Ο «Ξένος» που έγινε αιώνιος: 100 χρόνια από τη γέννηση του Αλμπέρ Καμύ

Στην οικογένεια του Αλμπέρ Καμύ τα δύο δίδυμα παιδιά του από καιρό έχουν χωρίσει τις υποθέσεις που αφορούν τον πατέρα τους. Ο 68χρονος σήμερα Ζαν έχει αναλάβει τη συντήρηση του πατρικού τους σπιτιού στην οδό Madame του Παρισιού ενώ η δίδυμη αδελφή του Κατρίν, που είναι άλλωστε και εκτελέστρια της διαθήκης του συγγραφέα, ασχολείται με τη διαχείριση των δικαιωμάτων του αλλά και τις δημόσιες ομιλίες για το έργο του.

Με αφορμή, ωστόσο, τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του γάλλου φιλοσόφου (η επέτειος ήταν την Πέμπτη 7 Νοεμβρίου), ο δικηγόρος στο επάγγελμα Ζαν μίλησε στην ισπανική «Ελ Παΐς» μαζί με τον Αλέν Γκρενιέ, γιο του καθηγητή Φιλοσοφίας Ζαν Γκρενιέ, δασκάλου του Καμύ και επιστήθιου φίλου του. Οι δυο τους σήμερα συμφωνούν ότι υπερτονίζεται η ιδιότητα του φιλοσόφου στον Καμύ. 

Ο Ζαν έχασε τον πατέρα του σε ηλικία 15 μόλις χρόνων, ηλικία στην οποία δεν είχε ακόμη καταφέρει να μελετήσει το έργο του. «Το διάβασα αργά, μετά τον θάνατό του, αλλά νωρίτερα είχα διαβάσει Μπόρχες και Πασκάλ και κατάλαβα ότι ο μπαμπάς μου δεν ήταν ένας φιλόσοφος. Ο Καμύ είχε πραγματικά ανάγκη το περιβάλλον του για να ζήσει». Την άποψη αυτή συμμερίζεται και ο Γκρενιέ, ο οποίος λέει χαρακτηριστικά: «Η Γαλλία ακόμα δεν έχει καταλάβει καλά ότι ο Καμύ δεν ήταν ούτε φιλόσοφος ούτε στοχαστής αλλά ένας άνδρας που ζούσε ανάμεσά μας, ένας αφηγητής των κόσμων, ένας ξένος».

Αν και ο συγγραφέας έχει ένα πλούσιο έργο, ο γιος του διαλέγει ως αγαπημένο του το πιο προβεβλημένο βιβλίο του πατέρα του, τον «Ξένο». «Το έχω διαβάσει περισσότερες από 20 φορές και κάθε φορά βρίσκω διαφορετικά πράγματα. Είναι το πιο ευκολοδιάβαστο, το πιο σύντομο και επίσης το πιο μυστηριώδες βιβλίο. Είναι γραμμένο για τους ανθρώπους. Ενας συνθέτης είπε ότι έχει μια μουσική μέσα του, μια συνεχόμενη μελωδία όπως του Μπαχ. Θυμάμαι μια μέρα που ο πατέρας μου ήταν λυπημένος, χωρίς λεφτά, και είχε κάποια προβλήματα με το συμβόλαιό του με τον εκδοτικό οίκο Gallimard. Τηλεφώνησε τότε στον ποιητή Φρανσίς Πονζ και αυτός του είπε: Μην ανησυχείς. Ο "Ξένος" θα μείνει για πάντα».
Την ίδια διαπίστωση είχε κάνει και ο Γκρενιέ, όπως θυμάται ο γιος του, όταν ο νομπελίστας ήταν ακόμα εκκολαπτόμενος συγγραφέας. «Αν και είχαν διαφορετικούς ρόλους, ο πατέρας μου και ο Καμύ έγραφαν δεκάδες επιστολές ο ένας στον άλλον και είχαν μια μόνιμη επαφή. Ο πατέρας μου αλληλογραφούσε και με άλλους μαθητές του αλλά ο Καμύ ήταν πάντα ιδιαίτερος για εκείνον. Το φως που εξέπεμπε ήταν τόσο μεγάλο που επισκίαζε τους υπόλοιπους. Ηταν χαρισματικός και ο πατέρας μου τον συμβούλεψε να γράψει, τον βοήθησε να εκδώσει τα έργα του και τον σύστησε σε εκδότες».

Το ταλέντο του Καμύ εκτός από τα κείμενά του φαινόταν μάλλον και στον τρόπο που είχε μάθει να χειρίζεται τις υποθέσεις του, ακόμα και τις πιο δύσκολες, όπως ήταν η κόντρα του με τον Σαρτρ. «Η μητέρα μου ανησυχούσε για την κριτική του Ζανσόν στο "Les Temps Modernes" για τον "Επαναστατημένο άνθρωπο" και τα όσα έλεγε ο Σαρτρ και όσο πιο νευρική γινόταν τόσο ο πατέρας μου την πείραζε λέγοντας: "Και τι να κάνουμε, να τους προκαλέσω σε μονομαχία με όπλα;". Φυσικά υπήρχε ένα ψήγμα αλήθειας στο αστείο του», θυμάται ο γιος του.