Έρχεται μπόρα βίας και εγκληματικότητας...

Του Ζώη Μαρίνου

Κάθε πρωί, εννιά με δέκα, εξαιτίας της φίλης μου Αγγελικής Καρδαράκου, ταλαιπωρώ τους δύσμοιρους ακροατές του «Αντέννα Πάτρας 105,3». Και κάθε πρωί, εδώ και αρκετό καιρό, η οικονομική κρίση και τα συμπαρομαρτούντα της δημιουργούν μια ψυχολογία που, ομολογώ, δεν είναι η καλύτερη για να αρχίσεις τη μέρα σου.

Από το διπλανό στούντιο η Μαρία Τσιφρίκα, πάνω από την κονσόλα της, μου μιλάει στα ακουστικά. «Τηλεφώνησε μια κυρία. Πάλι για την οικονομική κρίση; Ήμαρτον πια... Πείτε κάτι πιο ευχάριστο. Έτσι είπε». Κατανοώ την ψυχολογία της κυρίας. Και σέβομαι τη γνώμη της αλλά δεν αλλάζω θέμα. Η οικονομική κρίση, τα μέτρα, τα spreads, η Μέρκελ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα δάνεια, η χρεοκοπία, η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, όλα μαζί μας έχουν κάνει να περπατάμε στο δρόμο και να μιλάμε μόνοι μας, με κίνδυνο να γίνουμε ρεζίλι στους περαστικούς.

«Να κόψω εκείνο ή το άλλο; Να αγοράσω το παντελόνι που είδα στη βιτρίνα της Μαιζώνος ή να τα’ αφήσω για αργότερα; Να πάω απόψε στο μπαράκι ή θα μου φύγουν καμιά εικοσαριά ευρώ και μετά θα κλαίω με οδυρμούς;». Σκέψεις απλές, καθημερινές, που άλλοτε ούτε περνούσαν από το μυαλό. Έξω καρδιά ο Έλλην, κοινωνικός και γενναιόδωρος, χουβαρντάς και γλεντζές, με «τρύπιες» τσέπες και πλατιά ψυχή. Και από κοντά πολυμήχανος ώστε οι τσέπες όσο εύκολα αδειάζουν άλλο τόσο εύκολα να γεμίζουν.

Να, όμως, που ήρθε η ώρα του λογαριασμού. Η ώρα να σφίξουμε το ζωνάρι. Σύμφωνα με τον πατέρα της ψυχολογίας των μαζών Γκυστάβ Λε Μπον οι επαναστάσεις δεν έρχονται με τα όπλα αλλά μέσα από τις βίαιες αλλαγές των πεποιθήσεων. Και αυτό ζητούν σήμερα από τον Έλληνα. Ν’ αλλάξει πεποιθήσεις, να γίνει ένας άλλος. Να πηγαίνει στο μανάβικο και ν’ αγοράζει δύο πορτοκάλια και ένα μήλο. Αυτά που κοροϊδεύαμε τους Άγγλους και τους Γερμανούς τουρίστες... «Είναι παραπάνω, να τα’ αφήσω;», λέει πλάι μου ο οπωροπώλης στην ηλικιωμένη κυρία που βγάζει με πόνο ψυχής ένα ένα τα ευρώ από το πορτοφόλι της. «Όχι, καλύτερα. Ένα κιλό σας είπα... Ένα κιλό». Όλα μετρημένα.

Είναι Τρίτη 13 Μαρτίου. Διαβάζω στην εφημερίδα τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ουγγαρία. «Σαρωτική νίκη των συντηρητικών. Διπλασίασε τα ποσοστά του το ακροδεξιό κόμμα». Στην Ουγγαρία που πέρασε (και περνά) μια αντίστοιχη μ’ εμάς κρίση. Που έγινε παρανάλωμα στις τοκογλυφικές διαθέσεις των διεθνών κερδοσκόπων. Που απεμπόλησε μέρος της εθνικής της κυριαρχίας καταφεύγοντας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Δεξιά, ακροδεξιά... Το ίδιο βράδυ στην Πάτρα, στην οδό Αγίου Ανδρέου, άγνωστοι «σπάνε» τέσσερα Ι.Χ. μήπως και βρουν μερικά κέρματα. «Αλλοδαποί...», μου λέει ο περιπτεράς. «Να φύγουν, να πάνε στην πατρίδα τους. Εδώ δεν μπορούμε να ζήσουμε εμείς, θα έχουμε και άλλους στην πλάτη μας;».

Δεξιά, ακροδεξιά... Εκεί πάμε. «Άνθρωποι αδέσποτοι κυνηγάνε άλλους ανθρώπους εξίσου δυστυχείς και μόνους», γράφει ο καθηγητής Γιάννης Πανούσης. Βούτυρο στο ψωμί του Καρατζαφέρη.

Η οικονομική κρίση γεννά κοινωνική κρίση. «Έρχεται μπόρα ανασφάλειας, ανομίας βίας και εγκληματικότητας», είναι η γνώμη του καθηγητή Πανούση. Και κάποιοι ήδη προβλέπουν αποδιάρθρωση του κοινωνικοί ιστού. Η κυβέρνηση, επί του παρόντος, δεν φαίνεται να έχει κατά νου κάποιο σχέδιο αναχαίτισης της κοινωνικής κρίσης και μια ασπίδα απέναντι στην γενικευμένη εχθρότητα που διαφαίνεται στον ορίζοντα.

Ας ηχήσει, λοιπόν, το καμπανάκι τώρα, πριν ζήσουμε και άλλους «Δεκέμβρηδες» και πριν δούμε τα ποσοστά του ΛΑ.Ο.Σ. και άλλων ακροδεξιών - αποκρουστικών μορφωμάτων να εκτοξεύονται.

Υ.Σ. Διάχυτη είναι η ανησυχία στους πολίτες ότι τα μέτρα λιτότητας θα οδηγήσουν στη διάρρηξη του κοινωνικού ιστού. Με αυτή την άποψη συμφωνεί το 80% όσων μετείχαν σε δημοσκόπηση της Κάπα Research για λογαριασμό του «Βήματος της Κυριακής», στις αρχές Μαρτίου. Ενώ το 86,9% θεωρεί εξαιρετικά πιθανή μια κοινωνική έκρηξη με απρόβλεπτες συνέπειες.