Το Τσέχικο φιλμ "Ο Καλός Στρατιώτης Σβέικ" κυκλοφορεί σε επανέκδοση στις Ελληνικές αίθουσες

Από αυτή την Πέμπτη 20 Ιουνίου 2013 η εταιρεία διανομής New Star θα κυκλοφορήσει στους Ελληνικούς κινηματογράφους σε επανέκδοση την ταινία Τσέχικης παραγωγής του 1956, «Ο καλός στρατιώτης Σβέικ» του Κάρελ Στέκλι.

Η διάσημη αντιπολεμική σάτιρα του Γιάροσλαβ Χάσεκ που έχουμε δει στο θέατρο με πρωταγωνιστή τον Δημήτρη Πιατά πριν από μερικά χρόνια (είχε παιχθεί και στο Αρχαίο Ωδείο της Πάτρας), είχε μεταφερθεί στον κινηματογράφο πριν από 57 περίπου χρόνια.

Το έργο αυτό - σήμα κατατεθέν της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ένα πανέξυπνο ψυχογράφημα και παράλληλα ένα ξεκαρδιστικό αντιπολεμικό αριστούργημα, είναι σκηνοθετημένο με σπιρτάδα από τον κορυφαίο σκηνοθέτη Κάρελ Στέκλι (υποψήφιος για Χρυσή Σφαίρα το 1957). Ο «αντιήρωας» Σβέικ, μέσα από το ανατρεπτικό του χιούμορ και τις κωμικοτραγικές καταστάσεις όπου εμπλέκεται, αποδεικνύει τη ματαιότητα της ανθρώπινης φιλοδοξίας και τον παραλογισμό του πολέμου.

«Ο όρος “σάτιρα” είναι πολύ λίγος για να καλύψει έναν ποταμό περιστατικών, που αφορά πάμπολλες πτυχές της ανθρώπινης κουζουλάδας...». Τη διασκευή του σεναρίου έχει επίσης κάνει ο Kάρελ Στέκλι μαζί με τον Γιαν Χάλεκ ενώ πρωταγωνιστούν οι: Ρούντολφ Χρουζίνσκι, Εύα Σβομπόντοβα, Γιόζεφ Χιμόναζ, Φράνσις Φιλιπόφκσι, Μίλος Κοπέτσκι, Σβάτοπλουκ Μπένες.

Ως βιβλίο, θεωρείται από τα διαχρονικά αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, μεταφρασμένο σε πάνω από 60 γλώσσες. Ως θεατρική παράσταση, δεν πρέπει να υπάρχει χώρα στον κόσμο όπου να μην έχει ανέβει στη σκηνή δεκάδες φορές ενώ ως ταινία, ευτύχησε στην επιτυχημένη και πιστή στο βιβλίο κινηματογραφική μεταφορά του 1956. Ο «Καλός Στρατιώτης Σβέικ» (που ο πρωτότυπος τίτλος του ήταν «Η τύχη του Καλού Στρατιώτη Σβέικ κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Πολέμου») θεωρείται πλέον ένα από τα αριστουργήματα της Τσεχικής λογοτεχνίας, έχοντας ξεπεράσει σε αναγνωσιμότητα και παγκόσμια προβολή ακόμα και τα διάσημα έργα του Φραντς Κάφκα.

Η υπόθεση με λίγα λόγια

Ο Γιόσεφ Σβέικ, κάτοικος Πράγας, που ειδικεύεται στο να κλέβει και να πουλάει... σκύλους, κατατάσσεται ενθουσιωδώς στον αυστροουγγρικό στρατό, με την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Η εγγενής ηλιθιότητα και ο άκρατος αυθορμητισμός-παρορμητισμός του θα τον μπλέξουν -αυτόν και τους συντρόφους του- σε ξεκαρδιστικές περιπέτειες. Οι τύποι που παρελαύνουν, από τον ρουφιάνο της ασφάλειας έως τους ανόητους, πολεμοχαρείς στρατηγούς και τους καταφερτζήδες φαντάρους προσφέρουν ασυγκράτητο γέλιο αλλά παράλληλα και έντονα προβληματισμό.

Η ιστορία αρχίζει με την είδηση της δολοφονίας του αρχιδούκα Φερδινάνδου στο Σαράγεβο, που πυροδότησε τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Σβέικ είναι τόσο χαρούμενος που θα υπηρετήσει στο στρατό, που κανένας δεν μπορεί να στοιχηματίσει αν είναι απλά ανόητος ή θέλει να υπονομεύσει τον στρατό της Αυστροουγγαρίας.

Η ιστορία περιγράφει γεγονότα που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους του πολέμου, δεδομένου ότι Σβέικ κατατάσσεται στο στρατό και έχει διάφορες περιπέτειες, πρώτα στα μετόπισθεν του μετώπου, και έπειτα κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης ανάβασης για να συναντήσει τη μονάδα του στη πρώτη γραμμή.

Μέσα από την κωμωδία, τη σάτιρα και τον (αυτο)σαρκασμό, τα χτυπήματα στους μιλιταριστές εξουσιαστές (στρατιωτικούς και πολιτικούς) είναι διαρκή και ηχηρά. Ο θεατής θα γελάσει με την καρδιά του και παράλληλα θα προβληματισθεί με τις ξεκαρδιστικές (αλλά συμβολικές και διαχρονικές) περιπέτειες του αγαθού ήρωα του Χάσεκ, ο οποίος αγωνίζεται να επιβιώσει εγκλωβισμένος στα γρανάζια ενός τερατώδους γραφειοκρατικού και μιλιταριστικού οργανισμού, που υπάρχει για να εξυπηρετεί αποκλειστικώς τις ανάγκες της διεφθαρμένης μειοψηφίας των αριστοκρατών.