Η ανάγκη επανεξέτασης των αιτήσεων ασύλου και παραμονής: Όταν η ανεκτικότητα μετατρέπεται σε φαύλο κύκλο

Η πρόσφατη παρέμβαση του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου για την επανεξέταση της αίτησης ασύλου που είχε αιτηθεί Σύρος, καταδικασμένος για εμπρησμό, φέρνει στο προσκήνιο ένα βαθύτερο και χρόνιο πρόβλημα. Πρόκειται για τις χιλιάδες αιτήσεις ασύλου και αδειών παραμονής που παραμένουν σε εκκρεμότητα ή έχουν εγκριθεί, αλλά αφορούν πρόσωπα τα οποία επανειλημμένα απασχολούν τις αρχές για παράνομες και εγκληματικές πράξεις.

Ένα κουρασμένο σύστημα

Η ελληνική κοινωνία, η Δικαιοσύνη και η Αστυνομία βρίσκονται εγκλωβισμένες σε έναν φαύλο κύκλο:

Παράνομες πράξεις και εγκλήματα από άτομα που διαμένουν στη χώρα.

Συλλήψεις και παραπομπές στη Δικαιοσύνη.

Απονομή ποινών συχνά ελαστικών, με αποτέλεσμα την ταχεία αποφυλάκιση.

Επανέναρξη της παραβατικής δράσης από τα ίδια πρόσωπα.

Η επανάληψη αυτού του μοτίβου όχι μόνο επιβαρύνει υπέρμετρα τους θεσμούς, αλλά διαβρώνει και το αίσθημα ασφάλειας του πολίτη. Ο Έλληνας πολίτης βλέπει πως τα ίδια άτομα συλλαμβάνονται ξανά και ξανά, χωρίς ουσιαστική συνέπεια, δημιουργώντας την εντύπωση ότι το κράτος αδυνατεί να επιβάλει τους νόμους του.

Το κενό στην απέλαση

Το πιο κρίσιμο ερώτημα αφορά την απουσία άμεσων και ουσιαστικών απελάσεων. Ενώ το θεσμικό πλαίσιο προβλέπει τη δυνατότητα απέλασης σε περιπτώσεις σοβαρών παραβάσεων, στην πράξη η διαδικασία παραμένει βραδυκίνητη, συχνά δέσμια γραφειοκρατικών και νομικών αγκυλώσεων.

Έτσι, πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί για σοβαρά αδικήματα συνεχίζουν να κυκλοφορούν ελεύθερα στη χώρα, συχνά υποτροπιάζοντας.
Μητρώο παραβατικότητας: Μια πρόταση προς εξέταση

Η ανάγκη για ένα σύγχρονο και αυστηρότερο σύστημα διαχείρισης είναι προφανής. Μια πρόταση που τίθεται στο τραπέζι είναι η δημιουργία ειδικού μητρώου παραβατικότητας για αιτούντες άσυλο και κατόχους αδειών παραμονής. Ένα τέτοιο μητρώο θα λειτουργεί με αντικειμενικά κριτήρια:

Μετά από συγκεκριμένο αριθμό παραβιάσεων του νόμου, οι αρχές να προχωρούν σε διακοπή της άδειας παραμονής ή του ασύλου.

Αυτοματοποιημένη διαδικασία επανεξέτασης, ώστε να μην απαιτείται κάθε φορά νέα πολιτική απόφαση.

Άμεση δρομολόγηση απέλασης, εφόσον δεν υπάρχει ζήτημα ανθρωπιστικής εξαίρεσης.

Η προστασία του πολίτη ως ύψιστη προτεραιότητα

Η Ελλάδα οφείλει να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Όμως, δεν μπορεί να αφήνει την κοινωνία έρμαιο σε μια μειοψηφία παραβατικών στοιχείων που εκμεταλλεύονται το νομικό πλαίσιο για να παραμένουν στη χώρα. Η προστασία της κοινωνικής συνοχής και η διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας πρέπει να είναι η ύψιστη προτεραιότητα του κράτους.

Η επανεξέταση αδειών ασύλου και παραμονής σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης εγκληματικής δράσης δεν είναι θέμα αυστηρότητας, αλλά θέμα δικαιοσύνης προς τον Έλληνα πολίτη. Γιατί, τελικά, η ανοχή χωρίς όρια καταλήγει σε συνενοχή.