνες που έχω δει στην ζωή μου. Στρατιώτες υποχρεωμένοι να κάνουν ένα απάνθρωπο έργο. Έπαιρναν από τα σπίτια τους και μάζευαν κατά ομάδες, οικογενειάρχες που ήταν γραμμένοι στις καταστάσεις, με ένα βαλιτσάκι στο χέρι, προς άγνωστη κατεύθυνση. Πήραν και από την πολυκατοικία μας τον κύριο Μίμη, που εργαζόταν σε βιομηχανία στο Λαύριο.
Και σίγουρα η σύζυγός του μαζί με την κόρη του που ήταν συμμαθήτριά μου στο δημοτικό, θα κρυφοκοίταζαν-όπως κι εγώ- αλλά με περισσότερη αγωνία και ανησυχία πίσω από την κουρτίνα της μπαλκονόπορτας.

Την Δευτέρα άνοιξαν τα σχολεία και εκεί έμαθα ότι είχαν πάρει επίσης τον πατέρα της Ειρήνης και τον πατέρα του Μάκη, που την εβδομάδα εκείνη δεν ήλθαν καθόλου στο σχολείο.
Ο μόνος που γύρισε μετά από πέντε ημέρες ήταν ο πατέρας του Μάκη, οι άλλοι άργησαν να γυρίσουν…πέρασαν τα χρόνια. Το σχολείο μου επειδή ήταν στην Πλάκα, εκπροσωπούσε σε όλες τις επίσημες εκδηλώσεις την δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Έτσι στις δοξολογίες, καταθέσεις στεφάνων, εορτές είχαμε πάντα αντιπροσωπεία και πρώτη θέση είχα εγώ λόγω παραστήματος. Στις τελευταίες τάξεις του γυμνασίου 1971 και 1972, μας είχαν αγγαρέψει και συμμετείχαμε σε όλες τις εκδηλώσεις που έκανε το δικτατορικό καθεστώς στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όπως για την επέτειο της 21 Απριλίου, για την «ημέρα των ενόπλων δυνάμεων», για την «πολεμική αρετή των Ελλήνων».

Εμείς κάναμε βοηθητικές εργασίες όπως παριστάναμε τους σαλπιγκτές ντυμένοι με χλαμύδες, ψηλά στο διάζωμα την ώρα που έμπαιναν στο στάδιο οι πολεμιστές του Μαραθώνα, η άλλη φορά πετάγαμε μπαλόνια όταν έμπαινε πάνω σε άρμα η Σοφία Βέμπο η μαζεύαμε τα απομεινάρια από τις μάχες που αναπαρίσταναν στο στάδιο οι φαντάροι.. Το 1972 τελείωσα το γυμνάσιο και μπήκα στην Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή του Πειραιά, οπού είχε ήδη φουντώσει το αντιδικτατορικό κίνημα. Πέραση μεγάλη είχε η οργάνωση «Ρήγας Φεραίος» που μας ενημέρωνε με τον «Θούριο» και όχι μόνο και έτσι συνειδητοποιήσαμε ότι σιγά-σιγά άρχιζαν οι αγωνιστικές κινητοποιήσεις, πραγματικές όμως και με φανερούς τους κινδύνους. Γιατί σε όλες τις σχολές, είχαν εισχωρήσει κάτι περίεργοι τύποι του Σπουδαστικού της Ασφάλειας. Αρχίσαμε τον Γενάρη του 1973, ξαφνικά να χάνουμε τους φίλους μας και συμφοιτητές μας. O Μίλτος από την Λάρισα και ο Θανάσης από το Κερατσίνι χάθηκαν και μετά από ημέρες μάθαμε ότι συνελήφθησαν από την ασφάλεια και κατατάχθηκαν αμέσως με διακοπή της αναβολής τους. Οι συνελεύσεις που ακολούθησαν αποφάσισαν την κατάληψη της σχολής που έγινε μια Παρασκευή του Γενάρη 1973. Αμέσως κινητοποιήθηκε ο χουντικός Δήμαρχος Σκυλίτσης και με το Χουντικό διορισμένο πρυτανικό συμβούλιο κάλεσαν την αστυνομία που έκαναν αποκλεισμό στην σχολή με αποτέλεσμα να γίνει βίαιη εκκένωση. Το πρωϊ εργαζόμουν στην Πλάκα, ως ζωγράφος σε κεραμικά. Η ενδυμασία μας ήταν σχεδόν πανομοιότυπη. Αμερικάνικα τζάκετ,. τζήν και άρβυλα όλα αγορασμένα από ττο Μοναστηράκι..

Πέρασε ο χειμώνας του 1973 με καχυποψία, ανασφάλεια, συλλήψεις, στρατεύσεις, προσμονή και ελπίδα και έτσι μας βρήκε το καλοκαίρι.


Όταν το φθινόπωρο άνοιξαν οι σχολές, ο αναβρασμός ήταν φανερός και η αντίδραση προς το καθεστώς έκδηλη. Εξεταστική τον Σεπτέμβριο δεν κάναμε ,λόγω αποχής, αλλά και ούτε μαθήματα άρχισαν στην σχολή με αφορμή το αίτημα για απομάκρυνση του χουντικού καθηγητή Σχοινά, μαζί με άλλα αιτήματα για τα προγράμματα σπουδών και την στράτευση. Τα αιτήματα αυτά ήταν η αφορμή, τα αίτια ήσαν πολλά και έτσι οι συνελεύσεις της σχολής μας είχαν σε συνεχή ετοιμότητα και εγρήγορση.


Όταν το Χημικό και άλλες σχολές του Πανεπιστημίου αποφάσισαν να συγκεντρωθούν στο Πολυτεχνείο, ειδοποιηθήκαμε να πάμε την Τετάρτη το απόγευμα στο Πολυτεχνείο για συμπαράσταση. Εκεί σε πρόχειρη συνέλευση, αποφασίσαμε να παραμείνουμε μέσα και να βοηθήσουμε την οργάνωση. Όταν χάραξε την Πέμπτη, εγώ έφυγα και πήγα για εργασία στο εργαστήριο στην Πλάκα. Από νωρίς είχαν κλείσει ήδη οι πύλες και έτσι εμείς την Πέμπτη παραμείναμε έξω μπροστά από το Πολυτεχνείο και συμμετείχαμε στις εκδηλώσεις. Το μεσημέρι της Παρασκευής μαζί με πολλούς φίλους από την γειτονιά μου, πήγαμε στο Πολυτεχνείο. Ο κόσμος ήταν πολύς, στην Πατησίων επικρατούσε το αδιαχώρητο και όλοι ετοιμάζονταν για την μεγαλύτερη σε ένταση και παλμό διαδήλωση που έχω δεί ποτέ.

Με μπροστάρηδες τους οικοδόμους, ξεκίνησε η πορεία με το γνωστό σύνθημα «ψωμί, παιδεία, ελευθερία». Σταδίου και Κοραή περίμεναν οι «ΑΥΡΕΣ» και στην πλατεία Κλαθμώνος έγινε η πρώτη πραγματική μάχη.

Κατά τις 9.00 το βράδυ και ενώ στην Πατησίων, μετά την Ομόνοια τα δακρυγόνα είχαν κάνει αποπνικτική την ατμόσφαιρα, αποφασίσαμε να πλησιάσουμε στο Πολυτεχνείο από την 3ης Σεπτεμβρίου. Όταν φθάσαμε Χαλκοκονδύλη, συνειδητοποιήσαμε ότι η προσέγγιση πλέον στο Πολυτεχνείο ήταν αδύνατη. Τότε αρχίσαμε να τρέχουμε, καθώς πλησίαζαν δύο «ΑΥΡΕΣ» που κατέβαιναν ανάποδα την Χαλκοκονδύλη. Μπήκαμε τρέχοντας σε μια πολυκατοικία, πρίν την πλατεία Βάθης και καταλήξαμε στον τέταρτο όροφο σε ένα φροντιστήριο Αγγλικών. Κατά τις 2 η ώρα την νύχτα, με κραγιόν στα μάτια, και όταν πλέον η ατμόσφαιρα είχε γίνει αποπνικτική από το πλήθος των δακρυγόνων που είχαν ριφθεί, αποφασίσαμε να κάνουμε ηρωϊκή έξοδο. Η κατεύθυνσή μας φυσικά προς την πλατεία Βάθης, που την ήλεγχε η Χωροφυλακή. Ανάμεσα σε φωτιές και μπλόκα, περάσαμε προς την πλατεία Καραϊσκάκη. Μετά από μια ώρα πεζοπορία, έφθασα στο σπίτι. Άνοιξα αμέσως τον ραδιοφωνικό σταθμό του Πολυτεχνείου και άκουσα τα τελευταία λόγια του εκφωνητή και τη απότομη σιγή… Το πρωϊ νωρίς πήγα στο εργαστήρι που εργαζόμουν, πήρα μαζί μου τον Γιώργο από τον Κολωνό, ένα παιδί την γειτονιάς με λιγοστή μόρφωση που ήταν φοβητσιάρης και δύσπιστος και τον έπεισα να τον πάω να δεί τι έγινε την νύχτα στο Πολυτεχνείο. Νόμιζα ότι όλα είχαν τελειώσει και ότι δεν υπήρχε κίνδυνος. Το ίδιο νόμιζε και ο περισσότερος κόσμος. Μετά την Ομόνοια ακούγονταν πάλι πυροβολισμοί, αλλά νόμιζα ότι ήταν στον αέρα για εκφοβισμό. Πολύ αργότερα μάθαμε ότι οι περισσότεροι νεκροί και τραυματίες, χτυπήθηκαν εκείνο το πρωϊνό του Σαββάτου από κάποιους φονιάδες που είχαν εγκατασταθεί σε ταράτσες, όπως στην ταράτσα του ΟΤΕ. Προλάβαμε και είδαμε την σπασμένη πύλη και τα πυροσβεστικά που έριχναν νερά στην αυλή.. Την Κυριακή ακούγονταν πυροβολισμοί ακόμη και στην περιοχή της Ακρόπολης. Την άλλη Κυριακή ακούσαμε στο ραδιόφωνο εμβατήρια. Να δείτε που αυτή την φορά θα είναι ο Ιωαννίδης, μας είπε ο πατέρας του φίλου μου του Στέφανου, που ήταν απόστρατος πλωτάρχης του Ναυτικού, διώχθηκε από την Χούντα, λόγω δημοκρατικών φρονημάτων και ήξερε πρόσωπα και πράγματα.


Εδώ τελειώνω την διήγησή μου. . Περιέγραψα κάποια γεγονότα την περίοδο της δικτατορίας και ιδιαίτερα του Πολυτεχνείου…όπως τα έζησα. Το Πολυτεχνείο, κατά την γνώμη μου, ήταν μια αυθόρμητη επανάσταση - που συντελέστηκε και οργανώθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα - των φοιτητών χωρίς κομματικές η άλλης μορφής επιρροές, που επώαζε πολύ καιρό πριν. Είναι αλήθεια όμως πως ήταν η απαρχή της πτώσης της δικτατορίας, που δέχθηκε πολύ σημαντικό πλήγμα.....
.......................................................................

Στη φωτογραφία με τον Δημήτρη Χατζησωκράτη, μέλος της συντονιστικής επιτροπής της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και εκ των βασικών πρωταγωνιστών. Σήμερα είχα την τιμή να παρακολουθήσω την ομιλία του από ένα.... ήρωα των νεανικών μου χρόνων.

Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr

Ειδήσεις