Έκτακτη συνεδρίαση στις Βρυξέλλες για την «ενεργειακή καταιγίδα»

Με στόχο τη μείωση των υψηλών τιμών της ενέργειας, συνέρχεται σήμερα - για δεύτερη φορά μέσα σε ένα μήνα -  το συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, με τη συζήτηση να τροφοδοτείται κατά βάση από το non-paper της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις «έκτακτες παρεμβάσεις στην αγορά φυσικού αερίου».

Η πρόταση επί της ουσίας απορρίπτει την ιδέα 15 κρατών-μελών για το γενικό πλαφόν στη χονδρική τιμή του αερίου, λόγω των κινδύνων που ενέχει για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού.

Η Επιτροπή παρουσίασε αυτό το non-paper πριν από δύο ημέρες, σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων των χωρών της ΕΕ (COREPER I). Σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, το περιεχόμενό του προκάλεσε απογοήτευση και εκνευρισμό μεταξύ των 15.

 
Χθεσινό δημοσίευμα του Politico σημείωνε χαρακτηριστικά:

Μετά την ανακοίνωση της Juul-Jørgensen, ένας πρέσβης πήρε το λόγο - κάτω από επιδοκιμασίες - και δήλωσε ότι η πρόταση της Επιτροπής ήταν στην πραγματικότητα ένα non-non-paper.

Επιμένουν οι «15», κίνδυνο στις προμήθειες ενέργειας βλέπει το Βερολίνο
Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, η Ελλάδα, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Πολωνία έχουν υποβάλει ενημερωτικό υπόμνημα στα μέλη του Συμβουλίου, απαντώντας στις «ενστάσεις» της Επιτροπής για την ιδέα του πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Από την άλλη, δώδεκα χώρες εξακολουθούν να προβάλλουν αντιρρήσεις - με πρώτη τη Γερμανία που θεωρεί , όπως και η Επιτροπή, ότι η ιδέα των 15 αν εφαρμοστεί θα θέσει σε κίνδυνο τις προμήθειες ενέργειας.

 
Η Γερμανία, που έχει ήδη καταφέρει να εξασφαλίσει τις προμήθειες φυσικού αερίου που θα χρειαστεί για τον χειμώνα, υποστηρίζει ότι αν επιβληθεί ανώτατο όριο στις τιμές, το φυσικό αέριο θα πρέπει να αναδιανεμηθεί πολιτικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ, αντί να κατανεμηθεί βάσει των δυνάμεων της αγοράς.

Σύμφωνα πάντως με ευρωπαίο αξιωματούχο, οι 15 είναι αποφασισμένοι να επιμείνουν στην πρότασή τους και να ασκήσουν πίεση στην Κομισιόν. Η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει υπόψη της την πλειοψηφία των χωρών-μελών όταν θα συντάξει το νομοθετικό σχέδιο δράσης που θα παρουσιάσει την ερχόμενη Τρίτη 4η Οκτωβρίου.

Επί του παρόντος, βάσει του non-paper που έδωσε στη δημοσιότητα η Επιτροπή, η πρόταση για πλαφόν αφορά αποκλειστικά την τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου - πρόταση την οποία απέρριψε η πλειοψηφία των χωρών-μελών στο έκτακτο συμβούλιο ενέργειας της 9ης Σεπτεμβρίου.

Τα τρία έκτακτα μέτρα που θα λάβουν το «πράσινο φως»
Τα αγκάθια μεταξύ των «27» δεν αναμένεται... να βγουν ούτε στο σημερινό συμβούλιο ενέργειας, με τη συζήτηση να μετατίθεται για το  τραπέζι των ευρωπαίων ηγετών, που θα συναντηθούν στην Πράγα την 6η και 7η Οκτωβρίου στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει διαπραγμάτευση φθηνότερων τιμών με «αξιόπιστους» προμηθευτές αερίου μέσω αγωγών και με προμηθευτές υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ).

Προτείνει, ακόμη, την εισαγωγή νέου σημείου αναφοράς για το ΥΦΑ, προκειμένου να αποσυνδεθεί από το χρηματιστήριο του Άμστερνταμ (TTF), ενώ αφήνει ανοιχτή τη δυνατότητα «προσωρινού» καθορισμού ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (κατά το υπόδειγμα της Ισπανίας).

Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ αναμένεται πάντως σήμερα να υιοθετήσουν, έπειτα από τεχνικές τροποποιήσεις, τρία έκτακτα μέτρα που εισηγήθηκε η Επιτροπή τη 14η Σεπτεμβρίου για να πέσουν οι τιμές της ενέργειας.

Πιο συγκεκριμένα προκρίνονται:

η μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας (με ευελιξία ως προς την υποχρεωτικότητα),
η θέσπιση ανώτατου ορίου στα έσοδα των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φθηνές πηγές και
η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης στα υπερκέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων.