Μία αναδρομή στην ιστορία της Eurovision: Abba, Ντιόν, Τζέγκινς Χαν, Τζόνι Λόγκαν, "Άνοιξη"

Σε ρυθμούς Eurovision κινείται όλη η τρέχουσα εβδομάδα. Αισίως είναι ο 63^ος διαγωνισμός τραγουδιού και φιλοξενείται στην περσινή νικήτρια Πορτογαλία. Με αφορμή την διεξαγωγή του α’ και β’ ημιτελικού και φυσικά του τελικού το Σάββατο 12 Μαΐου 2018 που θα μεταδώσει απευθείας η ΕΡΤ1, το thebest.gr κάνει μία αναδρομή προσπαθώντας να θυμηθεί στιγμές, καλλιτέχνες, ρεκόρ.

Στις 24/5/1956 διεξήχθη ο 1^ος διαγωνισμός στο Teatro Kursaal στο Λουγκάνο της Ελβετίας με τη συμμετοχή 7 μόλις χωρών που είχαν από 2 τραγούδια η καθεμία (η μοναδική φορά που έγινε αυτό). Νικήτρια η Lys Assia με το «Refrain». Η Γιουροβίζιον θεωρείται μετά το Σαν Ρέμο, το παλιότερο Φεστιβάλ τραγουδιού στον κόσμο. Αποτέλεσε ιδέα του Marcel Besancon & στόχος ήταν η ειρηνική συνύπαρξη και σμίξιμο των λαών της Ευρώπης μέσω ενός ψυχαγωγικού και δη τραγουδιστικού σώου.

Το 1958 την Ιταλία εκπροσώπησε ο Domenico Montugno με το «Nel blu, di pinto di blu – Volare» και παρότι ήρθε 3^ος, πέτυχε το τραγούδι αυτό να γράψει διεθνή ιστορία και να διασκευαστεί άπειρες φορές και φυσικά να ακούγεται μέχρι σήμερα.

Ο Montugno πήγε άλλες 2 φορές στη Γιουροβίζιον (δεν κέρδισε ποτέ).

Στη Γιουροβίζιον στα 19 της μόλις χρόνια εκπροσώπησε την Ελβετία και κέρδισε η Σελίν Ντιόν το 1988 με το «Ne partez pas sans moi». To 1989 στη Λωζάνη που φιλοξενούσε το διαγωνισμό τραγούδησε τη νέα της επιτυχία «Where does my heart beat now» κι όλα τα υπόλοιπα είναι ιστορία.

Aπό το διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision που οι επικριτές της θεωρούν ότι δεν έχουν βγει σπουδαία τραγούδια και ίσως εν μέρει να έχουν δίκιο, έχουν περάσει ως διαγωνιζόμενοι όπως η Βελγίδα Λάρα Φαμπιάν που στις 19 και 20/5 θα δώσει δύο live concerts στο Κλειστό Γήπεδο Π. Φαλήρου - Tae Kwon Do, στην Αθήνα. Την ίδια χρονιά με την Ντιόν το 1988 η Φαμπιάν εκπροσώπησε το Λουξεμβούργο με το «Croire» και κατέλαβε την 4^η θέση. Οι πιο διάσημοι καλλιτέχνες της Γιουροβίζιον αναμφίβολα είναι οι Σουηδοί Abba που νίκησαν με το «Waterloo» το 1974 (την περίοδο 1974 με 1977 είχαν χαλαρώσει οι περιορισμοί του διαγωνισμού και μπορούσε κάποιος να τραγουδήσει και στα αγγλικά). Το 1999 άλλαξε οριστικά ο κανονισμός και μπορεί κάποιος να τραγουδήσει ελεύθερα σε όποια γλώσσα επιθυμεί.

Οι Abba σε δηλώσεις τους είπαν πως η Γιουροβίζιον αποτέλεσε το «κλειδί» για την μετέπειτα θριαμβευτική διεθνή πορεία τους. Το 1974 ήταν και η χρονιά που για 1^η φορά πήρε μέρος η Ελλάδα με την Μαρινέλλα. Το 1975 ήταν η 1^η φορά της Τουρκίας με αποτέλεσμα η χώρα μας να μην στείλει τραγούδι. Το 1976 όλοι θυμόμαστε το «Παναγιά μου παναγιά μου» που έγραψε και ερμήνευσε ως μία μορφή διαμαρτυρίας για την εισβολή στην Κύπρο η Μαρίζα Κωχ και οι Τούρκοι διέκοψαν τότε την μετάδοση και την ώρα του Ελληνικού τραγουδιού πρόβαλλαν κάτι άλλο (οριεντάλ χορούς). Το 1978 ήταν η πρώτη χρονιά που Ελλάδα και Τουρκία συνυπήρξαν μεταξύ των χωρών που συμμετείχαν.

Το 1979 η Ελπίδα με το «Σωκράτη εσύ σούπερ σταρ» λογιζόταν ως φαβορί. Τα πήγε καλά στο Ισραήλ όπου τότε φιλοξενήθηκε ο διαγωνισμός, ήρθε 8^η και ακόμη όπως η ίδια αποκάλυψε στο Μακεδονίαtv, την καλούν μέχρι και σήμερα. Της είχαν λέει κλέψει το φόρεμα που είχε σε μία σακούλα και μέσα σε μία εβδομάδα φτιάχτηκε καινούριο ενώ την εβδομάδα του διαγωνισμού την ταλαιπωρούσε κολικός του νεφρού. Η Ελπίδα με την σπουδαία φωνή κλήθηκε και πήγε άλλη μία φορά στη Γιουροβίζιον αλλά αυτή τη φορά με την Κύπρο το 1986 αλλά ατύχησε και κατέλαβε μόλις την 20^η θέση με το «Τώρα Ζω».

Από τη Γιουροβίζιον έχουν περάσει από τη Νάνα Μούσχουρη (το ’63 με το Λουξεμβούργο), την Γιοβάννα με την Ελβετία το ’65, τον Χούλιο Ιγκλέσιας νεότατο το 1970, μέχρι τη Βίκι Λέανδρος που μάλιστα νίκησε το ’72 με το Λουξεμβούργο και το κλασικό πλέον «Apres toi», τους Αλ Μπάνο και Ρομίνα Πάουερ, τον Κλιφ Ρίτσαρντ, την Ολίβια Νιούτον Τζον, την Μπόνι Τάιλερ, την Πατρίτσια Κάας, την France Gall που τραγούδησε Σερζ Γκένσμπουργκ και  νίκησε το ‘65 με το «Poupée de cire, poupée de son», τον Ουμπέρτο Τότζι, την Σερτάμπ Ερενέρ που νίκησε με την Τουρκία το 2003, την Αμινά, την Πορτογαλέζα Ντούλτσε Πόντες, την Όφρα Χάζα, τον σπουδαίο Άντριου Λόιντ Βέμπερ ως συνθέτη το 2009 με το Ηνωμένο Βασίλειο και την μπαλάντα «It’s my time» που ερμήνευσε η Jade και ήρθε 5^η, τους Matia Bazar, την Κοντσίτα με το μούσι που νίκησε για την Αυστρία το 2014, κ.α.

Το 1998 στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας ήταν η τελευταία Γιουροβίζιον με ζωντανή ορχήστρα.

Το 1975 στην Στοκχόλμη εισήχθη το νέο σύστημα βαθμολογίας των 12 βαθμών – άριστα. Από το 2016 είδαμε νέα αλλαγή στο σύστημα ψηφοφορίας με πλέον ξεχωριστό το κάθε σετ βαθμών, της κριτικής επιτροπής και του κοινού. Τη χρονιά αυτή νίκησε η Τζαμάλα για την Ουκρανία.

Το 1982 εν μέσω του σύντομου πολέμου στα Φώκλαντ μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Αργεντινής κερδίζει στην Γιουροβίζιον μία μπαλάντα για την ειρήνη από την Nicole με τα χρώματα της Γερμανίας.

Το «Die for you» των Antique το 2001 μπορεί να ήρθε 3^ο εκπροσωπώντας την Ελλάδα, ωστόσο αποδείχθηκε το δημοφιλέστερο και πιο επιτυχημένο τραγούδι της Γιουροβίζιον εκείνη τη χρονιά. Η Έλενα Παπαρίζου των Antique έμελλε 4 χρόνια αργότερα να κερδίσει για την Ελλάδα με το «My number one».

Το Ισραήλ που θεωρείται μεγάλο φαβορί στη φετινή Γιουροβίζιον, πρωτοσυμμετείχε το 1973 υπό τη σκιά ακόμη τότε του τρομοκρατικού χτυπήματος στους Ολυμπιακούς του Μονάχου.

Η Κύπρος πρωτοπήγε Γιουροβίζιον το 1981. Μέχρι σήμερα δεν έχει κερδίσει ποτέ.

Ο γεννημένος στην Αυστραλία Τζόνι Λόγκαν κέρδισε 2 φορές ως ερμηνευτής με την Ιρλανδία (1980-What’s another year & 1987 – Hold me now) και 1 ως συνθέτης το 1992 πάλι για την Ιρλανδία με το «Why me» και ερμηνεύτρια τη Λίντα Μάρτιν.

Η τελευταία νίκη της Γαλλίας το μακρινό 1977 με την Μαρί Μιριάμ «L’ oiseau et l’ enfant» θεωρείται πλέον ένα αγαπημένο φολκ τραγούδι στη Γαλλία και οι στίχοι του μάλιστα κοσμούν και σχολικά βιβλία. Το ’77 ήταν η χρονιά που η Ελλάδα έφτασε κοντά στη νίκη με το «Μάθημα σολφέζ» του Γιώργου Χατζηνάσιου και της Σέβης Τηλιακού, έως την 5^η θέση και ερμηνευτές τους Πασχάλη, Ρόμπερτ Ουίλιαμς, Μαριάννα Τόλη και Μπέσσυ Αργυράκη.

Τον Μάη του 1991 στο στούντιο της Τσινετσιτά της Ρώμης η Σοφία Βόσσου με τον Ανδρέα Μικρούτσικο εκπροσωπούν την Ελλάδα με την «Άνοιξη» αλλά καταλήγουν μόλις 13^οι. Την επόμενη χρονιά το 1992 στο Μάλμε της Σουηδίας η Ελλάδα με το «Όλου του κόσμου η ελπίδα» με την Κλεοπάτρα φτάνει σχεδόν ανέλπιστα στην υψηλή 5^η θέση. Πολλοί θεώρησαν αυτή την επιτυχία ως μία άτυπη συγγνώμη προς την αδικία του καταποντισμού της «Άνοιξης»!

Το 1993 η Καίτη Γαρμπή ξεσηκώνει με το «Ελλάδα χώρα του φωτός», με το περίφημο αποκαλυπτικό, τυρκουάζ φόρεμα της Σήλιας Κριθαριώτη και βγαίνει 9^η.

Τέλος από τις επιτυχίες της Γιουροβίζιον ήταν και η συμμετοχή της Γερμανίας το μακρινό 1979, «Dscinghis Khan – Tζέγκινς Χαν» που ήρθε 4^ο, το «Halleluja» του Ισραήλ που ήρθε 1^ο το 1979, η εκκεντρική κιτς συμμετοχή της Ουκρανίας το 2007 με τον καλλιτέχνη - drag queen Βέρκα Σερντούσκα με το αστέρι στο κεφάλι και το κομμάτι "Dancing Lasha Tumbai" που ήρθε 2ο, τα "τέρατα" Lordi που κέρδισαν το 2006 για την Φινλανδία στη Γιουροβίζιον της Αθήνας αλλά και η συμμετοχή της Imaani με το «Where are you» για το Ηνωμένο Βασίλειο το 1998 που ήρθε 2^η.

Τέλος η Ιταλία που μετά το 1997 είχε φύγει από τη Γιουροβίζιον, επέστρεψε το 2011.

Όσο για το σήμα της Γιουροβίζιον & της EBU δεν είναι άλλο από τον ύμνο στην ειρήνη Te Deum του Marc Antoine Charpentier που χρονολογείται από τον 17ο αιώνα.

Μέχρι σήμερα υπολογίζεται ότι περισσότερα από 1500 τραγούδια έχουν ακουστεί στα 63 χρόνια του θεσμού!

Επιμέλεια κειμένου: ΤΑΚΗΣ Γ. ΜΑΡΤΑΤΟΣ