H...περίοδος δοκιμασίας που περνά η ιστορική ενορία της Παντάνασσας Πατρών

Προχωρούν οι εργασίες στον ιστορικό και μεγαλοπρεπή ιερό ναό της Παντάνασσας της Πάτρας (τα συνεργεία είδαμε πως μετά από μία μικρή ανάπαυλα για τις γιορτές) ξαναέπιασαν εντατικά δουλειά.

Όσοι περνούν καθημερινά από το σημείο της οδού Παντανάσσης και Αλ. Υψηλάντου μπορούν πλέον να δουν την λεπτομερή δουλειά αποκατάστασης που γίνεται εξωτερικά στα τοιχώματα του πανύψηλου ναού (επισήμως είναι 28 μέτρα ύψος ενώ το μήκος του είναι 40 και 32 μέτρα το πλάτος) που έχουν «ξυστεί» από τους μαστόρους και στην συνέχεια ανακατασκευάζονται.

Η Παντάνασσα που η ανοικοδόμηση της είχε ξεκινήσει πριν από πολλά χρόνια, περίπου 168, στα τέλη του 1847 με αρχές του 1848 και ο ναός εγκαινιάστηκε στις 30 Αυγούστου του 1859, με αρχιτέκτονα του πρώτου και βασικού σχεδίου τον Κ. Φρεαρίτη, πρώτο Πρύτανη του Πολυτεχνείου Αθηνών, το οποίο ωστόσο διόρθωσε και συνδιαμόρφωσε ο περίφημος μηχανικός της εποχής Λύσανδρος Καυτατζόγλου, ο οποίος και έδωσε την τελική μορφή του ναού που χαρακτηρίζεται ως βασιλική νεοκλασικού ρυθμού, περνά τα τελευταία εξήμιση χρόνια μία δοκιμασία αφότου «λαβώθηκε» από τον καταστρεπτικό σεισμό του Ιουνίου του 2008.

Έχει βέβαια ξαναπεράσει δύσκολες στιγμές και έχουν προηγηθεί δύο ακόμη ανακαινίσεις, η μία το 1890 και η δεύτερη πριν από 90 ακριβώς χρόνια. Επίσης μία άγνωστη λεπτομέρεια είναι πως ο ένας από τους 4 ξυλόγλυπτους και ομοιόμορφους θρόνους εικόνων, είχε καεί και καταστραφεί πριν από την Πρωτοχρονιά του 1989 από κάποιο κερί. Ευτυχώς όμως φιλοτεχνήθηκε με προσοχή και επιμέλεια νέος πανομοιότυπος θρόνος που αντικατέστησε τον παλιό.

Η δοκιμασία που περνά η εκκλησία αυτή, η τρίτη σημαντικότερη ενορία της Πάτρας μετά τον Άγιο Ανδρέα και τον Μητροπολιτικό ιερό ναό της Ευαγγελίστριας (το συμβόλαιο ανεγέρσεως είχαν υπογράψει εκ μέρους της αρμόδιας επιτροπής προσωπικότητες όπως οι Αντώνιος Καλαμογδάρτης και Δημήτριος Παπαδιαμαντόπουλος εκ των αρχηγών της Ελληνικής Επαναστάσεως του ’21) είναι μεγάλη.

Παρόλ’ αυτά, ο κόσμος είναι κοντά, συμπαραστάτης στην Παντάνασσα, το ναό όπου φυλάσσεται ως πολύτιμος θησαυρός και ευλογία η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, η αποκαλούμενη «Χρυσοπαντάνασσα». Τις ημέρες τόσο των Χριστουγέννων, όσο και της Πρωτοχρονιάς αλλά και στις δύο λειτουργίες για τα Θεοφάνεια (η πρώτη έγινε το βράδυ της Δευτέρας 5 Ιανουαρίου 2015) ο μικρός λυόμενος ναός που βρίσκεται παραπλεύρως και εξυπηρετεί τις λειτουργικές ανάγκες, ήταν στην κυριολεξία κατάμεστος από πιστούς που δεν θέλουν να αποχωριστούν την αγαπημένη τους ενορία. Εξάλλου η Παντάνασσα έχει μακρά παράδοση για την ξεχωριστή θρησκευτική της ατμόσφαιρα και κατάνυξη, για τους καλλικέλαδους ιεροψάλτες αλλά και τους προσηνείς, ευλαβείς ιερείς που λειτουργούν εδώ.

Τέλη του 2015, μπορεί και νωρίτερα (η ευχή όλων είναι ο ναός να ανοίξει στην πανήγυρη του Γενέσιου της Θεοτόκου στις 8 Σεπτεμβρίου) αναμένεται να επαναλειτουργήσει ο κυρίως ναός που επισκευάζεται μέσω κονδυλίων του προγράμματος ΕΣΠΑ. Ωστόσο δαπάνες που είχαν γίνει για την τοποθέτηση των σιδερένιων δοκών υποστήριξης, κ.α. νωρίτερα, υποχρέωσαν τους ιερείς και το εκκλησιαστικό συμβούλιο να λάβουν τραπεζικό δάνειο σεβαστού ποσού που αποπληρώνεται τώρα, με δυσκολία, όπως είχε ομολογήσει δημοσίως μία Κυριακή στο ναό, ο προιστάμενος της εκκλησίας, πρωτοπρεσβύτερος π. Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος.

Να θυμίσουμε πως το έργο που επιτελείται από τον Μάιο του 2013 στον κυρίως ναό τελεί υπό την έγκριση και επίβλεψη του Υπουργείου Πολιτισμού.

Τέλος ένα ακόμη θέμα και πρόβλημα που αντιμετωπίζει τελευταία η Παντάνασσα είναι κι αυτό της έλλειψης ιερέων. Κι όμως σε έναν τόσο κεντρικό και ιστορικό ναό της Αχαικής πρωτεύουσας αυτή τη στιγμή σύμφωνα με πληροφορίες του thebest.gr σηκώνουν το βάρος δύο κατ’ ουσία ιερείς, ο π. Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος που έχει και θέση στο γραφείο γάμων στα γραφεία της Μητρόπολης Πατρών και ο π. Παύλος Σπίνος.

Στο ναό της Παντανάσσης μέχρι πρότινος λειτουργούσε σε σταθερή βάση και ο αρχιμανδρίτης Τιμόθεος Παπασταύρου (προεξήρχε πρόσφατα μέσα στην περίοδο των εορτών, σε Θεία λειτουργία) κάτι που ωστόσο δεν συμβαίνει πλέον ενώ έχουν σταματήσει πια να ασκούν τα λειτουργικά τους καθήκοντα και δύο σεβάσμιοι ιερείς της παλαιότερης φρουράς που συνδέθηκαν με την ιστορία της Παντάνασσας τα τελευταία σαράντα και πλέον χρόνια, οι πρωτοπρεσβύτεροι π. Γεώργιος Παπασταύρου, ο οποίος και έχει γράψει βιβλίο για την ιστορία και την λειτουργική ζωή της Παντάνασσας Πατρών (απ’ όπου και αντλήσαμε πολύτιμες πληροφορίες για το νυν άρθρο) και π. Θεμιστοκλής (Θέμης) Δρουκόπουλος λόγω γήρατος και προβλημάτων υγείας. Επίσης μέσα στο 2014 απεβίωσε ένας ιερέας που για χρόνια ήταν στην Παντάνασσα και ήταν ιδιαίτερα αγαπητός ο π. Ανδρέας Ράπανος ενώ σημειωτέον είναι ακόμα πως αυτή την στιγμή στο ναό της Παντάνασσας δεν υπάρχει κανένας διάκος.

Σοβαρό πρόβλημα δεν έχει σημειωθεί και οι υπάρχοντες ιερείς ανταπεξέρχονται στα καθήκοντα και υποχρεώσεις τους που είναι γεγονός ότι στις μεγάλες εορτές όπως των Χριστουγέννων που πέρασαν, αυξάνονται, ωστόσο η Μητρόπολη Πατρών και ο Μητροπολίτης κ.κ. Χρυσόστομος θα πρέπει μελλοντικά να μεριμνήσει για την τοποθέτηση κάποιου νέου ιερέως στο ναό.

*Να προσθέσουμε πως από αυτή την Κυριακή 11/1/2015 ξαναρχίζουν κανονικά οι 2 Θείες λειτουργίες. Στην δεύτερη ψάλλει η ανδρική τετράφωνος χορωδία του ναού υπό την διεύθυνση του μαέστρου - χοράρχη Θ. Χαλκιόπουλου.